MIDDELBURGSCHE COURANT. N'"' 210. Dinsdag 1869. 2 November. Middelburg 1 November. Marine en leger. Gemengde berichten. Dinsdag 2 November, des namiddags te vier uren, komt de tweede kamer der staten-generaal weder bijeen. In de heden gehouden zitting van den Ylissingschen gemeenteraad zijn de jaarwedden der leeraren aan de burger-avondschool, voor zoover daaromtrent nog niet tvas beslist, vastgesteld als volgt: die van leeraar in de wiskunde op f 400, en die van den directeur op f 500. Tot leeraren aan die inrichting zijn benoemd: tot directeur en leeraar in het handteekenen de heer du Bnrck, tot leeraar in het rechtlijnig teekenen de heer Droogleever Tortuijn, en tot leeraar in de wiskunde, geschiedenis, taal- en aardrijkskunde de heer A. Prince. Ook is mede- deeling gedaan van eene missive van gedeputeerde.^, staten tot goedkeuring van het tarief van het schoolgeld aan diezelfde school. Eindelijk is nog in deze zitting-^de,,, begrooting voor 1870 vastgesteld tot een bedrag van ƒ144,552.12 in ontvang en uitgaaf. Het gewoon verslag geven wij later. Vlissingen, een centrum van verkeer. Na rijpe overwe ging meent de kamer dus dat de door het Rotterdamsche comité gemaakte plannen verre de voorkeur verdienen boven de andere en alle kansen aanbieden voor goed succes, ook voor de aandeelhouders. De Staatscourant van Zondag 31 October en Maandag 1 November bevat de voorwaarden van concessie voor den aanleg en de exploitatie van een spoorweg van Box tel over Gennep naar de Pruisische grenzen in de rich tingen naar Kleef en Wezel. De kamer van koophandel en fabrieken te Rotter dam heeft aan het comité tot oprichting eener stoom bootverbinding van Rotterdam met de Vereenigde staten Van Noord-Amerika een schrijven gericht, waarin zij genoemd comité van hare warme sympathie de verzeke- ring biedt. Tot staving daarvan betoogt zij dat die ver binding een Nederlandsch belang geldt en eene levens vraag voor den handel. Meer speciaal zet zij echter de redenen uiteen waarom, naar haar gevoelen, Rotterdam 'n het bijzonder zoo bij uitnemendheid geroepen is, om bij de oprichting eencr stoomvaart op Noord Amerika als eerste uitgangspunt te dienen. Er is reeds een druk handelsverkeer, zegtzij, uit bepaalde streken van Duitsch- land over Nederland als den natuurlijken en korteren weg naar Amerika, maar het grootste deel van de uit voeren dier streken, dat per stoomboot derwaarts bestemd is, moet öf over ons land e n Engeland derwaarts gaan, öf wordt gedwongen van den kortsten weg af te wijken om via Bremen en Hamburg te gaan. Zoowel het een als het ander is een hulpmiddel uit nood: komt een directe stoombootdienst op New-York, dan is Rotterdam de natuurlijke exporthaven voor al deze goederen. Tevens leert de statistiek, volgens de kamer, dat al dé goederen die den Rijn worden op- en afgevoerd bijna Uitsluitend te Rotterdam komen. Hetzelfde geldt van de 'and verhuizing. Met betrekking tot de vraag welk punt uit ons land als het geschiktste uitgangspunt te beschouwen is voor cen stoombootdiénst op New-York, herinnert de kamer dat men zal te kiezen hebben tusschen 1°. Vlissingen toet zeer groote booten, of met booten van circa 2000 ton, 'n allen geval grooter dan die thans te Rotterdam kun nen komen; 2". Willemsdorp met soortgelijke booten Van circa 2000 ton, en 3°. Rotterdam met booten van é'rca 1600 ton. Vlissingen, als uitgangspunt, is de eenig ®ogelijke plaats voor zeer groote booten, maar daar toe wordt vrij algemeen eene belangrijke rijks-subsidie Uoodig geacht, waartoe weinig uitzicht bestaat en waar toe ook de kamer niet, evenmin als voor eenige andere 'Ijn op Amerika, zou willen adviseeren. Tegenover het voordecligste en sneller varen van groote booten stelt 2'j de naar haar inzien groote nadeelen welke verbon den zijn aan het varen van eene andere plaats dan Rot terdam, vooral van Vlissingen, niet het minst wegens