MIDDELBURGSCHE
COURANT.
r 186.
Woensdag
w
1869.
6 October.
J Middelburg 5 October.
Benoemingen en Besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Rechtzaken.
Gemengde Berichten.
STOOMVAART OP AMERIKA.
De stoomvaart op Amerika is thans werkelijk in
Nederlaud een der onderwerpen van den dag geworden.
Onderscheidene plannen daarvoor zijn ontworpen, en in
een op het laatst dezer week te Utrecht te honden ver-"
gadering, zullen onderscheidene met dit onderwerp in
verband staande vraagpunten behandeld worden.
Men heeft thans een plan van den heer Jansen, oud
kapitein ter zee en het is deze die de Utrechtsche
vergadering belegd heeft, een plan van den heer Plate
en eindelijk een plan van de directie der koninklijke
Nederlandsche stoomboot-maatschappij.
De heer Jansen wil, in den beginne althans, eenmaal
s maands varen van Vlissingen op Norfolk v. v., indien
de regeering een subsidie verleene van 55,200 per reis
en dus van 662,400 'sjaars, en de stoombootlijn dienst
baar make tot het brievenvervoer. De heer Plate pleit
voor een stoombootdienst tusschen Rotterdam en New-
York, welke hij meent dat zonder subsidie bestaan kan.
De Nederlaudsche stoomboot-maatschappij oppert het
plan tot stoomvaart tusschen Vlissingen en New-York.
Dit laatste plan wordt ontwikkeld in een zoo pas ver
se ïenen brochure, die niet alleen uitmunt door bijzon
dere beknoptheid en duidelijkheid van voorstelling,
maai waarin denkbeelden worden aangegeven die eene
nauwgezette overweging overwaardig zijn. In deze bro-
|U,le,.MV°1C'en ^e6n u'tvoei''ge becijferingen omtrent
ge t e ij -e uitkomsten gemaakt, geen statistische opga
ven wou en er in aangetroffen, maar toch ontvangt men
ei en indruk door dat de zaak door den schrijver zeer
goed bekeken is. Hoewel deze brochure blijkbaar slechts
icnt om, gelijk men zegt, een balletje op te werpen
omtrent een zaak, waarop men eerlang uitvoeriger zal
temg komen, zoo komt het ons toch dadelijk voor dat
het plan der directie van de Nederlandsche stoomboot
maatschappij een zeer ernstig plan is, een plan boven
dien voor uitvoering vatbaar.
De schrijver gaat uit van de overtuiging dat men bij
het tot standbrengen eener nieuwe lijn zich in de eerste
plaats rekenschap behoort te geven van de behoefte waar
in inen wenscht te voorzien en dan moet onderzoeken op
tvelke moest economische en toch doeltreffende wijze dit
kan geschieden. Aan éen maildienst meer of minder nu
bestaat volstrekt geen behoefte. Wat onze handel en
industrie noodig hebben is eene geregelde vaart met
vaste vertrekken, behoorlijk iugericht voor passagiers
en goederen, en in staat om beide tot minstens even lage
vrachten te vervoeren als waartoe dit van en naar ande-
ïe naburige havens geschiedt. Daartoe heeft men sche
pen van groote charters, die een gemiddelde vaart loo-
pen noot ïg, want men lettellier wel opdenoodige
rac t om een schip door het water voort te stuwen
vermeerdert met in de eenvoudige reden van snelheid
maar in die van haar quadraat. Of een schip 10 of 14mijl
loopt maakt in de aan te wenden kracht niet een verschil
van 10 tot 14 maar■van10 x 10 tot 14X14 of van bijna het
dubbele; of men 40 of 80 duizend kilogrammen brandstof
per etmaal gebruikt maakt in de exploitatiekosten een
verschil van ƒ500 per dag, en, wat niet minder zegt de
meerdere brandstof ontneemt het dubbele der ruimte'aan
de lading.
Het verbindingspunt aan gene zijde moet noodwen
dig zijn New-York. Aan deze zijde biedt Vlissingen de
beste gelegenheid aan.
W are öf Amsterdam öf Rotterdam toegankelijk voor
gioote schepen, men zou dan geen oogenblik aarzelen
om een ier havens de voorkeur te geven, ook al moesten
andverhuizers en transito-goederen zich daarvoor een
v cincn omvcg getroosten, want het voordeel van aan
een groote handelstad aan te sluiten is van zeer groot
vC..ang' 'fS'ngen nu i8 nog geen handelstad, maar
issingen heeft groote handelsplaatsen in haar nabij
heid waarvan zij als de voorhaven kan beschouwd worden.
