MIDDELBURGSCHE
COURANT
N0, 62.
Zondag
1869.
18 April.
Editie van Zaterdag avond 8 uren.
Middelburg 17 April.
Maandag reeds zal de tweede kamer een aanvang ma
ken met de behandeling van het wetsontwerp tot her
ziening der kiestabel, en wij mogen dus in verband met
hetgeen wij daarover vroeger schreven, in ons nommer
van 7 Maart, niet verzuimen over dat onderwerp nog
een enkel woord in het midden te brengen. De ingeno
menheid waarmede wij over het wetsontwerp spraken
had voornamelijk betrekking op de voorgestelde vereeni-
ging der kiesdistricten Zierikzee en Goes, en die inge
nomenheid heeft dus voor teleurstelling plaats gemaakt
na de lezing van hetgeen de regeering op het voorloopig
verslag der afdeelingen heeft geantwoord. In dat antwoord
toch lezen wij„Na rijpe overweging van de bedenkin
gen tegen de vereeniging van Zierikzee en Goes inge
bracht, gelooft de ondergeteekende [de minister van
binnenlandsche zaken] te moeten toegeven aan den aan
drang van velen, om daartoe niet over te gaan. De
Zeeuwsche districten zullen dan blijven zooals zij thans
volgens den tabel van 1864 zijn ingericht.
„Wel is waar bestaat hier overbevolking, en wanneer
men van het zuiden begon te tellen, zooals in het voor
loopig verslag en volgens de nota van den heer Fokker
wordt aangegeven, zou de verdeeling hier anders te
maken zijn, maar men zon dë overbevolking verplaatsen
naar het noorden. Het schijnt echter juister de Zeeuw
sche districten te laten zooals zij zijn, en bij eene vol
gende herziening der tabel zal het door de spoorweg
verbinding gemakkelijk zijn een gedeelte van Zeeland
te vereenigen met Noord-Brabant."
Ziedaar alles wat gezegd wordt om de genoemde wij
ziging in het pas ingediende ontwerp te motiveeren-
Waarlijk men wordt er niet veel wijzer door. „Het
schijnt echter juister de Zeeuwsche districten te laten
zooals zij zijn." De minister zal zich echter door dien
schijn alleen niet hebben laten leiden en hij spreekt dan
ook eenige regels vroeger van den aandrang van velen.
Maar dan moet toch die aandrang van velen zeer sterk
geweest zijn om den minister geheel van overtuiging op
dit punt te doen veranderen. Yan de zijde der leden van
de tweede kamer is die aandrang niet gekomen. Immers
in het voorloopig verslag worden drie plannen van wijzi
ging van het ontwerp besproken, t,. w.:
1°. het plan van den heer Fokker in eene uitvoerige
nota aan het verslag toegezonden, waarbij hij verande
ring in de indeeling der kiesdistricten Middelburg, Goes
en Zierikzee verlangt, met verwijdering van de Over-
flakkeesche gemeenten
2». de verdeeling van Zeeland in vier enkele, of in een
dubbel en twee enkele districten, met verschuiving der
bevolking van Flakkee naar een Noordelijker kiesdis
trict. (Zie Bijlagen bl. 1037.)
3». Eene groote verschikking der onderkiesdistricten
in Zeeland, waardoor het kiesdistrict Goes zou bestaan
Uit Hulst, Stoppeldijk, Hengstdijk, Bosehkapelle,
Grauw c. a., llontenisse en Ossenisse met 13,690 en Zuid-
Beveland met 32,225, te zamen 45,915 zielen, en Zierik
zee nit Noord-Boveland met 6798, Tholen en Philipsland
met 14,470,en Schouwen en Duivelandmet22,965zielen,
te zamen 44,233 zielen. De op Overflakkee gelegen ge
meenten alzoo van Zierikzee af te nemen. (Als boven.)
Geen dezer plannen nu is door den minister overge
nomen, en wij mogen dus gerust aannemen dat de
aandrang waarop hij zich beroept niet van de leden der
kamer maar van eiders is gekomen. Mogelijk dan van
de kiezers zeiven door middel van adressen! Wij weten
dan ook werkelijk dat onderscheidene adressen zijn
ingekomen, maar, tevens, dat zij zeer verschillend van
strekking zijn. Daaronder bevinden zich bv. vier uit
Goes (een met 75, een met 37, een met 11 en een met
4 handteekeningen voorzien), waarin aangedrongen
wordt op de aanneming van een dubbel kiesdistrict
Zierikzee, en wel met wegneming van het thans
bij Zierikzee gevoegde gedeelte van Zuid-Holland.
