MIDDELBURGSCHE Wm COURANT.
N°' 240, a j '1870.
Maandag 10 October.
Middelburg 8 October.
DE VERKIEZING OP AANSTAANDEN DINSDAG.
Hoewel vrij langzaam, begint toch ook in ons kiesdis
trict de belangstelling in de gemeenschappelijke belan
gen van lieverlede toe te nemen. Het politiek leven
komt tot ontwikkeling. Men mag dit opmaken uit het in
den regel toenemend aantal kiezers dat bij de verkiezing
van leden voor de tweede kamer, waarmede de laatste
jaren ons nog al ruim begiftigd hebben, aan de stemmin
gen deelneemt, alsmede uit de betere wijze waarop de
verkiezingen worden voorbereid.
Geschiedde de aanbeveling van candidaten vroeger
meer op geheimzinnige wijze, werd toen meer uitslui
tend in het verborgene gehandeld, tegenwoordig heeft
men onderscheidene kiezersvereenigingen, die hunne
candidaten in openbare, door het bestuur dier vereeni-
ging onderteekende aankondigingen, aanbevelen. Deze
kiezersvereenigingen mogen al niet een zoo met juistheid
omschreven programma hebben als men wellicht recht
zou hebben te verlangen, haar bestaan geeft althans het
bewijs van de behoefte die velen gevoelen om zich om
trent de te doene keuze met gelijkgezinden te verstaan.
Mogelijk kan men er ook een verblijdende getuigenis
in zien dat de vroeger zoo sterke beschroomdheid om in
meer of min uitgebreiden kring voor zijne politieke rich
ting uit te komen, voor meerdere vrijmoedigheid heeft
plaats gemaakt. Hoe dat zij, in elk geval geven de aan
bevelingen der kiesvereenigingen een gewenschten leid
draad aan hen die zich niet zoo in bijzonderheden met
den loop der algemeene zaken kunnen bekendmaken, of
die het aan bekendheid met geschikte personen ont
breekt. Versnippering van stemmen kan zoo licht eene
andere uitkomst hebben dan men verlangt, en men doet
dus wel door, zoo mogelijk, zijne keuze tot de candidaten
der kiesvereenigingen te bepalen.
De voor de aanstaande verkiezing door kiesvereeni
gingen aanbevolen candidaten zijn de heeren:
Jonkheer m<\ J. G. H. van Tets van Goudriaan;
Mr. J. P. J. A. graaf van Zuylen van Nyevelt; en
Mr. J. P. R. Tak, commies-griffier der tweede kamer.
De heer van Tets is de candidaat der kiezersvereeniging
Zeeland en wordt voorts aanbevolen door een vijftiental
ingezetenen van Middelburg en omstreken, die echter
voor een groot deel, zoo niet allen, leden dierzelfdekies-
vereeniging zijn. Dat deze candidatuur elders in het
district eenigen bijval zou gevonden hebben is, althans
in het openbaar, niet gebleken, en er is ook weinig grond
oin dit te onderstellen. Zelfs „het Dagblad" dat vroeger
de candidatuur van den heer van Tets heeft voorge
staan, geeft thans de voorkeur aan den heer van Zuylen.
De heer van Tets is in den laatsten tijd permanent can
didaat geweest voor het lidmaatschap der tweede kamer.
In Juni 1860
in Juni 1862 I
in Januari 1865 vin het kiesdistrict Middelburg,
in October 1866 I
in Juni 1869 J
in October 1866 in het kiesdistrict Goes,
in Januari 1868 in het kiesdistrict Zierikzee
is hij als zoodanig den kiezers aanbevolen, maar telkens
zonder bet beoogde resultaat. De vereeniging Zeeland
heeft alzoo naar het schijnt een ter bereiking van haar
doel niet zeer gelukkige keuze gedaan. De mogelijkheid
bestaat echter dat zij in eene verkiezing van den heer van
Tets een zoo groot heil ziet voor Nederland, dat zij deze
als het ware tegen den zoo vaak gebleken zin der kie
zers meent te moeten opdringen, in de hoop dat men
zich eindelijk toch weder eens leidzaam zal betoonen.
Verwerpt men die mogelijkheid, dan zou men tot de on
derstelling moeten komen dat de kiezersvereeniging
Zeeland slechts hij gebrek aan ruimte in de keuze zich
telkens m; ar tot den heer van Tets bepaalt, en alzoo in
zekeren zin met de candidatuur omgaat als met een
onzekeren post op eene begrooting, welken men alleen
pro memorie uittrekt. Dit zou echter voor den persoon in
quaestie niet zeer vleiend zijn.
