EDDELBURGSCHE
COURANT.
N' 201.
Vrijdag
1869.
22 October.
MMdellmrg '21 October.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Yeeziekte.
Gemengde berichten.
Thermometerstaiid.
Staten-generaal.
lieden heeft te Goes de opening plaatsgehad van de
Sisteren ingeleverde biljetten ter verkiezing van een lid
van den gemeenteraad ter vervulling van de vacature,
°ntstaan door het overlijden van den heer m'. P. J. van
Voorst Vader. Van de 211 ingeleverde geldige biljetten
waren 119 uitgebracht op den heer do. G P. Callenfels en
^4 op de heer mr. J. G. de Witt Hamer. Eerstgenoemde
18 alzoo gekozen.
Naar aanleiding van do herhaaldelijk bij het ministerie
Van binnenlandsche zaken ingekomen klachten wegens
aanvaringen van stoorabooten in concurreereude dien-
sten, bevat de Staats courant van Donderdag 21 dezer
eene waarschuwing aan de concessionarissen om te zor-
8en dat zich dergelijke gevallen niet meer voordoen, en
zulks onder opmerking dat, wanneer zoodanige aanvaring
°P nieuw plaats heeft, de betrokken dienst geschorst, en
bij herhaling daarvan de concessie zal worden inge-
bokken.
Uit Leiden schrijft men ons dd. 15 dezer:
„Uw correspondent van hier heeft in langen tijd niets
van zich doen hooren. Het feest van heden geeft hem
inleiding weder iets van hier mede te deelen.
«Want wij vieren feest: het aantal vlaggen, van de
buizen wapperende, is nog grooter dan dat, wat op den
3cn October door de eeuwig dankbare Leidsche burgerij
ter eere van Leiden's ontzet wordt uitgestoken; fakkel
tochten met muziek, bengaalsch vuur van het raadhuis
eu op andere plaatsen ontstoken, illuminatie van de
hoogere burgerschool, dit alles kondigt met ontwijfelbare
2ekerheid aan, dat Leiden feest viert.
„Ik heb er wel eens om gelachen, als men sprak van
het nut, dat de hoogescholen, als brandpunten van be
schaving, aan de plaats waar zij bestaan bewijzen. Het
voorlaatste ontwerp van wet op het hooier onderwijs
verdedigde op dezen grond het bestaan van drie univer
siteiten. En wat zien wij? Is Utrecht zoo wetenschappelijk
ontwikkeld, zóo voordien vooruitgang, dien wetenschap
pelijke studiën vorderen? Is Leiden's burgerij zoo ver
vooruit? Zendt het daarora'haren Taèts nog telkens wcêr
naar den Haag? Heeft de wetenschappelijke studie der
theologie hier andere resultaten gehad, dan dat er geene
stacl wellicht is, waar de orthodoxie zich krachtiger toont
dan juist hier? Is dat de invloed van Scholten en Kue-
nen? Keen, laten wij ons die illusie niet maken, dat de
Professoren of hunne studiën invloed hebben op de bur
gerij der plaats, waar de hoogesehool is gevestigd; is het
er oen, dan is het zeker geen gunstige.
«Maar elke regel heeft zijn uitzondering, en ziehier
dan hoe het feest van heden van een gunstige uitzonde-
r'»g getuigt. Er wordt feest gevierd omdat het genoot-
s°bap „Mathesis Scientiarum Genetrix", te Amsterdam
°P de internationale tentoonstelling met goud is be
kroond. Dat genootschap nu is eigenlijk niet veel meer
dan een burger-avond- of teekenschool, een zeer goede
daarbij zeker wel de oudste, want zij werd gesticht
111 1785! Zoowel baar Latijnsche naam als hare geschie-
donis, bewijzen, dat aan de oprichting van deze school
Wel degelijk de hoogesehool haar aandeel heeft gehad.
Onder de oprichters komt o. a. een student voor.
«Met recht is dit genootschap een soort van troe
telkind van den Leidschcn burgerstand. Alle Leidsche
atkbachtslui hebben daar geleerd: zij hebben daar
°kderwijs in natuurwetenschappen gekregen, vooral
bouwkundig teekenen geleerd, en voorts die vakken, die
b'j zulk onderwijs te pas komt. En dit onderwijs is
kifijd uitstekend geweest: het genootschap, al heeft het
zijk oorsprong niet verloochend, is meêgegaan met zijn
tijd. Het heeft dan nu ook een gouden medaille behaald;
en gij kunt u begrijpen, dat, daar deze school hier zoo
Seheel ingeburgerd is, een groot deel van Leiden van
barte deel neemt aan haren triomf.
