töuitmlattö.
Algemeen overzicht.
Engeland.
Frankrijk.
De heer de Visser verkkir rt dat hij het volkomen eens
is met de heeren de Jonge van Ellemeet en Moolenburgh
omtrent het wenschelijke eener dadelijke beslissing.
Zijne bedoeling met het sub-amendement was alleen, om
ingeval het amendement mocht aangenomen worden het
tijdstip te bepalen waarop door gedeputeerde staten
praeadvies zal uitgebracht worden. Overigens wijst hij
op het noodige eener spoedige voorziening, daar niet
alleen de polder wordt bedreigd, maar de gemeente
Scherpenisse bij elk hoog tij onder water staat, alsmede
op haren financieelen druk, vooral ook met betrekking
tot hare uitgaven voor het armwezen.
De heer de Casembroot vereenigt zich met het gespro
kene door de heeren van Citters, Moolenburgh en de
Visser, en is tegen het amendement. De heer de Visser
heeft den toestand der gemeente Scherpenisse, waarmede
spreker uit den aard zijner betrekking goed bekend is,
zeer juist geschetst. Ook hij acht eene dadelijke beslis
sing zeer wenschelijk. In het rapport der commissie
komen verschillende gegevens voor, waarop die beslis
sing gegrond kan worden. Wellicht zegt men wel dat
een hoofdelijke omslag van f 1600 op eene bevolking van
1200 zielen niet te zwaar drukt, maar hij is overtuigd
dat de meeste ingezetenen der gemeente buiten staat
zijn meer te betalen dan zij nu doen. Op grond zijner
overtuiging beveelt hij de belangen van Scherpenisse
zeer aan en hoopt hij dat tot eene dadelijke beslissing
zal worden overgegaan.
De heer J. L. de Jonge doet nogmaals uitkomen, dat
hij eene beslissing in deze zitting over eene zaak waar
van, als hij het zeggen mag, het college van gedeputeerde
stateu niets weet en daarom ook nu geen advies kan
uitbrengen, als een gevaarlijk antecedent beschouwt.
Voorlichting door gedeputeerde staten is zijns inziens
wenschelijk en noodig.
De heer Verhagen zegt dat hij eenigszins geslingerd
is geworden of hij vóór of tegen het voorstel der com
missie zal stemmen. Hij is het eensmetden lieerde Jonge
van Ellemeet, dat men door nu eene beslissing te nemen
een gevaarlijk antecedent stelt. Daartegenover staat
echter dat het cijfer van het voorgesteld renteloos voor
schot slechts 2,150 bedraagt. Provoceert men nu een
nader advies dan zal wellicht een streng onderzoek om
trent den financieelen toestand der betrokken gemeente
plaats hebben en zou zij tijdelijk ongeholpen blijven.
Met het oog dus op het niet hooge cijfer van het voor
schot zal hij voor het voorstel der commissie stemmen.
De heer Moolenburgh merkt op dat, hoewel in den
regel de ingekomen adressen tot advies gesteld worden
in handen van gedeputeerde staten, zulks hier niet
noodig was, daar men omtrent den financieelen toestand
van Scherpenisse gegevens genoeg bezit. Zijns inziens
is de zaak zóo klaar, dat geen preadvies meer noodig is:
beschouwt men de gemeente als onvermogend, dan
geve men het renteloos voorschotbeschouwt men die
gemeente niet als onvermogend, dan geve men het voor
schot niet.
Do heer de Jonge van Ellemeet constateert: 1°. dat
hoe helder men de zaak gelieve te noemen, toch herhaal
delijk is gesproken van „dit schij nt" en „dat schijnt"
en 2". dat nergens van urgentie is gebleken. Hij blijft
er bij dat het een gevaarlijk antecedent zou zijn als het"
gevoelen van gedeputeerde staten niet ingewonnen werd.
De heer van Citters verdedigt nogmaals de zienswijze
der commissie, acht de zaak duidelijk en klaar, en ziet
het gevaarlijke van een antecedent niet in.
De heer Vader daarentegen noemt het amendement
van den heer J. L. de Jonge alleszins aannemelijk, en
wijst er op, dat het adres in zulke algemeene beschou
wingen is vervat, dat, ware in de commissie niet toe
vallig een lid van gedeputeerde staten tegenwoordig
geweest, de vergadering met geene bijzonderheden be
kend zou zijn.
De heer de Visser zegt dat er wel urgentie bestaat,
daar het werk, aan den waterstaat opgedragen, nog dit
jaar tot een begin van uitvoering kan komen.
De beraadslaging wordt alsnu gesloten en het amen
dement van den heer J. L. de Jonge in stemming ge
bracht. Het wordt verworpen met 21 tegen 16 stem
men. Vóór stemden de heeren Vader, Blaaubeen,Callenfels,
Winkelman, Mathon, de Jonge van Ellemeet, J. L. de
Jonge, Bybau, Cau, Risseeuw, de Smidt, van der Bilt,
Becius, Buteux, Sprenger en Lambrechtsen.
