öuitfnlcmö.
Thermom etersland
Algemeen overzicht.
het aanleggen en exploiteeren van spoorwegen in het
algemeen en aan die van den spoorweg Tilburg- Nijme
gen en TilburgLangstraat in het bijzonder opgelegd
voor verdedigingswerken, waardoor veeltijds werken van
groot belang onuitgevoerd blijven, terwijl daarentegen
voor andere te maken werken van algemeen nut veeltijds
rijks subsidiën worden toegekend; ten slotte werd daarbij
dringend verzocht den concessionarissen van den spoor
weg TilburgNijmegen en van den buurt-spoorweg
TilburgLangstraat, welke de eerste onderneming van
dien aard in dit rijk is, ontheffing of vermindering te
aerleenen van het opgelegde bedrag.
Gedeputeerde staten van Zuid-Holland hebben op
het schrijven van het gemeentebestuur van 's-Gravenhage,
waarhij aan gedeputeerde staten de bevoegdheid wordt
betwist zich te mengen in de aangelegenheid van het
rioolstelsel, eene resolutie genomen als repliek aan den
raad. De opgeworpen exceptie, zeggen gedeputeerde sta
ten, berust op eene geheele miskenning van den geest
der provinciale- en gemeentewetten, die eene nauwe
verstandhouding en een voortdurend overleg tusschen
de hoogere en lagere administratieve colleges op den
voorgrond stellen, zonder welke eene goede en geregelde
administratie zich niet laat denken; dat het zeer beperkt
toezicht, hetwelk de gemeenteraad aan gedeputeerde
staten wil toekennen, niet strookt met de bepaling van
art. 162 der provinciale wet, die gedeputeerde staten
voorschrijft een gedurig toezicht te houden op al wat de
provincie aangaat: dat de gemeenteraad, met miskenning
dier bepaling, van oordeel schijnt te zijn, dat waar het
zulk eene allergewichtigst volksbelang geldt, als de
openbare gezondheid in een der meest bevolkte gemeen
ten der provincie, dit gedurig toezicht zou moeten
bestaan in werkeloos aanschouwen van den sinds jaren
bestaanden en steeds verergerden toestand, en in voor
kennisgeving aannemen der dringende vertoogen van
den inspecteur, die niet de verzachtende uitdrukking,
door gedeputeerde staten in hunne resolutie gebezigd,
heeft gebruikt, maar de bepaalde verklaring heeft
afgelegd, dat het wachten, waarvan sprake is, menschen-
levens kost; eene verklaring, waarmede geheel overeen
stemmen de niet minder sterke bewoordingen, voorko
mende in het officieel verslag aan den koninguitgebracht
door het geneeskundig staatstoezicht, over het jaar 1868;
en waarin op de schromelijke gevolgen van den bestaan-
den toestand wordt gewezen met de woorden„Er zal
aldaar deliberante senatu nog menig slachtoffer vallen
dat de raad van 's-Gravenhage, zich bevoegd achtende
gedeputeerde staten terecht te wijzen, tegenover dat
college heeft ingenomen een standpunt, dat op geen
enkelen wettelijken grond is te verdedigen, en waardoor
hij dus zich schuldig heeft gemaakt aan het vergrijp, dat
hij aan een hoogere autoriteit ten laste legt en dat juist
daardoor in evenredigheid wordt verzwaard; dat gede
puteerde staten, krachtens art. 163 der provinciale wet,
wel aan hunne committenten, doch niet aan gemeente
besturen rekenschap schuldig zijn van hunne handelin
gen, en dug ook met den gemeenteraad van 's-Gravenhage
in geen nader debat kunnen treden over de opvatting
hunner wettelijke verplichtingen en rechten: in aanmer
king nemende, dat de missive van dien raad geen voor
stel noch verzoek bevat, hebben gedeputeerde staten
besloten, de missive verder buiten behandeling te laten
over te gaan tot de orde van den dag en daarvau, bij'
afschrift dezer, kennis to geven aan den raad der ge
meente 's-Gravenhage.