overschepen. Groote booten acht zij niet volstrekt -Uoodig, en op grond daarvan vervalt volgens haar °°k het door de kaaer van koophandel te Dordrecht geopperde plan om van Willemsdorp te varen. Laatsge- Uoemde plaats zou anders, naar hare zienswijze, verre de voorkeur boven Vlissingen verdienen, omdat zij voor de ■Rijnvaart uitmuntend gelegen is en ook aan het spoor wegnet aangesloten kan worden, maar er zijn geen dok ben, scheepshellingen en al wat verder noodig is voor eene groote stoombootvaart; ook is het, evenmin als Het plaatsen van den volgenden brief van onzen Zutfenschen correspondent mag niet zonder een klein protest van onze zijde geschieden. Anders zouden wij mogelijk'den schijn op ons laden van zoo geheel en al "zijn vreugdegevoel te deelen. En dit toilMs niet het geval, daar wij geenszins on voorwaardeTrjlc'""toestem men dat de orthodoxe richting voor de kerk een minder passelide zou zijn dan de liberale; wellicht is zij integendeel, een die met den aard en het karakter der kerk het best overeenkomt. Wij nemen echter den brief, dje zeker door zeer reien met belangstelling zal worden gelezen, gaarne op, omdat ook hij eene bijdrage levert tot de kennis van den geestder tegenwoordige beweging. „Behoorde het hoofdkie3district Zutfen in de maand Juni tot die, waarin de strijd op staatkundig gebied het felst werd gevoerd, en waar de overwinning der liberale partij daarom des te belangrijker was thans is in deze gemeente een niet minder scherpe kamp gestreden, en met niet minder gunstigen uitslag. Dezer dagen had namelijk de verkiezing plaats van een veertiental ge machtigden voor de Nederdnitsche hervormde kerk. Tot dusver had de orthodoxie de meerderheid gehad in dit college. Dit werd nog onlangs door do benoeming van uitsluitend orthodoxen tot ouderlingen en diakenen op de duid-lijkste wijze bewezen. Thans gevoelden de liberalen, of, liever, de anti-orthodoxen, dat, bijaldien zij ook thans de nederlaag leden, de tegenpartij voor goed zou zegevieren. Men besloot te doen, wat men zou ver mogen. „Onverschilligheid en lauwheid op kerkelijk gebied, aan zoo vele liberalen eigen, maakte plaats voor belang stelling en inspanning. Eene bijzondere omstandigheid gaf een prikkel te meer. Sinds eenigen tijd wordt name lijk de orthodoxe richting alhier aangevoerd door een predikant die wel uit het Noorden herwaarts is gekomen, maar een rusteloozcn strijd voert tegen al wat vrijzinnig is op het gebied van kerk en staat. Sedert de komst vau dien predikant is de partijschap op kerkelijk gebied alhier tot eene ongekende en ongedachte hoogte geklom men. In meer dan een huisgezin ondervindt men reeds de gevolgen van de in het wezen der zaak zoo weinig verbroederende leer, door hem steeds gepredikt. Aan de aldus opgewekte agitatie ontleende de liberale richting nieuwe kracht. Zoo zag men 11. Woensdag honderden kiezers hunne stem inleveren, en daaronder merkte men verscheidene op, die anders niet in het kerkgebouw plegen te worden aangetroffen. Van de ongeveer 1200 kiezers brachten bijna 900 hunne stem uit, en dit aantal zou zeker nog grooter zijn geweest, bijaldien niet de noodelooze omslag van het stembureau en de ongeschikt heid van de localiteit, waar de stemmen werden inge leverd, velen, na lang getoefd te hebben, onverrichter zake deed terugkeeren. Gij kunt u voorstellen, dat de spanning groot was: ook bij onkerkelijken, en bij leden van andere godsdienstige gezindten. Hier gold het dan ook geene quaestie van enkele personen, maar den groo- ten strijd van de vrijheid van denken en van weten tegenover den dwang van het gelooven op gezag, ge openbaard in de heerschappij van het clericalisme. Even als elders waren ook hier de beide uiterste klassen dei- maatschappij saamverbonden; op den dag der verkiezing reikte de aristocraat de hand aan den opperman. Toch is het niet gelukt den vrijheidszin en het gezond vér- stand der