öintftücmti.
Gemengde berichten.
Burgerlijke stand.
Yerkoopingen en aanbestedingen.
Therinometerstand.
Staten-generaal.
Algemeen overzicht.
zijner zaak gewijd, betuigde dat, welke ook de uitslag
van dit geding mocht zijn, hij aan de Voorzienigheid de
beslissing overliet.
De uitspraak is bepaald op a. Zaterdag, des morgens
te 10 uren.
Gisteren is Goes bezocht geworden door een 150tal
personen, welke zich met dat doel te Antwerpen ver-
eenigd hadden. Van Antwerpen met een der stoombooten
de Telegraaf tot in het kanaal door Zuid Beveland
gebracht zijnde, werden de vreemdelingen verder per
extra-trein naar Goes vervoerd. Bij hunne aankomst
werden zij door een uit Goeschenaren gevormde com
missie, vergezeld van het muziekkorps van het 3« regi
ment infanterie,daartoe uit Bergen op Zoom overgekomen,
opgewacht en door d>'. R. A. Soetbrood Piccaidtmetecne
korte aanspraak begroet. Behalve op de plaats van aan
komst deed de muziek zich nog hooren in den tuin der
sociëteit welke voor de vreemdelingen toegankelijk was
gesteld. Verder werden de op het programma aange
wezen merkwaardigheden, als: het stadhuis, de cellulaire
gevangenis, de kerken en de hofstede van den heer
J. Q. C. Peman Kakebeeke, bezichtigd. Te 4 aren werd
de bezoekers uitgeleide gedaan door decommissie, waarna
zij weder per extra-trein naar de in het kanaal liggende
stoomboot, en van daar naar Antwerpen vertrokken.
Door den gemeenteraad van Selzaete zijn in de
laatste dagen der vorige maand vernieuwde pogingen
aangewend om een bureau der douanen aan het spoorweg
station gevestigd te krijgen en tevens dat aan het kanaal
van Neuzen naar Gent te behouden. De bemoeiingen
van den gemeenteraad hebben geen ander gevolg gehad
dan dat het bestaande bureau van het kanaal naar het
spoorwegstation is overgebracht. Hierover wordt door
scheepsgezagvoerders, expediteurs en commissionnairs,
die er groot ongerief door ondervinden, zeer geklaagd.
Buitendien beklaagt men zich ook op andere gronden
over het nadeel dat door de Belgische regeeriug aan den
Gentschen handel wordt toegebracht. Een Gentsch blad,
la Flandre, wijst, naar aanleiding hiervan, op de werken
die door de Nederlandsche regeering te Neuzen gemaakt
worden. „Loskaden, zegt la Flandre, zijn in constructie,
weldra zullen pakhuizen verrijzen. En wanneer door de
tegenwerking der regeering de vaart door het kanaal
zal hebben opgehouden zal men niet de Belgische haven
van Antwerpen maar de Nederlandsche van Neuzen ten
koste van Gent verrijkt hebben". Ook van andere zijden
maakt men van den gelukkigen toestand van het kanaal
van Neuzen een grief. In een vergadering der Association
libérale van 28 Juni stelde de heer Groverman het on
voldoende van dit kanaal als een der oorzaken van het
verval van den Gentschen handel voor.
Het bestuur der vereeniging tot verbetering der
volksgezondheid te Utrecht, heeft aan den gemeenteraad
een adres gericht, strekkende om met de aanstaande
kermis maatregelen te nemen in het belang der volksge
zondheid. Het stelt o. a. voor: 1°. de herbergen op den
gewonen tijd te doen sluiten2». de tenten en draai
molens over verschillende punten te verspreiden; 3». ge
legenheid te geven tot betere vermaken, bijv. door
muziekuitvoeringen in de Maliebaan4». de politie tegen
alle verstoring der orde, zonder aanzien des persoons te
doen waken. Voorts heeft genoemd bestuur het genoot-,
schap voor landbouw en kruidkunde uitgenoodigd om
de bloemmarkt op het Janskerkhof, die gelijktijdig met
de kermis gehouden wordt, door haar invloed meer op
den voorgrond te doen treden.
