Therniometerstand.
16 Mei. 'sav. 11 u. 53 gr.
17 'smorg. 7 u. 56 gr. 'srnidd. 1 u. 62 gr. 'sar. 6 u. 58 gr.
Staten-genoraal.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Zaterdag 14 Mei. Behandeling van wetten;
interpellatiën.
Van den minister van oorlog is ingekomen eene kaart,
ter inzage van de leden, waarop de verschillende inun-
datiën zijn aangegeven, die volgens het aanhangige wets
ontwerp op het vestingstelsel zullen tot stand gebracht
worden. "Van de heeren Morre en Hueteene teekening
voor een te stichten paleis voor de staten-generaal.
Bij de beraadslaging over het wetsontwerp tot wijzi
ging van hoofdstuk IV (justitie) zet de minister van
justitie de gronden uiteen waarom een ingenieur-archi
tect voor den gevangenisbouw en het onderhoud der
rechtsgebouwen noodzakelijk is.
De heer van Lijnden vreest echter dat nieuwe uitgaven
voor het rijk het gevolg zullen zijn van de aanstelling
van een dergelijk ambtenanr.
In dat gevoelen deelen op verschillende gronden de
heeren van Akerlaken, Heemskerk Az. en van Beyma.
De minister van justitie doet opmerken dat hier geen
sprake is van een nieuwe betrekking maar alleen van
het regelen der bezoldiging. Het wetsontwerp wordt
daarna aangenomen met 46 tegen 22 stemmen.
Een wetsontwerp tot bekrachtiging van een verkoop
van domeingrond van de gemeente Fort Bath en eene
conclusie over het geneeskundig staatstoezicht worden
zonder discussie met eenparige stemmen goedgekeurd.
De heer Viruly interpelleert de regeering over de
handelwijze der Belgische regeering met betrekking tot
de vei hooging der invoerrechten op het gedistilleerd in
laatstgenoemd rijk, die interpellant in strijd acht met
het bestaande tractaat.
De minister van buitenlandsche zaken [in ons nommer
van Maandag was bij vergissing gezegd de minister van
financiën] zegt geene mededeelingen in dat opzicht
aan de kamer te kunnen doen, omdat er nog officieele
onderhandelingen hangende zijn.
De heer Heemskerk Az. interpelleert de regeering
over het indienen eener nieuwe regeling van den kies
tabel. Volgens hern is het hoog noodigdat aan de belofte
in de troonrede gedaan tijdig worde gevolg gegeven,
omdat de vele arbeid dio in dit zittingjaar voorhanden
is, niet zal veroorloven andere belangrijke wetten te
behandelen.
De minister van binnenlandsche zaken deelt mede,
dat hij in dit zittingjaar een nieuwe kiestabel zal aan
bieden, maar dat in ieder geval nog wel tijd zal te vinden
zijn om vóór de verkiezingen van 1871 die wet tot stand
te brengen.
De heer van Wassenaer van Catwijck geeft eenige
wenken die bij de herziening van den census zouden
kunnen in aanmerking komen.
Na repliek van den heer Heemskerk Az die op een
spoedige wijziging van de tabel blijft aandringen, is
deze interpellatie afgeloopen.
Eindverslag wordt uitgebracht over het wetsontwerp
tot uitgifte in erfpacht van duingronden aan den heer
Dronkers. De beraadslaging daarover zal nader bepaald
worden.
Zitting van Maandag 16 Mei. Algemeene beraadslaging
over dc afschaffing der doodstraf.
Ingekomen zijn wetsontwerpen tot bekrachtiging van
kredieten boven de Indische begrooting voor 1868 en
1869 geopend; tot afstand van rijksgrond aan de ge
meente 's-Gravenhage, tot verhooging der begrooting
van binnenlandsche zaken voor 1870, tot vastelling van
versterkingen voor marine over 1870 en verevening eener
vordering over 1868 op de Indische begrooting.
Eindverslagen worden uitgebracht over het wetsont
werp tot onteigening voor verbreeding van een weg
van Vaals naar de Belgische grenzen en omtrent het
nader onderzoek van het voorstel van den heer Fokker
betrekkelijk de vreemde loterijen.
Nadat rapporten waren uitgebracht door de commissie
voor de verzoekschriften omtrent eenige adressen be
trekkelijk wetsvoordracht tot afschaffing van de dood
straf, werden de algemeene beraadslagingen over dat
wetsontwerp geopend.
De heer van Wassenaer zegt dat door het misbruiken
van het recht van gratie het beginsel der toepassing
vaa de doodstraf is prijsgegeven. Hij is er tegen dat
beginsel geheel los te laten, en oordeelt dat de
maatschappij in haar eigen belang dat niet mag doen,
dat zij recht heeft het beginsel te handhaven en dat het
Christendom zich verzet tegen het niet toepassen van
de doodstraf. Wanneer de maatschappij het recht heeft
militairen te oefenen om aanvallers van 's lands onaf- i
hankelijkheid te dooden, wanneer in geval van oproer i
diezelfde militaire macht gebruikt mag worden om op
medeburgers te schieten, waarom zou dan de maat
schappij niet het recht hebben om misdadigers het leven
te benemen? Wanneer men de doodstraf ongeoorloofd
acht moeten ook de legers verdwijnen. Misdadigers zijn
lafaards, het zwaard der gerechtigheid moet tegen hen
gekeerd blijven.