Slechts twee punten op onze ku8t kunnen a,g zoodanig
l!?Tr~in? .T11' h6t Nieuwediep en Vlissingen;
maar terwijl het Nieuwediep alleen de voorhaven van
Amsterdam zou geweest zijn, heeft Vlissingen zoowel
Amsterdam als Rotterdam en ook Antwerpen achter
zich, zonder nog te spreken van Dordrecht en Middel
burg, die twee oudste onzer handelsteden die men zoo
gaarne tot hoogeren bloei zag wederkeeren.
De maatschappij zou van de regeering geen subsidie
verlangen maaralleen medewerking, waar die op weining
kostbare wijze kan verleend worden, benevens de noodige
inrichting te Vlissingen.
Ziedaar enkele punten aangestipt uit een geschrift
hetwelk wij hopen dat door allen die in het tot stand
komen van een stoomvaart op Amerika werkelijk belang
stellen, in zijn geheel zal gelezen en aandachtig over
wogen worden. Zeer waarschijnlijk zal het op de opinie
van menigeen wel eenigen invloed uitoefenen.
Inde Staats-courant van 2 October zijn opgenomen de
wet van den 28«» Mei jl. betrekkelijk de afgifte van
zeebrieven en vergunningen tot het voeren der Neder
landsche vlag; alsmede het koninklijk besluit van den
2Rn September jl., houdende vaststelling der formulieren
voor de verklaring tot het verkrijgen van een zeebrief
volgens de wet van 28 Mei 1869 (Staatsblad n°. 96).
rechterlijke macht. Benoemd tot advoeaaat generaal
bij het provinciaal gerechtshof in Friesland m'. R. W.D.
Heyligers, advocaat te Utrecht, laatstelijk waarnemend
advocaat-fiscaal bij het hoog militair gerechtshof.
Tengevolge van de in do vorige maand gehouden toe-
latings- en overgangsexamens aan de burger-avondschool
alhier, bedraagt het aantal leerlingen, die de lessen aan
genoemde inrichting bijwonen 61, waarvan 42 in de
eersteen 17 in de tweede klasse geplaatst zijn, terwijl
twee leerlingen enkel het teekenonderwijs volgen.
Bij den aanvang van den vorigen cursus bedroeg het
aantal leerlingen 44.
Yan de candidaten, die zich voor het natuurkundig
examen te Leiden hebben aangemeld, zijn in de najaars
zitting, die dezer dagen aldaar werd gehouden, de heeren
II. F. J. Immens, W. H. L. Mulder, I. D. van Hengel en
R. H. F. Sikkes geslaagd. Leidsehe cour.)
De heer D. Doyer aanvaardde jl. Vrijdag het bui
tengewoon hoogleeraarsambt bij de geneeskundige facul
teit der hoogeschool te Leiden, met het houden eener
oratie, getiteld: „Het tegenwoordig standpunt der oog
heelkunde."
Zondag namiddag hield de beroepen leeraar bij de
christelijk gereformeerde gemeente te Zaamslag, de
heer A. Steketee, zijne intreerede, naar aanleiding van
2 Kron. I 10, na des voormiddags door zijn vader, den
heer C. Steketee, predikant te Nieuwedorp in Zuid-
Beveland, bevestigd te zijn. Deze had tot tekst gekozen
1 Tim. IV 15 en 16.
In het bisdom Haarlem, diocese Haarlem, is tot
kapelaan te Zaandam benoemd de heer J. J. Mes, kape
laan te 's-IIeerenhoek.
De kapitein ter zee R. L. de Haes, de luitenant ter zee
D klasse F. M. Parker Verboom en de luitenant ter zee
2« klasse L. Haremaker, laatst behoord hebbende tot het
eskader inOost-Indië, en van daar den 27™ September jl.
in Nederland teruggekeerd, worden met dien datum
op nonactivitcit gesteld.
Z. M. de koning heeft afgewezen het verzoek om gratie
van Jonas Melhado, die door het provinciaal gerechtshof
in Zuid-Holland was veroordeeld tot zes jaren tucht
huisstraf wegens deelneming aan de Rotterdamsche on
geregeldheden.
