fiïuitmlanïr.
zijne nagedachtenis blijkt te zijn, als men eerst gedacht
had. Ik mag lijden dat er eene even verschoonbare oplos
sing zal te vinden zijn voor het feit dat zich nu weer
voordoet, nl. dat er uit de geheime fondsen van de depar
tementen van binnenlandsche zaken en financiën geput
is, ten behoeve der Luxemburgsche orde van de Eiken
kroon. Ik kan mij begrijpen dat men gaarne iemand
pleizier doet, maar de Nederlandsche schatkist is de
Nederlandsche, en de Luxemburgsche.naar 'tschijnt
niet best voorzien. Met dat Luxemburg kunnen de hee-
ren v. ZuylenHeemskerk niet zeggen „/juUls ontjoué de
lonhr.ur
„Hebt ge de brochure van Pierson „De liberale par
tijen op staatkundig gebied" reeds gelezen? Ik denk dat
onze doctrinaire liberalen en zij die met de wet op het
lager onderwijs dweepen, zooals Pierson het noemt, er
den neus zeer hoog voor zullen optrekken. Toch geloof
ik dat veel van hetgeen hij zegt, uit een zuiver liberaal
oogpunt gezien en ter goeder trouw overwogen, zou ver
dienen behartigd te worden. Met hem voor een idealist,
een onpractisch man te verklaren, redeneert men zijne
bezwaren niet weg en dat hij zelf niet het onmogelijke
verlangt, blijkt reeds genoeg hieruit als hij zegt: „Uit
het erkennen van een ernstig bezwaar tegen het be
staande, vloeit immers nog niet. voort, dat men terstond
tot de afschaffing van het bestaande moet overgaan.
Maar in het erkennen van het bezwaar ligt eene huldi
ging van het liberale beginsel: eerbied voor de autonomie
van den menschelijken geest enz."
„Overigens zal de eerste voorwaarde, onder welke hij
meent dat de liberale partij zich zedelijk verplicht zal
gevoelen op de verschillende vragen, die ten opzichte
van het lager onderwijs te doen zijn en gedaan worden,
een antwoord te leveren, nog wel zoo spoedig niet ver
vuld worden. Die voorwaarde is: dat catholieken en
antirevolutionairen eenstemmig een voorstel van wet
zullen voordragen dat aan hunne bezwaren tegemoet
komt."
In de Nieuwe Rotterdamsche courant las men eenige
dagen geleden dat prof. Gunning uit Amsterdam, in het
Leidsch dagblad dat dL Tjaden Modderman uit Arnhem
voor het professoraat in de scheikunde aan de Groning-
sche academie, als opvolger van prof. Kerckhofï', in aan
merking komt. Daar echter eerst 11. Zaterdag de curatoren
eene eerste bijeenkomst hebben gehouden om over de
vacature die weldra zal ontstaan te spreken, kon geen
der beide dagbladen iets daaromtrent weten. Allerwaar
schijnlijkst zal men ook niets vernemen van hetgeen door
curatoren verhandeld wordt, want sedert door zekeren
teleurgestelden candidaat-hoogleeraar in openbare ge
schriften misbruik werd gemaakt van wat hem aangaande
de bedoeling van sommige curatoren was ter oore ge
komen, is men zeer geheimzinnig geworden, en lekt zelfs
niet meer uit welke voordracht bij eene vacature door
curatoren aan de regeering gedaan wordt. Dit „in aan
merking komen" zal dus alleen kunnen uitdrukken wat
door dezen of genen gewensclit wordt, maar dan rijst de
vraag of zulke vermeldingen niet oorzaak kunnen zijn
dat iemand buiten zijn schuld soms een minder gewenscht
figuur maakt.
In het thans bij den raad van state aanhangige wets
ontwerp tot regeling van het hooger onderwijs, is de
opheffing der rijksinstelling van onderwijs in Indische
taal-, land- en volkenkunde en de overbrenging der
aldaar onderwezen vakken naar de Leidsche hoogeschool,
voorgesteld.
Omtrent de gevoelens van den minister van binnen
landsche zaken nopens de toepassing der wet op het
lager onderwijs, kan worden medegedeeld, dat het niet
in zijne bedoeling ligt, art. 36 der schoolwet, voor zooveel
betref t de gewone kosten van het onderwijs, op gemeenten
die geen schoolgeld heffen, toe te passen. Alieen in het
exceptioneele geval dat die heffing, hetzij vanwege de
armoede der ingezetenen, hetzij om de bezwaren aan de
inning verbonden, onuitvoerbaar mocht worden bevon
den, zou de minister meenen van dien regel te mogen
afwijken. Waar het de buitengewone kosten van het
onderwijs geldt, zooals het bouwen van een schoollokaal
of onderwijzerswoning, alzoo eene uitgaaf voor eens,
zou de minister schoolgeldheffing niet als onmisbare
voorwaarde voor het verkrijgen van subsidie willen
stellen.