De heer Dam is het in beginsel eens met deze voor-
dracht, maar hij betreurt het dat nog de doodstraf bij j
het leger is behouden. De heer Heydenrijk meent dat
men zich door de aanneming dezer wet tegen eigen wil
en beter weten in laat dwingen, niet door de regeering,
maar door de groote Europeesche promoteurs laat dwin-
gen in het gareel der sociale omwenteling. Hij ducht j
het ergste van de uitwerking dezer wethij acht haar
tevens eene politieke fout. Ook is het schending van de j
grondwet, daar men den constitutioneeien koning een j
zijner schoonste praerogativen ontneemt; hij wenscht 1
het recht van gratie te behouden en toepassing van de 1
doodstraf in exceptioneele gevallen te handhaven.
De regeering moet nog bewijzen dat de ontwikkeling
onzer maatschappij die straf heeft overbodig gemaakt en
dat de levenslange tuchthuisstraf afschrikkender is dan
de bedreiging van de doodstraf. Men moet trouwens met
deze zaak het geloof aan een leven na dit leven in aan- j
merking nemen.
De heer Bichon is in de eerste plaats tegen de wet, om- I
dat hij weder een partieele herziening van ons strafwet
boek op het oog heeft. In de tweede plaats om de zaak I
zelve. Hij beschouwt de voordracht alleen op een crimi
neel terrein, en laatalle politieke beschouwingen terzijde.
De doodstraf moet naar zijne meening behouden blijven
als de grootste straf op de grootste misdaden. Eigenaar
dig acht hij het dat juist de eerste aandrang tot afschaf
fing is uitgegaan in den tijd der revolutie, ook hij acht
in ieder geval het behoud dezer straf voor de militairen
eene inconsequentie. Zijn derde bezwaar is gelegen in
de vervanging der doodstraf door levenslange gevange
nisstraf. Daartegen heeft gewichtige bedenkingen, die
hij nader uiteenzet.
De heer Saayraans Vader vindt het een merkwaardig
verschijnsel dat men de doodstraf wil afschaffen, juist
op een oogenblik dat de dagbladen gedurig de meest
gruwelijke mesdaden vermelden. Die straf most behouden
worden omdat de heilige schrift het gebiedt. Het nieuwe
testament heeft dat oude gebod niet omvergeworpen,
want de heiland zelf heeft getuigd dat hij de oude geboden
niet kwam veranderen maar juist bevestigen. Men ont
neemt daarbij aan den koning, bij de gratie Gods, het
recht dat hem geschonken is. Hij ontkent de bevoegd
heid van den minister om zulk een voorstel te doen;
omdat daarbij afstand gedaan wordt van een recht waar
op de kroon van een Nederlandschen vorst berust. Uit een
aantal feiten in het buitenland voorgevallen, tracht hij
aan te toonen dat na afschaffing van de doodstraf dc
misdrijven toenemen.
De heer Heemskerk Az. is het geheel eens met den
liberalen Engelschen staatsman Stuart Mill, die" zich in
1868 in het Engelsch parlement tegen de afschaffing der
doodstraf verklaarde. Spreker heeft vooral bezwaar
tegen de gevolgen. Wat zal men een levenslang veroor
deelde doen die zijn bewaarder of bewaker vermoordt,
of andere misdrijven in de gevangenis begaat? Niemand
zal meer bewaker willen zijn.
Waadde ooylog gepermtUeerdismoetook deze straf in
't civiele gehandhaafd worden. Bij oorlog vernietigt men
menschen die slechts eene poging wagen om ons aan te
randen, en zou men dan degenen die het feit plegen niet
onschadelijk mogen maken?
Door den minister van justitie zijn nadere inlichtingen
verstrekt betreffende het adres van W. Bonon te Maas
tricht, over beweerde onwettige aanhouding en gevan
genneming. Daaruit blijkt dat de adressant zich op geen
onwettige daden kan beroepen, daar hij zich op vrije voe
ten bevindt en de wettelijke vormen inBelgie zoowel als
in Nederland zijn in acht genomen.
Bij de beantwoording van hot verslag der kamer over
het wetsontwerp omtrent den accijns op den wijn, ig een
gewijzigd ontwerp overgelegd, waarbij ondcranderen de
belasting op den bessenwijn is ingetrokken. Het is de
regeering nader gebleken dat bessenwijn en andere wijnen
van inlandsche vruchten niet voor versnijden of nama
ken van andere wijnen zijn te gebruiken, en scheikun
dig zeer goed van druivenwijn zijn te onderscheiden.
Verschillende andere artikelen hebben ook wijziging
naar aanleiding van gemaakte bedenkingen ondergaan
<3uitmlauï>.
Algemeen oyerziclit.
