CntitcnlaniX
3jecti)i)mgen.
Algemeen overzicht.
Graanmarkten enz.
Prijzen van effecten.
ven van een niet te veranderen toestand. Mocht de kamer
eene beslissing nemen in tegenovergestelden zin van
het door hem voorgestelde stelsel, dan zal hij zich met
de uitvoering daarvan niet kunnen heiasten.
Art. 18 is daarop goedgekeurd.
Bij art. 19 stelt de heer Nierstrasz een amendement
voor, strekkende om door vermindering met de daarvoor
bestemde kosten ad 350,000 de quaestie van het al of
niet bouwen bij particulieren vooralsnog onbeslist te
laten. Tevens protesteert hij er tegen dat de minister
eene portefeuille-quaestie maakt van eene tot dusver
economische zaak.
Zitting van Maandag 20 December. Behandeling en aanne-
ming begrooting marine enz.
Verschillende wetsontwerpen worden aan de orde
gesteld tegen Dinsdag. Daarop wordt de beraadslaging
over hoofdstuk VI (marine) voortgezet en wel over
art. 19 en het daarop voorgestelde amendement van den
heer Nierstrasz.
De heer Stieltjes doet aan den minister van marine
drie vragen, van welker beantwoording hij zijne stem om
trent het amendement afhankelijk maakt. Vooreerst: zal
door den voorgestelden bouw van een monitor op eene
particuliere inrichting de aanbouw versneld worden, of
zon die snelheid ook verkregen kunnen worden door
uitbreiding van de werf te Amsterdam, dan wel zal het
geene vertraging in de oplevering teweeg brengen dat
de particuliere inrichting zich tot het panseren moet
voortbereiden.
Hij zet in het breede zijn gevoelen uiteen, dat
volgens hem het te baat nemen voor eene enkele gele
genheid van particuliere krachten tot geen goed resul
taat en ook niet tot besparing zal leiden.
De heer van der Hucht tracht door cijfers aan te
toonen dat de bouw van schepen bij particulieren, en
vooral het panseren van die schepen, veel duurder is
dan dat zulks van rijkswege geschiedt.
De heer van der Linden zegt reeds in 1850 het stelsel
om particuliere krachten in dit opzicht in te roepen, ver
dedigd te hebben. De minister doe echter, in geval van
onderhandsclie uitbesteding, onderzoeknaar de soliditeit
van personen en inrichtingen.
De heer Insiuger bestrijdt het voorstel der regeering;
men heeft daardoor het stelsel van vrije concurrentie
verlaten. Bovendien betwijfelt hij of het hier niet zal
blijken te zijn eene bijzondere bevoordeeling van de fa
briek te Fijenoord, die toch niet verplicht zal zijn eene
panserinrichting tot stand te brengen. Hij keurt het .af
dat do minister van deze zaak eene politieke quaestie
maakt.
Ook de heeren de Casembroot, Begrain en Hoffman
verklaren zich op verschillende gronden voor het amen
dement van den lieer Nierstrasz, terwijl de heeren Storm
en de Roo het bestrijden en de handeling van den minis
ter als eene eerste proefneming goedkeuren.
De heer Heemskerk Az. acht openbare mededinging
in het algemeen wenschelijk, maar in dit geval is hij uit
sluitend voor bouwen op 's rijks werf.
De minister van marine zegt dat hij, alvorens over
te gaan tot de bestrijding van het amendement, een
aangename taak te vervullen heeft. Hij had beloofd
indertijd dat de bevolking van Comraendah aan de kust
van (fuinea, naar aanleiding van de bekende gebeurte
nis niet eenige zeeofficieren, „een pak" zon hebben; hij
kan thans mededeelen dat zij dat pak gehad heeft; de
Staats courant van heden zal daarvan een relaas publiek
maken.
Bij de wederlegging van de verschillende gevoelens
tegen zijn voornemen om voorloopig te Fijenoord een
monitor te laten bouwen, blijft hij van meening dat hot
noodig is met hot oog op tijden van oorlog eene panser
inrichting in liet zuidelijke frontier te hebben. Er was
nu geene andere kenze dan genoemd etablissement. De
werf te Amsterdam is pas in haar leertijd, in 't vervolg
zal zeker meer productiviteit daarvan verwacht kunnen
worden; maar daarop alleen mag men niet steunen. De
minister blijft van meening dat hij thans eene poging
heeft voorgesteld om een eersten stap te zetten op den
weg die leiden kan tot blijvende besparing; wil men
den stap niet doen, men klage dan ook nooit meer over
hooge uitgaven voor marine.
Nadat de heer Nierstrasz zijn amendement op nieuw
verdedigd had en nog andere leden hadden gerepliceerd,
wordt het amendement van den heer Nierstrasz, strek
kende ora 350,000 van de kosten voor bouw bij parti
culieren van de begrooting te schrappen in stemming
gebracht en verworpen met 44 tegen 31 stemmen.
