Thermometerstand.
7 Sept. 'sav. 11 u. 62 gr.
8 'smorg. 7 u.63gr. 's midd. 1 u. 74 gr. 'sav. 6u.71 gr#
öuitcnlattö.
Algemeen overzïcllt.
De strijd van de ultramontanen tegen den staat is
in Beieren nog niet volstreden, maar belooft integen
deel door het antwoord van den Beierschen minister
van eeredienst aan den bisschop von München met nieuwe
kracht te zullen uitbreken. Dat antwoord beeft in de
ultramontaansche bladen een waren storm veroorzaakt,
en hun toon is te heviger naarmate het antwoord van
den heer von Lutz, hoewel afwijzend, zekere zwakheid
en onderworpenheid verraadt, die, naar de Volks-Zei-
tung verklaart, een pijnlijken indruk maken, terwijl
het hoog tijd is om de Beiersche geestelijkendie aan
den staat den steun der kerk aanbieden en zei ven om
hulp van den staat vragen, krachtig en ferm te bestrijden.
Men moest hen duidelijk aan 't verstand trachten te
brengen, dat de staat die hulp niet behoeft, dat de
kerk volkomen vrij is om te leeren wat zij wilmits
met eerbiediging van ieders rechten en vrijheden, die
door den staat zullen worden gehandhaafd.
Aan dien onderworpen toon in het antwoord van den
minister is het dan ook waarschijnlijk toe te schrijven,
dat de ultramontaansche bladen zoo heftige uitdrukkin
gen durven bezigen als o. a. het blad Germania doet.
Dat blad verklaart, dat de katholieken den hun door den
heer von Lutz toegeworpen handschoen niet zullen laten
liggen, maar dat men in hun kamp den strijd met alle
kracht zal aanvaarden! Men kan dus voor Beieren
nog geen rustige toekomst te gemoet zien, en misschien
zullen zich de kerkelijke woelingen ook nog verder doen
gevoelen.
In gespannen verwachting ziet men tijdingen te ge-
moet omtrent den afloop van de bijeenkomst te Salzburg,
dat thans de aandacht van geheel Europa op zich geves
tigd houdt, omdat iedereen er van overtuigd is dat daar
het lot van dat werelddeel voor de naaste toekomst wordt
vastgesteld. De wijze waarop de eerste ontmoeting
Woensdag plaats had getuigde voldoende voor het
officieele karakter dat zij droeg. Keizer Wilhelm kwam
des avonds in gezelschap van zijn rijkskanselier te Salz
burg aan, omgeven door een schitterend gevolg van
militaire en diplomatieke autoriteiten. Hij was gekleed
in de uniform van zijn Oostenrijksch regiment en werd
door keizer Frans Joseph ontvangen, die eveneens een
schitterend gevolg bij zich bad en de uniform van zijn
Pruisisch regiment droeg. De beide vorsten, die tegen
over elkander de hoogste beleefdheid in acht namen,
vertoefden eenigen tijd in het hotel waarin de Duitsche
keizer zijn verblijf zal houden. Des avonds zou een groot
diné in het keizerlijk paleis plaats hebbeD.
Na afloop van het diné hebben de kanseliers van Oos
tenrijk en Duitschland een langdurige conferentie
gehouden, waarin zij verschillende aangelegenheden
hebben besproken. De beide staatslieden zouden, naar
men verzekert, ook over de Internationale vereeniging
besproken en overgelegd hebben of men, indien het
noodig was, zich tegen hare eischen zou verdedigen,
dan wel of er mogelijkheid zou bestaan om tot eene
oplossing van de sociale quaestie te geraken. Een gevolg
van de goede verstandhouding tusschen de beide vor
sten zou zijn, dat de regeeringen van Duitschland en
Oostenrijk zich zouden verstaan over de mogelijkheid
om iedere politieke quaestie, die ia het vervolg mocht
ontstaan, aan een gemeenschappelijk onderzoek te onder
werpen.
De keizer van Duitschland zou heden weder van Salz
burg vertrekken, om over München naar Hogenschwan-
gau te reizen. Men verzekert, dat er thans geene
ontmoeting zal plaats hebben tusschen den keizer van
Dnitschland en den koning van Beieren.
De bijeenkomst schijnt zich alleen te hebben bepaald
tot de vorsten en eenige ministers van de Duitsche en
Oostenrijksche monarchiën, daar Rusland noch Italië
vertegenwoordigd waren.
Terwijl keizer Frans Jozef te Salzburg de buitenland-
sche aangelegendheden van zijn rijk zal regelen, hebben
de Oostenrgksche kiezers uitspraak gedaan over de
richting die in de binnenlandsche politiek zal moeten
worden gevolgd, en het schijnt dat zij over het algemeen
ten gunste van de Duitsch-Oostenrijksche partijdus
tegen het ministerie-Hohenwart, hebben beslist.