Uit Oirschot wordt aan de Noord-Brabanter een
eigenaardig middel vermeld om zoowel de domaniale als
particuliere tienden op te heffen. Veertien jaren geleden
vormde zich daar een commissie, die zich ten doel stelde
om de tienden aan te koopen. Had men aanvankelijk
met moeielijkheden te kampen, langzamerhand werd de
zaak algemeen, en binnen een betrekkelijk kort tijds
verloop waren alle tienden in het bezit der commissie.
De granen werden uit de hand, het stroo en kaf publiek
verkocht. Binnen den tijd van 14 jaren was de som van
f 140,000, welke men tot den aankoop gebruikte, in haar
geheel aan de geldschieters teruggeven en tevens de
interest voldaan. Bovendien is er nog een batig saldo
van /2000, dat men ten algemeenen nutte zal kunnen
besteden. De schrijver geeft dit raiddel, te Oirschot met
zulk een gunstigen uitslag beproefd, in overweging aan
hen, die tegen het tiendrecht bezwaar hebben en den
landbouw van dien knellenden band willen ontlasten;
immers wel wordt de wet tot afkoopbaarstelling der
tienden soms voorgedragen, maar telkens door de kamers
verworpen, en op deze wijze kan men onder de bestaande
wetgeving zeer gemakkelijk dat gewenschte doel be
reiken.
Volgens het jaarboek der Maatschappij tot nut
van 't algemeen, voor 1867—1868, bedroeg het getal
leden 13,635, onder welke 584 honoraire en 297 departe
menten 34 departementen gaven mededeelingen omtrent
den toestand hunner instelling van voorbereidend
onderwijs: 40 van het herhalings-, 33 van het zang-,
18 van het gymnastiek-, 27 van het teekenonderwijs
46 van het onderricht in vrouwelijke handwerken;
232 van de volks leesbibliotheeken; 42 van de volks
voorlezingen; 9 van de spaarkassen; 17 van de hulp- of
beleenbanken144 van de spaarbanken. Aan 70personen
werd het èereblijk gegeven, wegens merkwaardige voor
beelden van buitengewone plichtsbetrachting, onder
welke de gouden medaille aan P. Jansen, werkman, te
Alkmaar, wegens het redden van 9 menschenlevens,
gedurende een reeks van jaren, en aan J. Fighe, schipper
1 te Kampen, wegens 6 verschillende reddingen uit het
water (1854—1867). De staat van bezitting der Maat-
i schappij was op 30 Juni 1868 200,000 inschrijving
grootboek 2j pet. Werkelijke schuld; in diverse geld-
beleeningen /"51,000; saldo in kas f 849.20J. Promemoria:
een huis en erve te Amsterdam, C 294, eenig meubilair
en het magazijn van boeken.
Middeltiurg. Eerste huwelijks-afkondiging van den
4e° dezer: W. J. Snijders, jm. 24 j. met K. Vermeide,
d. 22 j. J. S. Simonse, jm. 26 j. met C. Bnijs, jd. 32 j.
C. A. Hertogs, jm. 38 j. met C. van Kamer, jd. 36 j.
C. C. Kampman, jm. 33 j. met J. E. Spitser, jd. 19 j.
M. E. Kamermans, jm. 26 j. met F. Koppejan, jd. 20 j.
P. Ingelse, weduvvn. 47 j. met P. Zachariasse, wed'-. 44 j.
(Van 26 Juni tot 4 Juli.)
VnissiNGEN. Bevallen. A. van der Sehraage, geb. Tim
mer, z. E. Maas, geb. Gussman, d. J. Daenen, geb. Wal-
last, z. A. E. van den Bosch, geb. Hoogenstraaten z.
