middelburgs™ courant
BIJVOEGSEL
VAM 0E
van Zaterdag 18 Februari 1871. No. 24.
Gemeenteraad van Middelburg.
Zitting vau Woensdag 15 Februari. Mededeeling ontslag bur
gemeester; missives gedeputeerde statenvaststelling reke
ningen; verzoeken toelagen voor ambachtsschool en naai
en breischooluitloting aandeel negotiatie Bcllingbrug
vernietiging obligatiënproces-verbaal opneming gemeente
kas; ontvangen geschenk; verhuring welput; regeling
jaarwedde leeraar liandteekenen burger-avondschooladres
veerman Koepoort; idem W. Nienwcliuk, verpachting vuilnis
en beer; wijziging verordening gyrauastiekscboolherzie
ning verordening art. 178 gemeentewet; overlegging con
cept-verordening pensioneeren gemeente-ambtenaren; be
strijding uitgaaf SOjarigen dienst commies gemeentesecre
tarie; vaststelling staat af- en overschrijvingen bcgrootiiig
1870; concept-adres aan minister binnenlandsche zaken,
ontheffing verplichtingen met betrekking tot spoorweg-en
kanaalwerkendankbetuiging koramiczen voor genoten
gratificatierapport commissie fabricage betreffende opzich
ters gemeentewerkenmededeeling uitslag onderzoek kiacht
tegen keurmeesters vandevisch.
Voorzitter de heer de Jonge.
Afwezig de heeren Bijleveld van Serooskerke en
Mathon, beiden uitlandig; Lnteyn en van Diggelen,
beiden ongesteld.
De notulen van het verhandelde in de zitting van
21 Januari jl. worden na voorlezing goedgekeurd.
Door den voorzitter wordt mededeeling gedaan van
een brief van den commissaris des konings in deze pro
vincie, van den 23en Januari jl., houdende kennisgeving
van het koninklijk besluit, waarbij aan den heer mr. J. F.
Bijleveld van Serooskerke op zijn verzoek eervol ont
slag is verleend als burgemeester van Middelburg.
Vervolgens wordt door den secretaris voorgelezen
een brief van den heer im. J. F. Bijleveld van Seroos
kerke, gedagteekend Velp 27 Januari, die daarin insge
lijks mededeelt, dat hij op zijn verzoek eervol als burge
meester dezer gemeente is ontslagen, den raad dank
betuigt voor het in hem gestelde vertrouwen, de verze
kering geeft dat dit bij hem aangename berinneringen
zal achterlaten, en den wensch uitspreekt dat het dezo
gemeente moge welgaan en de uitzichten, door de in
aanleg zijnde spoorweg- en kanaalwerken geopend, ver
wezenlijkt mogen worden.
De voorzitter geeft, na de voorlezing dezer missive,
te kennen dat bij, de reden eerbiedigende die den heer
Bijleveld hebben bewogen om zijn ontslag te vragen,
meent hem een kort woord van hulde en herinnering
niet te mogen onthouden. Gedurende 56. jaren was
genoemde heer in stads-gemeentebctrekkingen werk
zaam, de laatste twaalf jaren als burgemeester. Eene
opsomming van de werken die onder zijn bestuur zijn
tot stand gebracht acht spreker overbodig, omdat de
gemeenteverslagen dienaangaande voldoende mededee-
lingen inbouclen. Maar bij het aanstippen van enkele
zaken, meent hij te mogen wijzen op het vele dat onder
het bestuur van den afgetreden burgemeester is verricht
voor het schoolwezen, en ook voor den openbaren ge
zondheidstoestand, onder anderen het dempen der ach
tergrachten.
Wij verliezen aldus eindigde de voorzitter in
den heer Bijleveld een kundig administrateur en een
ijverig man; en hoe men ook over zijn bestuur oordeele,
zeker is het dat zijn hart warm klopte voor het welzijn
dezer gemeente.
De bovengenoemde missives worden vervolgens voor
kennisgeving aangenomen.
Dit is mede het geval met een zestal ingekomen brie
ven van gedeputeerde staten dezer provincie, houdende
goedkeuring van: liet suppletoir kohier der plaatselijke
directe belastingen op de inkomsten; den verkoop van
hoornen (die 635.40 heeft opgebracht); het raadsbesluit
tot uitgifte van grond in erfpacht aan A. Jobse; het
raadsbesluit tot onderhandsche verhuring van grond aan
J. Pellebet besluit tot heffing der gemaalbelasting over
1871, alsmed^ de gemeentebegrooting voor het loopende
jaar.
De rekening der wisselbank over 1871, door de finan-
cieele commissie in orde bevonden, wordt goedgekeurd,
Zij levert voor de gemeente eene winst op van f 3408.65,
zijnde op de begrooting slechts f 1500 daarvoor geraamd.
