het verder) geven door het invullen en alom aanbieden
van het inteekenbiljet, „het onweêrsprekelijk bewijs,
dat zij een dagblad der ehristelijk-historische richting
willen. Door dat te willen, om zich het blad aan te schat
ten, houden zij op te steunen do organen der nltramon-
tanen, der democratender radicalen, der liberalen en
der conservatieven, om zich op eigen terrein te verza
melen, onder de banier, die het gulden motto draagt:
Met God voor Nederland en Oranje!"
De circulaire werd op het terrein van het zendings-
feest in 16,000 exemplaren verspreid. Het plan vond
algemeen bijval. Van vele zijden werd tot het verzame
len van 5000 inteekenaren ondersteuning toegezegd.
(iV. JioU. cour.)
Over de al of niet besmettelijkheid van de cholera
bestaat onder de geneeskundigen nog steeds veel ver
schil van gevoelen. In een door dr. W. Bosch in de Tijd
spiegel geplaatst artikel wordt die besmettelijkheid
tegengesproken. In 1853, bij hetuitbreken eenereholera-
epidemie op Java, werd door den geneeskundigen dienst
aldaar aan de regeering verklaard„de cholera is niet
besmettelijk; er behoeven geen quarantaine- of andere
maatregelen van afzondering te worden genomen; maar
alleen die door de hygiene zijn voorgeschreven."
Deze regelen werden allerwege in de dorpen bekend
gemaakt en aanbevolen en hadden ten gevolge, dat de ge
moederen werden gerustgesteld vrees of angst voor de
besmetting die voor zoo velen verderfelijk is en de
aanleidende oorzaak (predispositie) bij velen is om door
de ziekte aangetast te worden werd nergens waarge
nomen; het onderling verkeer was overal vrij en onbe
lemmerd. De dorpen, waar de ziekte heerschte,
werden door niemand vermeden en nergens heeft de
bevolking een voorbeeld gegeven van verhuizing of
tijdelijke verwijdering uit hare woningen ot dorpen,
uit vrees voor de cholera, die er in meerdere of mindere
mate heerschte.
Op Java was er geen denkbeeld van besmettelijkheid.
Geen choleralijder zag zich uit angst er voor geschuwd
of verlaten dat toch een verschrikkelijk lot moet zijn.
Buren, vrienden en magen waren ijverig in hulpbetoon
waar het vereisebt werden de geneeskundige dienst
mocht de voldoening smaken, zijne kordate uitspraak,
zonder omwegen ot dubbelzinnigheid, op zijn eigen
verantwoordelijkheid aan de regeering gegeven, bij de
uitkomst bewaarheid te zien. Tien millioen inboorlingen
waren in gestadige aanraking met de overal verspreide
choleialijders, en niet meer dan 35,000 werden er op het
geheele eiland door aangetasteen derde percent van
de bevolking (35 van 10,000), wat (naar dr. Bosch meent)
wel ondenkbaar zou wezen, als de cholera op zich-zelve
besmettelijk was.
De vereeniging ter bevordering van de belangen
des boekbandels hield Maandag in het lokaal Claudius
Civilis te Amsterdam onder voorzitting des heeren D. A.
Thieme, hare jaarlijksche algemeene vergadering, die
door circa 80 boekhandelaren uit alle oorden des lands
werd bijgewoond. In plaats van de aftredende bestuurs
leden D. A. Thieme, B. van Dijk en J. C. Loraan jr.,
zijn gekozen A. C. Kraseman, J. II. Gebhard en J. Noor-
dendurp.
Het programma van den „nationalen schietwedstrijd",
die 30 dezer te Rotterdam zal gehouden worden, loopt
over vierdagen. Dinsdag 29 Augustus voorloopige werk
zaamheden, aanwijzing der tenten voor de vrijwilligers,
wier ijver voor de zaak grooter is dan de zorg voor hunne
gezondheid, en die dus in de tenten wenschen te over
nachten; 's avonds, eerste samenkomst in den Doelen met
soiree musicals. Woensdagochtend, begin, van den wed
strijd, muziek op het terrein;'s avonds, concert in het
Park, door het muziekkorps der schutterij te geven.
