MIDDELBURGSCHE
COURANT.
N°' 154.
Maandag
30 Augustus.
1869.
Middelburg 28 Augustus.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Uit Goes schrijft men ons van 28 dezer:
„Als vervolg op mijn laatste bericht dient, dat gisteren
avond hier eene samenkomst plaats had van werklieden,
door de Vereeniging van volksbelangen bijeengeroepen,
om de meest geschikte arbeiders aan te wijzen, aan wie
de gelegenheid tot een tentoonstelling-bezoek zal worden
gegeven. Een groot aantal meesters was tegenwoordig,
en weldra had men eene nog grootere lijst van candi-
daten. Bij stemming door de bazen werden daaruit
zeventien handwerkslieden, onderscheidene ambachten
uitoefenende, gekozen en nog een vijftal als plaatsver
vangers aangewezen, zoo soms enkelen der eerst geko
zenen verhinderd worden. De krachtige hulp door de
provinciale commissie gegeven stelde in staat om het
aantal grooter te nemen dan men aanvankelijk had ge
dacht, en toch moest men nog menigeen tehuis laten
aan wien het zeer goed zou zijn besteed geweest.
Een prachtig démenti aan hen die meenden, dat er
hier nauwelijks zouden gevonden worden, die men met
hoop op vrucht deze gelegenheid kon aanbieden en eene
aangename voldoening voor de Vereeniging van volks
belangen, die de zaak op touw zette en zoowel van vele
belangstellenden als voornamelijk van de voornaamsten
onzer ambachtslieden goedkeuring van haar pogen ont
vangen mocht.
Betreffende de in'ons vorig nommer inhetkortmede-
gedeelde rustverstoringen te Botterdam schrijft men
ons van daar, van 27 dezer, het volgende
„Woensdag avond hadden eenigeoploopen van jongens
plaats, die onder het maken van rumoer, het zingen van
het schimplied op de politie:
"Alias moet koffie zetten, hi ha bo!"
en het geschreeuw van Jatoen Hoed, hoedde straten
doortrokken. Zij zijn echter vrij spoedig door de politie
uiteengedreven. Arrestaties hebben niet plaats gehad,
maar wel verneem ik dat in een gevecht tusschen de
politie en een hoop jongens een paar agenten zijn mis
handeld.
„Donderdag avond hebben zich de wanordelijkheden
op ruimer schaal herhaald. Door de schutterij waren
hare gewone exercitiën gehouden; toen de schutters de
stad weder binnenrukten, werden zij gevolgd door een
grooten hoop jongens, tamelijk opgewonden en weder
zingende en schimpende op de politie. Er was een
groote menigte volks op de been, zich gedeeltelijk met
de jongens vermengende, die eenige straten doortrokken
en hier en daar de passage belemmerden. De houding
dier knapen en ook van enkele volwassenen was vrij on
rustbarend. Onmiddellijk werden dan ook de mariniers
onder de wapens geroepen, wachten uitgezet en pa
trouilles uitgezonden. De huzaren waren reeds vertrok
ken, nadat de kermis bij uitstek rustig was voorbijgegaan.
„Op sommige plaatsen hebben die patrouilles veel
werk gehad om de straat schoon te vegen. Zoo was in de
Zandstraat een ontzettende massa menschen opgehoopt
deze uiteen te drijven was voor de mariniers geen ge
ringe taak. Zij hebben zich daarvan echter uitmuntend
gekweten. Van ernstig verzet van de zijde des volks is
niets bekend. De patrouilles, die door de stad kruisten,
waren vergezeld van politie-agenten met blanke sabels.
Het stadhuis werd rondom door sterke wachten militai
ren afgezet en alle samenscholingen in den omtrek wer
den uiteengedreven.
„Door den waarnemenden burgemeester (de burge
meester is uit de stad) zijn op nieuw bij proclamatie de
gestrenge verordeningen tegen samenscholingen uitge
vaardigd, die in het vorig jaar door de toenmalige wan
ordelijkheden uitgelokt werden. Waarschijnlijk zullen die
verordeningen ook nu wel eenigen schrik brengen onder
de onruststokers en hunne dupes. Maatregelen zijn voorts
genomen om elke oproerige beweging met kracht te on
derdrukken. De geest onder de minder ontwikkelde
volksklasse, voor zooveel men dien kan waarnemen, is
zeer ongunstig."