Over 1869 bedroeg die winst f 24:29.22.
Evenzoo wordt, overeenkomstig het advie3 der finan-
cieele commissie, goedgekeurd de rekening der kamer
van koophandel en iabrieken, sluitende met een goed
slot van f 14.72. De heeren Fokker en Snijders, leden
der kamer van koophandel en fabrieken, werden be
schouwd als bij de goedkeuring der rekening niet tegen
woordig te zijn.
Van de afdeeline; Middelburg der Vereeniging tot
bevordering van fabriek- en handwerksnijverheid in
Nederland is ingekomen eene missive, vergezeld van een
rapport betrelfende de door haar hier op te richten
ambachtsschool. In deze missive, door den secretaris
voorgelezen, wordt medegedeeld dat ten behoeve dier
school twee lokalen in het gebouwder voormaligetceken-
academie kosteloos zijn toegezegd, benevens eene jaar-
lij ksche toelage van f 100, terwijl voor lagen prijs nog
een derde lokaal is gehuurd; en voorts tot het gemeen
tebestuur een verzoek gericht om kosteloos vuur en
licht, begroot op 150, benevens een jaarlij ksche
bijdrage. Laatstgenoemd verzoek wordt met -te meer
vrijmoedigheid gedaan omdat mon met de oprichting
der ambachtsschool eene aansluiting aan do burger
avondschool op het oog heeft.
Naar aanleiding van dit verzoek stellen burgemeester
en wethouders voor, kosteloos vuur en licht te verlee-
nen, alsmede een jaarlij ksche subsidie van f 100. De
beslissing is aangehouden en de stukken zijn voor de
leden ter inzage gelegd.
Voorts is een missive ingekomen van het bestuur
der naai-en breischool voor behoeftige kinderen, waarin
evenzeer, uithoofde van het toenemend aantal leerlingen
en daardoor ontstaande meerdere behoeften, het verzoek
wordt voorgedragen om kosteloos vuur en licht, bene
vens een jaarlij ksche toelage van gemeentewege.
Dit verzoek wordt door eene missive van de plaatse
lijke schoolcommissie gesteund.
Deze stukken zijn gesteld in handen van burgemees
ter en wethouders, teneinde daaromtrent een voorstel
aan den raad te doen.
Wordt overgegaan tot de uitloting van een der vier
nogovergebleven aandeelen in de in der tijd aange
gane negotiatie ten behoeve van de verwijding der kaai
muren bij de Bellingbrug, en getrokken n». 1.
Door den heer Fokker worden gedurende de zitting
vernietigd 26 stuks stedelijke obligatiën ter gezamenlijke
nominale waarde van f 14000, namelijk 2 stuks van
f 1000 en 24 stuks van f 500.
Blijkens het door burgemeester en wethouders overge
legd proces-verbaal van de jongste opneming der boekeD
en kas van den gemeente-ontvanger, bedroegen de ont
vangsten f 225,916.12 en de uitgaven 200,215.97£- dus
meer ontvangen dan uitgegeven f 25,700.14.1het vroe
gere kwaad slot bedraagt f 4,021.17, zoodat f 21,678.97^
in kas was. Een en ander is in orde bevonden.
De voorzitter deelt mede dat van het Zeeuwsch ge
nootschap der wetenschappen ten geschenke is ontvan
gen de derde aflevering van de beschrijving der Zelandia
illustrata, waarvoor door burgemeester en wethouders
namens den raad dank is betuigd. Deze mededeeling
wordt voor kennisgeving aangegenomen.
Op voorstel van burgemeester en wethouders wordt
ingewilligd een verzoek van J. Snijders, om den in de
Koestraat gelegen en aan de gemeente toebehoorenden
welput in huur te verkrijgen. Die verhuring zal ge
schieden voor vijf jaren, tegen een huurprijs van f 3
's jaars, onder beding dat de huurder ingeval van brand
kosteloos het water uit dien put beschikbaar zal stellen
en ook zorge voor het onderhoud der bedekking van
den put.
Tijdens de aanstelling van den heer J. C. van der
Meer Molir als leeraar in het liandteekenen aan de bur
ger-avondschool is bepaald dat hij eene jaarwedde van
f 500 zon genieten. Thans wordt daarvoor een bepaald
besluit vereischt, als grondslag voor de korting ten be
hoeve van het pensioenfonds. Op voorstel des voorzitters
wordt zoodanig besluit genomen.
Wordt gelezen een adres van A.. Beaufort, veerman
aan de Koepoort, die te kennen geelt dat de jongste
herstelling aan de pont twee wjken heeft geduurd, waar
door hij veel nadeel heeft geleden, hetgeen hem te meer
heeft getroffen daar sinds den aanleg der spoor
weg- en kauaalvverken alhier zijne inkomsten steeds
verminderd zijn, zoodat hij verzoekt om eenige tege
moetkoming in het geleden Verlies.
