Éjanïirlsbmcljtm,
2lïn>rrtmtim.
©ijf m ïiftrtifljariijc (ikMüfrffittptg
©it;c leestafel.
Brftijöinijcit.
gfitipnge Imrelijtorftrapt)
©ijf m üüiiithp'ttjf (Mttrercfmrjmij
zorgen. De tegenwoordige toestand waarin alleen vor
sten, regentenen diplomaten het lot der natiën in handen
hebben, die derhalve oppermachtig over vrede en oorlog
beslissen, behoort plaats te maken voor een staat van
zaken, waarbij de volken de hoogste rechters zijn. Wan
neer zij levendig doordrongen waren, zoo redeneeren
thans velen, van de rampen van den oorlog, en den
vrede als den zekersten waarborg van hun geluk en hun
toenemende welvaart beschouwen, dan ook zouden zij
de rechte middelen leeren aanwenden, om zich een
toestand te verwerven die hun lot niGt langer aan
de ongelukkeu blootstelt, welke het nu nog steeds
bedreigen, nu de geringste aanleiding voldoende is om
het geluk, uiet van een enkele natie, maar van wereld-
deelen op het spel te zetten en te verwoesten. Maar
ongelukkigerwijze zijn de volken daarvan nog niet door
drongen, zoodat eer de geïdealiseerde toestand in een
feitelijken zal kunnen overgaan, aan volksopleiding nog
vlijtig moet gearbeid worden.
De afkeer tegen den oorlog kan men inmiddels doen
toenemen door al de gruwelen, die er rechtstreeks of zijde
lings uit voortvloeien, met de scherpste kleuren te teeke
nen, en daarom heeft de heer Riko in het bovengenoemde
boekje niet alleen aide grootste wreedheden en ijselijk
heden die door de heide thans oorlogvoerende partijen'
zijn gepleegd, verzameld, maar stelt hij tevens in het
licht de lage hartstochten die zijn opgewekt en in al hun
kracht woeden, de leugentaal die als waarheid wordt
geëxploiteerd, de geveinsdheid die men voor godsdienst
wil doen doorgaan, de dolle woede die voor heldenmoed
moet gelden, het moorden en branden dat als roem en
eer wordt toegerekend. De beschrijving van het lijden
der troepen op marsch, van de afschuwelijke slachting
in den strijd, van de hartverscheurende tooneelen die
het slagveld aanbiedt, van de ellende in.hospitalen en laza
retten, van de enorme verliezen aan de natiën berokkend,
dat alles is dan ook verschrikkelijk.
Als de heer Riko de ellende van den oorlog heeft ge
schetst geeft hij, als het middel om daaraan een einde te
maken, het oprichten van vredebonden aan de hand, op
de grondslagen die door de Ligue internationale et per
manente de la paix zijn aangenomen, en wekt hij op tot
algemeene deelneming daaraan.
Dat vereeniging van velen tot hetzelfde doel nuttig kan
zijn en dikwijls goede resultaten kan opleveren, heeft
de geschiedenis geleerd,- de Anti-slavery society, het
Anti-dagbladzegel-verbond, in vroegeren tijd de Maat
schappij tot nut van 'talgemeen, enz. zijn el voorbeelden
van. Doch zonder de waarde van vredebonden te willen
betwisten, meenen wij toch dat er nog iets anders noodig
is om het doel dat zij beoogen te bereiken. Dit is ook
de overtuiging van den schrijver der brochure „Oorlog,"
die op zeer populaire wijze het thema behandelt: „onder
wijs, aankweeking van vrijheidsliefde en daardoor vor
ming van een onafhankelijk karakter, en aansporing en
vermaning tot liefde, eensgezindheid en verdraagzaam
heid, moeten de beginselen zijn, waardoor wij den
oorlog moeten zien te overwinnen." Hij neemt aan, dat
de volken vredelievend zijn, maar niet genoeg ontwik
kelt, om te oordeelen over dingen waarbij zij het naaste
belang hebben, te onverschillig en karakterloos ten op
zichte van hun staatkundige vrijheid, en dat zij in hun
bijzonder leven zich te veel door onverdraagzaamheid
laten beheerschen. Daardoor is het de schuld cler volken,
dat de bestuurders en staatslieden niet beter zijn, want
deze laten zich door de domheid, onverschilligheid en ka
rakterloosheid der natiën, tot dadeu verleiden die deze
laatsten zelf veroordeelen. Deze opmerkingen zijn niet
nieuw, maar zij kunnen niet genoeg onder de aandacht wor
den gebracht. Meer oorspronkelijk en zeer ter overweging
aan te bevelen is de door den schrijver uitgesproken
wensch dat de oprichting van vredebonden gepaard
moge gaan met pogingen om de slechte eigenschappen
der volken te overwinnen, waardoor de oorlog onmoge
lijk zal worden, zonder dat men tot eene grondwetsher
ziening of dergelijke maatregelen zal behoeven over
te gaan.
