heeft bij eenen hyper-modem, ter verdediging van z ij n e
richting, tot de gevolgtrekking moeten komen r
óf dat die richting al zeer in strijd moet zijn met het
Christendom
óf dat de maat der rechtzinnigheid in de leer van
eenig kerkgenootschap géén vasten regel aanbiedt ter
ondersteuning óf veroordëeiing van het streVën dér eërie
of der andere staatkundige partij.
In het eene geval zal de Christelijk-historische partij
voortaan hare medewerking moeten onthouden aan de
conservatieve richting, die hare krachtigste verdediging
zoekt bij de verst gevorderde bestrijders van het Chris
tendom.
In het andere geval zal zij voortaan moeten afstand
doen van haar onheilig verbond mef de conservatieven,
en, het goede erkennende, waar het ook bij de liberale
partij aanwezig is, deze vooral moeten bijvallen in haren
met GodS Woord overeenkomstigen eisch, dat den dag-
looner zijn loön niet verkort en zijn goed niet ontnomen
worde.
Ten slotte gaat dè heer Keuchenius na hoe de drie
opvolgende ministers van het vorig ministerieniets heb
ben verricht waarop de conservatieve partij trotsch zou
kunnen zijn. Ieder onbevooroordeelde moet erkennen
dat de koloniën gedurende de laatste twee jaren, onder
werkeloosheid, besluiteloosheid en onzekerheid, zoo in
Nederland als in Indië, snellijk zijn achteruitgegaan. De
conservatieven hebben steeds beweerd, dat het verval
van het door hen geliefde stelsel enkel moest worden
toegeschreven aan de minachting, waarin het door den
invloed van eenige weinige partijhoofden en van de
drukpers gebracht was, en dat alleen eene sterke hand
en eene krachtige verdediging noodig waren om het
in eer en bloei te herstellen.
De hand, toegestoken door de drie elkander opyol-
gende conservatieve ministers van koloniën, is niet ge
bleken eene sterke hand geweest te zijn. De krachtige
verdediging echter werd tegemoet gezien van den
redacteur van den Java-bode. Zijne optreding te bevor
deren, was eene der laatste daden van het kabinet van
Znylen-Heemskerk-Hasselman in zijne stervensure.
De koloniale strijd, sedert jaren gevoerd, gold en geldt
nog de zegepraal of den val van de richting, die de heer
van Hoëveli, in het voetspoor wandelende van mannen
als van Hogendorp, Muntinghe en Elout, vóór twintig
jaren met schitterend gevolg in het leven heeft terug
geroepen.
Welke levenskracht en waarde zou het Nederlandsche
volk, met zijn natuurlijk goed verstand, nog kunnen en
nog willen toekennen aan eene richting, die daartegen
over staat, nu het ontwaart, dat ter toepassing en ter
verdediging van hare beginselen en ter behartiging van
de teedere belangen, welke die richting heette te bevor
deren, het meest conservatieve-kabinet in eigen midden
of bij (le drukpers geen andere hulp heeft kunnen inroe
pen dan die van mannen, welke, om de woorden te bezi
gen van den heer Huët, „alleen belangstelling wekken
door hunne onervarenheid?"
De Arnhemsehe courant deelt de volgende particuliere
correspendentie van de kust van Guinea mede:
„Akra, 5 December.
„De belangrijkste gebeurtenis, die hier plaats had en
vermelding waardig is, is dat eene Engelsche stoomboot
het vraagstuk heeft opgelost om de baai van de rivier
Volta te passeeren, iets waarvan de mogelijkheid altijd
werd betwijfeld.
„De Volta is reeds vroeger door booten geëxploreerd
en toen heeft men bevonden dat die tot op 200 mijlen
voor kleine schepen bevaarbaar is. Welk een ruim veld
wordt daardoor den handel geopend, die eerlang op veel
gemakkelijker wijze dan thans over land geschiedt, zijne
artikelen tot in het hart van het Ashantijnsche rijk kan
brengen. Deze gunstige uitslag is voornamelijk te dan
ken aan de ijverige pogingen van den Engelschen gou
verneur Kennedy, die deze onderneming heeft geleid.