Uithoofde van de Woensdag nacht gevallen massa
sneeuw is de spoortrein van Leeuwarden in plaats van
9 uren 5 minuten eerst te ongeveer 10 uren te Zwolle
aangekomen.
—Volgens opgave van het Parijsche bureau Veritas
zijn gedurende de maanden Augustus en September jl.
381 schepen verongelukt en wel: 164 Engelsche, 49
Fransche, 23 Duitsche, 22 Noorweegsche, 19 Amerikaan-
sche, 13 Ncderlandsche, 9 Ita'iiaansche, 8 Zweedsche,
7 Deensche, 6 Russische en 61 schepen onder verschil
lende vlag. Onder het genoemde aantal behooren 25
stoombooten, 24 afgekeurde schepen, en 15 die wegens
het uitblijven van tijding ondersteld worden met man en
muis vergaan te zijn.
De beruchte Troppmann schijnt te Pantin niet
voor 't eerst zijn moordlust te hebben bot gevierd. Het
is thans gebleken, dat een jong reiziger uit Lille, zekere
Duburqnoy, wiens lijk eenigen tijd geleden in het kanaal
tusschen Duinkerken en Petit-Synthe gevonden werd,
mede door rroppmann's hand om het leven kwam.
Men heeft namelijk in het bezit van dezen laatsten een
valies ontdekt, dat aan Duburqnoy had toebehoord. Ook
herinnert men zich, dat Troppmann zelf er zich op be
roemd heeft, in het departement du Nord iemand in
't water te hebben geworpen.
Zocht men langen tijd te vergeefs naar medeplich
tigen van „Troppmann of den mensche'ijken tijger," uit
de langdurige instructie is thans volgens het Franseh
rechtsgeleerd dagblad le Droit gebleken dat hij alleen
de acht moorden die hem ten laste gelegd zijn voorbe
reid en uitgevoerd heeft. Dat men alle hoop op het vin
den van Kinck's lijk nog niet verloren heeft, en tevens
tot bewijs dat de zaak nog steeds een ongemeene be
langstelling levendig houdt, kan dienen dat in den Elzas
deze week 400 arbeiders zich vrijwillig en zonder loon
te eischen ter beschikking van den kantonalen commis
saris te Soultz gesteld hebben om onder zijne directie
opgravingen te doen.
De gemeentebegrooting voor 1870 is door den ge
meenteraad van Rotterdam vastgesteld tot een bedrag
van /"2,172,220.07.j 'n ontvang en uitgaaf, met inbegrip
van f 26,153 44.j voor onvoorziene uitgaven.
Men meldt uit Maastricht dd. 28 October: Een
vrouw, die buitenshuis werkzaam was, had het toezicht
over hare kinderen aan haar blinden man toevertrouwd.
Heden morgen werden de buren van dat gezin door een
akelig hulpgeschreeuw van hunne bezigheden afgetrok
ken; zij vonden een zesjarig meisje geheel verbrand. De
vader, zelf hulpbehoevend, had de angstkreten van het
kind moeten aanhooren zonder iets tot redding in het
werk te kunnen stellen. Het vorig jaar is \an hetzelfde
gezin een meisje verd ronken.
Een ondernemend Amerikaan heeft eene nieuwe,
zeker wel de nieuwste wijze van aankondiging voorge
steld, welke echter gelukkig nog niet in practijk gebracht
is. Zijn denkbeeld bestaat namelijk daarin om de banken
der wagons met aankondigingen te bedekken. Bij den
eersten aanblik der zaak en zelfs bij den tweeden
schijnt het dat die annoncen juist niet zeer geschikt ge
plaatst zijn om gelezen te worden. Maar hiervoor heeft
zijne machiavellistische verbeelding het volgende uitge
vonden. Te midden der annonce is de zeer fijne punt
eener naald verborgen. De niets kwaads vermoedende
reiziger gaat gerust zitten, geeft echter een schreeuw,
springt op en keert zich om teneinde zijn plaats nauw
keurig te bezien. Hij leest nu natuurlijk de aankondiging,
en het doel is bereikt.