De minister van binnenlandsche zaken maakt in de
Staats courant van Zaterdag 28 dezer bekend dat na
vergelijkend onderzoek ongeveer twintig leerlingen ter
opleiding bij den dienst der rijkstelegraaf toegelaten
"Srawten. Zij die aan bedoeld onderzoek wenschen onder-
--w&jjêïNc worden moeten zich vóór of op den 21" Sep
tember 1869 bij het departement van binnenlandsche za
ken aanmelden.
Vergunning verleend aan F. A. van Lange J. Jz., te
Gouderak, voor een stoomsleepdienst in de provinciën
Noord-Brabant, Zuid-Holland en Zeeland.
De minister van binnenlandsche zaken heeft in het
begin dezer week de noordelijke provinciën van ons land
bezocht. Hij is thans weder in de residentie teruggekeerd.
rechterlijke macht. Met ingang van 1 September
op verzoek eervol ontslag verleend aan mt F. J.Tijndall
de Veer, als substituut-griffier bij de arrondissements
rechtbank te Goes.
Met ingang van 1 October a. op verzoek eervol ontslag
verleend aan mr. J. J. van Deinse, als president der
arrondissements rechtbank te Goes, onder dankbetuiging
voor de in rechterlijke betrekkingen aan den lande be
wezen diensten.
Benoemd tot president der arrondissements rechtbank
te Goes mr. W. G. de Knokke van der Meulen, thans
officier van justitie bij gemelde rechtbank; tot officier
van justitie bij de arrondisseinents-rechtbank te Goes
mr. J. A. van Hoek, thans substituut-officier van justitie
bij gemelde rechtbank; tot substituut-officier vanjustitie
bij de arrondissements-rechtbauk te Goes mr. A. M B.
Hanlo, advocaat te 's-Gravenhage.
posterijen. Benoemd tot directeur van het postkan
toor: te Alkmaar, de heer W. F. K. Gouwe, thans direc
teur var. het postkantoor te Almelo; te Almelo, de heer
W. P. Nagel, thans directeur van het postkantoor te
Hoogezand; tot commies der posterijen: 2C klasse, de
heer A. Rijser, thans commies der posterijen 3C klasse;
3C klasse de lieer L. II. Balfour van Burleigh, thans sur
numerair der posterijen.
Donderdag 26 dezer hield de Onderwijzersvereeni-
ging in het 5e schooldistrict van Zeeland hare 26« alge-
meene vergadering, onder voorzitterschap van den heer
H. Q. Janssen, schoolopziener in' dat district. De heer
de V ilde, van Sasput, hield bij die gelegenheid eene
redevoering.
Voor 't volgende jaar werd een wedstrijd uitgeschre
ven tusschen de hulponderwijzers, bestaande in „impro-
viseeren."
De heeren de Ridder en Schoo werden herkozen als
leden van het algemeen bestuur.
Een gemeenschappelijke maaltijd besloot de vergadering.
Naar wij vernemen, zijn onder anderen op de laatst
gehouden vergadering der inspecteurs van het lager
onderwijs, de volgende punten behandeld:
1». De minister gaf te kennen, dat, daar gebleken was,
dat de cursus tot opleiding van hulponderwijzers tot
hoofdonderwijzers aan de rijkskweekscholen weinig be
zocht werd en geringe vruchten opleverde, zijne excel
lentie besloten had voorshands de bestaande vacante
hulponderwijzersplaatsen te 's-Hertogenbosch niet weder
te vervullen en de beschikbaar gevallen gelden te
bestoden tot bezoldiging van onderwijzers, die^bij de
normaallessen verbonden waren voor de vorming van
hoofdonderwijzers, of die zich met die taak belasten
wilden. Bij de beide andere rijks-kweekscholen zou men
op dezelfde wijze kunnen handelen. Zoodoende zou jaar
lijks ongeveer f 8000 kunnen worden besteed voor de
uitbreiding der normaallessen ten behoeve van aan
staande hoofdonderwijzers en, bleek die som ontoerei
kend te zijn, dan zou op volgende begrootingen ver
meerdering kunnen worden aangevraagd.