Dit is dus wel eenigszins een aandrang in tegenover-
gestelden zin als door den minister bedoeld wordt,
en men zou er dus licht toe kunnen komen, indien men
niet geneigd was den minister meer kracht toe te schrij
ven, dat de thans voorgestelde wijziging hoofdzakelijk
haar oorsprong verschuldigd is aan een slingering tus-
schen de van verschillende zijden uitgeoefende pressie.
Hiervoor, zeggen ook wij, bestaat schij n, maar wij heb
ben hoop dat die schijn zeer bedriegelijk zal worden
bevonden en dat de minister bij de discussiën, die Maan
dag zullen aanvangen, het bewijs zal leveren dat hij in
deze van een vast beginsel is uitgegaan. Yoor rede
nen die steek houden zullen wij ons in dezen gaarne
gewonnen geven. Mocht echter de thans voorgestelde
wijziging in het debat niet genoeg gemotiveerd worden,
dan hopen wij dat er nog wel een der Zeeuwsche leden
zal opstaan om den minister op de bezwaren tegen de
thans bestaande indeeling die men nu behouden wil, met
nadruk te wijzen. Onze hoop is in deze vooral gevestigd
op den heer van Eek. Wij zeggen dit ronduit, zonder te
letten op het gevaar dat de Haarlemsche courant daarin
mogelijk weder aanleiding zal zien om van een door haar
onderstelde betrekking tusschen ons blad en dien geach-
ten afgevaardigde melding te maken, eene betrekking
het zij hier voor het eerst en naar wij hopen voor het
laatst opgeteekend, waarvan zelfs geen zweem bestaat
of ooit bestaan heeft; wij zeggen dit ronduit, geheel
in het onzekere of deze verklaring den waardigen ver
tegenwoordiger van ons kiesdistrict aangenaam of onaan
genaam zal in de ooren klinken, maar wel verzekerd dat
hij op éen punt geheel eenstemmig met ons denkt, nl. dat
de verkiezingen moeten zijn, zooveel mogelijk, een
uitdrukking van den geest der meerderheid van de
bevolking en niet van die van zekere locale klingen.
Wij willen hiermede niet te>kennen geven dat wij deze
zienswijze bij de drie andere „Zeeuwsche leden" gelijk
men helaas! gewoon is te zeggen niet onderstellen.
Maar van den heer Fokker weten wij dat hij voor een
enkel kiesdistrict Zierikzee gestemd is, en dat een der
hoofdregels voor iedere nieuwe indeeling van het rijk in
kiesdistricten door hem aan de hand gegeven, deze is
om de streken en de bewoners, die eigenaardig bij
elkander behooren, bij elkander te laten, of voor zoover
ze van elkander gescheiden waren, bij elkander te
brengen." [Zie bijblad bl. 1039.]
De heer Vader en destemeer de heer van Kerkwijk,
die aan de beurt van aftreding is, znllen mogelijk
meenen uit delicatesse wij zeggen niet terecht
en evenmin ten onrechte maar constateeren alleen
de mogelijkheid zich te moeten onthouden van deel
neming aan de openbare beraadslaging, omdat het de
districten geldt waarin zij zijn gekozen.
En zoo men nu het requireeren der tusschenkomst
van den heer van Eek als wat al te veel een beroep „op
den man af' zou willen aanmerken, men verlieze dan
toch niet uit het oog dat hij gedurende zijn veeljarige
parlementaire loopbaan zeer dikwijls het bewijs heeft
gegeven, dat hij steeds bereid is tot de verdediging der
zuivere toepassing van de beginselen onzer staatsrege
ling waar die door eenig gevaar bedreigd worden. Mocht
thans ons beroep bij hem weerklank vinden, wij zullen
er ons zeer over verheugen.
De minister van binnenlandsche zaken heeft bepaald,
dat de verkiezing van een lid van de tweede kamer der
staten-generaal in het hoofdkiesdistrict Boxmeer, ter
vervulling der vacature ontstaan door het aannemen der
benoeming tot griffier bij het kantongerecht te Boxmeer
door den heer H. O. F. Eerstens, zal geschieden op
Dinsdag 4 Mei a. en de herstemming, zoo die noodig is,
op Dinsdag 18 Mei daaraanvolgende.
van Vessem 16, J. Cappon 13, m'. R. H. J. Schmalbausen 9
E. Verhelst 8, R. van de Ree 6, drie personen 2 en
acht eene stem. Er imoet dus herstemming tusschen de
heeren Jan de Putteï en L. C. van Vessem plaats hebben.