Benoemingen en besluiten.
ridderorden. Vergunning verleend aan den luitenant
ter zee 1» klasse jhr. L. H. W. M. de Stuers, adjudant
van Z. K. H. prins Hendrik der Nederlanden, tot het
aannemen en dragen der versierselen van kommandeur
der orde van den Witten Valk, hem geschonken door
Z K. H. den groothertog van Saksen-Weimar; en aan
J. J. baron Taets van Araerongen, 'skonings kamerheer,
dienstdoende bij Z. K. II. prins Frederik der Nederlanden,
tot het aannemen en dragen der versierselen van ridder
3« klasse der orde van den Rooden adelaar, hem door
Z. M. den koning van Pruisen geschonken.
posterijen. Benoemd tot directeur van hetpostkantoor
te den Helder de heer G. Doketh, thans commies der
posterijen 1= klasse.
registratie. Benoemd tot surnumerair der registratie
en domeinen de heeren: S. W. Middelkoop, te Rotterdam
M. O. Dijckmeester, te Tiel; A. A. Gefken, te Enschede;
L. N. Heyl, te Zevenbergen; F. Harting, te Utrecht;
J. P. Heeringa, teZuidhorn; R. P. van de Kasteele, te
Zwolle; F. van Dalsen Fontein, te Assen.
leger. Op verzoek pensioen verleend aan den luite
nant-kolonel G. K. C. Wildeman, en den ritmeester
P. D. G. baron Triest, van het P en 2<= regiment huzaren,
ten bedrage van ƒ1500 voor eerst- en 1035 'sjaars voor
laatstgenoemden. Voorts de rang van kolonei verleend
aan den luitenant-kolonel Wildeman, en die van majoor
aan den ritmeester baron Triest.
Benoemd bij het wapen der cavalerie: bij den staf
van het wapen, tot majoor de ritmeester P klasse
L. F. H. Graves, van dien staf, werkzaam bij het depar
tement van oorlog; bij het P regiment huzaren tot
luitenant-kolonel de majoor J. T. van Barneveld; tot
majoor de ritmeester-adjudant P klasse W. A. A. B. van
Toll; tot ritmeester 31' klasse (naar ouderdom van rang)
de le luitenant C. A. Thurkow; bij het 2" regiment
huzaren, tot ritmeester 3« klasse (naar ouderdom van
rang) de P luitenant jhr. L. J. II. Teding van Berkhout,
van den staf van het wapen, werkzaam bij de koninklijke
militaire academie; bij het 3« regiment huzaren tot
P" luitenant (naar ouderdom van rang) de 2e luitenant
jhr. A. W. van der Wijek, van het korpsbij het 4e regi
ment huzaren, tot P" luitenant (naar ouderdom van
rang) de 2» luitenant jhr. J. C. P. E. van Meeuwen, van
het korps.
Kerknletiirs.
De heer F. H. Miclielsen, predikant bij de evangeliscli-
luthersche gemeente alhier, heeft het ten tweede male
op hem uitgebracht beroep naar 's Gravenhage aange
nomen.
De lieerL. Tobi, hulpprediker bij de cliristelijk-
afgescheidene gemeente te Delft, heeft het beroep naar
die gemeente te Vlissingen aangenomen.
De heer Lauts predikant bij de hervormde ge
meente te Oosterland, heeft voor het beroep naar de
gemeente Hooge Zwaluw bedankt.
Rechtzaken.
De arrondissements-rechtbank te Amersfoort heeft
den 15jarigcn jongeling uit Eist, die door onvoorzichtig
gebruik van een geweer den dood zijner tante veroor
zaakt heeft, tot eene maand correctioneele gevangenis
straf veroordeeld.
fteniengde berichten.
Burgemeester en wethouders van Middelburg hebben
de premiën aan het personeel der spuiten voor den brand
in den Langendelft op 7 dezer als volgt toegekend: de
eerste premie aan het personeel der spuit L, brandmees
ters de heeren J. van Nederveen en P. J. van Puffelen;
de tweede premie aan het personeel der spuit C, brand
meesters de heeren A. den Boer en A. van de Water, als
mede aan het personeel der spuit W, brandmeesters
de heeren G. J. Will en J. A. Ovaa, welke beide laatste
spuiten geacht worden, na spuit L, gelijktijdig het eerst
water te hebben gegeven.