Het amendement van den heer Moolenburgh tot wijzi
ging der conclusie van het rapport der commissie wordt
aangenomen met 32 stemmen tegen 6, en hiermede
ook het geamendeerde voorstel der commissie. Tegen
stemden de heeren Hoogenboom, Callenfels, Winkelman,
J. L. de Jonge, van der Bilt en Lambrechtsen.
II. Op het adres van den gemeenteraad van Hoofd
plaat, tot opneming dier gemeente onder de plaatsen
waar de stoombooten voor den dienst op de Wester-
Schelde aanleggen, welk advies strekt tot afwijzende be
schikking (zie het verslag in ons vorig nommer).
Zonder beraadslaging is dit advies met 33 tegen 5
stemmen aangenomen. Tegen stemden de heeren
Hammacher, Hennequin, Risseeuw, de Smidt en Benteyn-
III. Op het adres van Adr. van den Broecke Az. c. s.t
houdende bezwaren en verzoek dat voortaan de rijks- en
provinciale wegen in dit gewest niet meer opzettelijk
onveilig en onbruikbaar worden gemaakt, strekkende de
conclusie der commissie om het adres te stellen in handen
van gedeputeerde staten met verzoek om, zooveel de
provinciale wegen betreft, te willen toezien dat bij het
onderhoud en de instandhouding dier wegen zoo min
mogelijk nadeel aan de gebruikers daarvan worde toege
bracht, en voor zooveel de rijks-wegen betreft insgelijks
de aandacht der bevoegde macht daarop te vestigen.
(Zie het verslag in ons vorig nommer).
De heer Hennequin verklaart dat hij zich geheel en
al vereenigt met de bezwaren welke in het adres zijn
aangevoerd, ja zelfs gelooft hij dat al de leden van het
voormalig 4» district met hem zullen instemmen, dat die
bezwaren veeleer te licht dan te zwaar zijn opgegeven.
Een en ander toont hij nader aan.
Het voorstel wordt hierna met algemeene stemmen
aangenomen.
IV. Op het adres van P. Manie, wed». C. J. Mommaas,
houdende verzoek om ondersteuning, waaromtrent de
commissie heeft geadviseerd tot eene gunstige beschik
king en voorstelt der adressante in eens eene toelage
van 300 te verleenen.
Zonder beraadslaging wordt deze conclusie der com
missie met algemeene stemmen aangenomen.
De zitting wordt voor een half uur geschorst.
(Fervoly in een volgend nommer
Zoodra het feitelijk nieuws van den dag schaarsch
wordt, beginnen sommige dagbladen naar sporen van
aanstaande belangrijke politieke feiten te zoeken. Be
halve den toestand in het Fransch keizerrijk waar
omtrent men zich slechts tot gissingen moet bepalen
levert het terrein der Europeesche politiek aan feiten
thans weinig belangrijks op. De Augsburger Zeitung
heeft dan ook reeds sporen van een nieuw feit ontdekt,
namelijk van eene aanstaande in hare gevolgen natuur
lijk hoogst belangrijke alliantie tusschen Italië enFrank-
rijk. De Pruisische vertegenwoordiger zou naar aanlei
ding hiervan zelf te Berlijn geweest zijn om aan zijne
regeering daaromtrent de meestmogelijke inlichting
te geven. Die alliantie zou natuurlijk in verband staan
met eene ontruiming van Rome en een Fransch-Oosten-
rijksch-Italiaansehen ©orlog tegen Pruisen of wel eene
zoogenaamde welwillende neutraliteit van de regeering
te Florence bij eene botsing tusschen eene Fransch-
Oostenrijksche alliantie en Duitschland.
In een onzer laatste nommers deelden wij een brief
uit Madrid mede, waaruit bleek dat in den toestand van
Spanje gedurende de laatste drie maanden weinig voor
uitgang te bespeuren is en de Spaansche bevolking
steeds gevaar loopt om in den onderlingen strijd der par
tijen weder de vruchten der September-revolutie te ver
liezen. La Revue contemporaine bevat te dien aanzien
eene beschouwing, waarin het volgende voorkomt:
„Eene natie, welke gedurende zoovele eeuwen de lucht
van het absolutisme door al hare poriën in zich heeft
opgenomen, is weinig geschikt om zich een denkbeeld te
vormen van de transformatie der wereld, sedert de her
vorming en de revolutie van '89 tot stand gebracht. Het
maatschappelijk organisme kan zich, evenmin als het
organisme van den mensch, plotseling weder herstellen,
wanneer zich eene afwijking in zijne ontwikkeling heeft
voorgedaan. De opvoeding van een volk is het werk van
op elkander volgende geslachten. Om dus de Spaansche
natie aan hare tot teruggang leidende neigingen te ont
rukken, om haar te zuiveren van het eeuwen-oude venijn,
hetwelk tot in het merg harcr beenderen is doorgedron
gen, zijn de krachten van een handvol personen niet
toereikend, al bezitten zij al de talenten en energie van
Figueras en Castelar; daartoe is eeu ander element noo
dig: de tijd. Aan den tijd, wiens loop wordt aangeteekend
op den zonnewijzer van ontwikkeling en volksonderwijs
behoort de zorg daarvoor te worden overgelaten. Verre
van ons echter de gedachte om de dappere kampvechters
der gedachte te ontmoedigen, die thans op het gebied
der dagbladpers of op de tribune in de volksvertegen
woordiging de rechten der vrije volken voor Spanje
terugeischen. Mogen hunne woorden nog weinig invloed
hebben op de werkeloosheid eener voor ontwikkeling
onvatbare menigte, zij zijn toch niet verloren. Het zijn
zaadkorrels welke in de aarde vallen en welke door vol
gende geslachten als van hooge waarde zullen worden
beschouwd. Sanguis martgrum semen libertatis
Het wetsontwerp tot het aangaan eener leening, bij de
Portugeesche kamer der pairs aanhangig, is met 29 tegen
25 stemmen aangenomen. Drie ministers zijn tevens
leden van dit staatslichaam, zoodat de regeering eene
meerderheid van éene stem bezit.