«Leiden's burgerij heeft een teeken van leven gege-
v°k, dat niet onopgemerkt mag voorbijgaan
Uit Rotterdam wordt ons bericht:
„Eerstdaags zal hier worden opgericht eene tweede
vereeniging tot bevordering van het algemeen stemrecht,
thans uitgaande van de volksleiders, die in „het Volksblad"
hun orgaan hubben. Deze volksleiders zijn in openbaren
oorlog'met de bestuurders van do bestaande vereeniging
t:nstemrecht", die zij nu en dan in hun blad ta-
-mmijk bnzacht doorhalen. Vooral schijnt het hun misnoe
gen opgewekt te hebben, dat die vereeniging zich aan het
hoofd heeft willen stellen eener rustige beweging (om het
zoo eens te noemen) in het belang der veroordeelden
wegens het oproer van October 1868.
„De nieuwe vereeniging voor het algemeen stemrecht
is voornemens meetings te honden om de zaak van het
suffruge unieerset te bespreken en te bepleiten. In den
Ïiïuig.^sa4, naar ik verneem, de heer Roesgen von Floss
eerstdaags met hetzelfde doel eene vergadering beleggen
in een bierhuis. Daar zullen door tem de belangen en
rechteo^fan den werkman in overeenstemming „met het
woord Gods" besproken worden. Of er de „oprechte be
lijders der oud-gereformeerde leer", die te Amsterdam bet
jubelfeest der Dordtseke synode hebben gevierd, ingroo-
ten getale zullen vertegenwoordigd zijn?
„Men ziet, onze demagogische partij zit niet stil. Met
het petitionnement ten behoeve van het algemeen stem
recht en van eene herziening der grondwet op de grond
slagen van het goddelijk recht, wil bet overigens naar
men verneemt niet te best lukken. De heer von Roesgen
wijt dat aan de intrigues van de rijken, die de werkbazen
zouden hebben opgestookt om hunne knechts het deel
nemen aan 't petitionnement te verbieden. Hij werpt
daarom in het laatste noinmer van „Het Volksblad" die
rijken de benaming „ellendelingen" naar het hoofd.
„Ik voor mij houd het er voor, dat het petitionnement
eenvoudig niet vlot omdat onze werklieden verstandiger
zijn dan hunne leidslieden en opruiers."
kidderokden. Vergunning verleend aan dt W. J. A.
Jonckbloet, lid van de tweede kamer derstaten-generaal,
te 's-Gravenhage, tot het aannemen en dragen der ver
sierselen van officier der Leopolds-orde, en aan den heer
H. T. J. van Oldenbarncveld, genaamd Witte Tullingh,
attaché-honorair bij het Nederlandsch gezantschap bij
het hof van België, tot het aannemen en dragen der ver
sierselen van ridder der Leopolds orde, hun door Z. M.
den koning der Belgen geschonken.
Tot leeraar aan de landhuishoudkundige school te
Groningen is, in plaats van d>'. J. O. Boeke, benoemd de
heer J. A. Kappers, adsistent aan het chemisch laborato
rium der hoogesehool aldaar.
De provinciale coramissiën hebben nog geëxami
neerd:
In Zuid-Holland14 candidaten als onderwijzeres in
de Engelsche taal, toegelaten 10.
In Noord-llollaud: 48 als hoofdonderwijzer, toegela
ten 8.
Gisteren avond is tot predikant bij de Nederdnit-
sche hervormde gemeente te Vlissingen beroepen de heer
B. J. Swaan, predikant te Eemnes Buiten, na vooraf het
viertal te hebben aangevuld met den heer A. Mense,
predikant te Bodegraven.
Zr. Ms. fregat met stoomvermogen Admiraal van Was-
senaer, onder bevel van den kapitein ter zee F. R. Toe
Water, is, blijkens een bij het departement van marine
ontvangen telegram, den 18cn dezer van Gibraltar naar
Malta vertrokken.