Naar men verneemt, heeft de bekende Muller die
onlangs door graaaf Hompesch te Brunn met een pistool
schot in het aansezicht werd gewond, het gezicht geluk
kig behouden. De pogingen, door den dader in het werk
gesteld, om tegen hooge borgstelling door de justitie op
vrije voeten te worden gesteld, zijn evenwel niet gelukt.
Behalve de straf zijner misdaad, zal aan graaf Hompescb,
naar men onderstelt, tevens een zware geldboete worden
opgelegd.
Naar aanleiding van de gebeurtenissen die op den
26" October verwacht werden, gaat een Franseh blad
na welke historische feiten er zoo al in den loop dei-
tijden op dien datum voorgevallen zijn. Den 26" Octo
ber van het jaar 700 vóór Christns had een ontzettende
aardbeving, plaats die de stad Oonstantinopel, hoofdplaats
van het toenmalig Bizantijnsche rijk, geducht teisterde.
En, zonderlinge overeenkomst, weder op den 26" Octo
ber, maar nu ruim 2500 jaar later, in 1868, had ook een
aardbeving, plaats waarvan Peru nog de herinnering
bewaart, welke herinnering te verschrikkelijker is naar
dien er dit jaar ernstige vrees voor eene herhaling be
staat, cn er zich reeds te Lima schuddingen voorgedaan
hebben
In 1268 liet Karei I, hertog van Anjou, die, dank
zij den steun van zijn broeder Lodewijk IX, den koning
van Frankrijk, koning van Napels en de beide Siciliën
geworden was den wettigen erfgenaam van dien
troon, Conradijn, op den 26" October ter dood brengen.
Dit feit is te belangrijker, daar het een der oorzaken
was van de verschrikkelijke wraak op de Franschen,
bekend onder den naam van Siciliaansche vesper, waarbij
schier alle Franschen, die Karei I naar Sicilië gevolgd
waren, omkwamen.
De 26' October is ook een belangrijke datum in de
kerkelijke geschiedenis; dien dag van 1530 toch namen
de Johanniter ridders bezit van Malta, hetwelk zij tot
den zetel hunner orde en het bolwerk hunner macht
maakten.
Ook in de latere tijdperken der geschiedenis zijn op
dien 26" belangrijke gebeurtenissen voorgevallen. Den
26" October van het jaar 1756 stierf te Nemours een der
dapperste Fransche zeehelden, de markies de la Gallis-
sonnière, .wiens wapenfeiten eenig prestige in zake van
oorlog aan de regeering van Lodewijk XV schonk, het
geen de stad Parijs aanleidinggaf om te beslissen dat voor
den koning een ruiterstandbeeld zou opgericht worden
op een plein dat toenmaals Place Louis XV genoemd,
doch later in Place de la Concorde herdoopt werd. In
1760 werd dat standbeeld onthuld. Tien jaren later, den
30™ Mei 1770 had die ontzettende ramp plaats, welke
zoovele menschenlevens kostte. Een overgroote menigte
keerde terug van een vuurwerk dat gegeven werd bij
gelegenheid van het zoo uoodlottig geëindigde huwelijk
tusschen den dauphin Lodewijk XVI en Maria Antoi-
netta. Bij de rue Royale gekomen, die toen nog niet
voltooid was, en waarvan vele huizen in aanbouw waren,
ontmoette die menigte eeu anderen stroom toeschouwers,
benevens een lange rij rijtuigen, waaruit een vreeselijke
verwarring volgde. Tallooze personen raakten onder
den voet of werden door de paarden vertrapt. Daarbij
kwam nogdateenigehnizen instortten, en vele menschen
onder het puin begraven werden. Het aantal dooden be
droeg driehonderd, terwijl het getal gekwetsten zoo aan
zienlijk was dat in Parijs geen familie bestond, die niet
een bloedverwant of vriend te verzorgen of te betreuren
had. De naam der Place de la Concorde brengt steeds
dien noodlottigen dag in herinnering, zegt de schrij
ver tot verontschuldiging zijner afwijking doch laat
ons thans tot den 26" terugkeeren. Op dien dag van het
jaar 1795 werd generaal Bonaparte door de nationale
conventie tot opperbevelhebber van het binnenlandsche
leger benoemd; van dien dag dateert eigenlijk het geluk
van den toekomstigen grondlegger der Napoleontische
dynastie.
