öuitmlanö.
Men leest in the Times van den 2en November een
verslag der meteorologische waarnemingen, door den
heer Allnatt, te Abergele in het noorden van Wales, ge
durende de jongst verloopen maand October gedaan. In
bet verslag.komt over het noorderlicht het volgende
voor: liet evenwicht van don electro-magnetischen toe
stand der aarde is gedurende deze maand grootelijks ge
stoord geworden. Ons zijn uit Noord-Amerika,den Levant,
verschillende gedeelten van zuidelijk Europa en vau
Duitschland verslagen toegezonden van het gelijktijdig
verschijnen der Auror a-hor calis. In Engeland heeft het
luchtverschijnsel zich op de schoonste en afwisselendste
wijze voorgedaan, en hier in de nabijhv id van dezen noor
delijken oceaan, heeft het zich vertoond met cene pracht,
welke voor deze gemiddelde breedte letterlijk wonderlijk
is. Berekeningen van vroegere natuurkundigen omtrent
de hoogte, welke de Aurora bereikte, en welke steunden
op de destijds voorhanden zijnde op zich zelf staande ge
gevens, zijn verschillend en blijkbaar zeer onjuist.
I>. Dalton, bij voorbeeld, heeft in 1828 een noorderlicht
beschreven, dat den vorm aannam van een zuiveren boog,
in een rechten boek met magnetischen meridiaan. Hij
schatte de schijnbare stelling van dien boog met betrek
king tot de sterren, zooals deze op verschillende punten
in Engeland en Schotland, die in noordelijke en zuide
lijke richting 170 en in oostelijke en westelijke 45 En-
gelsehe mijlen van elkander verwijderd waren, en dus
over eene oppervlakte van ongeveer 7500 vierkante mij
len, was waargenomen. Zijne slotsom was, dat de hoogte
der Aurora ongeveer 160 mijlen bedroeg. Indien het ver
schijnsel van den 241" in Engeland en gelijktijdig in
Noord-Amerika zichtbaar geweest is, moet de hoogte
dit cijfer zeer ver hebben overtroffen. Het noorderlicht
heeft zich in deze maand schitterend vertoond op den
14«n, 20ÏO, 22c», 24en en 25««, en dat wel met al zijne ver
schillende noordelijke en zuidelijke verschijnselen. In
den avond van den 25,;n is de stralenluans der Aurora
gezien. Eene zware donkere bank, eene wolk van dien
vorm, welken de meteorologen cirroslratus noemen, met
oneffen rauden, strekte zich, laag bij den horizont, van
het noordwesten tot het zuidoosten uit. Te 8.30 des
namiddags stegen uit den oostelijken hoek vau den uoor-
der-horizont heldere veeren van licht-rood licht op, welke
zich in hel zenith vereenigden met bloed- of karmijn
kleurige banen, welke op hetzelfde oogenblik voortkwa
men uit eene gestreepte en oneffen wolkenmassa in het
westen. In den hoek van het zuidoostelijke uiteinde was
eene heldere plek van zuiver smaragd-groen, en in bet
verre noordwesten zond een gestreepte cirro cumulus
(schaapjeswolk) eene karmijnroods vlam naar omhoog.
In het noorden vertoonden zich verschillende schakee
ringen van groen, geel en bloedrood en deze allen aan
den meridiaan te zamen komende, vormden de corona
welke in alle richtingen straalsgewijze kolommen blin
kend licht uitzond, en de geheele heinel, in het noorden,
zuiden, oosten en westen verlicht door eene wonderlijk
schoone mengeling van veelkleuriger! glans."
In het zuiden van Europa, waar zulks uiterst zeldzaam
is, schijnt de Aurora zich insgelijks allerschitterendst
te hebben vertoond, immers particuliere berichten uit
Biarritz vermelden zulks.
Tliermometerstand.
7 Nov. 'sav. 11 u. 46 gr.
8 'smorg.7 n.44gr.'smidd lu.48gr.'sav.llu.46gr.
Staten-geiier aal.
EERSTE KAMER.
Zitting van Maandag 7 November.
Tegenwoordig waren aide ministers, met uitzondering
der ministers van justitie en van buitenlandsche zaken.
De voorzitter deelt mede de benoeming der voorzit
ters en ondervoorzitters van de afdeelingen, alsmede de
benoeming der rapporteurs over de Indische begrooting.
Het eindverslag over die ontwerpen gereed zijnde,
worden de discussiën bepaald op "Woensdag 9 November
te 11 uren des voormiddags.
Van den minister van koloniën is ingekomen het bij
het voorloopig verslag der kamer verlangde proces-ver
baal der in 1866 gebonden bijeenkomst met de regenten
in de Preangev betrekkelijk de voorgenomen hervor
ming in die regentschappen.
Door de commissie voor de verzoekschriften wordt
rapport uitgebracht over een adres van eenige ingezete
nen nit Goes, strekkende om door grondwetsherziening
het verklaren van oorlog en vrede niet meer aan den
vorstelijken wil over te laten. Het adres is nedergelegd
ter griffie.