De minister vroeg het gevoelen der inspecteurs over
dezen maatregel, die algemeen toegejuichd werd. Alleen
meende de inspecteur van Groningen, dat de cursus
voor hulponderwijzers aan de rijks-kweekschool in die
provincie onmisbaar was. Verder gaf de vergadering te
kennen, dat, nu zeer vele onderwijzers zich gratis belas
ten met de vorming en opleiding van kweekelingen en
hulponderwijzers, dit op den duur niet te vergen was en
dat geldelijke ondersteuning hiervoor noodzakelijk ge
acht werd.
2". De inspecteurs hadden, als middel om in het toene
mend gebrek aan kweekelingen bij de lagere school te
voorzien, gewezen op hetwenschelijke der aanstelling van
vrouwelijke kweekelingen. De minister had de aandacht
der ged. staten in de verschillende provinciën hierop
gevestigd en deelde mede eenige zeer belangrijke berich
ten omtrent het onderwijs, door vrouwen gegeven in
Zweden
Het bleek uit de hierop gevolgde beraadslagingen, dat
de onderwijzeressen, hier te lande aan de openbaren scho
len werkzaam, zeer goed voldeden. Zij misten echter voor
uitzicht op bevordering, daar de gemeentebesturen niet
gewoon zijn hoofdonderwijzeressen aan het hoofd van
lagere scholen, voor jongens en meisjes ingericht, te plaat
sen. Men houdt het er echter voor, dat onderwijzeressen
zeer geschikt zijn om aan jongens en meisjes beneden de
9 jaren onderricht te geven. Het zou wenschelijk zijn de
aanstelling van hnlponderwijzeressen bij de openbare
scholen aan te moedigen. In grootere gemeenten zou
men ook lagere scholen kunnen oprichten, uitsluitend
met een vrouwelijk onderwijzend personeel voor kinderen
van 6—8 jaren.
3». Door den minister was aan de vergadering de vraag
gesteld, „langs welken weg de inspecteurs zouden mee-
nendat de invoering en het algemeen gebruik der nieuwe
benamingen van maten en gewichten inde volksschool het
best zou kunnen geschieden."
Na beraadslaging hierover is door de inspecteurs een
vergelijkende tabel, waarop de onderscheidene benamin
gen der maten en gewichten voorkomen samengesteld,
welke men ten gebruike in de scholen aanbeveelt. Deze
tabel, met begeleidende circulaires aan de schoolopzie
ners en het onderwijzend personeel, wenscht de vergade
ring te doen drukken en verspreiden, een maatregel,
die door den minister goedgekeurd wordt.
Benoemd tot leerbaar aan de Hoogere Burgerschool
te Ven'.o de heer D. Schram, onderwijzer aan de gemeen
teschool aldaar.
De heer A. J. Kan, predikant bij de Ncderduitsche
hervormde gemeente te Nieuw- en St.-Joosland, heeft
een beroep naar die gemeente te Nederhemert ontvangen.
Bij de Nederduitsche hervormde gemeente te Sta-
venisse is beroepen de heer A. Scholte, predikant bij
die gemeente te Zegveld.
Beroepen bij de Nederduitsche hervormde ge
meente te St.-Philipsland de heer C.L. D. van Coeverden
Adriani, predikant bij die gemeente te Benthuizen.
Ter voorziening in de vacature, ontstaan door het
vertrek van den heer lv. J. Neuman, is te Baarland een
drietal van predikanten bij de Nederduitsche hervormde
gemeente opgemaakt, bestaande uit de heeren W. J.
Ramaker, te Zoutelatide; J. F. van Binsbergen, te Hoek,
en Swalue, hulpprediker te Helenaveen.
De minister van oorlog, ontvangen hebbende een aan
tal requesten, waarbij milicien-verlofgangers van 1865,
dieinde eerstedagen der volgende maand in werkelijken
dienst zullen worden opgeroepen, vrijstelling van d t
opkomst verzoeken, heeft per aankondiging in de Staats
courant ter kennis van adressanten gebracht, dat de
belangen van den dienst niet toelaten hun verzoek in te
willigen.
Te dezer gelegenheid wordt dien miliciens herinnerd:
1». dat zij, die door ziekte verhinderd worden op den
bepaalden dag onder de wapenen te komen, van die
omstandigheid, onder overlegging van eene verklaring