„De gouverneur Kennedy is onlangs te Elmina geweest
om over den vrede te onderhandelen, doch schijnt het
met den Hollandschen gouverneur niet eens te zijn ge
wórden, althans in den toestand is niets veranderd.
„Buiten Elmina worden de menschen weggeroofd en
men kan zich ook niet op zee vertrouwen. Naar men
zegt is de postboot, die de mailsteamer bracht, aange
vallen en het is aan den bevelhebber van dien bodem te
danken dat de brieven ter bestemder plaatse zijn gekomen.
„Hoelang moet dat nog duren Wordt er niets door
de autoriteiten verricht om den tegenwoordigen toestand
te doen ophouden? Wordt er niet spoedig gehandeld,
dan zal men wéér geen koren of jams kunnen planten,
en wat dan
„De neger is uit zijn aard langzaam en indolent, voeg
daarbij dat het bestuur ook niet hard loopt, dan komt
I men tot de slotsom dat het nog zeer lang zal duren eer
1 alles weder geregeld is. In dien tusschentijd plukken
de Engelschen de vruchten van de Hollandsche inertie,
I want naar men mij verhaalde, hebben de rechten bij hen
een onzuiver bedrag opgeleverd van 14 of 15,000 p. st.
1 tót op 1 November 11."
j
(Jcmcngde berichten.
De onder-adjndant Marquinie van het regiment rij
dende artillerie, die na den brand der stallen te Amers
foort door den kolonel-kommandant tot kanonnier was
gedegradeerd, is, na 100 dagen in arrest te hebben
gezeten, bij vonnis van het hoog militair gerechtshof uit
het arrest ontslagen, en in zijn rang van onder-adjudant
bij het regiment hersteld.
De heer A. Hertsen te Londen heeft de uitgave
van het beroemde Russische blad Kolokol gestaakt.
Volgens berichten uit Gorunna, den 3 dezer te
Plymouth ontvangen, zijn den 28 en 29 December tus-
schen kaap Finisterre en kaap Ortegal GO lijken gevon
den, welke aan land gespoeld waren. Men vermoedde
dat daar eene groote schipbreuk had plaats gehad.
Uit 's-Heerenberg wordt van 1 Januari gemeld:
„In de vorige week is door een koperslager alhier, zeer
vroeg in den ochtend, vóór zijne woning gevonden een
mandje, waarin men vond een waarschijnlijk 14 dagen
oud knaapje, benevens een briefje, vermeldende, dat het
kind 500 jaarlijksch inkomen had. Een schoenmaker
uit de buurt heeft het kind tot zich genomen."
Volgens het verslag van eene commissie, den
16 October 11. bijeengeroepen door den heer F. de Lesseps,
tot beantwoording van eenige vragen betreffende de
maatregelen, die noodig zullen zijn, om de doorvaart van
het kanaal van Suez, hetwelk den 1 October a. voor de
scheepvaart opengesteld moet worden, zoo snél en zoo
gemakkelijk mogelijktemaken, welk verslag de dagtee-
kening van 14 November draagt wordt als maximum
snelheid aangeraden gemiddeld 10 kilometers per uur
voor stoombooten, hetwelk 16 uren voor de doorvaart
oplevert. Zeilschepen zullen het kanaal in iets minder
dan 24 uren kunnen doorkomen. Behalve de meren, die
het kanaal doorloopt, zullen 10 verwijde plaatsen aange-
légd worden, ten behoeve van schepen, die elkander wil
len passeeren. De afstand tusschen dezen onderling zal
11 of 12 mijlen zijn. Slechts schepen boven de 50 tori
zullen gesleept moeten worden, of een loods aan boord
moeten nemen, zoo het advies der commissie gevolgd
wordt. Verschillende bepalingen omtrent het leggen van
boeien en het stellen van vuren bij de meren worden
voorgesteld. Langs het kanaal zullen waarschijnlijk geen
lichten geplaatst worden. Wat betreft de tonnemaat,
naar welke het heffen der tolgelden zal berekend wor
den, raadt de commissie aan, de resultaten af te wach
ten van de beraadslagingen der internationale commissie
voor de unificatie der scheepsmaten, bij onderscheidene
natiën in gebruik.
