OI1RANT.
N°- m.
Zaterdag
1869.
11 December.
Middelburg 10 December.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs
Kerknieuws.
Marine en ieger.
Gemengde berichten.
Verkoopingen eii aanbestedingen.
Tliermometerstand.
Met de behandeling van de afdeeling betreffende
waterstaat en publieke werken der begrooting voor bin-
nenlandsche zaken is de tweede kamer he^mjevorderd
tot art. 91. De voorgaande artikelen zijn zonder wijziging
goedgekeurd. In een heden avond te houden zitting is
het onderhond der rivieren aan de orde.
De heer mr. E.Cremers, te 's-Gravenhage, die zooals
wij reeds in ons vorig nommer gemeld hebben in het
kiesdistrict Zuidhorn is gekozenytot litis.iahjte'^tveede
kamer der staten-generaal, heeft 3^0 van de 556 .uitge
brachte stemmen verkregen. Voorts waren uitgebracht
121 stemmen op den heer Gratama, 66 op den heer
Wierda en 31 op den heer Alberda.
RiDDEEORnEN. Vergunning verleend aan den heer
L. Alma Tadema, kunstschilder, wonende te Brussel, tot
het aannemen en dragen der versierselen van ridder
le klasse der orde van verdiensten van St. Michael, hem
door zijne majesteit iien koning van Beieren geschonken,
en aan d'. A. J. D. Steenstra Toussaint, eersten stads
geneesheer te Batavia, tot het aannemen'der onderschei
dingsteekenen van ridder der orde van het Legioen van
Eer, liem door Z. M. den keizer der Franschen geschonken.
hypotheken. Benoemd tot bewaarder van de hypothe
ken, het kadaster en do scheepsbewijzen te Assen, A. G.
F. Koltrop, thans ontvanger der registratie en domeinen
te Hoorn.
De Staats-courant van heden bevat het verslag van
den staat der rijks-instelling voor onderwijs in Indische
taal-, land- en volkenkunde te Leiden over het studiejaar
1868-1869, ingediend door den raad van bestuur van
gemelde instelling aan den minister van binnenlandsche
zaken
De verslaggever van Het Vaderland omtrent de
opening van het Suez-kanaal heeft den 25°" November
het meest interessante gezien dat Caïro tegenwoordig
oplevert. Hij heeft namelijk het jaarlijksch examen bij
gewoond van de vóór twee jaren door den khedive
gestichte „Ecole superieure de droit, de dessin et de
langues." Deze school,onder directie van den heer Delval
telt 500 leerlingen, die allen in het schoolgebouw wonen.
De slaapkamers zijn- uiterst net en zindelijk. De leerlin
gen zijn allen gekleed met witten kiel en broek en de
traditioneele roode muts. Zij worden opgenomen zonder
verschil van godsdienst, nationaliteit of maatschappelijke
positie. Het onderwijs is kostelooselke leerling krijgt
zelfs eene kleine geldelijke beiooning, die voor de twee
hoogsten van elke klasse iets hooger gesteld is. De school
is geheel op Enropeesche wijze ingericht, ofschoon vele
leeraren inlanders zijn. De leervakken zijnArabisch,
Turksch, Perzisch, Fransch, Engelsch, teekenen, handels
recht, Mahomedaansch burgerlij k recht en aardrijkskunde.
Het volgende jaar zullen hier nog bijgevoegd worden
nieuwe geschiedenis, staathuishoudkunde, het burgerlijk
recht volgens den Code Napoleon en internationaal
recht. De Mahomedaansche, Christelijke en Israëlietiscke
geestelijken worden op de school toegelaten om onder
richt in den godsdienst te geven aan de leerlingen wier
ouders tot hun godsdienst behooren, maar al wat het
fanatisme kan gaande maken wordt daarbij streng bui
tengesloten.
„Ik hoorde zegt de verslaggever de leerlingen
uit hun moedertaal met groote vlugheid in het Fransch
en Engelsch vertolken en sprak met hen in beide talen.