De voorzitter bevestigt dat de inkomsten van den
veerman steeds verminderen. In 1867 bedroegen die
f 193.55, in '68 f 182.30, in '69 160-94 en ia '70 slechts
f 155. Op grond hiervan stelt hij namens burgemeester
en wethouders voor, den adressant vrij te stellen van de
hem tot dusver opgelegde verplichte jaarlijksche uit-
keering van f 15 aan de gemeente voor het gebruik van
de pont en reep. Dienovereenkomstig wordt be
sloten.
Vervolgens wordt gelezen een ingekomen adres van
W. Nieuwelink, te Hoek, die te kennen geelt dat hij,
behoudens goedkeuring van het gemeentebestuur, voor-
loopig met L. de Kok een accoord heett aangegaan om
trent de overneming van de op dezen rustende verplich
tingen tot het opbalen van den beer, vuilnis enz. binnen
Middelburg, onder al die bepalingen waartoe de Kok zich
tot Mei 1873 met deze gemeente verbonden heett. Met
die overneming heeft hij alleen op het oog een andere
wijze in toepassing te brengen om verbeterde meststof
te bereiden en zoodoende die meststof productiever
te maken. Alvorens daartoe over te gaan wensclit
hij het gemeentebestuur alhier uit te noodigen tot
het aangaan van eene overeenkomst met hem, oin na
een tweejarige proefneming of gedurende den tijd dat
de Kok nog pachter is, de met laatstgenoemde aangegane
pacht op gelijke voorwaarden tot 1885 te verlengen,
mits daarenboven aan hem, adressant, worde toegestaan
om het boije nabij de nieuwe mestvaalt, door de ge
meente aangekocht, tot 1885 ten gebrnike at te staan.
Daarentegen is adressant bij inwilliging van zijn ver
langen bereid, om de beerkarren voor zijne rekening op
veeren te doen brengen, waardoor het hinderlijk dreunen
zal voorkomen worden. Voorts is hij, indien de onder
vinding gedurende de, twee proefjaren hem zal hebben
geleerd dat zijn voornemen zonder geldelijk verlies kaa
worden uitgevoerd en hij dus zijn aangegane verbinte
nis al of niet tot 1S85 kan voortzetten, bij eene voort
zetting in Mei 1873 bereid zich een toestel aan te schaf
fen waarmede de beerputten op een zindelijke en
reukelooze wijze bij de ingezotenen zullen geledigd
worden. Daar vóór het treffen een er overeenkomst met
het gemeentebestuur evenwel eenige bepalingen noo-
dig zijn, verzoekt hij ten slotte om, indien zijn verzoek
in overweging mocht worden genomen, vooraf met de
hem te stellen voorwaarden in kennis te worden gesteld.
Omtrent dit adres wordt door burgemeester en wet
houders een uitvoerig rapport uitgebracht.
Daarin wordt in de eerste plaats opgemerkt dat de
Kok mondeling zijn verlangen heeft te kennen gegeven
om van zijne verplichtingen tegenover de gemeente
ontslagen te worden en deze aan Nieuwelink over te
dragen.
Het gedaan verzoek komt burgemeester en wethouders
hoogst belangrijk voor, daar de algemeen in ons vader
land besproken vraag: of de afval van straatvuil en
beerstoffen niet meer productief te maken zou zijn, niet
het minst voor Middelburg belangrijk is om onderzocht
te worden. Groningen geeft een treffend voorbeeld,
waarom men, in navolging daarvan, ook te Leeuwarden,
Meppel en meer andere plaatsen begonnen is de Gronin
ger methode van mestbereiding toe te passen. Voor
Middelburg zou men zich echter niet mogen vleien van
die methode dezelfde voordeelen te behalen, omdat:
1°. de beerstoffen hier meerendeels verloren loopen2°.
aangenomen dat men bepalingen in het leven kon roe
pen die de verzameling der sekreetstoffen in de hand
werkten, dan nog do kosten van vervoer welker
geringheid door het trabsport per schuit naar de plaats
van bestemming de uitkomsten in Groningen zoo voor-
deelig doet zijn hier een groot verschil zouden ople
veren,^ 3". men in het oog moet houden dat in Gronin
gen bijna uitsluitend turf wordt gebrand en hier meest
al steenkolen; de tnrfasch heeft een groote waarde
voor den landbouw, terwijl de steenkolenasch bijna niet
te gebruiken is, zoodat dit een belangrijk verschil in de
waarde van den compost moet geven.
