MIDDELBURGSCHE
COURANT.
N* 214.
Zaterdag
18G9.
6 November.
tyj deze couranl behoort een bijvoegsel, bevallende:
Middelburg 5 November.
Gemengde berichten.
Verkoopingen en aanbestedingen.
Provinciale staten van Zeeland.
Verslag der provinciale staten.
Heden hebben de provinciale staten van Zeeland na
Voortgezette langdurige beraadslaging het voorstel van
het gedeputeerd college tot aankoop eener nieuwe stoom
boot op deWester-Schelde aangenomen niet 26 tegen
6 stemmen.
Vooraf was het amendement van den heer van IJssel-
steijn, strekkende om de beslissing op bovenbedoeld voor-
Mei aan te houden en gedeputeerde staten uit te noodigen
vooraf alsnog eene krachtige poging te doen om den
dienst aan de particuliere industrie over te dragen, met
20 tegen 12 stemmen verworpen.
Een voorstel van den heer Verhagen, na genoemde
beslissingen, om gedcput erde staten uit te noodigen
tot het aanwenden van krachtige pogingen om den stoom
bootdienst op de Wester-Schelde aan de particuliere in
dustrie over te dragen is verworpen met 17 tegen
15 stemmen.
Het voorslel van gedeputeerde staten tot het doen
®ener geldleening van f 50,000 voor den stoombootdienst
°P de Wester Schelde, isaangenomenmet algemeene
stemmen.
Het verzoek van W. Bouwens, te Yzendijke, om sub
sidie voor zijn wagendienst tusschen Yzendijke en Bres
hens, in verband met eene vermeerdering van het getal
veizen met de stoomboot tusschen Vlissingenen Breskens,
1sj op voorstel van gedeputeerde staten, met 27 tegen 6
stemmen verworpen.
Het voorste! van gedeputeerde staten tot bevordering
v<in het schoolgaan en meer getrouw schoolbezoek (in
verband met het voorstel van den heer Verhagen) door,1
bij wijze van proefneming, aan hun college voor éen
jaar 2000 daartoe beschikbaar te stellen, is na uitvoe-
rige beiaadslaging met 31 tegen 2 stemmen aangenomen.
Met gelijk aantal stemmen was, op voorstel van den heer
Fransen van de Putte, vooraf besloten de bedoeling van
gedeputeerde staten duidelijker te doen uitkomen, door
achter hun thans tot besluit verheven voorstel te laten
volgen de woorden „zoowel op de openbare als op de
bijzondere schooien".
Heden avond te 7 uren zijn de werkzaamheden voort
gezet, om vermoedelijk ten eind te worden gebracht.
De minister van justitie heeft den 27 October jl. goed
gevonden aan art. 91 der instructie op den dienst der-
bezoldigde rijksveldwachters van den 8cn Januari 1858
boe te voegen de woorden: ten ware met bijzondere ver
gunning van den minister van justitie; zoodat liet
v°ortaan zal luiden: Bij hunne betrekking van bezoldigd
Gjksveldwachter mogen deze beambten geene andere
bediening, hoe ook genaamd, bekleeden, ten ware met
bijzondere vergunning van den minister van justitie.
De Staats courant van Vrijdag 5 dezer bevat de aan
wijzing der te onteigene pereeelen in de gemeenten
keuzen, Axel, St.-Jansteen, Hulst eu Clingeten behoeve
vun den spoorweg Neuzen naar de Belgische grenzen in
richting van St. Nicolaas, waarvoor aan de hecren
bh. Janssens c. s., ten name van de Société du clremin
blo fer international de Malines a Tcrneuzen, concessie
18 verleend.
In den afgeloopeu nacht is, door den buitengewoon
boogen waterstand, de dijk van den in 1864 bedijkten
Fierssenspolder, gemeenten Neuzen en Hoek, doorge
broken en die polder thans geïnundeerd. De bewoners
Van do daarin gelegene hofstede hebben zich maar juist
bij tijds kunnen redden, daar het water reeds het huis
binnenstroomde vóór zij ontwaakten. Eenige varkens
2'jn verdronken.
Heden ochtend is aan het nieuwe kanaal tusschen
Middelburgen Vlissingen door een met grond geladen
Hein een arbeider, genaamd de Vos, overreden met het
treurig gevolg dat bij onmiddellijk, met verbrijzelden
hals op de plaats dood blee f.