Donderdag als Woensdag, met concert in den Doelen
door het korps der grenadiers. Vrijdag avond, gala
voorstelling in den schouwburg, waarbij alle wedstrij
ders voor halfgeld worden toegelaten. Zaterdag mid
dag te zes uren diner in de greote zaal van den Doelen;
daarna uitreiking der prijzen door prins Hendrik, en
laatste soiree musicale in den Doelen, opgeluisterd met
Bengaalsch vuur.
De afdeeling der Friesche werklieden-vereeniging
hield te Harlingen eergisteren in het hof van Holland een
buitengewone vergadering, geleid door bestuurders der
provicciale vereeniging uit Leeuwarden. Een tab ijk ge
hoor was opgekomen, waaronder enkele genoodigden
buiteu den standderwerklieden. De werklieden Romraerts
en Potharts uit Leeuwarden hielden voordrachten, van
welke de eerste uitmuntte door goeden stijl en bezadig-
den toonterwijl de tweede voor de vuist nutte wenken
en opmerkingen gaf betrekkelijk den stand, de houdiug
en de vooruitzichten der Nederlandsche werklieden.
Daarna namen de heeren JaDsen en Lieftinck uit het
gesprokene aanleiding om van hunne sympathie voor
de vereeniging getuigenis te geven en de werklieden op
sommige punten liunne inzichten mede te deelen.
Men verneemt, dat de telegraafkabel over de Azo-
rische eilanden,door het koninklijkNederlandschmeteo
rologisch instituut te Utrecht, voorgeslagen, te Edin-
burg groote belangstelling heeft gewekt, en dat de
British Association besloten heelt een gedeelte van dc
onkosten der meteorologische telegrammen te dragen.
(Utr. dagbl.)
Aan de Augsburger Algemeine Zeitung wordt uit
Berlijn geschreven:
De rijkskanselier heeft in de voor de Duitsche belan
gen zoo nadeelige wending van zaken in Rumenië aan
leiding gevonden, zijn reisplannen te veranderen.
Hij zal namelijk van Varzin niet naar een badplaats
aan de Noordzee reizen, maar zich naar Gastein bege
ven om daar gezamenlijk met graaf von Benst maatrege
len te treffen tot bescherming van de Duitsclie belangen
en tot handhaving der orde.
Men zegt, dat er reeds op éen punt tusschenbeide
regeeringen overeenstemming bestaat. Zij zijn beide er
van overtuigd, dat de gevaarlijke crisis alleen door
handhaving van de dynastie kan voorkomen worden.
Daartoe zal een militaire interventie onvermijdelijk
zijn; 't zij van de Tnrksche regeering zelve of met haar
toestemming van een andere mogendheid.
Dat ook Rusland het hiermede eens is, schijnt boven
alle tegenspraak verheven.
Maar hoe de houding van Engeland, Frankrijk en
Italië hierbij zijn zal, is nog onzeker.
Waarschijnlijk zal de geheime legatieraad von
Keudell, die eenige dagen te Varzin doorbracht, den
heer von Bismarck naar Gastein vergezellen.