Graanmarkten enz.
Middelburg, 19 November. Raapolie 51-£. Patentolie
/53-i. Lijnolie 37. Raapkoeken fper 1040 stuks
Lijnkoeken: zachte harde per 104 stuks.
Prijzen van effecten.
Amsterdam 19 November 1870.
Nederland. *Certific. Werkelijke schuld 24 pet. 514
♦dito dito dito 3 60 4#
*dito dito dito 4 81
♦Aand. Handelmaatschappij 44
dito exploitatie Ned. staatssp.
België. ♦Certificaten bij Rothschild 24
Rusland. ♦Obligatiën 1798/1816 5 90±
♦Certific. adm. Hamburg 5 62
♦dito Hope Co. 1855, 6e serie 5 734
♦Cert. f 1000 1864 5 89 J
♦dito f 1000 1866 5 88§
♦Loten 1866 5 „203
♦Oblig. Hope Co. Leening 1860 44 79
♦Certific. dito4
♦Inscript.Stieglitz&Co.2ea4eL. 4
♦Obligatiën 1867 4 634
♦Obl. 1869 4 634
♦Certificaten 6 394
♦Aand. spoorweg Gr. Maatsch. 5 207|
♦Oblig. dito 4 „100
♦dito dito 4i
Obl. spoorweg Poti-Tiflis 5 79^
dito dito Jelez Orel 5 794
dito dito Charkow Azow. 5 784
Polen. *Schatkistobligatiën4 63
Pruisen. ♦Obligatiën5
Oostenrijk. *Oblig.metall.in zilver Jan.Juli 5 491
♦dito dito April/Oct. 5 491
♦dito in papier Mei/Nov. 5 42-}
♦dito dito Febr./Aug. 5
Italië. Leening 1861 5 494
♦Certific. bij Lamaison c. s. 5 «TT
♦Obligation.2J thans 3 29
*dito 18673
♦dito Binnenlandsche 3 2og-
Portugal. ♦Obl. 1856—1863 3 28J
*dito 18673 2SJ
Turkije. dito (binnenl.) 5 3b i
Griekenl. dito (blauwe).5
Egypte. dito 1868 7 '1
Amerika. ♦Obl. Vereenigde Staten (1874) 5
♦dito dito dito (1904) 5
♦dito dito dito (1882) 6 92-jf
♦dito dito dito (1885) 6 924
♦Obl. Illinois7
♦dito dito Bedemtion 6
Oblig. Atl.Gr.W.Spw.Ohiosec.(7p) 684
dito dito geconsolideerde .7
dito dito debentures 8
dito St.Paul Pac. Spw.le sec. 7
dito dito dito 2e sec. 7
dito dito 1869 dito 7 59
Brazilië. ♦Obl. 1863 44
♦dito 1865 5 88
Mexico. dito 18513
Grenada, dito afgestempeld6 214
Ecuador, dito 1
Venezuela, dito3 7
Prijzen Tan coupons.
Amsterdam, 18 November. Metall. 19.60Dito zilver
24.274. Dito Eng. per 11.80; Eng. Russen per
Eng. Portugal per Fransche
Belg. 554; Pruis, ƒ344; Hamb. Russen 284; Russen
in Z. R. 284; Pools, in Fl. Spaans, Amerik.
Dollars 2.39; dito papier ƒ2.11Spaans.-Frans.
van
HENDRIK SMIES
CHRISTINA SLUIJMER.
Axel, 20 November 1870,
in de gedeelten der stad die onmiddellijk aan de wallen
eu bastions grenzen, ziet men groote verwoestingen
daar vindt men enkele huizen die door granaten geheel
zijn vernield of die geheel zijn uitgebrand. Het bewijs
is dus voldoende geleverd, dat de beschuldiging van den
kommandant der vesting, volgens wien de Pruisen oor
log voerden tegen de vrouwen en kinderen, een leugen is.
„Integendeel; men kan duideijk opmerken dat onze
kanonnen alleen de vestingwerken tot doel voor hunne
kogels hebben gekozen, zelfs de hooge toren der cathe-
draal, die den vijand een zoo gunstige gelegenheid gaf,
om onze bewegingen waar te nemen, draagt slechts
enkele sporen van kogels.
„De stad is door en door Fransch, en zeker wenschen
de inwoners van harte aan die „vervloekte" Pruisen een
volkomen nederlaag toe, maar toch merkt men uit
hunne houding volstrekt geen ontevredenheid of erger
nis over de capitulatie. Het hemd is nader dan de rok,
zoo denkt men hier ook, want, niet alleen is het gevaar
voor een vierde bombardement geweken, maar men heeft
ook de aangename ontdekking gedaan dat de Beitel
Prcussenwelvoorziene beurzen hebben, wier inhoud aan
het verkeer een weldadigen prikkel geeft.