Heden middag is ten raadhuize alhier aanbesteed: het
verhoogen van den achtersirgel tusschen de Zandstraat
en het Domburgsch schuitvlot, met het aanleggen van
riolen, vergaai-putten enz. Hiervoor waren ingekomen 4
biljetten, zijnde van de heerenJ. Sonins, 999 W. van
UijeJJz, 878Ditmars en Pagé, f 809, en P. Krijger,
allen alhier, f 794.
9 December aanbesteding bovenbouw brug Souburg.
{Vervolg van het Uj voegsel.)
VII. Het voorstel van gedepnteerde staten om,teneinde
voortdurend op eene regelmatige en voor het publiek
geriefelijke wijze in den stoombootdienst op de Wester-
Schelde te voorzien, eene tweede houten raderboot te
doen vervaardigen van hetzelfde charter als de Wester-
Schelde, doch met een stoomwerktuig van meer kracht,
en gedeputeerde staten te machtigen om de vervaardiging
in het openbaar of onder de hand aan te besteden.
Uit het door den heer Wagtho hieromtrent uitgebracht
algemeen verslag blijkt het volgende.
In de eerste afdeeling vereenigden zich alle leden, ook
die van gedeputeerde staten voor hun privé gevoelen,
met het gemotiveerd voorstel van een lid, daartoe strek
kende dat de provinciale staten zullen besluiten: dat zij,
ofschoon volkomen de noodzakelijkheid erkennende om
de exploitatie van den dienst op deWester-Schelde door
de provincie voort te zetten, bijaldien van de onmoge
lijkheid zal zijn gebleken om, met subsidie vanwege de
provincie, dien dienst in particuliere handen te doen
overgaan, alvorens in het voorstel van gedepnteerde
staten te treden, vooraf nog krachtige pogingen willen
zien aangewend om, met -subsidie der provincie, dien
dienst in handen van particulieren over te brengen;
dat dientengevolge do beslissing op het voirstel van ge
deputeerde staten alsnog zal worden aangehouden;
dat zoo spoedig mogelijk eene oproeping worde gedaan
van gegadigden voor die exploitatie, met opgave hun
nerzijds van de voorwaarden waarop zij die willen aan
vaarden; en dat alsdan vroeg in het aanstaande voorjaar-
in eene te houden buitengewone vergadering der staten
kennis zal worden genomen van de resultaten dier op
roeping, teneinde naar gelang daarvan te besluiten.
Het voorstel van het lid dier afdeeling grondt zich op
het beginsel, dat de exploitatie eener onderneming door
een lichaam als de provincie verwerpelijk is, daar zij op
verre na de waarborgen voor een goed succes niet ople
vert, welke bij exploitatie door particulieren wordt ver
kregen.
In de tweede afdeeling vereenigde de meerderheid zich
met het voorstel, doch ook daar achtte de minderheid
het wenschelijk, de exploitatie aan particulieren over te
laten, en daarom noemden zij het verkieselijker voorals
nog met de aanwezige stooinbooten den dienst te blijven
uitoefenen en den loop af te wachten; naar aanleiding
hiervan was die minderheid tegen het voorstel.
In de derde afdeeling meende men eenparig dat de
exploitatie aan de bijzondere nijverheid moest worden
overgelaten. De meeste leden evenwel, de oogenbiikke-
lijke onmogelijkheid daarvan erkennende, waren voor de
aanneming van het voorstel.
Ook dit onderwerp dadelijk in behandeling genomen
zijnde, deelt de voorzitter mede, dat het uitgebracht ver
slag aan gedeputeerde staten geen aanleiding heeft ge
geven tot wijziging van hun voorstel.
De heer de Jonge van Ellemeet zegt dat niet onbe
langrijke ziekteverschijnselen in den kring zijner familie
hem verhinderd hebben aan de beraadslagingen in de af-
declingen deel te nemen, en hij alzoo de gelegenheid
heeft moeten missen om de gevoelens der verschillende
leden te leeren kennen. Bij de lezing en overweg ng van
het voorstel was hij dus geheel aan zich-zelven overge
laten. Hij verzoekt thans voor eenige oogenblikken aan
dacht en tevens vertchooning voor het geval hem soms
iets vreemd mocht voorkomen wat voor anderen reeds
duidelijk is.
Het is hem met dit voorstel, hetwelk hij niet gemoti
veerd maar bij uitstek ongemotiveerd noemt, volgender-
wijze gegaan. Hij heeft nagedacht over de wijze waarop
gedeputeerde staten deze zaak zullen behandeld hebben
en wil zijne zienswijze hierover mededeelen. Mocht lij
evenwel dwalen, dan zal hem dit zeer aangenaam zijn.