Ook de gouverneurs der Belgische provinciën Hene
gouwen en Luxemburg hebben in hunne toespraken bij
de opening van de zittingen der provinciale staten de
arbeiders-quaestie behandeld. Evenals de gouverneur
vau Brabant, wiens redevoering over datzelfde onder
werp wij in ons nommer van gisteren grootendeels
mededeelden, drongen de heeren van Damme en Troye
aan op de noodzakelijkheid om het industrieel onderwijs
zooveel mogelijk te populariseeren en in de verschillende
arrondissementen daarvoor leerscholen op te richten. De
heer Troye achtte vooral de arbeiders-vereenigingen
groote hulpmiddelen ter verbetering van het lot van
den werkman.
PS. Wij ontvangen heden avond nog de volgende
telegrammen
Parijs, heden. Meer en meer wordt het gerucht
verspreid dat het wetgevend lichaam zal worden
ontbonden en een nieuw volksbesluit bij de
regeering een ernstig punt van overweging
uitmaakt.
Brussel, heden. Eene redactie-wijziging heeft
de onderteekening der Fransch-Belgische spoor
weg-overeenkomst vertraagd. Zij zal heden
avond plaats hebben.
Na de aanneming van het laatste amendement op de
Iersche kerkwet, bij de behandeling waarvan reeds ver
schillende liberale leden betoogden dat daardoor de
aanneming van het geamendeerd wetsontwerp aan het
lagerhuis onmogelijk werd gemaakt, is de polemiek der
liberale en tory-organen nog heftiger geworden. The
Daily news gaat uit van de bewering, dat de aanneming
der amendementen in het lagerhuis onmogelijk is, en
zegt dat, tenzij de lords zich in conferentie wat redelijker
mochten betoonen, eene zeer geanimeerde herfstzitting
van het parlement te verwachten is. Dit laatste vreezen
ook de organen der behoudende partij en The Standard
betoogt, dat het hoogerhuis toch vele concessiën heeft
gedaan. „Zal de heer Gladstone nu op zijne beurt wat
gematigd zijn en zijne gestelde eischen verminderen, of
wil hij het land in onrust brengen Kortom, zal hij
handelen als een staatsman, die bewust is van zijne ver
antwoordelijkheid, of als een demagoog zonder beza
digdheid? De tijd zal ons het antwoord op die vraag
brengenwij willen hopen dat de heer Gladstone niet
handelen zal overeenkomstig de treurige verwachtingen,
welke zijn verleden geeft."
Maandag zal de eindstemming in derde lezing over de
Iersche kerkwet in het hoogerhuis plaats hebben. Dinsdag
zal daarop het wetsontwerp weder in het lagerhuis be
handeld worden. Worden dan de amendementen van het
hoogerhuis verworpen, dan zal eene conferentie worden
gehouden tusschen de commissiën van rapporteurs der
beide huizen. Mocht ook deze tot geen bevredigend re
sultaat leiden, dan zal de regeering hebben te overwegen
wat haar in de gegeven omstandigheden te doen staat.
De rust in Ierland is dezer dagen weder op ver
schillende plaatsen verstoord geworden. Te Cork en in
naburige gemeenten hebben vooral voortdurend onge
regeldheden plaats.
De minister Gladstone heeft weder een werk uitge
geven, getiteld: „Juventus Mundi." Het staat in verband
met zijn tien jaren geleden verschenen geschrift: „Stu
diën over Homerus."
Gisteren is in het lagerhuis de Alabama-verwikke-
ling met de Vereenigde staten van Noord-Amerika weder
ter sprake gekomen. De minister Gladstone verklaarde
bij deze gelegenheid dat de onderhandelingen te dien
opzichte nog niet waren hervat, maar dat de regeering
eene hervatting dier onderhandelingen volstrekt niet
zou tegenwerken.
Le Pays, een officieus orgaan, bevat wij leven nog
altijd in de brieven-periode -- een brief van keizer Na
poleon aan zich zei ven: een gedeelte namelijk „van
eenige aanteekeningen des keizers betrekkelijk de thans
in en buiten het wetgevend lichaam aanhangige quaes-
tiën bestemd voor zijn persoonlijk gebruik." Die aan-