De minister van financiën erlangt het woord en deelt
mede, dat eenigen tijd geleden de minister van buiten
landsche zaken zijn ontslag aan den koning had aange
boden dat bijna tegelijkertijd de minister van koloniën
op ernstigen raad zijner geneesheeren, wegens voortdu
rende ongesteldheid, een gelijk verzoek had gedaan,terwijl
eenige dagen daarna ook de ministers van justitie en van
oorlog hun ontslag hadden verzocht. Dientengevolge
hebben de drie overige ministers (die van financiën,
binnenlandsche zaken en marine) hunne poitefeuilles
mede ter beschikking des konings gesteld. Jntussehen
zullen zij-, zoolang dit vereischt wordt, de zaken blijven
waarnemen.
De begrooting van het fonds voortspruitende uit
koopprijzen van domeinen bedraagt voor 1871 in ont
vangst f 495,000. De uitgaven zijn geraamd op f 465,500,
waaronder /300,000 bijdrage aan's rijks middelen, ter
wijl f 125,000 is bestemd voor ontmanteling van vestin
gen, (waarondereen klein deel bestemd voor Vlissingen).
Uit den overgelegden staat wegens de ontraantelings-
werken, blijkt dat de slechting van het Fort Bath met
verkoop van gronden is afgeloopen met een batig slot
van f 22,022.
Algemeen oTerzicht.
Alle boop op het sluiten van een wapenstilstand is weder
verdwenen en sommige berichten melden dat men in
het Duitsch hoofdkwartier het voornemen heeft om nu
tot bet bombardement over te gaan van eenige forten
rondom de hoofdstad.
De Berlijnsche dagbladen trachtten dan ook reeds
eenige dagen geleden het ongeduld der Pruisische natie
te verminderen door de bewering dat, zoo de wapen
stilstand niet spoedig tot stand kwam, eene nieuwe
krijgsoperatie der Duitsche troepen niet zou uitblijven.
Wij deelden reeds mede dat de toestand van anarchie
in de nog niet door Duitsche troepen bezette Fransche
departementen op schrikbarende wijze toeneemt. Die
toestand zal thans, na de terugroeping van den heer
Thiers, waarschijnlijk nog verergeren. Uit Tours wordt
dan ook gemeld dat een aantal huisgezinnen de vlucht
nemen naar elders, om zich aan al de gevaren van den
bestaanden staat van zaken te onttrekken.
Behalve in de Fransche departementen zijn ook in
Algerië de burgerlijke autoriteiten in ernstig conflict
met het militair gezag. De=generaal Valsin Estherazy is
door de'bevolking gedwongen om zijn ontslag te nemen
als gouverneur-generaal ad interim.
Intusschen spreekt men van nieuwe krijgsoperatiën
der door de capitulatie van Metz beschikbaar geworden
Duitsche troepen. Behalve de legerkorpsen, welke naar
liet zuiden zijn gezonden, is een legerivan tachtig dui
zend man onder bevel van den generaal von Manteuf-
fel naar Rouaan en Araiëns op marscli.
In mededeelingen der Kreuzzeitung en derKölnische
Zeitung is sprake van koning Wilhelm's voornemen om
bet Noord-Duitsch parlement te Versailles bijeen te
roepen. Als reden daartoe wordt opgegeven dat koning
Wilhelm het hoofdkwartier aldaar niet kan verlaten en
toch de parlementsvergadering noodzakelijk moet openen.
Het heeft echter wel den schijn dat dit slechts een voor
wendsel is om, door eene vergadering van eene Duitsche
vertegenwoordiging op Fransch grondgebied nabij Parijs,
eene nieuwe vernedering voor Frankrijk te voegen bij
de vele, welke daaraan reeds werden aangedaan.
De maarschalk Bazaine heeft uit Kassei aan het Bel
gisch dagblad Le Nord een brief gericht, waarin hij de
capitulatie van Metz tracht te verdedigen, en opkomt
tegen de beschuldiging als zou hij verraad hebben ge
pleegd. Het Fransche leger zegt de maarschalk zou
een verrader niet gevolgd zijn, maar de toestand van
Metz en van de in versterkte kampen rondom die stad
gelegerde troepen was van dien aard dat verdediging
niet langer mogelijk was. In de tallooze stukken door
bevoegde personen omtrent de capitulatie van Bazaine
openbaar gemaakt, wordt echter niet het leger, maar de
maarschalk zelf van verraad beschuldigd en overigens
gewezen op verschillende redenen waarom de troepen
zich niet tegen dat verraad van den opperbevelhebber
konden verzetten. Bovendien wordt in den brief van
den maarschalk Bazaine niet gesproken over de van vele
zijden tegen hem aangevoerde beschuldiging, dat hij den
tijd om zich door de vijandelijke liniën heen te slaan heeft
laten verloopen met onderhandelingen van politieken
aard, waarbij hij zich de taak wilde opgedragen zien om
met zijne troepen de orde in Frankrijk te gaan herstellen
en eene restauratie der Napoleontische dynastie te be
werkstelligen. Dat dergelijke onderhandelingen gevoerd
zijn kan thans trouwens aan geen twijfel meer onderhevig
zijn. Nog dezer dagen werd dit door den divisie-generaal
Bissou in een uitvoerigenbrief medegedeeld,die betoogt
dat de verantwoordelijkheid van al het gebeurde slechts
rust op den maarschalk Bazaine en de generaals Canro-
bert, le Boeuff, Ladmirault,Froissart en Desvaux, welke
laatste den generaal Rouvbaki in het opperbevel over de
keizerlijke garde had vervangen.