Voor het amendement (waarvan de minister eene
portefeuillequaestie had gemaakt) stemden de heeren:
Amerongen, van der Hucht, Nierstrasz, Kalff, van Was-
senaer, van Sypesteijn, de Casembroot, Hasselman, Heij-
denrijk,van Lijnden, van Goltstein, Vader, Heemskerk Az.,
Biehon, Bergraann, Hoffinan, Begram, van Kuyk, van
Voorthuijsen, Insinger, Haffinans, van Hardenbroek, 's Ja-
cob, Borret, de Brauw, van Loon,de Willebois, Verheijen,
Luyben, Stieltjes en Rutgers.
Bij de behandeling van de verdere artikelen verklaart
de heer Storm zich tegen de aanschaffing van de dure
stalen kanonnen.
Bij de afdeeling personeel der zeemacht, bespreken de
heeren de Casembroot en Nierstrasz de belangen der
officieren hij de marine, eerstgenoemde vooral die van
het korps officieren van gezondheid bij de zeemacht. Hij
acht de tegenwoordige opleiding ondoelmatig en te kost
baar. Eene motie door hem voorgesteld ora door de
kamer een afkeurend oordeel over het tegenwoordig
stelsel van opleiding der toekomstige geneeskundigen
bij de marine uit te spreken, trekt hij later weder in. Hij
zou het wenschelijk gevonden hebben dat men er toe
besloten ware om de geneeskundigen voor do marine te
trekken uit de civiele artsen.
De begrooting van marine, in stemming gebracht,
wordt met 54 tegen 23 stemmen aangenomen.
Tegen hebben gestemd de heeren Stieltjes, Rutgers,
Amerongen, van der Hncht, Nierstrasz, van Wassenaer,
van Sypesteijn, Guljé, de Casembroot, Hasselman, van
Lijnden, Gratama, Dumbar, Vader, Heemskerk Az.,
Bichon, Hoffman, van Voorthuijsen, Insinger, Haffinans,
van Hardenbroek, van Loon en llombaeh.
In den loop der zitting is bepaald dat het wetsontwerp
tot goedkeuring der huwelijksverbintenis van prinses
Marie den volgenden dag onmiddellijk na de pauze zal
behandeld worden.
Dezer dagen ontving een der Spaansche afgevaar
digden, Paul Angulo, die deelgenomen had aan den
laatsten republikeinschen opstand en naar het Fransch
giondgebied de wijk had genomen, bevel om Frankrijk
binnen vier en twintig uren te verlaten. Hieromtrent
heeft de heer Henri Rocliefort gisteren in het Fransch
wetgevend lichaam eene interpellatie tot de regeering
gericht, waarbij hij betoogde hoe weinig deze handel
wijze van het gouvernement strookte met zijne houding
jegens de vervkllen verklaarde koningin Isabella, die in
volle vrijheid deelneemt aan samenzweringen tegen den
nu in Spanje bestaanden toestand. Dc heer Roehefort
verklaarde de gedragslijn der keizerlijke regeering uit
hare vrees voor do republiek, „welke toch weldra aller-
wege zal zegevieren."
Namens het gouvernement antwoordde hierop de mi
nister van binnenlaudsche zaken de Forcade la Roquctte]
dat Frankrijk aan koningen en onderdanen gastvrijheid
betoont, maar dat de heer Angulo opstand prodikte en
dus aau de regeering het recht gaf om dc wet van 1849
toe te passen. De regeering zal zoo handelen ten op
zichte van elke poging oin onlusten teweeg te brengen.
Het incident werd hiermede gesloten veyklaard.
Uit Madrid wordt gemeld dat de partij van den hertog
van Montpensier weder ijverig aan het werk is om haren
candidaat op den voorgrond te stellen. In verschillende
groote steden van Spanjp zijn adressen ter onderteeke-
ning in omloop, waarin bij de Cortes wordt aangedrongen
om den hertog van Montpensier tot koning te procla-
meeren.
Omtrent het gisteren medegedeeld bericht betreffende
onderhandelingen tot eene algemeene ontwapening is
nog niets naders bekend geworden. Wij treffen alleen in
hel officieus regeeringsorgaan le Coostitutionnel de
mcdedeeling aan dht er sprake zou wezen ora het leger-
contingent van honderd duizend man tot tachtig duizend
man te verminderen.
Het bekende woord van keizer Napoleon I ilfaut en
finirP' schijnt thans ook door Napoleon III te zijn uitge
sproken ten opzichte der ministerieele crisis. Daarbij
wil hij echter een gansch nieuw personeel van ministers
doen optreden en vandaar, naar men beweert, de moei
lijkheid om een kabinet te vinden. Verschillende staats
lieden blijven weigeren om in een ministerie Ollivier
zitting te nemen.