Overigens weten wij niet of ook ditmaal de heer van
Tets ergens den wensch heeft uitgesproken dat alleen
liberale kiezers hem zouden stemmen.
Van ernstigen aard is ongetwijfeld de candidatuur
van den heer mr. J. P. J. A. graaf van Zuylen van Nije-
velt. In dezen ziet men terecht den vertegenwoordiger
van zeer positieve richting, wiens sterk sprekende
politieke antecedenten met zekerheid aanwijzen wat
men van hem voor het vervolg kan verwachten. Hij is
gekozen door twee kiezersvereenigingen die niet tran-
sigeeren, maar steeds recht op haar doel afgaan; zoowel
de vereeniging „Nederland en Oranje" te Middelburg als
de vereeniging „Vreest God eert den koning" te Vlissin-
gen, hebben den heer van Zuylen met warmte aanbe
volen.
Dat wij echter ook voor deze candidatuur, al achten
wij haar van het standpunt der geestverwanten van den
heer van Zuylen volkomen te verdedigen, geen sympa
thie gevoelen, behoeven wij wel niet te verzekeren. Zeer
kort nadat het plan van den heer Fokker om zijn ontslag
in te dienen bekend was geworden, vestigden wij reeds
de aandacht der kiezers op den commies-griffier Tak.
Sedert is de heer Tak de candidaat geworden der kie
zersvereenigingen De Grondwet te Middelburg, en
Eenheid te Dombnrg. Hij is voorts aanbevolen in eenige
door onderscheidene kiezers onderteekende aankondi
gingen, en het blijkt alzoo dat de candidatuur van
mr. Tak in ruimen kring weerklank heeft gevonden. Wij
gelooven terecht. Wie reed's aanvankelijk van zijne be
noeming een gunstige verwachting koesterde, zal daarin
zeker versterkt zijn na de lezing van het geschrift van
den heer Fokker, waarin do vt; diensten van hem dienlhij
als zijn opvolger den liberalen kiezers aanbeveelt, wor
den opgesomd.
De heer Tak wordt ons in dit geschrift voorgesteld
als een bekwaam man, die met hart en ziel de liberale
richting is toegedaan, als iemand die door de ijverige
waarneming zijner betrekking, meer dan iemand buiten
de tweede kamer dit zijn kan, op de hoogte is zoo van
de wetgeving uit den jongsten tijd als van vele gewich
tige staatsrechterlijke en economische quaestiën, welke
in den laatsten tijd tot oplossing zijn gekomen of nog
hangende zijn. Nadrukkelijk strekt het, volgens den
schrijver, ook tot aanbeveling dat de heer Tak een zoo
werkzaam deel heeft gehad in de regeling van de zaak
der calamiteuze polders, en dat hij in zijn geschrift over
het polderbeheer in Walcheren getoond heeft op de
hoogte te zijn van dijkrecht en dijkwezen.
Maar om al de gronden der aanbeveling op te geven,
zouden wij den heer Fokker moeten naschrijven, en dit is
onnoodig: zijn geschrift zal wel in veler handen wezen.
Wat nu den uitslag der verkiezing aangaat, wij zijn
daaromtrent volkomen gerust, d. i. hier met andere
woorden: wij vertrouwen dat de heer Tak zal gekozen
worden.
Dit vertrouwen berust voor een groot deel op het ver
blijdend verschijnsel dat de kiezers in ons kiesdistrict
steeds getoond hebben volkomen bewust te zijn van
hetgeen zij deden. Blijkbaar hebben zij zich telkens
rekenschap gegeven waarom zij zóo en waarom niet
anders stemden. Terwijl men in zoo vele kiesdistricten
soms met leedwezen moet opmerken hoede stemmen van
geestverwanten door bijkomende en ondergeschikte
overwegingen soms verdeeld worden, waardoor aan de
tegenpartij de zegepraal geschonken wordt, heeft hier de
stemming steeds een zuiver karakter gehad. Men heeft
gestemd op den candidaat der anti-revolutionairen, of
op den candidaat der conservatieven, of op den candi-
«Ik mag het niet verbergen, dat ik, op staatkundig gebied,
steeds de liberale richting ben toegedaan, de richting, die ik voor
stond ook toen ik, als commissaris des konings, in uw midden
verkeerde. De kiezer, die een anderen weg wenscht gevolgd te
zien, moet op mij zijne stem niet uitbrengen." (Woorden van
den heer van Tets in zijn brief aan de kiezersvereeniging Zee
land, Juni 1869.)
daat der liberalen, al naar dat zijn overtuiging mede
bracht, maar men heeft zich niet laten bij den neus
leiden. Men heeft nooit gehoor gegeven aan raadgevingen
in ongeteekeo.de advertentiën, die soms alleen ten doel
hebben versnippering van stemmen in de hand te werken.
