^an&clsbericljtm.
Jl&ucrtentim.
hetgeen echter tot dusverre zijne populariteit nog geens
zins verminderd heeft en zijne redactie niet verhindert
in liberalen zin werkzaam te blijven en de sociale vraag
stukken moedig onder de oogen te zien.
Reeds voor eenigcn tijd wezen wij op het gevaar, dat
de moderne maatschappij niet alleen direct maar ook
indirect van het ultramontanisme cn socialisme dreigt.
Betreurenswaardig toch is het, dat men van verschil
lende zijden middelen tot bestrijding ziet aanwenden,
die in de gevolgen blijken zullen nog erger te zijn
dan het kwaad zelf. De ingediende wet van den Fran
sehen minister Dutaure tegen de Internationale is weder
de jongste uiting van dit streven, dat met het oog op de
uitroeiing van het sociale kwaad niet de gevolgen
hebben zaldie men er zich van voorstelt, en tevens het
nog grootere nadeel zal opleveren, dat aan de politieke
en individueele vrijheid opnieuw een gevoelige slag
wordt toegebracht.
Het Berlijnsche liberale orgaan wijdt aan de beide
vijanden van den modernen staat een paar artikelen
die in menig opzicht de aandacht verdienen. „Er zijn
twee spoken zegtdcVolks-Zeitung welke de verbeel
ding licht verschrikken en in spanning brengen. Het
zwarte spook der onfeilbare jezuïeten en het roode
spook der internationale communisten. Hoe verdienste
lijk het ook zijdeze spoken in het daglicht te brengen
en hunne doeleinden bekend te maken, zoo schadelijk
is het tevens, wanneer men het gevaar overdrijft en de
hulp der regeeringen inroept, om de maatschappij van
deze richtingen te zuiveren. Ware de maatschappij
inderdaad in zoo groot gevaar, als men vaak doet voor
komen, dan zou zonder twijfel de reddiDg door den
staat het eenige middel zijn doch tevens het graf voor
alle vrijheid, waarvoor wij zoo langen tijd gestreden
hebben."
De Volks-Zeitung ontkent het niet, dat die spoken
beide door Europa trekkendoch gelooft, dat het gevaar
meer ia de overdreven vrees daarvoor als in hunne
vreeselijkheid gelegen is. „Het jezuïetisme verraadt
weinig doorzicht, door te raeenen dat het met verou
derde kindersprookjes de heerschappij over de wereld
zou kunnen heroveren. Hiervoor bevreesd te zijn is het
bewijs leveren, dat men den geest der 19e eeuw mis
trouwt." In Italië, Spanje en Oostenrijk, waar het
eeuwenlang de macht in handen had, vindt het zelfs
geen steun meer in de massa van het volk. Waarom dan
zoo bevreesd te zijn voor zijn invloed in protestant-
sche landen?
„De jezuïeten hebben door de onfeilbaarheidsleer
hnn eigen graf gegraven," en slechts de scheiding van
kerk en staat, waartoe in Duitschland in de eerste
plaats behoort de geheele opheffing van den dwang en
den invloed, welke door ae priesters op het burgerlijk
leven uitgeoefend worden, kan het gevaardat in deze
richting gezien wordt, geheel doen verdwijnen.
De vrees voor bet roode spook acht de Volks-Zeitung
ook zeer overdreven. „Evenals het ultramontanisme
zich-zelven den doodsteek gaf door de onfeilbaarheids
verklaring, zoo heeft het socialisme zijn graf gegraven
door de schanddaden der Parijsche commune." Het blad
waarschuwt voor de opgesmukte beweringen der soci
aal-democratische organen, dat de roode vaan zegevie
rend boven Parijs gewaaid heeft. Het waren bijzondere
omstandigheden welke het laagste gepeupel gewapend
hadden en tot de treurige omstandigheden aanleiding
gaven. Had Jules Favre zich niet tegen de ontwapening
der nationale garde verzet, de geheele bloedige revolu
tie zou onmogelijk geweest zijn. De verheerlijking van
het bloedige schrikbewind door de verschillende dema
gogen en sociaal-democraten vindt, volgens de Volks-
Zeitung, geen weerklank bij de groote massa van het
volk, integendeel hebben de daden der commune den
afkeer voor deze richting nog meer versterkt.
Het blad gaat echter o. i. te ver, wanneer het zegt,
dat „geen gevaar van deze zijde de burgerlijke maat
schappij bedreigt." Misschien niet op den duur en nim
mer weder voor zoo langen tijd als het der Parijsche
commune gelukte haar bloedig zwaard te zwaaiendoch
wanneer deze richting ook slechts een paar dagen de
macht in handen heelt, kan zij reeds genoeg schade
aan de geordende maatschappij-berokkenen. Voor bare
meening geeft echter de Volks-Zeitung een zeer gron
dig motief. Deoverdreven vrees voor de Internationale is
een fout, waarvoor men niet genoeg kan waarschuwen,
want „daardoor wordt slechts de nimbus der demagogie
verhoogd."