Dezer dagen ging een vreemdeling te Bazel het
groote Kerkpein overwaarop het standbeeld van
Oecolampadius (Johannes Rausschcin), den bekenden
kerkhervormer, staat. Daar zag hij toen een jonge
maagd, neergeknield en met gevouwen handen, blijkbaar
in het gebed verzonken, vóór het monument. Hierover
verbaasd vroeg hij haar met eenigen aandrang, wat zij
daar toch eigenlijk deed. Eindelijk gaf zij ten antwoord,
dat zij gedurende den laatstcn oorlog dagelijks dezen
heilige, wiens naam haar onbekend was, had gesmeekt
om toch te verhinderen dat de Pruisen haar koe en kalf
kwamen roovenen wijl zij nu inderdaad in 't bezit van
beiden was gebleven, meende zij, en hierbij wees zij op
bet beeld van den hervormerdat hij wel een groot
heilige moest zijn! Dit voorval doet denken aan
zekere gemeente, in welke een „heilige Viator"'werd
vereerd, waarvan het opschrift aanving met de woorden:
„St. Viator" verkorting van „Sta viator" dat is:
wandelaar, sta stilwaarmede de Latijnscbe grafschrif
ten veeltijds aanvangen. Ook heeft men een zonder
linge heilige te Keulen kunnen zien, tijdens de laatste
tentoon°telling van gewijde voorwerpen, toen een recht
schapen burger een omkranst beeldje van de Venus van
Milo voor den gevel van zijn huis had geplaatst, in
stede vanzooals hij bedoeld had, eene Madonna.
In de eerste dagen van Juni 1872 zal te Londen
een internationaal congres gehouden worden over het
gevangeniswezenwaartoe het plan is gerijpt op het in
't najaar van 1870 gehouden nationaal congres van den
zelfden aard te Cincinnati. Het plan wordt sterk ge
steund door de Amerikaansche regeering, die den ont
werper rev. E. C. Wines D. D. en secretaris der Ameri
kaansche vereeniging voor het gevangeniswezen met
de overige regeeringeu heeft in aanraking gebracht.
Te Antwerpen is Zondag het geografisch congres
geopend. Het telt 150 leden uit alle landen van Europa
Op de tentoonstelling is Nederland zeer goed vertegen
woordigd, minder op het congres zelf. De overste Ver-
steegh, de verdienstelijke bewerker van den prachtigen
atlas v m Nederlandsch Indië, zal als vertegenwoordiger
voor ons land bij het centr-ml-bureau optreden, zoolang
prof. Veth en diens plaatsvervangers, de kapiteinster
zee Janssen en Bloemendaalnog niet tegenwoordig zijn.
Terkoopingen en aanbestedingen.
Gisteren is te Vlissingen te koop aangebodeneen
huis met afdak en bakkeet en 2 aren 35 centiaren grond.
Verkocht voor 535.
ThermoTiieterstand.
15 Aug. 's av. 11 u. 65 gr.
16 '8morg.7u.63gr.'smidd. 1 n.77gr'sav. 6u.72gr.
Gemeenteraad Tan Goes.
In de gisteren gehouden vergadering, welke door
7 leden werd bijgewoond, werd mededeeling gedaan:
a dat J. F. W. van den Dungen bericht heeft dat de
voorwaarden waarop de door hem gevraagde grond in
erfpacht kan worden afgestaan te bezwarend zijn, en hij
daarom dien grond niet kan aannemen, zoodat het
besluit niet aan de goedkeuring van gedeputeerde staten
is onderworpen; b dat de heer C. Risseeuw, griffier
ter secretarie der gemeente, is benoemd tot secretaris
der gemeente Kattend ij ke c. a. en burgemeester en wet
houders hem vergunning hebben verleend die betrek
king waar te nemen, onder uitdrukkelijke bepaling dat
de werkzaamheden, aan eerstgenoemde betrekking ver
bonden, daardoor niet lijden; c dat burgemeester en
wethouders op een rapport der gezondheidscommissie
omtrent de drinkbaarheid van het water hebben besloten
do pompen met bordjes te merken; d dat J. C. Kolen
brander weigerachtig is de gemeente te erkennen als
eigenares van het land achter het huis door haar aange
kocht van de familie van der Bilt, thans door hem in
pacht bezeten, en burgemeester en wethouders hem
daarom bij deurwaarders exploit hebben doen beteekenen
een extract der koopakte; e dat 0e dijken buitende
's Heer-Hendrikskinderen-barrière voor 7 ja-en zijn ver
pacht aan L Rijk voor f 30 en de heer Kakebeeke voor
f 36 'sjaars; /dat het schoolgebouw op de Vlasraarkt is
aangenomen door A. de Beste, voor f 3480, doch later
de noodzakelijkheid is gebleken van het pleisteren der
muren met portlandceraent, waarvan de kosten zullen
bedragen f 100.