Het gala-bal dat Zaterdag avond bij gelegenheid
van de intrede van het jaar 1869 ten hove ruim een
900-tal genoodigden in de schitterende salons van het
koninklijk paleis vereenigde, eindigde te middernacht.
Omringd door zijn hofhouding, verscheen Z. M. de koning
daarop in uniform van generaal der rijdende artillerie,
H. M. de koningin in een uiterst rijk bal-costuum, en
Z. K. H. prins Alexander als le luitenant van het regi
ment grenadiers en jagers, Z. K. H. de prins van Oranje
in uniform van generaal der huzarenvoorts HH. KK.
HH. prins Frederik, als veldmaarschalk, prinses Frederik
en HD. dochter, prinses Marie.
Omtrent den beambte bij den Rijnspoorweg te
Arnhem, die verdacht van diefstal van een trommel met
geld uit een der goederenwagen in hechtenis genomen
is, loopen aldaar vele geruchten. De platformist, zooals
hij genoemd werd, omdat hij dienst deed op de platform
bij de aankomst der treinen (hij haalde de plaatsbiljetten
op) moet zijn bedrijf reeds sedert jarén uitgeoefend heb
ben. Het werd echter niet ontdekt, omdat hij de voor
zichtigheid had voorwerpen van waarde liever te ver
duisteren dan te verkoopen, daar dit zijne ontdekking
ten gevolge had kunnen hebben. Hij eigende zich slechts
het geld toe en wierp het overige in secreetputten of
grachten. Zoo moeten er thans uit het heimelijk gemak
een aantal voorwerpen van waarde, die sedert jaren
daarin verborgen lagen, te voorschijn zijn gekomen.
Hunne zwaarte heeft hen doen zinken, tengevolge waar
van zij bij vroegere ruimingen achter zijn gebleven. Men
verhaalt ook, dat een aantal gouden kettingen enz. in
dertijd door hem geworpen zijn in het thans gedempte
paardenwed, zoodat deze kostbaarheden wel als verloren
kunnen worden beschouwd. De beschuldigde doet. zegt
men, volledig bekentenis. Arnhcour.)
In de jl. Dinsdag te 's Hage gehouden gemeente
raadszitting heeft de burgemeester éene rede gehouden,
waarin hij onder anderen mededeelde, dat Scheveningen
meer en meer in het buitenland bekend en, gewaardeerd
wordt, hetgeen vooral in den afgeloopen zomer gebleken
was, toen het aantal buiten- en binnenbaden 47,437 is
geweest, terwijl de exploitatie van het gemeentebadhuis
in het vorig jaar 'Sloot toet een voordeeiig saldo voor 8e
gemfeente óan ƒ23,805.79 tegen ee'tieraming van ƒ15,000.
Onder de vreemdelingen die dit jaar den winter te
Rome doorbrengen behoort de Noord-Amerikaansehe
dichter Longfellow, die veertig jaar geleden insgelijks
een bezoek aan de pauselijke hoofdstad heeft gebracht.
Het buitengewoon zachte winterweder heeft eene
proef, op de Badhoeve in den Haarlemmermeer met de
nieuwe grassoort Bromus Schruderi genomen, in allen
opzichte doen gelukken, en het bewijs geleverd van den
vroegtijdigen groei dezer grassoort. Het gemaaide was
5 Nederl. palmen Tang, zeer malsch en werd met graagte
gebruikt door een paard, van eene ziekte herstellende
en aan hetwelk versch voeder voorgeschreven was.
De weg van 's Hertogenbosch naar Vlijmen is
weder onder water, de gemeenschap te land met de
Langstraat is dus afgebroken, hoewel de overtocht met
vaartuigen geschiedt, is de communicatie gebrekkig.
Telken jaren blijkt het duidelijker, hoe noodzakelijk het
is dien weg op te hoogen. De werkzaamheden aan de
spoorbaan Hedel—'s Hertogenbosch zijn Wegens den
hoogen waterstand voorloopig gestaakt.