Toen hij, spreker, verscheidene jaren geleden tot bur
gemeester eener gemeente op dit eiland werd aangesteld
vond hij eéne zeer eigenaardige administratie. Het trok
zijne aandacht dat ia die gemeente zulk een lage om
slag werd geheven. Hij meende daarin verandering te
moeten brengen, en stelde zonder aarzelen het dubbele
der heffing voor. Evenzeer gaat het wanneer een mini
sterie een ander ministerie opvolgt, dan ziet men meer
malen dat het nieuw opgetredene voorstellen te berde
brengt van meer doortastenden aard. Hier nu zegt
hij, is eene commissie werkzaam geweest voor eene
moeilijke, teleurstellende, ondankbare zaak.
Hij zal die moeilijkheden niet opsommen, daar allen
ze kennen. Naar aller wensch heeft die commissie deze
zaak niet kunnen regelen. De commissie is afgetredin
en door eene andere vervangen. Die nieuwe commissie
heeft vermoedelijk gedacht: nu moeten wij eens krach
tige pogingen aanwenden, en zulks laat zich begrijpen
Zoo is het spreker voorgekomen, dat die commissie met
dat voornemen heeft voorgesteld een specialen ambte
naar voor den dienst aan te stellen. De keuze van den
persoon juicht hij toe. Maar nu komt die commissie met
een tweede voorstel: het aanschaffen van eene nieuwe
boot. Spreker herinnerde zich dat h j in den loop van
dezen zomer op een dag waarop het wel niet zoo hevig
stormde als nu, maar toch een vrij sterke wind wrei
zich te Breskens bevond, tijdens vele personen, die de
Middelburgsche kermis hadden bezocht, herwaarts keer
den; veel werd toen over dat beruchte bootje gesproken;
ook hij heeft daarmede de reis gemaakt en hij moet ver
klaren dat die reis met die boot, waarvan hij zooveel had ge
koord, hem zeer is tegengevallen. Maar evenzeer is het
hem, ten slotte, voorgekomen dat men, met het oog op
de zeer zware offers die reeds zijn gebracht, wel vooral
de gronden raag peilen die de provincie tot verdere uit
gaven leiden. Indien hij niet nader wordt ingelicht, be
houdt hij zijn gevoelen en zal hij tegen het voorste-
stemmen.
De heer van IJsselsteijn voert vervolgens het woord,
omdat het in 't verslag der afdeeliugen genoemde voor
stel van hem is uitgegaan Orinoodig acht hij het te zeg
gen dat zoo iemand, dan we' hij, gezind is tot verbetering
der middelen van vervoer; maar als hij nagaat wat de
exploitatie van den stoombootdienst op de Wester Schel
de aan de provincie heeft gekost, dan vindt hij geen roe
ping om met het voorstel van gedeputeerde staten mede
te gaan voor en aleer op afdoende wijze is gebleken d; t
die exploitatie niet aan particulieren kan worden over
gedragen. De rekeningen van 1866 en 1867 wijzen voor
die exploitatie eene uitgaaf aan van f 82,395,53 en
f 54,541,13. Daaronder is wel is waar de aanschaffing van
het materieel begrepen, maar de tegenwoordige waarde
daarvan is zijns inziens zeer gering. Verder herinnert
hij dat, blijkens de notulen der zomervergadering van
1866. op welk tijdstip hij nog geen lid was, voorwaarden
voor de exploitatie door particulieren zijn gesteld, maar
het verwondert hem niet dat op zulke voorwaarden nie
mand heeft gewild; ja, hij gelooft zelfs dat wanneer de
de provincie zoodanige voorwaarden als zij voor anderen
stelde zelf had vervuld, de klachten uit de 4e en 5e
districten niet zoo menigvuldig zouden zijn geweest.
Vraagt men, welke voorwaarden hij dan zou willen ma
ken, dan antwoordt hij geene voorwaarden. Laat men
alleen het aantal reizen per dag en per week met eene
goede boot, geschikt voor een bepaald aantal passagiers,
stellen, maar do keuze van het vervoermiddel aan den
ondernemer overlaten. De ondernemer heeft bij een goe
den dienst belang; is de dienst slecht, dan gaat de on
derneming ten gronde, zelfs bij het genet van subsidie-
Wellicht zal men zeggen dat men alsdan geen waarbor-