Aan de herinnering van de tweede Fransche revolutie
hecht zich eene gebeurtenis die eveneens den 26" tot
datum voert. Toen het Belgische volk in 1830 voor zijne
onafhankelijkheid streed, liet generaal Chassé do stad
Antwerpen boinbardeeren, welk bombardement den we
reldhandel honderden van millioenen kostte.
Men ziet dus dat de 26c October sedert langen tijd een
belangrijke datum voor de volkeren is, doch volgens
sommige geschiedkundigen zal die datum een nog
grootere belangrijkheid in de wereldgeschiedenis ver
krijgen. Usserius, die in 1610 professor aan de univer
siteit van Dublin was, is door geleerde berekeningen
den ouderdom der wereld te weten gekomen. Hij zegt
dat de wereld vier duizend jaren voor Christus, juist op
den 26™ October geschapen is
29 Oct. 's av. 11 u. 44 gr.
30 's morg. 7 u. 43 gr. 'smidd. lu.42gr. 's av.6 u. 42 gr
De verkiezing van den jeugdigen hertog van Genua
tot koning van Spanje, welke de telegraaf ons gisteren
als nabij voorstelde, moet hare waarschij ilijkheid ontlee-
nen aan het besluit eener bijzondere bijeenkomst van
ministers en leden der cortes. Deze vergadering schijnt
vrij talrijk geweest te zijn, en van alle zijden werd ge
protesteerd tegen een langeren duur van den voorloopi-
gen toestand. Voor de verkiezing van den hertog van
Genua zijn thans velen gestemd die een lang gekoesterde
hoop omtrent de vereeniging der beide rijken, onder den
schepter van koning Lodewijk van Portugal, eerst in do
laatste dagen voor goed hebben opgegeven. Bij anderen
sehijnt de tegenzin voor een koning wiens meerderjarig-
verk'aring nog moet voorafgaan, door de ondervonden
moeilijkheden, waarop zij ten opzichte van in hun oog
meer geschikie candidaten zijn afgestuit, vooreen deel
althans, te zijn overwonnen. Na als het ware geplaatst
te zijn tusschen de republiek en een koningstroon door
den hertog van Genua bezet, kiezen zij dit laatste. Men
rekent vooral op den bijval dien deze candidatuur bij de
radicale partij zal vinden, en daar deze, met inbegrip der
progressisten en demoeraten in de cortes door een 130
140tal leden vertegenwoordigd is, ontleent men vooral
aan hare gezindheid de berekening omtrent den goeden
uitslag der met den hertog van Genua beproefde kans.
Dit succes zou natuurlijk de verwijdering van eenige
der ministers, waaronder men ook Tapete rekent, ten
gevolge hebben. Silveda en Ardanaz zouden, volgens
sommige berichten, hun ontslag reeds hebben ingediend.
Tot heden heeft het Fransche Journal officiel niet
beantwoord aan de verwachting van hen die meenden
dat de rust waardoor de dag van 26 October zich geken
merkt heeft en waaromtr ent de Parijsche dagbladen zoo
hoog opgeven van de verstandige houding der bevolking
en den gunstigen invloed door de pers uitgeoefend
zou gevolgd worden door eene belangrijke mededeeling,
die ten doel zou hebben de gemoederen tot meerdere
kalmte te brengen, en meer bepaald heeft men daarbij
het oog op een vervroegde bijeenroeping van het wetge
vend lichaam. Het regeeringsblad heeft zich echter nog
alleen bepaald tot de mededeeling dat bij den staatsraad
een ontwerp-senaatsbeslnit is ingekomen betrekkelijk
de benoeming van burgemeesters, waarbij dan toch wordt