Buitendien spreekt het blad, wanneer het beweert
dat het gevaar, waarmede de maatschappij door het
roode spook bedreigd word, grooteudeels overdreven en
denkbeeldig is, niet van andere sociale bewegingen
welke slechts de verbetering van het lot van den werk
man en niet de vernietiging der maatschappij en de ver
rijking van het proletariaat ten koste der gegoeden,
in éen woot d geene regeering van het gepeupel ten doel
hebben. Ongelukkigerwijze worden in het algemeen
deze au fond rechtvaardige eischen ook aan politieke
drijfveêren toegeschreven. „In deze verkeerde beoordee
ling eener beweging ligt een ernstig gevaar dat afge
wend moet worden. Wanneer men arbeidersbewegin
gen als pogingen tot communistische omwentelingen
beschouwt, drijft men een deel der bevolking juist in
de armen der demagogie en roept het gevaar in het leven
dat men met kracht bestrijden wil."
Dit valsche oordeel over den tegenwoordigen raaat-
schappelijken en socialen toestand waaraan bovenal ook
de gestrenge reactionaire wetten toegeschreven moeten
worden, welke het doel voorbijstreven, met het wezen
lijke kwaad zooveel goeds en rechtvaardigs meêsleepen
en den geheelen arbeidersstand tot ultra-revolutionairen
en communisten maken zullen wordt zeer juist door de
Volks-Zeitung veroordeeld. „De strikes voor loonsverhoo
ging en verkorting vau den arbeidstijd zegt het blad
hebben even weinig gemeen met de communistische be
wegingen als het politieke liberalisme met de demagogie.
Evenals de demagogen zeer vaak een politiek conflict
tusschen staatsmachten te baat nemen, om alle politieke
ontevredenen tot zich te trekken, zoo doen ook de com
munisten bj iedere gelegenheid, wanneer een sociale
strijd uitgebroken is tusschen arbeidgevers en arbeid-
nemers. In opgewonden tijden, wanneer de werkman
het drukkende van zijn toestand dieper voelt, is hij ook
vaak geneigd, om aan verleiders gehoor te schenken, die
hem in een zoogenaamd nieuwe maatschappelijke orde
gouden bergen beloven. Zulke verschijnselen mogen ons
echter niet tot het oordeel verleiden, dat een werksta
king eene communistische beweging is, maar moeten
ons vermanen om de rechten van den arbeiderstand te
eerbiedigen en dien niet in de valstrikken der dema
gogie te drijven.
„Het vorderen van hooger loon en korteren arbeidstijd
is zeer vaak geenszins onbillijk. De prijzen der levens
middelen en de huren worden hooger, de algemeene
levensbehoeften eischen grootere uitgaven. In den
laatsten tijd komt bij ons (de Duitsche natie) nog daarbij
het uitzicht op een geweldig giooten toevloed van geld,
die een prijsverhooging van alles ten gevolge moet heb
ben. Wanneer arbeiders, in welk vak ook, gebruik
maken van bet coalitie-recht en gemeenschappelijk
besluiten nemen tot verbetering van hun toestand, dan
is dit geheel iets anders dan de communistische eischen
tot opheffing van kapitaal en eigendom, welke hun
oorsprong voornamelijk vinden in verregaande luiheid.
De eischen der arbeiders kunnen overdreven zijn en
de arbeidgevers kunnen misschien onmogelijk daarin be
willigen, een misdadige beweging is dit evenmin als
elke prijsverhooging, die op iedere markt zonder coalitie
plaats grijpt, wanneer de vraag grooter is dan het
aanbod."
Het communisme, zooals hit zich te Parijs vertoond
heeft, waar het door allerlei buitengewone omstandig
heden de macht eenigen tijd in handen kou houden,
noemt de Volks-Zeitung in strijd met de menschelijke
Datuur. „De eigendom is ook voor den armste beiJig.
Hij die zich door arbeid een eigendom verschafte, heeft
zijn eigendom lief en haat het algemeen bezit als een
droombeeld. De misdadiger, die aan zijn lust naar
vreeraden eigendom toegeeft, is nog veel minder gene
gen om zijn geroofd bezit met iedereen te deelen. Men
denkc zich de menschelijke maatschappij zooals men wil,
het egoïsme zal steeds verhinderen, dat zij als een bijen
zwerm leeft en leven kan. De communist besluit ook
zeer consequent tot de afschaffing van het familieleven
en van het erfrecht. Zulke theoriën hebben echter voor
den raensch niets verleidelijks, eerder iets afschrikwek
kends, wanneer men ziet, dat de liefde voor de familie
en de persoonlijke zorg voor het welzijn der kinderen
zelfs bij de grootste misdadigers nog grooten invloed
uitoefent."