In Opper- en Neder-Oostenrijk, Karinthië, Salzburg
en Stiermarken schijnt de nationaal liberale partij te
hebben gezegevierd. In Moravië daarentegen en in
Silesië hebben de regeeringsgezinden de overwin
ning behaald. In Weenen zelf hebben in al de districten
de Duitsch-Oostenrijkers de zege weggedragen. Voor'
zooverre haar den uitslag bekend was, was de Neue
freie Presse zeer daarover tevreden en de Volks-Zeitung
wenscht zijn Duitsche broeders geluk met de schitte
rende overwinning die zij op Slavischen overmoed en
ultramontaanschen list hebben behaald.
De gouverneur-generaal van den Elzas en Lotharin
gen, von Bismarck Bohlen, is Woensdag weder naar
Duitschland vertrokken en wordt vervangen door den
eersten regeeringspresident von Moeller.
De tabaks regie, die de Duitschers in den Elzas en
Lotharingen vonden, is onmiddellijk door hen opge
heven, maar de fabrieken van den staat die in Straats
burg bestonden, heeft de Duitsche regeering voorloopig
gehouden, om den voorhanden zijnden voorraad niet voor
spotprijzen te moeten verkoopen.
Het belangrijkste nieuws heden uit Frankrijk ontvan
gen is de verschijning van ceue brochure van prins
Napoleon, getiteld: „La vérité a mes calomniateurs."
De prius, die gaarne nu en clan eens iets van zich laat
hooren, om de aandacht op zich gevestigd te houden,
tracht te bewijzen, dat hij geheel vreemd is geweest aan
de oorlogsverklaring en dat hij het leger op den
8C Augustus 1870 slechts heeft verlaten op stellig bevel
van den keizer, die de hoop koesterde om Italië en later
ook Oostenrijk te wikkelen in den oorlog tegen Pruisen.
Na de capitulatie van Sedan zou prins Napoleon den
ex-keizer hébben voorgesteld om diens gevangenschap
tcdeclcn, doch deze had dat aanbod geweigerd.
De nationale vergadering te Versailles heeft gisteren
de behandeling van het wetsvoorstel Ravinel voortge
zet, doch heeft slechts de algemeene beraadslagingen,
waarbij nog verscheidene sprekers het woord voerden,
ten einde gebracht. De behandeling der amendementen
zou heden plaats hebben.
Uit Duitschland.
De sterkte van bet Duitsche rijksleger op den voet
van vrede zal, naar meu verzekert, ook voor het vol
gende jaar nog worden berekend tegen 1 percent der
bevolking van 1867, en eerst als de resultaten van de
volkstelling, die in December zal plaatshebben, bekend
zullen wezen, zal de steikte van het leger op voet van
vrede definitief worden vastgesteld.
Bij de voortdurende vermeerdering der bevolking
gelooft men, dat de maatstaf van 1 percent in het ver
voernet zal behoeven te worden toegepast, opdat niet
tevens met den aanwas der bevolking ook het leger
in talrijkheid zal toenemen. Waarschijnlijk zal in de
voorjaarszitting van 1872 van den Duitscheu rijksdag
een andere maatstaf worden aangenomen naar aanlei
ding van den uitslag der volkstelling. Men neemt aan
dat de tegenwoordige sterkte van het Duitsche leger op
voet van vrede, 300,000 manschappen en 13,000 officie
ren, ook bij een toenemende bevolking aan de eischen
van den minister van oorlog zal voldoen en dat dit
cijfer tot grondslag voor bet Duitsche rijksleger, met
Beieren ingesloten, zal worden vastgesteld.
Volgens eene bij benadering door hetministerie van
oorlog opgcraaakten staat zijn gedurende den oorlog
van 1870—71 ongeveer 40,000 ijzeren kruisen onder
het leger verdeeld. In vergelijking met het aantal dat
in 1813 en 1815 werd uitgereikt is dat van 187071
veel aanzienlijker.
De vooibereidende maatregelen voor de volkstel
ling in Berlijn hebben reeds tot de wetenschap geleid,
dat het aantal inwoners ongeveer op 900,000 kan wor
den gesteld. De nieuwe wijze van tellen door middel
van kaarten schijnt voor de piaktijk gunstige resultaten
op te leveren en boven iedere andere wijze verkiesbaar
te zijn.
De voormalige Duitsche afgevaardigde Hoppe heeft
in de Vossische Zeitung eenige artikeieu openbaar ge
maakt, waarin bij met hulp van een aantal bewijsstuk
ken die hem ter beschikking waren gesteld, een uitvoe
rige en juiste voorstelling geeft van den toestand der
Rumenische spoonveg-aangelegendheden en waarin bij
tevens tracht te bewijzen, dat de heer Strousbergen ziju
vorstelijke roede-concessiouarissen de voornaamste
verantwoordelijken zijn voor den ongelukkigen loop dien
de zaken der Rumeuische spoorwegen namen.