Donderdag avond heeft Z. M. de koning te Amsterdam
het concert der maatschappij Caecilia bijgewoond en
gisteren 's rijks werf en de maatschappij Arti et amici-
tiac bezocht.
H. M. de koningin en Z. K. H. prins Alexander met
gevolg zijn gisteren namiddag in de hoofdstad aange
komen.
Het diner ten hove bestond gisteven uit 63 couverts.
Tot de genoodigden behoorden ditmaal de leden van
den gemeenteraad en eenige provinciale en stedelijke
autoriteiten.
Het gisteren avond in Felix Meritis gegeven concert
zou door de koninklijke familie worden bijgewoond.
De constitutioneel-liberale kiesvereeniging te Zwolle
heeft in hare jongste vergadering, waarbij ook eenige
kiesvereenigingen van omliggende plaatsen vertegen
woordigd waren, besloten zich tot den heer T. J. Stieltjes
te wenden met het verzoek om zich voor dat district
beschikbaar te stellen als candidaat voor het lidmaat
schap der tweede kamer, en alzoo terug te komen op zijn
vroeger te kennen gegeven verlangen, om daarvoor niet
weder in aanmerking te worden genomen.
Een door de vereeniging De kieswet, te Amsterdam,
ontworpen adres aan de tweede kamer tot verlaging van
den census voor de kiesbevoegdheid in de groote ge
meenten, is jl. Donderdag, voorzien van 133 handteeke
ningen van ingezetenen uit die gemeente, opgezonden.
Te Axel zijn Donderdag voor de verkiezing van een
lid van den gemeenteraad, in plaats van den heer H. J.
van den Berge, 109 briefjes ingeleverd waaronder 11 van
onwaarde. De volstrekte meerderheid was dus 50.
Hiervan bekwamen de heeren Jan de Putter 32, L. C.
Blijkens ministerieele bekendmaking in de Staats
courant van 16 dezer, zal op het laatst van Mei of in het
begin van Juni een vergelijkend onderzoek plaatshebben
van adspiranten naar de betrekking van surnumerair bij
het vak der posterijen, waartoe twaalf plaatsen ter ver
vulling zijn opengesteld.
Den 13»» dezer heeft te 's-Gravenhage de uitwisse
ling plaats gehad der akten van bekrachtiging op de
overeenkomst, den IR» April 1868 tusschen Nederland
en Italië gesloten, tot regeling van den toestand der
naamlooze en andere vennootschappen van het eene in
het andere land. Slaatscour
Benoemingen cn besluiten.
ridderorden. Vergunning verleend aan J. D. Anthony
Stolte, te 'sGravenhage, tot het aannemen en dragen der
versierselen van ridder der orde van Karei III, hem door
de Spaansche regeering geschonken.
polderbesturen. Tot dijkgraaf van den Koegorspol-
der benoemd de heer Jan de Putter in plaats van den
heer Pieter Dekker, overleden.
leger. Op pensioen gesteld, ten bedrage van f 1598
's jaars, de kapitein H. Eilbracht, van het 7« regiment
infanterie.
Benoemd bij het wapen der infanterie: bij het 1» reg.
tot lc» luitenant de 2« luitenant L. Laurense, van het
korps; bij het 4e reg. tot kapitein 3» kl. de le luitenant
G. L. Sterk, van het regiment grenadiers en jagers,
beiden naar ouderdom van rang.
Kerknieuws-
Tot predikant bij de Nederduitsche hervormde ge
meente te Alkmaar is beroepen de heer H. J. P. van der
Linden, thans te Zevenbergen.
Onderwijs.
De gemeenteraad van Zierikzee heeft in zij ne jl. Maandag
gehouden zitting blijkens het in dit nommer opge
nomen verslag eenige wijzigingen gebracht in het
raadsbesluit betrekkelijk de leervakken en de jaarwedden
der leeraren aan de hoogere burgerschool, alsmede ver
schillende leeraren aangesteld, zoowel bjj genoemde
inrichting als bij de burger-avondschool. Voor enkele