Omtrent de samenstelling van het Fransche.ministerie,
welke wij.gisteren hebben medegedeeld, wordtaan Pln-
dependance uit Parijs geschreven, dat zoo de naam van den
heerLaboulayeer niet op voorkwam, ditte wijten was aan
de moeilijkheden die zijn naam had veroorzaakt. Het
gouvernement, hoewel uitsluitend plebiscitair, heeft parle
mentaire angstvalligheden, die verbazing wekken. Het
is nog niet zeker of Plichon minister van openbare wer
ken zal zijn, dan wel of hij c[e plaats zal vervullen die
nog open is, door het niet-optreden van den schrijver van
Prince Caniche. Alles is mogelijk op een oogenblik, waarop
men in het onzekere verkeert. De naam van Bourbeauis
wel genoemd voor de portefeuille van onderwijs, maar
het is nog zoo kort geleden dat de combinatie Gramont-
Plichon-Laboulaye, die een oogenblik bijna officieel was,
is opgegeven, dat men met geen de minste zekerheid een
nieuwe keus kan vermelden.
Le Temps, de benoeming der nieuwe ministers bespre
kende, zegt dat die van den heer Gramont vooral zeer
door de hoogste kringen werd gewenscht: het is dan
ook met den titel van ptrsona qralissima dat deze diplo
maat tot het beheer der buitenlandsche zaken is be
noemd. Van de beide andere benoemingen zegt het blad
dat zij schijnen te zijn gedaan om den uiterlijken schijn
van het parlementarisme te bewaren. Mège behoort tot
het rechtercentrumPlichon maakte vóór de volksstem
ming deel uit van het ünkercentium. De intrede van
deze beide leden in het ministerie toont de bedoeling
van den grootzegelbewaarder aan, om een zeker evenwicht
tusschen de beide afdeelingen te bewaren en tusschen
hen eene herstelling van de door de volksstemming ver
broken eenheid voor te bereiden.
Door verschillende leden van de linkerzijde en bet
linkercentrum zijn bij den president van het Franseh
wetgevend lichaam pogingen aangewend om de openbare
zittingen te hervatten, doch zonder gevolg. De heer
Schneider heeft hen geantwoord, dat de stukken betref
fende de volksstemming bijna voltallig zijn, zoodat het
werk der vergelijking misschien spoedig zal afloopen, en
dat, als die arbeid volbracht zal zijn, de kamer in staat
zal zijn om onder de gunstigste omstandigheden de be
raadslagingen over de wet op de drukpers en de andere
wetten die zij in behandeling heeft genomen, te ver
volgen. Volgens latere berichten is het wetgevend
lichaam bijeengeroepen tegen heden.
The Times heeft nogmaals een artikel aan hetplebiscit
gewijd. Dit blad oordeelt nog even streng over deze
handeling als voor eenige dagen; maar het erkent
gaarne, dat het succes de politiek van den keizer recht
vaardigt, dien het bij Sylla, den Romeinschen dictator,
vergelijkt, wiens goedheid spreekwoordelijk was gewor
den, toen hij zich den bijnaam van „de gelukkgie" had
verworven. Het is een feit dat Napoleon tegen
woordig meer dan ooit de hoogste rechter is over het lot
van Frankrijk. Terwijl hij zijn zeven millioen kiezers
bedankt voor den uitslag der stemming op den 8 Mei,
schenkt hij hun het schouwspel van een ministerieele
wedren. De jacht op portefeuilles biedt de treffendste
ontknoopingen aan. Menigeen die reeds geloofde het
geschal van de slotfanfarete hooien, ziet er zich nog ver
af en loopt gevaar onverrichterzake terug te keereD. An.
deren die aan geen feestdag geloofden, zijn tegen wil cn
dank medegesleept en zien zich bedreigd van onder den
voet te geraken.
De heer de Gramont zal, naar verzekerd wordt, Vrijdag
naar Weenen vertrekken om den keizer van Oostenrijk
zijne brieven van terugroeping aan te bieden.
Uit Madrid wordt gemeld dat Figuerola heeft medege
deeld, dat de leening van een milliard realen gemakke
lijk zal worden volgeteekend en dat de aandeelen vóór
den 25 Mei zullen worden aangeboden.
De ministerraad zal morgen de quaestie van de keuze
van een koning in behandeling brengen, ter bespreking
waarvan alle afgevaardigden naar Madrid zijn geroepen.
Uit Italië wordt gemeld dat de kamer van afgevaardig
den de begrooting 'Voor het departement van oorlo? heeft
aangenomen, en dat de heer Sella, in de onderstelling dat
de wetsontwerpen voor bet budget van 1870 in de maand
Mei niet in stemming zouden komen, een ander ontwerp
ter voorziening in den voorloopigen dienst had aange
boden.
Terwijl de rust in Catanzaro is hersteld, verneemt
men nadere bijzonderheden omtrent de onlusten aan de
Universiteit te Napels, die tengevolge daarvan is gesloten.
Op het plein waren drie papieren bommen gesprongen,
en had een student met een revolver geschoten, zonder
iemand te treffen. Er werden vijftien personen gearres
teerd.
