OURANT.
N°- 90.
Zaterdag
1871.
15 April,
Middelburg lé April.
De eergisteren alhier gehouden collecte ten behoeve
van noodlijdende kerken en personen heeftbehalve de
later nog te ontvangen giften, f 202.76.^ opgebracht.
De hoog®, raad der Nederlanden zal a. Zaterdag namid
dag een algemeene vergadering houdentot het opmaken
van voordrachten aan de tweede kamer der staten-gene-
raal ter voorziening in de vacatures, in dat college
ontstaan, door het verleend eervol ontslag aan den
raadsheer mr. Geradts en door het overlijden van den
wel benoemdenmaar nog niet beëedigden en geïnstal-
leerden raadsheer mr. Matthes, die geroepen was den
zetel van m?. Jolles in te nemer-
Benoemingen en besluiten.
verbetering.
huizen van arrest. Opgedragen het vice-presidium van
het college van regenten over het huis van arrest te
Zierikzee aan mr. J. W. D. van Dongen, lid van dut col
lege, en benoemd tot lid van gemeld college J. van der
Vliet, koopman en administrateur te Zierikzee. In het
vorignommer stond.O. van der Vliet Dzn.
Ouderwijs.
Te Leeuwarden zijn vanwege de vereeniging voor
volksonderwijs aldaar drie vergaderingen gehouden,
ter bespreking van de vraag, of het wenschelijk en nood
zakelijk is, dat te Leeuwarden eene middelbare school
voor meisjes worde opgericht. Deze hebben na vele
hoogst belangrijke discussien tot het resultaat geleid
dat de vergadering vrij algemeen instemde met de stel
ling, dat de inrichtingen voor onderwijs voor meisjes
aldaar aan de eischen des tijds en de bepalingen der wet
niet voldoen. Van de voorgestelde middelen tot verbete
ring van dezen toestand, meest in verband staande met
de) plaatselijke inrichtingen van onderwijs, werd ten
slotte aangenomen het systeem van gecombineerd onder
wijs voor jongens en meisjes, eu daarom besloten zich
tot den minister van binnenlandsche zaken te wenden,
met de vraag, of, volgens de wet het onderwijs aan de
rijks hoogere burgerschool ook voor meisjes toegankelijk
ishetgeennaar het oordeel van den directeur der
rijks hoogere burgerschool te Leeuwarden, wel het
geval moet zijn.
Uit het verslag der plaatselijke schoolcommissie te
Amsterdam over het jaar 1870 blijkt o. a. dat in het
laatst van bet jaar voor 2019 kinderen, die waren aan
gegeven, geen plaats op de openbare scholen te vinden
was. Op éen school waren 756 kinderen saamgepakt,
terwijl de plaatselijke verordening slechts de opname
van 360 kinderen toelaat.
Rechtzaken.
Het provinciaal gerechtshof in Zeeland heeft heden
de volgende arresten uitgesproken.
Olief Johan Olsen, oud 19 jaren, geboren te Bergen
(koninkrijk Noorwegen), wonende aldaar, matroosthans
gedetineerd alhier, was beklaagd als zou hij op 14 Ja
nuari jl. den arbeider P. van Splunter, op den openbaren
weg tus$chen Poortvliet en Tholen, met geweld op den
grond geworpen, en hem eene portemonnaie, bevattende
ongeveer zes gulden, ontvreemd en zich toegeëigend
hebben.
Het hof heeft hemop grond dat niet voldoende is be
wezen dat door den beschuldigde geweld is gebezigd,
schuldig verklaard aan diefstal gepleegd op den open
baren weg, zonder geweldpleging of bedreiging, en,
onder aanneming van verzachtende omstandigheden,
veroordeeld lot eene correctioneele gevangenisstraf van
4 maanden en in de kosten der procedure.
Pieternella Wiskerke, oud 43 jaren „geboren, en,
wonende te Heinkenszaudarbeidster, thans gedetineerd
alhier,.was beklaagd als zou zij arglistig:hebben wegge
nomen en zich toegeëigend: 1°. op 30 November 1870,
des avonds te half zes uur, uit eene doos staande op den
zolder van het bewoonde buis der weduwe Cannegicter
te Heinkenszand, een blauw baaien borstrokaan een
zoon van genoemde weduwe toebehoorenden 2». op
1 December daaraanvolgende, mede te half zes uur in
den avond, uit een schuurtje gebouwd onder éen dak
met het WjxmBüiS' van genoemde weduwe Caunegieter
en daarmede een geheel uitmakende, als binnenshuis
met een toegangdeur verbondeneen paar vetlederen
laarzen, ten nadeele van m"". Ermerins, die destijds bij
gezegde weduwe inwoonde, zulks terwijl de beklaagde
bij die weduwe wekelijks éen of meer dagen voor loon
kwam werken en ook beide de genoemde dagen werk-
zaam was.