Onder de dezer dagen bij den Fransehen senaat inge
komen petitiën is er eene, waarbij wordt aangedrongen
op de indiening van een wetsontwerp tot intrekking der
wetten van 10 April 1832 en van 26 Mei 1848, waarbij
de beide takken van het stamhuis Bourbon voor altijd
uit Frankrijk werden verbannen verklaard.
Het Pruisisch huis der heeren heeft het wetsontwerp
houdende invoering van de rechtspraak der jury bij alle
politieke misdrijven en drukpersdelicten met algemeene
stemmen verworpen. Van het regeeringsitandpunt in
Pruisen is dit natuurlijk zeer wel te verklaren.
De agitatie in noordelijk Sleeswijk tegen de houding
der regeering te Berlijn, welke stelselmatig weigert om
het tractaat van Praag ten opzichte der Sleeswijksche
bevolking ten uitvoer te leggen, begint thans een vrij
ernstig karakter aan te nemen. De in Sleeswijk wonende
Deenen trachten zich geheel en al van de Duitschers te
isoleeren, door van geene Duitsche kooplieden meer iets
te koopen en alle Duitsche werklieden en arbeiders uit
hun dienst te ontslaan. De daardoor teweeggebrachte
verbittering tusschen beide nationaliteiten is vooral te
Sonderburg zeer groot en de aldaar in grooten getale
gevestigde Duitsche arbeiders verkoeren thans in zeer
armoedige omstandigheden. De-naderende winter zou
dan ook in dezen staat van zaken tot botsingen kunnen
leiden.
Eergisteren heeft paus Pius IX een zeshonderdtal
Franschen, die zich thans bij gelegenheid van het con
cilie te Rome bevinden, in audiëntie ontvangen op het
Vaticaan. In een bij die gelegenheid gehouden toespraak
ontwikkelde hij de beteekenis van het Kerstfeest, als
loerende aan den mensch zijne diepe afhankelijkheid.
Het ouafhankelijkheidsgevoel kenschetste de kerkvoogd
als de vijand van den mensch en de oorzaak der revolu-
tiën. Eene demonstratie van gehechtheid aan den paus
volgde op deze toespraak van de zijde der aanwezigen
Uit Washington wordt gemeld dat men zich aldaar
steeds bezig houdt met het plan tot doorgraving der
landengte van Panama. Te dien opzichte is reeds door
de Vereenigde staten eene overeenkomst gesloten met
Nieuw Grenada, waarbij bepaald is dat het gouverne
ment te Washington uitsluitend het recht zal hebben
om bedoeld kanaal te doen graven, doch dat kanaal ver
volgens voor alle natiën zal moeten worden opengesteld
en in beheer zal overgaan aan de regcering van Nieuw
Grenada. Aan den hoofdofficier der marine Davis, die
tevens eenigen tijd directeur was van het astronomisch
observatorium te Washington, is opgedragen om nog
een gedeelte van het doorgravingsplan uit te werken.
Laatste berichten.
Brussel. Het eerste artikel van het wetsontwerp tot
verkoop der terreinen der zuidelijke citadel van Antwer
pen is heden door de kamer van afgevaardigden met
algemeene stemmen aangenomen. Dit voorspelt de aan
neming van het ontwerp met eene groote meerderheid.
Het heden middag verschenen nommer van 1'Indé-
pendance Beige bevat een bericht uit Berlijn, waarin de
mededeeling van the Times, omtrent door Frankrijk ge
opende onderhandelingen over een algemeene ontwa
pening, geheel en al ongegrond wordt verklaard.
De Engelsche bark G. Cummings, gezagv. Ilookway
is Zondag nacht door twee sleepbooten van het strand
bij Neuzen wederom in het vaarwater gebracht en naar
Antwerpen opgesleept.
Gisteren avond zijn een Belgische vischsloep en
een Fransche schooner op de reede van Vlissingen
met elkander in aanvaring geweest en belangrijke averij
veroorzaakt. Beide vaartuigen komen aldaar in de haven
om te repareeren.
Rotteudam, 21 December. Runderen le qual. 75,
2e qual. 60 cent; kalveren lc qual. 95, 2e qual. 75 cent
schapen 70 cent. Aanvoer nog niet bekend.
Vlissingen 21 December. Boter ƒ1.30a 1.35 por kilogr.
Amsterdam 21 December 1869.
Nederland. *Certific. Werkelijke schuld 21 pet. 531
*dito dito dito 3 go'-,
*dito dito dito 4 g^T*
*Aand. Handelmaatschappij 41
dito exploitatie Ned. staatssp.' 791
België. *Certificaten bij Rothschild 21
Rusland. *Obligatiën 1798/1816 5 935
*Certific. adm. Hamburg k "684
*dito Hope Co. 1855, 6e série* 5 741
dito ƒ1000 1864 5 89j
*dito 1000 1866 5 „89
*Loten 1866 5 223i
*0blig. Hope Co. Leening 1860 4i 81i
*Certific. dito4 62j
*Inscript. Stieglitz Co. 2e a 4«L. 4