Niettegenstaande al deze ongunstige onstandigheden
is het echter zeer wel mogelijk dat de afvalstoffen bij
een doelmatige vermenging en een zoeken naar geschikte
plaatsen om ze bij de landbouwers bekend en gezocht te
maken, meer waarde dan tot dusver kunnen verkrijgen;
doch daarvoor moet men nasporingen doen, proeven
nemen, sommige werktuigen aanschaffen, enz., en bij dit
alles blijft de kans van slagen toch nog onzeker.
In elk geval zal bij het eindigen van het contract,
30 April 1873, met de Kok beslist moeten worden of de
hier gevolgde wijze van mestverzameling al dan niet
zal voortduren, en het gevolg zal zijn dat men waar
schijnlijk trachten zal daaraan een meer productieve
richting te geven.
De vraag: hoe? is, volgens het rapport, niet zoo spoe
dig op te lossen. In de eerste plaats zou uitgemaakt
moeten worden, of de gemeente het al dan niet onder
eigen beheer wenscht uit te voeren, in welk geval burge
meester en wethouders meenen dat een directeur voor
de gemeente-reiniging zou behooren aangesteld te wor
den, die door onderzoek in den vreemde zou moeten
trachten tot de kennis te komen waar het product, bij
het gemakkelijkste vervoer, de meeste kans zou hebben
om ingang te vinden, daarna door proeven van de
afvalstoffen het beste compost zou moeten trachten te
verkrijgen, en eindelijk dit, al ware het aanvankelijk
voor niet al te hoogeu prijs, door alle beschikbare mid
delen en op de meest publieke wijze aan de markt te
brengen.
De waarde der mest hangt natuurlijk van hare gehalte
af, en of die wel zoo gunstig zou wezen dat een belang
rijke opbrengst te wachten is, is twijfelachtig; in de
eerste jaren zal men, naar burgemeester en wethouders
meenen, zeker op geen groote geldelijke voordeelen
mogen rekenen.
Tevens wordt opgemerkt dat tegenover de vermeerde
ring van den mesthoop door het product uit den nieuwen
vergaarbak ook verhooging van uitgaven staat voor
preparaten tot afscheiding der stoffen en andere hulp
middelen, die, zoolang de wetenschap nog geen minder
kostbare afscheiding weet aan de hand te doen, dit
voordeel grootendeels zou vernietigen, zoodat de inkom
sten de uitgaven maar even zullen dekken.
Uit een en ander is op te maken dat de voordeelen
eener_ mestverzameling van gemeentewege vrij onzeker
zijn, ja deze zelfs door haar meer omslachtig beheer tot
vermindering van detegenwoordigeopbrengstzou kunnen
leiden. Daarom wordt het verzoek van den adressant
aanlokkelijk, te meer daar men verwachten mag dat hij
de zaak, vooral wegens de betrekkelijk groote offers die
hij zich getroosten moet, met ernst en kracht zal aan
vatten.
Gelukt hem de proef, dan zal hij zich mogelijk in een
geldelijk voordeel mogen verheugen, maar hij zal dan
ook den weg gebaand hebben, om na het einde van den
pachttijd de gemeente hooger opbrengst te bezorgen;
terwijl daarentegen bij mislukking onderzoekingen zul
len hebben plaats gehad zonder dat de gemeente aan
verliezen is blootgesteld geweest.
Burgemeester en wethouders geven daarom in over
weging, gunstig op het verzoek te beschikken, onder de
bepalingen die in het bij het rapport gevoegd concept
contract zijn vermeld, en niet langer dan voor tien jaren
na het verstrijken van den proeftijd, of tot 30 April 1883.
Genoemd concept-contract is in hoofdzaak gelijk aan
de thans met de Kok gesloten overeenkomst, doch daarin
zijn tevens eenige voor de regeling noodige bepalingen
opgenomen, welke reeds voorloopig door den gemeente
bouwmeester met den adressant besproken en door dezen
goedgekeurd zijn, namelijk de volgende:
1° dat de bestaande beerkarren binnen drie maanden
na bet sluiten der overeenkomst in voertuigen op veeren
veranderd moeten worden.
2°. dat bij voortzetting van de pacht de pachter zich
eene maehine zal moeten aanschaffen, om de beerputten
reukeloos te kunnen ledigen;
3o. overbrenging van de mestvaalt van gemeente
wege, verandering van de aschschuur in lage loodsen,
maken eener aanlegplaats en verdere inrichtingen
4°. bepalingen omtrent het gebruik van den vergaar
bak, de brug en den ververschingsduiker;
5°. idem van het woonhuis, de stalling enz. op de
hofstede, thans bewoond door G. Wisseen
6". idem omtrent de verlenging van den pachttijd.
Het concept-contract is gesteld in handen van burge-