Kiezen de kiezers ook ditmaal als onafhankelijke zelf
standige mannen, ieder naar zijne overtuiging, maar ook
ieder met oordeel, dan is zeker de uitslag niet twijfel
achtig.
Benoemingen en besluiten.
ridderorden. Vergunning verleend aan W. F. Rochus-
sen, Zr. Ms. gezant te Brussel, tot het aannemen en dra
gen van het kommandeurskruis der orde van de Pool
ster en het grootkruis der Danebrogs-orde, hun respec
tievelijk door hunne majesteiten den koning van Zweden
en Noorwegen en den koning van Denemarken ge
schonken.
Onderwijs.
In de eergisteren gehouden zitting van den gemeente
raad van Amsterdam is een voorstel van den heer van
Nierop ingekomen, strekkende om eene school voor
middelbaar onderwijs voor meisjes op te richten.
Te Utrecht ziju jl. Woensdag en Donderdag geëxa
mineerd: 1 candidaat voor eene akte in deHoogduitsche
taal, die is afgewezen, en 1 in de Engelsche taal, die is
toegelaten. Voorts 12 candidaten voor eene akte als
hoofdonderwijzer, waarvan slechts 3 zijn toegelaten.
In Drenthe zijn 2 candidaten als onderwijzeres in
de Fransche taal geëxamineerd en toegelaten.
In Zuid-Holland zijn gisteren 9 candidaten als
hulponderwijzer toegelaten en 6 afgewezen.
Op eene vraag, gedaan in de bijeenkomst van de
inspecteurs van het lager onderwijs, te s'-Gravenhage
gehouden, of een candidaat voor een akte van lager on
derwijs, die twee jaren in pauselijken krijgsdienst was
geweest, tot het examen mocht worden toegelaten, is
door den minister van binnenlandsche zaken ontkennend
geantwoord, naardien de betrokken persoon daardoor
zijn staat als Nederlander had verloren. Handelsblad
Rechtzaken.
Bij arrest van het provinciaal gerechtshof in Noord-
Brabant van jl. Woensdag is F. W. H.Zufang, oud 34
jaren, ontslagen ontvanger der directe belastingen, in-
en uitgaande rechten en accijnsen te Valkenswaard,
schuldig verklaard aan het in zijne qualiteit van ont
vanger verduisteren en aan hunne bestemming onttrek
ken van gelden, ten bedrage van meer dan 3000 fran
ken, aan bijzondere personen toebehoorende en uit
hoofde van zijn post onder hem berustende. Hij is te
dier zake veroordeeld tot cellulaire gevangenisstraf van
éen jaar en in eene geldboete van f 275.
Gemengde berichten.
Ook H. K. H. prinses Marie heeft ten behoeve der
verloting van Hetroode kruis twee vergulde candelabres
bij de hoofdcommissie ingezonden.
Eergisteren avond is het personeel van de Neder-
landsche ambulance te Saarbrück in den Haag terug
gekeerd. Aan het station van den Rijnspoorweg werd
het door den heer Bosscha, president van het hoofd
comité van Het roode kruis, en door den burgemeester
verwelkomd, wier toespraken beantwoord werden door
den heer van Hardenbroek, commissaris bij ie ambulance.
Bij Veenhuizen is dezer dagen een zeer bouwvallig
huisje ingestort, terwijl de bewoners, bestaande uit man,
vrouw en drie kinderen, aan tafel zaten. Een kind van
zes jaren was dadelijk een lijk. De vader bekwam een
ernstige wonde aan het hoofd.
In de gisteren te Amsterdam gehouden vergadering
van crediteuren der Fabriek van stoom- en andere werk
tuigen, onder directie van de heeren Paul van Vlissingen
en Dudok van Heel, is niemand der aanwezigen in verzet
gekomen tegen het verleenen van surséance.
Tliermometerstand.
7 Oct. 'sav. 11 u. 55 gr.
8 'smorg. 7 u.56gr.Ts midd. 1 u, 64gr. 'sav. 6 u.61 gr..