In Mei 11. veroordeelde de correctioneele rechtbank
te Rotterdam eene moeder en hare voorvluchtige dochter
ieder tot twee jaar gevangenisstraf en ƒ100 boete wegens
oplichterij. Zekere stuurman Rooze had haar namelijk eene
som van ƒ4300 gegeven, om daarvoor een huis te koopen
waarin hij na zijn huwelijk met de dochter zou gaan wo
nen. Dit feit werd door de beklaagden ontkend. Nadat
het toen uitgespoken vonnis kracht van gewijsde verkre
gen had, stelde de heer Rooze een eiseh tot teruggave
dier som tegen de moeder bij de civiele kamer der ge
noemde rechtbank in. Ook nu werd deinbewaringgeving
door de beklaagde geloochend, doch de rechtbank nam
bovengemeld vonnis als bewijs aan en veroordeelde de
gedaagde tot teruggave der 4300 met de daarop ver
schenen interessen en tot betaling der proceskosten.
In de Weser Zeitung leest men: Bij de aanstaande
nieuwe maan, 5 October, staat dit hemellichaam in den
aeqnator, terwijl de zon zich slechts weinige graden
zuidwaarts daarvan bevindt. In den voormiddag van dien
dag bereikt de maan het punt harer grootste toenade
ring tot de aarde. In ons planetenstelsel grijpen alle
omstandigheden samen, die gunstig zijn voor het ont
staan van hooge springvloeden, en wij zullen ons bijge
volg den 7™ en 8™ October twee tot drie dagen heeft de
vloedgolf noodig om uit den grooten oceaan de mon
dingen onzer stroomen te bereikenop zeer hooge spring
vloeden, de hoogste in /dit jaar, moeten voorbereiden.
Natuurlijk berust deze voorzegging op astronomische
feiten; de groote invloed der winden kante voren niet
in rekening gebracht worden. Bij stil weder of zuid-oos
tenwind zal het verschijnsel waarschijnlijk zonder gevaar
verloopen, terwijl een gelijktijdig opstekende storm uit
het noord-westen den vloed tot eene dreigende hoogte
kan opvoeren.
In een de vorige week gehóuden vergadering van
de afdeeling Utrecht der Vereeniging ter bevordering
van fabriek- en handwerk-nijverheid werd door den voor
zitter gewezen op de vele blaadjes, vooral in denlaatsten
tijd opgericht, die, zoo het heet, voor het volk geschreven
worden en onder den schijn van het belang des volks te
verdedigen, vaak een hoogst verderfelijke leer verkon
digen, en een beginsel trachten ingang te doen vinden,
welks noodlottige gevolgen, 0. a. in de zoo menigvuldig
voorkomende strikes in het buitenland, zieh maar al te
zeer doen gevoelen, en die ook ons allengs meer en meer
schijnen te naderen. In eene bestuurs-vergadering der
afdeeling' had dit reeds een punt van overweging uitge
maakt en stelde de voorzitter dientengevolge aan de
vergadering de vraag: „of het niet wenschelijk ware en
op den weg der afdeeling zoude liggen, pogingen aan te
wenden, om de slechte werking dier geschriften bij het
volk te bestrijden en betere begrippen ingang te doen
vinden." Over dit onderwerp ontstond eene discussie
waarvan het resumé is, dat op voorstel van m'. van Bla-
ricum besloten werd het bestuur der afdeeling uit te
noodigen, slappen te doen om het in 't leven roepen
van een geschrift of weekblad voor te bereiden, hetwelk,
zich uitsluitend op het gebied der nijverheid bewegende,
vooral tevens de strekking zal hebben om onder het
volk gezonde begrippen te verspreiden, het te leiden,
door het op zijn waar belang te wijzen, en het daarmede
een tegengift te geven voor het verderfelijke zaad, vaak
met zoo kwistige hand uitgestrooid in een in dat opzicht
veelal zoo onts'ankelijk gemoed.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is het Sak
sisch stadje Frauenstein, op 5 uren afstand van Dresden,
bekend door zijne linnenfabrieken, bijna geheel en al
door brand vernield.
Zooals men weet zijn van de bij Pantin gevonden
lijken pbotographiën genomen; verscheidene personen nu
die, zonder daartoe gemachtigd te zijn, zulke pbotogra
phiën verkochten, zijn dezer dagen door de Paiijsche
rechtbanken tot 6 dagen a eene maand gevangenisstraf
veroordeeld.
Uit de gerechtelijke instructie in de zaak van den
moord te Pantin blijkt meer en meer dat Troppmann
medeplichtigen heeft, tot wier arrestatie de justitie thans
alle pogingen in het werk stelt. Men heeft opgemerkt
dat Troppmann minder energiek en minder absoluut in
zijne ontkentenis wordt. Overigens brengt men alle
arrestaties van den laatsten tijd in verband met de gezochte