burgerij te overwinnen. Op de schitterendste wijze heeft deze getoond ik zeg niet: liberaal o f mo- j dern maar zeer bepaald anti-orthodox te wezen. I Want, tot verbazing van alle richtingen, tot de grootste beschaming der orthodoxen, zijn alle eandidaten dér anti orthodoxen gekozen. Van alle aftredende orthodoxen is geen enkele herkozen. Met vlag en wimpel is de ge- heele eandidaten lijst van hunne tegenpartij doorgegaan. Van dit oogenblik staan de orthodoxen in het kies college tot de anti-orthodoxen als 29 tot 40. terwijl een van de 70 leden tot geene richting, welke dan ook, gere kend kan worden. Het prestige der orthodoxe richting en van haren leider is ongeloofelijk snel ontzaglijk ge daald; de kracht en het zelfvertrouwen der liberalen zijn daarentegen in dezelfde mate gestegen." De luitenant ter zee 2de klasse J. Laats, laatst behoord hebbende tot het eskader in Oost-Indië en van daar den 16en dezer in Nederland teruggekeerd, wordt met dat tijdstip op nonactiviteit gesteld. Betreffende den waterweg van Rotterdam naar zee meldt de Stoompostliet volgende. Door den hoogen vloed van 19/20 October jl. zijn do putten der onderhanden verbreedingen van het kanaal door den hoek van Hol land andermaal volgeloopen. Van den noordelijken dam zijn twee baken afgeslagen aan den zuidelijken dam ontstond geene schade. Van de onderhanden krib aan den rechteroever van het Scheur sloeg een gedeelte laagwerk weg. De vloed bereikte de belangrijke hoogte van 2 60 meter boven A. P.de wind was N. W.;met 80 KG. winddruk op den vierkanten meter. De druk der zee was 7.500 KG. op. den vierkanten meter. De jongste stormen hebben aan de kanaalwerken in de Noordzee weder eenige schade aangebracht, daar zeven jukken en drie travellers totaal zijn weggesla gen. De zee stond zeer hol en had eene ongekende hoogte. De gemeentebegrooting van Amsterdam voor 1870 is door den gemeenteraad aldaar vastgesteld op f 4,584,072.25 in ontvang en uitgaaf. Als sluitpost is voor onvoorziene uitgaven uitgetrokken eene som van f 79,952.761. De hoofdcommissie ter oprichting van een nationaal gedenkteeken voor November 18l3enz.heeftter kennis gebracht van hen, die met het eereteeken 18131815 versierd zijn en niet leden zijn van de vereeniging „Het zilveren kruis," dat zij den 17'" November a. kunnen toegelaten worden op het terrein van het gedenkteeken bij de plechtige onthulling, wanneer zij zich bij gemelde vereeniging aansluiten en met haar en corps naar het terrein optrekken. De heer Steyn Parvé, inspecteur van het middel baar onderwijs in Holland en Zeeland, verklaart in Het Vaderland, dat hij niet geraadpleegd is door de jury van de Amsterdamsche tentoonstelling, ten opzichte der toekenning van medailles voor teekeningen van burger- of teekenscholen. Anders had hij gezorgd „dat er geene belooningen wierden toegekend aan scholen die niet bestaan, voor voorwerpen welke niet zijn ingezonden." Onlangs werd als middel om onwillige paarden in den noodstal tot bedaren en tot staan te brengen, opdat de smid hen ongehinderd kon beslaan, aanbevolen, de koppige dieren in een voorwerp met water hun eigen beeld te doen aanschouwen. Door sommige smeden wordt ook met het beste gevolg daarbij gebruik gemaakt van de muziek. Althans heeft de ondervinding geleerd dat het bespelen van de viool, vlak voor den kop van de grootste deugnieten onder de paarden, hen tam en ge dwee deed worden. Te Londen is uit New-York bericht ontvangen dat de Missisippi-stoomboot de Stonewall tusschen St.- Lonis en New-Orleans verbrand is, waarbij meer den 200 per sonen, waaronder een aantal vrouwen en kinderen, den dood gevonden hebben in de vlammen of in deri fetroom. De hier te lande bestaandeEvangelische maatschap pij tot bevordering van waarheid en godzaligheid onder Roomsch catholieken heeft aan pater Hyacinthe een

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1869 | | pagina 1