Het hof heeft haar schuldig verklaard aan diefstal
door een werkvrouw ten huize waar zij gewoon was te
werken, ten nadeeie van hare meesteresen aan diefstal
gepleegd by nacht in een bewoond huis, en, onderaan
neming van verzachtende omstandighedenveroordeeld
tot een correctioneele gevangenisstaf van 3 maanden en
in de kosten der procedure.
Gemengde berichten.
In den avond van jl. Woensdag is in eene woning
te Zierikzee aan de Noordzyde der nieuwe kerk, terwijl
de bewoonsters zich in het paardenspel bevonden, dief
stal met inbraak gepleegd. Er was uit een kabinet eene
som van ruim 200 ontvreemd. Het was dus weder, een
diefstal gedurende kortstondige afwezigheid der bewo
ners, gelijk in de laatste maanden meermalen aldaar
plaats had.
Jl. Dinsdag is te Amsterdam het tweede kosthuis
van de Maatschappij voor den werkenden stand geopend-
Uit officieuse bron, zegt Het Noorden, deelt men
ons mede, dat de vier fabriekbazen met den onder-direc
teur voor het fabriekwezen in de vrije koloniën te Fre-
deriks-., Wilhelmina's- en Willemsoord aanzegging heb
ben ontvangen, dat zij tegen 1 Januari 1872 uit hunne
respectieve betrekkingen ontslagen zijn en vóórdien tijd
gelegenheid hebben om naar de een of andere functie
buiten de koloniën der Maatschappij van weldadigheid
om. te zien; uithoofde de fabrieken tegen Augustus a.
zullen worden opgeheven, wegens het nadeelig saldo dat
zulks aan bedoelde inrichting oplevert. Naar men vertier
verzekert, leed genoemds Maatschappij elke week 50
schade op den fabriekmatigen arbeid behalve de sala
rissen aan bovenbedoelde ambtenaren, waaronder alleen
de-onder-directeur met f 1200 per jaar. De hoofdoorzaak
van het. deficit moet voornamelijk gelegen zijn in het
voldoen aan de vereischtendoor de handelmaatschappij
bij- de- aflevering gesteld, zoodat de keuringen gedurig
het resultaat opleverden, dat de goederen wederom
werden teruggezonden, als wanneer de directie der
Maatschappij van weldadigheid genoodzaakt was> ze te
gen verminderde waarde van de handt te doen. In hoe
verre de koloniale bevolking al of niet geschikt kan.
geacht worden om fabriekmatigen arbeid te verrichten
laten wijzegt Hei Noorden gaarne aan de beoordeeling
van deskundigen over.
Op Teijlers' prijsvraag naar een tooneelstuk in het
Nederlandschin poezie, dat de uitgave en opvoering
wordt waardig gekeurd, zijn vier antwoorden ingekomen
waarvan de beoordeeling vóór Mei 1872 zal geschieden.
De steilte aan pokken te Amsterdam bedroeg van
2 tot 8 dezer 50 personenwaaronder 36 kinderen
zijnde 3 gevalien meer dan de voorafgaande week.
Te Botterdam stierven in de vorige week 111 personen
aan pokken. De ziekte blijft daar op éen hoogte; Te
Breda, daarentegen neemt zij in de laatste dagen toe.