Vervolgens wordt mededeeling gedaan van de navol
gende ingekomen stukken, waaromtrent wordt goed
gevonden als bij ieder hunner is vermeld
1° goedkeuring door gedeputeerde staten der rekening
van den schuttersraad over 1870, en begrooting voor
1872, zijnde een exemplaar van elk aan den schutters
raad toegezonden; 2° jaarverslag van den toestand der
provincie over 1870; 3° jaarverslagen van de gemeenten
Maastricht en Leeuwarden. De sub 2 en 3 vermelde
stukken worden ter inzage voor de leden gelegd,
om daarna in het archief te wordeu geplaatst; 4° aanbe
veling voor de nog vaceerende plaats in het burgerlijk
armbestuur, waaropzijn geplaatst de heeren M. Sterk en
J. Meijler; wordt voor kennisgeving aangenomen; 5° pro
gramma van den cursus 1871/72 voor de hoogere bur
gerschool; ter inzage gelegd voor de leden; 6° eenige
staatsbladen, welke in het archief worden nedergelegd.
Daarna worden in behandeling gebracht:
1°. Een voorstel der commissie tot wijziging in het
onderwijzend personeel aan de naai- en breischool voor
minvermogenden wordt door burgemeester en wethou
ders overgenomen, zonder discussie in stemming ge
bracht en met algemeene stemmen aangenomen: om dat
personeel te vermeerderen met een hulponderwijzeres
ad f 75 een kweekeling ad f 50 en een dito ad f 25,
benevens twee naaisters ieder ad f 50 'sjaars.
2<>. Een voorstel van burgemeester en wethouders tot
verhuring van het koetshuis en stalling op de Vlasraarkt
aan de familie van der Bilt, voor 7 jaren en 7 jaren op
zicht voor 100 'sjaars, wordt zonder discussie en
zonder hoofdelijke stemming aangenomen, onder bepaling
dat die huur opzegbaar is ten allen tijde, mits drie
maanden te voren waarschuwende indien het gebouw
mocht blijken tot een ander einde dienstig te zijn,
en welke huur wordt gerekend te zijn ingegaan den
1« Juli jl.
3°. Een voorstel van burgemeester en wethouders tot
af- en overschrijving op de begrooting voor 1871 eener
som van 98.62.y wordt zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
4°. Een voorstel tot benoeming eener commissie tot
het onderzoek der rekening van het burgerlijk armbe
stuur over 1870 wordt aangenomen en daartoe benoemd
de heeren Fransen van de Putte, tevens voorzitter
Callenfels en Rentergbem. De eerste en laatste, ter
vergadering tegenwoordig, verklaren zich bereid die
benoeming te aanvaarden.
5°. Tot leden van het stembureau voor de aanptaande
verkiezing van een lid voor den gemeenteraad op
den 18en a. worden gekozen als le lid dr. G. T. Callen
fels en 2e lid de heer A. Norticr Pz, terwijl tot plaats
vervangers al de andere leden beschikbaar worden
gesteld.
De voorzitter geeft kennis dat de heeren A.NortierPz.
en mr. A. B. M. Hanlo zijn herkozen en de heer R. M.
den Boer gekozen is als leden van deD raad; dat van die
heeren de geloofsbrieven zijn ingekomen, welke worden
gesteld in handen eener commissiebestaande uit de
heeren G.n.Kakebeeke,B.Meylink en dr. C. A. van Ren
tergbemhij verzoekt dat die commissie haar onderzoek
aanvange en schorst voor eenige oogenblikken de verga
dering. Na heropening brengt de heer Kakebeeke rapport
uit, met de conclusie van welk rapport, strekkende tot
toelating, de vergadering zich vereenigtwaarvan aan
gedeputeerde staten zal worden kennis gegeven.
7°. Het voorstel om aan dc heeren van Enthoven te