N. C. Vinsioen, geb. van de Kasteele, d.
Overleden: D. J. Verheul, z. 12 w. J. D. Moeth, d.
bijna 1 j. T. F. L. A. C. Delmer, z. 7 w. D. van der
Sehraage, z. 3 d. L. Cars, wed«. van D. Browning, 70 j.
Goes. Op een bevolking van ruim 6000 peronen is van
26 Juni 3 Juli geen enkele aangifte geschied.
Zierikzee. Bevallen: A. Hogerheijde,geb. Tabberné, z.
J. Kaan, geb. Boogaard, d. A. W. Tryselaar, geb. Tryze-
laar, z.
Overleden: M. S. van Vrijberghe, vrouw van W. C. de
Crane, 52 j. K. Broersma, weduwn. 71.
Jl. Zaterdag zijn te Arnemuiden ten verkoop aange
boden een huis en erve, staande op de Markt aldaar,
wijk B n». 33. Verkocht voor f 405.
i 3 Juli 's av. 11 u. 57 gr.
4 'smorg.7u.60gr.'smidd.ln.71gr.'sav.llu.61gr.
5 'smorg.7u.63gr.'smidd. lu.73gr.'sav. 7 u. 73 gr.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Zaterdag 3 Juli. Beraadslaging over en aan
neming artikelen 5 en 6 wet militaire academie.
In afwijking van het Vrijdag bepaalde, werd, op voor
stel van den heer de Roo van Alderwerelt, besloten eerst
te behandelen de artikelen 5 en 6, waarin het beginsel
der wet ligt opgesloten: aansluiting van het militair aan
het middelbaar onderwijs.
Artikel 5 bepaalt den ouderdom waarop de jongelingen
tot het examen worden toegelaten om als cadet aan de
academie te worden geplaatst en bevatte eene tweede
alinea, aldus luidende:
„Zij, die in het bezit zijn van het getuigschrift, of
diploma van het eind-examen der hoogere burgerscholen,
bedoeld bij art. 55 der wet van 2 Mei 1863 (Staatsblad
n°. 50) leggen dat getuigschrift bij het in te dienen ver
zoekschrift over."
Op dit artikel waren vier amendementen voorgesteld.
lu. van de heeren de Roo van Alderwerelt, Jonckbloet,
Lenting, de Bruin Kops en van Naamen van Eemnes,
strekkende om de facultatieve bepaling van de tweede
alinea te doen vervallen, maar imperatief te bepalen dat
men, om tot het vergelijkend examen te worden toege
laten, moet zijn in het bezit van het bovenbedoeld
getuigschrift.
De drie andere amendementen waren van de heeren
Heemskerk Azn., Gefken en Moens, allen als strekking
hebbende om de geheele tweede alinea te doen vervallen.
Van de zeer uitvoerige beraadslagingen over dit en
het volgend artikel 6 laten wij hier een beknopt over
zicht volgenwaaruit de strekking der verschillende
amendementen en van de wijzigingen door de regeering
in de artikelen gebracht, zal blijken.
Het amendement van de heeren de Roo c. s. werd op
tweeërlei wijze toegelicht. In de eerste plaats door den
heer de Roo, die er alleen deze beteekenis aan hechtte,
dat de aflegging van hot examen te Breda alsdan een
voudiger zal kunnen zijn, omdat de adspiranten dan
reeds examen zullen hebben afgelegd in handen van de
provinciale commissiën. Tevens zal aan het bezit van
het getuigschrift van het eindexamen der hoogere bur
gerschool dit voordeel verbonden zijn dat de adspi
ranten, bij niet toelating te Breda, het getuigschrift
zullen kunnen benuttigen om tot de polytechnische
school of als ijker te worden toegelaten. In de tweede
plaats door den heer Lenting, die aan de aanne
ming van het amendement de beteekenis hechtte, dat
daardoor de kroon zou worden gezet op de wet op het
middelbaar onderwijs, met andere woorden dat het bij
wonen der lessen van de hoogere burgerschool daardoor
verplichtend zou worden gesteld.