Een hunner droeg onder aanwijzing op een kaart van
Afrika den loop van den Nijl, zijn oorsprong (voor zoo
ver hekend) zijne nevenrivieren en armen voor met een
vlugheid, die op geen Europeesche school verbeterd zou
worden, en noemde daarna ook de oude zeven Nijlmon-
den op. Een ander verklaarde het Suez-kanaal (het zee-
en zoetwaterkanaal, de meren, steden enz. van den Isth-
mus) met zeer veel juistheid. In het handelsrecht waren
de antwoorden beter, dan die op vele doctorale examens
te Leiden. De teekeningen (waaronder pastels, koppen,
landschappen,plannen en opstanden van gebouwen,orna
menten enz.) waren waardig in ons paleis voor volksvlijt
naast de producten van onze burgeravond- en ambacht
scholen te prijken. Ilc was verwonderd, verrukt, en kon
mij bijna niet denken, dat de leerlingen, die ik voor mij
had, grootendeels Arabieren, allen inboorlingen van
Egypte warenDe heer Vidal verhaalde mij, dat in elk
dorp van Egypte een kostelooze school bestaat, waar
lezen, schrijven, de beginselen van het rekenen en de
godsdienst geleerd worden. Alleen in Caïro tellen deze
scholen meer dan 2000 leerlingen. In Alexandrië en Caïro
bestaan daarenboven middelbare scholen, waar de reken
kunde in haar geheelen omvang, de algebra, de beginse
len der trigonometrie en de beschrijvende meetkunde
geleerd worden.
„Mekemet-Ali heeft deze lagere en middelbare scholen
het eerst gesticht. Na zijn dood zijn zij achteruitgegaan,
doch Ismail-pacha heeft ze weder hersteld en doen
bloeien,
„Verder is te Caïro nog een Ecole de médecine. Twee
der professoren aan deze school zijn Europeanen, de
overige inlanders, die te Parijs ofMunchen gepromoveerd
zijn. De uitnemendste leerlingen worden na volbrachte
studie op kosten van het gouvernement naar een Eurc-
peesche universiteit gezonden, om zieh nog moer in hun
vak te volmaken. Gaat de khedive door met zooveel zorg
aan het onderwijs te besteden, dan is de tijd niet ver
dat Egypte niet alleen aan de spits zal staan van de
Oostersche beschaving (dit doet het nu reeds), maar dat
het zelfs voor vele landen van West-Europa in bescha
ving niet zal behoeven onder te doen."
De heer C. de Wilde, predikant bij de Nederduitsche
hervormde gemeente te Poortvliet, heeft voor het op hem
uitgebiaeht beroep bij die gemeente te Katwijk bedankt.
Volgens de Amsterdamsehe courant heeft de beer
J. P. Hasebroek, predikant bij de Nederduitsche her
vormde gemeente te Amsterdam, voor het op hem uit-
geb acht beroep naar Doesborgh bedankt.
De luitenant ter zee 2C klasse Z. J, Cambier, laatst
behoord hebbende tot het eskader in Oost-lndië, en van
daar den 2en dezer in Nederland teruggekeerd, wordt
met dat tijdstip op nonactivitcit gesteld.
De stoomboot van Rotterdam, die gisteren middag te
Vlissingen moest aankomen, was beden middag 12 uren
nog niet gearriveerd, terwijl de stoomboot die gisteren
middag te 3 uren van Vlissingen naar Breskens vertrok
ken is, eerst met veel moeite heden morgen te 8j uur
naar Vlissingen kon overkomen. Van de reis naar Neuzen
heeft men moeten afzien, daar de mist aanhoudend zoo
dik blijft dat er aan varen niet te denken is. De tusschen
Middelburg en Rotterdam varende stoomboot heeft gis
teren geen aanzienlijke vertraging ondervonden.
Op den spoorweg over den Mont-Cenis heeft in den
nacht van 1 op 2 December tengevolge van een verschrik-
kelijken storm het volgende ongeluk plaats gehad. Een
goederentrein was van Susa veitrokken, doch werd zoo
door lawinen bedreigd, dat de machinist het geraden
oordeelde naar Susa terug te keeren. Op den terugweg,
die een groote helling had, konden de reintoestellen niet
werken, waardoor de trein een razende vaart verkreeg.
De machinist trachtte zich te redden door van den trein
te springen, waarbij hij zich belangrijk kneusde. Bij een
bocht op den weg brak een verbindingsketting en stort
ten de drie goederenwagens van den trein in een meer
dan honderd meter diepen afgrondde conducteur, die
zich in een der wagens bevond, stortte mede. De loco.
motief liep verder, tot zij op een andere plaats derailleerde
en omviel. De in den afgrond gevallen wagens zijn zoo
diep gevallen dat men ze nog niet heeft kunnen ophalen.