Laafsfc berichten.
Tours.
Een Pruisische troepenafdeeling, bestaande uit twee
bataljons infanterie, vijftien honderd man cavalerie en
tien si ukken geschut, heeft de Fransche voorposten van
het Loire-leger aangevallen. Na een gevecht, hetwelk
vier uur duurde en waarbij de Fransche troepen inmid
dels versterking kregen, werden de Pruisen terugge
dreven met achterlating van twee en vijftig gesneuvel
den en gewonden, terwijl vier eu zestig man krijgsge
vangen werden gemaakt.
Florence.
Koning Victor Emmanuel zal op 30 November zijn
plechtigen intocht te Rome cloen.
Brussel.
De maarschalk Bazaine heeft aan de Pruisische regee
ring verzocht om te Aken te worden geïnterneerd.
Frankrijk.
Uit Tours wordt gemeld dat uit Parijs aldaar tijdin
gen zijn ontvangen per luchtballon, blijkenj welke
557,976 stemmen ten gunste van het gouvernement der
nationale verdediging zijn uitgebracht. Er waren 62,638
stembiljetten met „neen" ingevuld.
Het bericht dat heL gouvernement te Parijs den
wapenstilstand beeft geweigerd wordt uit Berlijn beves
tigd. De oorzaak daarvan was de weigering van Duit
sche zijde dat de boofstad zich gedurende den wapen
stilstand zou kunnen proviandeeren, eene voorwaarde
waarin de generaal von Moltke uit een militair oogpunt
niet kon toestemmen.
De Fransche vloot bevindt zich weder in de nabijheid
van Helgoland, zoodat weder door de Duitsche autoritei
ten bevel is gegeven om de kustlichten niet te ontsteken.
Twee Fransche luchtballons met vijf personen ziju
door Pruisische uhlanen prijs gemaakt en naar Ver
sailles opgezonden.
Volgens het dagblad la Liberté zouden de Oosten-
rijksche en Russische regeeringen, indien de wapenstil
stand werd afgewezen door Frankrijk, eene eenigszins
andere politieke bonding aannemen en hare vertegen-
woordigers uit Tours terugroepen.
De Beiersche ministers worden in deze week te
München terugverwacht, en clan zal terstond de landdag
worden bijeengeroepen die gelijktijdig met den Noovd-
Duitschen rijksdag zal vergaderen. Bij de onderhan
delingen over de toekomstige grondwet heeft men voor
Beieren voorbehouden het zelfstandig beheer van post
en spoorwezeu en van de belastingen op bier en brande
wijn.
Berichten uit Metz van geloofwaardige personen
verzekeren dat de toestand er dagelijks beter wordt en
er geen gebrek heerseht. "Niemand heeft nog honger ge
leden, daar steeds paavdenvleesch en zwart brood vol'
doende aanwezig was.
De spoorbaan van Nancy naar Metz en van daar naar
Saarbriick was reeds berijdbaar, en zoo kon men zaken
waaraan de meeste en dringendste behoefte was, zooals
zout, terstond aanvoeren, en levensmiddelen wachtte
men nog van alle kanten.
In de hospitalen liggen ongeveer 30,000 gewonde en
zieke soldaten, en van de burgers waren omstreeks
5000 personen ziek, waarvan velen stierven. De zieke
soldaten zullen nietnaar Duitschland worden getranspor
teerd, teneinde daardoor de typhus en pokken niet ver
der te verspreiden
De oorlogsbuit te Metz was aanzienlijk en bestond uit
180,000 chassepotgsweren. 100 mitrailleuses,800 stukken
veldgeschut, 2000 vestiugkanonnen, duizenden van
allerlei wapenen en uniformen, en een krijgskas
met 10 millioen franken. Er waven in Metz 25,000
paarden geslacht en 10,000 waren van gebrek en honger
omgekomen.
Le Nord maakt het volgende schrijven openbaar van
maarschalk Bazaine:
„Mijnheer de directeur van le Nord
„Kastel, 2 November.
„Bij mijne aankomst te Kassei, alwaar wij op bevel
der Pruisische militaire autoriteiten werden geïnter
neerd, heb ik uw bulletin (politiek gedeelte) gelezen,
betreffende de conventie van Metz en de proclamatie
van den heer Gambetta. Gij hebt gelijk, de armee zou