De amendementen tot het doen vervallen der tweede
alinea, werden aldus toegelicht:
1». door den heer Heemskerk Azn., die eiken schijn
wilde hebben vermeden alsof men de jongelieden zou
willen dwingen van het onderwijs aan de hoogere bur
gerschool gebruik te maken
2°. door den heer Gefken, die geen bezwaar had tegen
de aansluiting van het militair aan het middelbaar onder-
onderwijs, maar slechts wilde voorkomen het afleggen
van twee examens, waardoor tevens zou vervallen de
vraag, waar de kundigheden waren opgedaan
3°. door den heer Moens, die van het dubbel examen
groote ongelijkheid duchtte voor de verschillende adspi
ranten, ofschoon hij uitdrukkelijk verklaarde voorstander
te zijn van de aansluiting van het militair aan het mid
delbaar onderwijs.
Deze drie laatste amendementen vervielen evenwel
doordien de minister van oorlog, in den loop der discussie,
verklaarde de tweede alinea van art. 5 in te trekken.
Teneinde nu te voldoen aan den wensch van velen
om het beginsel van aansluiting aan het middelbaar
onderwijs zuiverder in de wet uit te drukken, en om
daarbij tevens te vermij,len inbreuk op de vrijheid van
het bijzonder onderwijs, werd door den minister van
oorlog art. 6 in dien zin gewijzgd, dat het vergelijkend
admissie-examen gelijk zal zijn aan het eindexamen der
hoogere burgerscholen met vijfjarigen cursus, zoodat het
geheel onverschillig blijft, waar men de vereischte kun
digheden heeft opgedaan, mits men maar bij het admis
sie-examen het bewijs levert, dat men de kundigheden
bezit, die gevorderd worden in hen, welke den vijfjarigen
cursus hebben doorloopen.
De heer Heemskerk Azn. was evenwel van oordeel,
dat daardoor nog te veel gevergd werd van de aanstaande
cadetten en stelde daarom als amendement voor, het
admissie-examen te beperken tot die vakken,welke in een
driejarigen cursus aan de hoogere burgerscholen worden
onderwezen.
Een amendement door den heer de Roo met de vier
andere bovengenoemde heeren op dit artikel 6 voorge
steld, betrof meer den vorm dan het wezen der zaak.
Na zeer langdurige discussiën, waaruit deze twee
punten bleken1°. dat de groote meerderheid verlangde
aansluiting van het militair aan het middelbaar onder
wijs, zonder daardoor het bijzonder onderwijs te bena-
deelen2". dat men er tegen was om van den aanstaanden
cadet minder te vorderen dan van den jongeling, die
den 5jarigen cursus aan de hoogere burgerschool had
doorloopen, werd het eerst in stemming gebracht
het amendement van den heer Heemskerk op art. 6 dat
verworpen werd met 37 tegen 22 stemmen.
Vervolgens werd met 43 tegen 16 stemmen verworpen
het amendement van de heeren de Roo c. s. op art. 5,
waardoor hun amendement op art. 6 verviel, terwijl de
artikelen 5 en 6 zonder stemming werden goedgekeurd.
De uitslag der discussiën was dus dezezuiverder
aansluiting van het militair aan het van rijkswege gege
ven wordend middelbaar onderwijs en meerderen waar
borg voor de vrijheid van het bijzonder onderwijs.
In parlementaire vergaderingen ziet men somtijds
wonderlijke dingen gebeuren. In het Fransch wetgevend
lichaam zal dezer dagen een verzoek tot het richten eener
interpellatie aan de regeering worden ingediend. Bij die
interpellatie zullen liberale hervormingen worden ver
langd in de samenstelling van de vertegenwoordiging
en in de wijze van beraadslaging, gelijk onder „Frank
rijk" meer uitvoerig wordt medegedeeld. Die liberale
hervormingen werden geformuleerd in eene officieuss