De ontdekking van Pruisisch zuur in Kinck's lijk
is in zooverre waar dat sporen gevonden zijn die aan-
toonen dat dit vergif gebruikt is. Genoemde zelfstandig-
heidlostzich toch zeer spoedig op; het zuur zou bovendien
in het geheel geen spoor nagelaten hebben wanneer niet
een onbedreven hand het vervaardigd had, of wanneer
het niet met ongeschikte toestellen verkregen was. In
dat geval toch ontstaat een amalgama van cyaan potas-
sium en cyaan-ijzer hetwelk, in vereeniging met Prui
sisch zuur, den doortocht van dit laatste aantoont door
aan de aangeraakte^rganen een blauwen tint te geven
Op het eirndn des vorigen jaars bestond de vee
stapel van Nederland uit 241,038 paarden, 1.30(^532 riin-
deren, 816,233 schapen, 270,863 varkens, 128,679 bokken
en geiten en 2950 ezels.
Men maakt zich te Amsterdam vroolijk over de
volgende geschiedenis. Een dief plunderde het vertrek
van eene weduwe, die nog jong en niet misdeeld van
schoonheid was. Bij het doorsnuffelen der laden vond
hij een brief, waarin naam en toenaam van de weduwe
vermeld stonden. Te midden zijner bezigheid werd hij
echter gestoord door de weduwe, dis te huis kwam-
Tijdig bemerkte hij haar nog ou schoof voorzichtig den
grendel voorde deur. Terwijl zij nn verschrikt de buren
ging roepen, deed bij liet licht uit, opende bet venster
en de deur, en stapte in het bed. Toen nu de weduwe
met de buren in de stik-donkere kamer kwam klonk het
met bewogene stem uit het bed„Zij t gij het, lieve Laura?
Waar zijt ge zoo lang geweest Ik hen naar bed gegaan,
want. het wachten duurde zoo lang!" Zonder eenige
explicatie van de weduwe te trillen hooren, maakten de
buren zicli, om geen onbescheidenheid te begaan, zoo
spoedig mogelijk uit de voeten. De dief bad nu gelegen
heid cm te ontsnappen.
De afgevaardigde van den Pruisischen landdag,
Parisins, heeft in de vergadering van dien landdag
voorgesteld om den post te schrappen, die op de begroo
ting van eeredienst was uitgetrokken voor het zende
linggenootschap ter bekeering van heidenen tot christe
nen. De heer Parisins berekende dat elke gedoopte
Kaffer aan Pruisen 800 Tbr. kostte en vond in elk geval
de som te hoog; buitendien, beweerde hij, zou de minis
ter van eeredienst, op grond van de gelijkheid van alle
godsdiensten voor de wet, even goed subsidie moeten
toestaan aan een joden-zendelingvereeniging, die zich
bezighield met het bekeeren van christenen. Dit laatste
argument wekte in hevige mate de verontwaardiging op
van de conservatieve leden; het voorstel van deu beer
Parisius werd daarop aangenomen.
Voor de gisteren ten behoeve der staatsspoor wegen
te 's Hage gehouden aanbesteding van het maken, leve
ren en stellen van den ijzeren bovenbouw van eene
draaibrug over het kanaal bij West-Souburg waren 8
biljetten ingekomen, als volgt: I. A. Cail, te Parijs
32,000; B. Boudewijn, te Dordrecht, /"31,995; de maat
schappij de IJssel, te Kampen, 30,890; de ijzergieterij
De prins van Oranje, te 's 7- W. A. Schret-
len c% te Leiden, 29,078; v.d.WallBake, te Utrecht}
f 28,398; L. I. Enthoven c.»., te 's Hage, f 26,829, en
de maatschappij John Cockerill, te Seraing, ƒ26,704.
9 Dec. 's av. 11 u. 40 gr.
10 'srnorg. 7 u.40gr.'smidd. t u. 42 gr. 'sav. 6 u. 43 gr.
Staten-generaal.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 9 December.
Is ingekomen eene missive van de rekenkamer hou
dende kennisgeving der daarin ontstane vacature door
het overlijden van den heer Fievez.