Juist de openbaring der theoriën zoowel van bet
socialistisch" communisme als van het ultramontanisme
zullen het gevaar voor de moderne maatschappij kunnen
verminderen, en slechts door de repressieve maatregelen,
welke tegen deze richtingen voorgenomen worden,
zullen zij genoodzaakt worden in het geheim te werken,
en buitendien daardoor een gewicht en beteekenis ver
krijgen, welke wezenlijk dreigendegevaren voor de maat
schappij kunnen opleveren. „Het zwarte zoowel als het
roode spook, zij worden beide verjaagd, wanneer men
ze slechts geheel onthult, het zwarte door den geest
der ontwikkeling en der volle vrijheid het roode door
een gezonde organisatie, welke billijke eischen van
dwaze droombeelden leert onderscheiden."
Graanmarkten enz.
Gent, 11 Augustus. Roode en witte tarwe fr. 30.00,
weinig handel; rogge oude fr. 18.75, nieuwe fr. 19.25;
gerst fr. 21.00; haver fr. 16.25, afslag; boekweit fr. 23.00;
paardenboonen fr. 22.00: koolzaad fr. lijnzaad
fr. 40. koolzaadkoeken fr. 27.00; lijnkoeken fr. 21.
boter per kilogram fr. 2.85, eieren fr. 1.95 per 26 stuks.
Amsterdam, 11 Augustus. Raapolie op 6 wekeu f 46$.
Lijnolie op 6 weken f 35 J.
Prijzen van effecten.
Amsterdam 11 Augustus 1871.
Nederland. *Certific. Werkelijke schuld 2$ pet. 54$
*dito dito dito 3 „63
♦dito dito dito 4 85^
♦Aand. Handelmaatschappij 4$
dito exploitatie Ned. staatssp. 108}
België. *Certificaten bij Rothschild 2$ 58|
Rusland. ♦Ooligatiën 1798/1816 5 97$
♦Certific. adm. Hamburg 5
♦dito Hope O. 1855, 6e serie 5 „80
♦Cert. 1000 1864 5 94$
♦dito 1000 1866 5 94
♦Loten 1866 5 247$
♦Oblig. Hope Co. Leening 1860 4$ 85
♦Certific. dito4 69
*Inscript.Stieglitz&Co.2ea4eL. 4
♦Obligation 1867 4 70$
*Obl. 1869 4 70$
♦Certificaten 6
♦Aand. spoorweg Gr. Maatsch. 5 217$
♦Oblig. dito 4 168
♦dito dito 4$
Obl. spoorweg Poti-Tiflis 5 88
dito dito Jelez Orel 5 „89
dito dito Charkow Azow. 5 85$
Polen. ♦Schatkistobligatiën5 67$
Pruisen. *Obligatiën 4
Oostenrijk. *Oblig. metall. in zilver Jan.Juli 5 56$
♦dito dito April/Oct. 5 56$
♦dito in papier Mei/Nov. 5 47$
♦dito dito Febr./Aug. 5 48A
Italië. Leening 18615 55
•Certific. bij Lamaison c. s.5
Spanje. ♦Obligatiën2$ thans 3 31 Hf
♦dito 1867 3 3 li
♦dito Binnenlandsche3 26
Portugal. ♦Obl. 1856—1862 3 „35$
♦dito 1867 3 35$
Turkije. dito (binnenl.)5 44$
Griekenl. dito (blauwe)5
Egypte Obl. 1868 7 77$
Amerika. ♦Obl. Yereenigde Staten (1874) 5
♦dito dito dito (1904) 5
♦dito dito dito (1882) 6 98-^r
♦dito dito dito (1885) 6 - 98$
♦Obl. Illinois .7
♦dito dito Redemtion 6
Oblig. Atl.Gr.W.Spw.Ohiosec. (7p) 80$
dito dito geconsolideerde .7
dito dito debentures 8
Obl St.Paul Pac.Spw. lesec. 7
dito dito dito 2esec. 7 69$$
dito dito 1869 dito 7 „71
Brazilië. ♦Obl. 1863 4$
♦dito 1865 5 82$
Mexico. dito 18513 13$
Grenada. dito afgestempeld 6 2 li
Venezuela, dito3 8tV
Ecuador. dito1 8
Prijzen van coupons.
Amsterdam, 10 Augustus. Metall. 20.25; Dito zilver
f 24.45; Dito Eng. per 11.75; Eng. Russen per
f—.—i Eng. Portugal per £f 11.75; Franscho 55$;
Belg./55$; Pruis, f 34^; Hamb. Russen fRussen
in Z. R. 31 ,V; Pools, in Fl. fper Z.R. f Spaans.
Amerik. Dollars 2.39: dito papier 2.11; Spaans,
in francs 55$; Piasters 2.25$.
De DIRECTIE der „Nederlandsche Bank" bericht,
dat zij, tengevolge van het meest eervol ontslag, op
zijn verzoek verleend aan den heer J. FRANSEN
VAN DE PUTTE, met inirang van 15 dezer, tot baren
Correspondent te Goes benoemd heeft den beer
J. A. A. FRANSEN VAN DE;PUTTE, Wethouder en
Lid van de Provinciale Staten.
Amsterdam, 10 Augustus 1871.
De Directie der Nedp. Bank
J. VAN HEUKELOMWaarna President,
I. G. GLEICHMAN, Secretaris,