„De soldaat die reeds zoolang in kleine verlatene
dorpen had vertoefd, brandde van begeerte om zijn tha-
lers en franken eens weder in een stad te kunnen uitge
ven. De winkels zijn dan ook bijna allen geopend
en doen goede zaken, terwijl een menigte menschen
voortdurend de koffiehuizen in en uit stroomen. Het zijn
niet alleen de overwinnaars, maar ook de ontwapende
overwonnenen die de stad met leven en vro olijkheid
vervullen. Men ziet op de straten bijna evenveel Fran
sche als Duitsch uniformen. Beide partijen gaan zeer
welwillend met elkander om, en menigmaal wordt een
echt Duitsche Gulen Morgen!" door een Franschman
aan een Duitscher toegeroepen. Hij die groet is dan na
tuurlijk Elzasser of Duitsch-Lotharinger.
„Zoowel in het koffiehuis Labordère, als in het hotel
„In de drie raooren," kan men de Pruisen bij Bourgonje-
en Champagnewijnen, aan fijne déjeuners en diners
vin des, die zij duur moeten betalen.
„Overal is men bezig de hoopen mest en steenen van
de kelderluiken weg te ruimen, die ter beveiliging tegen
de granaten door de burgers er waren opgelegd. De
kanonnen en affuiten staan nog op de wallen, en rondom
liggen zakken met kruit dat door den regen bedorven is.
Een bezoek aan de stallen der Afrikaansche jagers be
loont de moeite zeer en men staat verbaasd, over de
menigte schoone en goede paarden die men ziet; een
stal staat vol prachtige schimmels, en een geheele rij
Arabische hengsten trekt in een andere de aandacht.
Een stoutmoedig ruiter voorzien van een goeden teugel
en een drinkgeld, kan zich hier gemakkelijk een uit
muntend rijpaard aanschaffen, want de Franschen be
kommeren er zich weinig over. De Pruisen hebben zich
van alle toeëigening der paarden onthouden, en zoo zijn
deze zonder eigenaars of toezicht. Reeds heb ik een
paar van honger zien sterven, en op het plein van de
kazerne loopen ze bij menigten door elkander. Er heeft
zich thans eene commissie gevormd, om de schoone
•dieren over te nemen en er voor te zorgen.
„Alleen de linietroepen, ongeveer 5000 man, vertrek
ken in krijgsgevangenschap naar Duitschland, de in
Verdun te huis behoorende mobiele en nationale garden
worden slechts ontwapend en daarna in vrijheid gesteld.
Het 60e Brandenburgsche regiment is aangewezen om
de bezetting der vesting uitte maken, doch aan zes com-
pagniën is het transport der gevangenen opgedragen,
bijgestaan door het bataljon landweer uit Aken en
twee compagniën pionniers. De kommandant van ge
noemd regiment, von Dannenberg, neemt voorloopig het
bevel over de vesting op zich.
„Van de overige troepen die het belegeringsleger
hebben gevormdzijn reeds het65«.regiment, het 8ebatal
jon pionniers en het 8e bataljon jagers naar Varrennes
opgerukt, om zich met het legerkorps te vereenigen;
het bataljon landweer von Simmern gaat naar Dun en
Etain sur Etappe, terwijl het bataljon Jiilich naar Bar
le Due vertrekt om daar nadere bevelen af te wachten."
Jtcnschenslachüng en Hinde vernieling. Een woord in
verband met den vredebonddoor A. J. Riko. 's-Graven-
hagc, bij Gebr. Belinfante.
Oorlog, Groningen, bij J. B. Wolters.
Talrijker worden de stemmen die zich tegen den oorlog
en voor den vrede verheffen, en bij het zoeken naar mid
delen, om in de toekomst den vrede beter en krachtiger
te waarborgen, geraakt men meer en meer tot de over-
iging, dat het de volken zelf zijn die daarvoor kunnen
Uit Noord wijk aan zee wordt ons van 16 November jl.
gemeld: Heden namiddag strandde het schoonerschip
Gijda, gezagv. Carl Th. Bentzer, komende van St. Peters
burg en besterad naar Rotterdam, met gebroken masten
en tuig en zonder roer. Van hier bespeurd wordende
dat het vaartuig in nood was, werd onmiddellijk de red
dingsboot afgezonden, waarmede de bootsgezellen allen
behouden aan wal kwamen. Het vaartuig bleef op de
buitenbank staan, waardoor de redding bij een rol
lende zee nog bemoeilijkt werd. Het schip is met rogge
geladen en zal weg zijn.
van
W. VAN RIET, Predikant.
en
C. BAART.
Sint-Kruis, 18 November 1870.
HUNNE DANKBARE KINDEREN.
van
D. J. JOLMERS en J. BAROEN.
Middelburg, den 21 November 1870.
HUNNE DANKBARE KINDEREN.