Het gebouw voor de bureaux van-de Maatschappij
tot exploitatie van staatsspoorwegen iu de Moreelsc-
laan. te-Utrecht, zal den ltD Mei in gebruik-worden geno-
rneu. Het Utreehtsch dagblad zegt.daaromtrent het vol
gende;
„Het gebouw, in modernen stijl, uitgesneden steen,
met hardsteenen onderpui, opgetrokken, heeft een
trotsch aanzien, en doet zoowel den ontwerper als den
bouwmeester alle eer aan. Het bestaat uit een souterrain
een bel étage en twee bovenverdiepingen, terwijl een
plat dak van zink het geheel dekt. In 't front heeft het
30, aan de beide flanken 70 en aan de achterzijde 52
ramen behalve nog een 70tal aan de binnenplaats. Een
ruime vestibule geeft den toegang, terwijl in die vesti
bule een keurige en kolossale dubbele trap naar boven
geleidt. Behalve deze zijn in de beide zijgangen nog
diensttrappen aangebracht. Het geheele gebouw heeft
op de vier étages een breeden gang in 't vierkant, terwijl
aan de buiten- en binnenzijde van den gang de lokalen
voor de bureaux liggen, een honderdtal ruime,luchtige
zeer goed verlichte vertrekkendie aan de buitenzijde
ontvangen overal licht van buitenen hebben een zeer
fraai uitzicht; die van de binnenzijde hebben licht van
een vierkanten binnenplaats; de vertrekben hebben allen
uitgang op die corridors, en loopen tevens meest
allen in elkander. Het souterrain is voor conciërgewoning,
magazijnen, bewaarplaatsen, lokaal voor 't plaatsen van
een paar drukpersen en brandvrij vertrek ingericht; op
de bel étage heeft men de vertrekken van den directeur
en eenige hoofdbeambtenop de eerste verdieping een
prachtige zaal voor de directiemet vertrek voor den rijks
commissaris, met balkon enz. Voor gas- en waterleiding
is natuurlijk door 't geheele gebouw heen gezorgd.
„Door de gemeente wordt op het terrein voor het ge
bouw een plantsoen aangelegdwaardoor dit een der
schoonste punten onzer stad zal worden."
Na afwijzing van 't aan-den minister van binnen-
landsche zaken gedaan verzoek, om de theologische
school der christelijk gereformeerde gemeente te Kampen
te ontheffen van de naleving der verordening tegen
besmettelijke ziekteD, hebben de curatoren besloten,
de beslissing in deze van de eerlang te vergaderen
synode dier gemeente af te wachten.
Maakte de Stoompost in zijn laatste nommer met
een enkel woord gewag van een te Hamburg ontworpen
plan tot den aanbouw van twee stoomschepen vangroote
afmeting tot opruiming van het ijs in de Elbe, thans
vernemen wij, dat een onzer scheepsbouwmeesters op
den bouw van een stoomschipgeschikt tot het breken
van het ijs in onze rivieren, bedacht is. De constructie
en vooral de vorm van den kop van het vaartuig zouden
daartoe eigenaardig worden ingericht, en wel zoodanig,
dat het onderdeel van den boeg onder de dikke ijsschol
schiet en deze als het ware opbreekt. De machine zou
minstens van 100 a 120 paardenkracht zijnterwijl de
wielen van ijzeren schoepen zouden worden voorzien.
Jl. Dinsdag zijn van Kampen per stoomboot naar
Harlingen vertrokken 9 gezinnen, bestaande uit 60 pef-
sonQumcerendeels uit OldebroekErmelo en andere
plaatsen op de Veluwe afkomstig, met het doel om zich
van Harlingen over Engeland naar Amerika te begeven.
De vorige week zijn vier gezinnen met hetzelfde doei
Kampen gepasseerd.
In het Roomsch katholieke weeshuis te Wollstein
in Posen bevond zich onder de weezen eeu knaap,
Tomaszewski, uit Griitz, wiens plicht het o. a. was om
den vicaris Janke te wekken en zijue laarzen te poetsen.
Toen de knaap zich eens had verslapen liet deze geeste
lijke, hem een. zoo duchtig pak slaaggeven, dat de jongen
ontvluchttedoch kort daarna moede en uitgehongerd
terugkeerde, waarop een nog krachtiger tuchtiging
volgde. Na; eenige dagen beging de knaap een andere
kleine overtreding en werd op bevel van de opperste
der geestelijke zusters in een stal gesloten. De vicaris
beval daïirua,, dat de knaap uit den stal zou worden ge
haald, duchtig afgeransoldaanhauden en voeten sterk
zou worden gebonden en met een ijzeren ketting aan
den. muur zou worden vastgehecht. Toevallig kwam
deze strafoefening des avonds aan een particulier ter
ooreo die er de politie kennis van gaf. De burgemeester
liet het klooster onderzoeken èn de ambtenaren vonden
den knaap in een bckiagenswaardigen toestand; hij was
bijna zinneloos en kon loopen noch staan, zoodat hij ter-
ttond onder geneeskundige behandeling-is gekomen.