Naar wij vernemen is het goedaardig mondzeer of de
tongblaar onder het rundvee, welke ziekte reeds gerui-
men tijd in verschillende provinciën heerscht en ook
reeds eenigen tijd geleden in Zeeuwsch-Vlaanderen is
waargenomen, thans ook op Walcheren, in den omtrek
dezer gemeente buiten de Veersche poort, uitgebroken
bij twee veehouders, die thans respectievelijk 3en 5
runderen daaraan lijdende hebben. Aanvankelijk is het
beloop goedaardig en is door de politie de noodige af
zondering bevolen. Volgens gerucht zou die ziekte
ook onder Aagtekerke bestaan.
Gisteren is op het strand te Westkapelle uit zee aan
gespoeld het in vergevorderden staat van ontbinding
verkeerende lijk van een onbekend manspersoon, lang
1.8 meter. Aan het lijk bevonden zich nog: blauwe wol
len kousen, een blauw linnen en een gedeelte van een
geolieden broek, alsmede een stuk van een blauw boe
zeroen.
Door de Maatschappij tot redding van dren
kelingen, gevestigd te Amsterdam, is de groote massief
gouden medaille toegewezen aan den heer II. P. W.
Steenkamp, stads-geneesheer te Neuzenwegens het
aanwakkeren van de laatste levensvonk bij den dren
keling D. de Zeeuw, aldaar, op den 30» Juni 11. Dinsdag
werd dit eeremetaal door den burgemeester van Neuzen
op eene plechtige wijze aan den bekroonde uitgereikt.
De heer II. van der V lugt, aannemer van den staats
spoorweg van Iledel naar 's Bosch, is bij vonnis der arron-
dissements-rechtbank te 'sBosch, op eigen aangifte in
staat van faillissement verklaard (bijna te gelijk met die
aangifte had een der crediteuren de failliete aange
vraagd). Het laat zich aanzien dat het passief'in dezen
boedel eenige duizenden volgens sommigen circa
drie ton gouds —zal beloopen. Het schijnt dat de bor
gen van den aannemer reeds bezig zijn om het sedert
onderscheidene dagen gestaakte werk te voltrekken.
{Noord- Brab.)
De groothertog van Luxemburg heeft den kapitein
Straatman van het 7« regiment infanterie benoemd tot
ridder der orde van de Eikenkroon.
Door den storm die Dinsdag avond woedde zijn
o. a. te Antwerpen vele daken en schoorsteenen omge
waaid. Omstreeks 3 uren des nachts trad de Schelde
buiten hare oevers, hetgeen aanzienlijke schade aan de
op de kaden opgestapelde koopwaren veroorzaakte.
De toestand van lord Derby, welke in de laatste
weken ernstige bekommering baarde, is thans hopeloos
geworden. Volgens de laatste berichten uit Londen moet
men spoedig de tijding van zijn overlijden verwachten.
De heer mr. A. Greebe, secretaris der gemeente Zaan
dam, motiveert in het Weekblad voorde burgerlijke ad
ministratie een door hem voorgesteld plan tot oprichting
van den administratieven bond Burgemeesters, secreta
rissen en ontvangers, rijks-, provinciale en gemeentelijke
ambtenaren, voor zoover zij met het administratief recht
in aanraking zijn, en alle beoefenaars van het administra
tief recht zouden daaraan kunnen deelnemen. Het doel is
aansporing tot betere beoefening v;.n het administratief
recht, tot vergelijkende studie van rijks-, provinciale en
gemeentelijke wetgeving; vervanging van dwaze voor
schriften door meer practische en uitvoerbare; vereen
voudiging der administratie, bevordering van decentrali
satie en plaatselijk zelfbeheer; krachtdadiger handhavii g
van de financiëele belangen der gemeente; betere behar
tiging van de materieele be'angeu der ambtenaren.
20 Oct. 's av. 11 u. 50 gr.
21 's morg. 7 u. 52 gr. 's midd. 1 u. 54 gr. 's av. 7 u. 49 gr.
Het wetsontwerp tot bekrachtiging eener metde exploi-
tatiemaatschappij van staatsspoorwegen gesloten over
eenkomst, strekt om eene wettelijke sanctie te verleenen
aan het uitstel door de regeering gegeven tot terugbeta
ling van de vroeger aan genoemde maatschappij geleende
twee en een half millioen, welke den lcn Januari 1870
zouden moeten afgelost zijn doch welke termijn nu
I voorgesteld wordt tot 1 Juli 1870 te verlengen.