De keizër van Frankrijk laat op het oogenblik te
Havre een stoomjacht bouwen, hetwelk alle schepen der
wereld in snelheid zal moeten overtreffen. Aan het schip
zullen de schoone lijnen gegeven worden der Engelsche
zeiljachten, welke het echter verreweg in grootte zal
overtreffen. De heer Norman heeft carte blanche ontvan
gen aangaande de kosten, mits het schip aan de eischen
voldoe.
Uit Zwolle schrijft men 4 Januari: In den avond
Van 5 December jl. werd van het garnizoen alhier een
militair, met name Franeker, vermist, zonder dat er
eënig spoor van hem achterbleef. Een paar dagen later
wérd zijne politiemuts op een der buitensingels gevondén
en men herinnerde zich, dat Franeker te kennen gegeven
had niet alleen te willen uitgaan, van burgers»wat te
goed te hebben, enz. enz. Alle ingesteld onderzoek bleef
vruchteloos, totdat heden ochtend het lijk van den ver
miste in de gracht gevonden werd, naar men zegt, de
beenen met touwen en den hals met een zakdoek om
wonden. Ofschoon er met zekerheid nog niets kan wor
den medegedeeld, schijnt men toch aan eene misdaad te
moeten denken.
- Chang eri Eng, de Siaraeesche tweelingen, zijn sedert
eenige dagen te Edimburg. Dadelijk na hunne aankomst
zijn zij naar professor Syme gegaan, om hem te vragen, of
het eene gevaarlijke operatie zou zijn, zoo zij den band,
die hen aaneensnoert, lieten doorsnijden. De professor
heeft hen nauwkeurig onderzocht en verklaard, dat die
operatie naar alle waarschijnlijkheid beider dood ten
gevolge zou hebben, zoodat hij hun het plan om daar
toe over te gaan ten sterkste heeft afgeraden. Hetzelfde
advies heeft sir James Simpson gegeven. Niettemin
hebben zij de reis naar Parijs voortgezet, om ook het
gevoelen van docter Nélaton in te winnen.
Men leest in de Winsehoter courant „Dat men in
Pruisen tusschen water en lucht niet geheel veilig is,
kan men uit het volgende oordeelen. Yoor korten tijd
was een kapitein van Wildervank met zijn schip in de
nabijheid van eene kleine Pruisische haven. Op eens zag
de bemanning dat een Pruisisch schoenerschip het er op
aanlegde om op haar in te varen, hetwelk hun in zoo
verre gelukte dat ze een gat in de boot joegen. Onze
Nederlandsche jongens daarover gebelgd zijnde, ging het
tot wederzijdsch schelden over. Zij ontvingen den groet
van „Hollandsche poepen", dat met „Duitsche moffen"
werd beantwoord. Kapitein en stuurman (de laatste te
Veendam te huis behoorende) stoorden er zich niet aan.
Toen riep een der Duitschers: „Wir habenall'die kleinen
Fttrsten verjagt, das kleine Holland werden wir auch
wohl bald annexiren," dat door den stuurman werd beant
woord met: „Ie hebben al dei landen stoolen, ie zeilen
Holland nyt stelen." Wat was het gevolg? Des avonds
kwam een boot aanroeien, en daar wipten vijf gendarmes
aan boord om den kapitein te spreken, en wilden den
naam van schip, kapitein en volk weten. Ofschoon eerst
weigerachtig, gaf de niets kwaads vermoedende kapitein
een en ander op, waarna het bericht kwam, dat de gansche
bemanning den volgenden dag voor de rechtbank moest
verscliij nen, waar ieder naar het voorgeval 1 ene werd onder
vraagd, waarna de rechter hun te kennen gaf, dat de
stuurman terecht moest staan wegens „het land gehoond
te hebben", en een paar dagen later weder verschijneu
moest. De kapitein moest echter met zijn schip vertrek
ken; daar had men tegen in te brengen, hij mocht zulks
wel doen, maar dan moest hij een borgtocht aldaar stellen