Voor het kantongerecht te Deggendorf in Beieren
is eene strafzaak, wegens overtreding van eene politie
verordening op het recht van vergadering, aanhangig,
die een duidelijken blik vergunt in het drijven cn de
handelingen der Beiersche ultramontanen. Bij gelegen
heid van de viering van het 25jarig jubileum van den
paus had in een Neder-Beierscbe gemeente eene processie
plaats gehad zonder dat de kerkelijke autoriteiten de
voorgeschreven vergunning van de plaatselijke politie
hadden gevraagd. Daartoe door den politie-ambtenaar
van het district aangemaand, had de katholieke kerke-
raad geantwoord: „dat hij bette minder noodigachtte om
de toestemming van bet gemeentebestuur te vragen,
daar iedere gemeente, die, evenals de onze, katholiek wil
blijven, verplicht is dn kerkelijke verordeningen en de
voorschriften van (lehoogere geestelijken in kerkelijke
z tken na te komen. Het bevel om de processie te hou
den is door de kerkelijke overheid uitgevaardigd, ter
wijl aan de distvicts-politie daarvan kennis is gegeven."
Hieruit blijkt duidelijk, dat volgens den kerkeraad,
de gemeentelijke overheid, ia zaken van vereenigingen
en bijeenkomsten, niet moet handelen overeenkomstig de
wet, maar naar de bevelen die door de kerkelijke
overheden worden uitgevaardigd.
Bij de behandeling van deze zaak kwam nog een
ander geschrift ter tafel. Het behelst een brief van het
bisschoppelijk ordinariaat van Passau van 24 Juli 1871
aan den officier van justitie, is door den vicaris-gene
raal geteekend en bevat eene goedkeuring van den
bovengenoemden briefwaaraan de volgende slotzin is
toegevoegd: „dat het goed is, dat de aangeklaagde ker
keraad niet alleen alle kerkelijke en door de hooge
geestelijkheid gegeven voorschriften met nauwgezet
heid ten uitvoer legt, maar ook alle wettelijke en staat
kundige voorschriften, die zij erkent dat te recht
bestaan, gehoorzaamheid betoont."
Deze beide stukken leveren de beste verklaring van
den eed der geestelijkheid die haar verbindt, om de
wetten trouw te gehoorzamen voor zooverre ieder in het
bijzonder die wetten erkent, doch den geestelijke ter
stond van eenige verplichting jegens de wet ontslaat,
als hij de wet niet erkent.
Het gezelschap van de heilige Caecelia te Metz heeft
een eigenaardige anti-Duitschgezinde demonstratie ge
houden. Het heeft nl. eene deputatie naar Nancy gezon
den om de medailles die het in zangwedstrijden heeft
behaald aan den maire van Nancy te overhandigenten
einde ze tot een „beteren tijd" te bewaren. De deputatie,
waaraan zich ook de afgevaardigden uit Thionville
aansloten, werd aan het station te Nancy feestelijk ont
vangen en naar het stadhuis geleid. Hier hadden ver
scheidene aanspraken plaats en werden de medailles
overhandigd. De spreker van de deputatie deed vooral
uitkomen, dat men de eereteekenen der heilige Caecelia
niet in handen „der vreemden" had willen laten en de
maire van Nancy beloofde de „kostbare panden" getrouw
te zullen bewaren.
Men denkt dat de zitting van den Duitschen rijks
dag niet voor den 15en zal worden geopend, omdat het
gebouw, hetwelk voorloopig in gereedheid wordt gebracht,
niet voor den 8en gereed zal kunnen zijn. De zitting zal
ditmaal waarschijnlijk 6 weken duren, zoodat men be
rekent dat de heeren tegen 1 December weder naar huis
zullen kunnen gaan.
Uit Braunsberg wordt medegedeeld, dat de ultra
montanen aldaar zoover gaan, dat zij alle middelen te
baat nemen om de oud-katholieken te bestrijden. Niet
alleen trachten zij de kinderen op alle wijzen van bet
bezoeken van het gymnasium at te houden en dreigen
de ouders die er hunne kinderen heen zenden met
ex-communicatie, maar zij hebben verleden Zondag zelfs
d>\ Wollmann uit de kerk willen drijven. Toen deze in
de kerk de mis bijwoonde liet hem de aartspriesterLingk
door een koorknaap zeggendat hij de kerk moest ver
laten. Dr. Wollman bleef echter zoolang de mis duurde.
De verordeningen voor het beheer van de nieuwe
Duitsche provincie ElzasLotharingen zijn bijnagereed.
Bij de samenstelling daarvan heeft men zooveel mogelijk
de zelfstandigheid der provincie in eigen aangelegenbe
den willen vestigen. Men verzekert, dat von Bismarck,
die na zijn terugkeer uit Gastein eenige dagen in Ber
lijn zal vertoeven om later naar een badplaats aan de
Oostzee te vertrekken, zich bijzonder aan het inwendig
bestuur van den Elzas en Lotharingen gelegen laat
liggen.
Een Russische secte.
In Petersburg werd onlangs eene jonge dame, zekere
jufvrouw Dementgva, tot vier maanden gevangenisstraf
veroordeeld, omdat zij een revolutionaire proclamatie
onder de studenten had verspreid. Deze jufvrouw
Dementgva behoort tot een eerst korten tijd geleden
in Rusland gestichte secte die zich pirodouyi, noemt en
wier leden de vrijheid der vrouw tot in de uiterste gren
zen willen toepassen. Hoewel zij het huwelijk erkennen,
nemen zij de kenmerkende eigenschap, dat het onver-