In den Haag is sedert gisteren de prijs van het
tarwebrood van de brood- en meelfabriek met éen cent
verminderd.
Onlangs was door de regeering afwijzend beschikt
op het verzoek der commissie uit den raad te Maastricht
voor de afbraak van de vestingwerken, om den kruit-
toren te Wijck, als historisch monument, te behouden.
De afbraak van den toren is dan ook voor eenige dagen
publiek aanbesteed. Tot het doen van een laatste poging
was tegen jl. Woensdag namiddag te 4 uren eene raads
vergadering belegd; terwijl aan de regeering eene
depêche was gezonden, met verzoek de afbraak tot een
nadere beslissing van den raad aan te houden. Toen
echter de gemeente-vertegenwoordigers op het raadhuis
bijeenkwamen, stonden zij voor een fait accompliwant
reeds te 12 uren was met de afbraak een begin gemaakt,
en te 4 uren de kap van den toren verdwenen. Nadat
eenige leden de houding van burgemeester en wethou
ders ten deze ten sterkste hadden gegispt, werd met
bijna algemcene stemmen eene motie van afkeuring als
krachtig protest tegen deze daad aangenomen.
Naar wij vernemen zoo schrijft men uit Harlingen
aan de Nieuwe Rotterdamsche courant bevindt zich
de kommandant van de strafgevangenis te Leeuwarden
thans te TsIIage, ten einde zich te verantwoorden wegens
de jongste uitbraken. Verder meldt men ons, dat er order
is gegeven bij het minste teeken van insubordinatie den
delinquent neder te schieten.
Jl. Donderdag avond omstreeks 9} uur heeft te
Amsterdam eene gasontploffing plaats gehad in eene
kamer van een perceel op de Pijpenmarkt, op het oogen-
blik dat eene jufvrouw met licht binnentrad, die daarbij
dan ook brandwonden heeft bekomen, terwijl hetplafond,
de meubelen en ramen dier kamer zijn vernield. Er was
des namiddags door werklieden van de Amsterdamscke
gasfabriek op die kamer gewerkt. Ofschoon door den
geweldigen slag alle huizen in den omtrek dreunden,
zijn de gevolgen niet zeer beduidend geweest, en was de
hulp der spoedig aangerukte brandweer gelukkig over
bodig.
De Zigeuners zijn, van Leiden komende, Bodegraven
gepasseerd, en na te Alphen een nacht gebivouaqueerd
te hebben, in de richting van Woerden doorgetrokken.
Vele ingezetenen herkenden in hen een gedeelte van
den grooten troep, die den laatsten keer daar geweest was.
Eergisteren is Gioacchino Rossini te Parijs in den
ouderdom van 76 jaren overleden. Hij werd te Pesaro in
de Romagna in 1792 geboren, alwaar zijn vader trompet
tist en inspecteur der slachterijen was. Zijne moeder Anna
Guidarini was aan het tooneel verbonden als chanteuse.
Zijn vader werd in 1793 wegens zijne republikeinsche
gevoelens gevangen gezet. Later verkreeg hij echter we
der de vrijheid. De jeugdige Gioacchino schijnt te dier
tijde van allen lust tot den arbeid ontbloot te zijngeweest
en werd in de leer gedaan bij een smid. Later zong hij in de
koren der kerk en vormde zich langzamerhand tot com
ponist. Zijn eerste werk was de Cambiale di matrimonio,
eeneopera-bouffe,in 1810 te Venetië opgevoerd. Tancredo
was voorts de eerste schrede op zijn weg naar wereld
beroemdheid; zijn laatste werk was de hymne voor de
tentoonstelling van 1867. Zijne tegenwoordige weduwe
is Olympe Pelissier, met welke hij, na het overlijden zij
ner eerste vrouw, in 1847 gehuwd was.
Algemeen overwicht.
Ook de beroemde Fransche rechtsgeleerde Marie heeft
omtrent de vervolgingen naar aanleiding van de'inschrij
ving tot het oprichten van een monument ter eere van
Baudin zijn gevoelen uitgesproken. „Aan eenige recht
bank een veroordeelend vonnis te dier zake te vragen,
is Zcgt hij van haar de bekrachtiging van den op
stand tegen het recht te eischen, in elk geval waarin die
opstand de zegepraal behaalt, is te verlangen dat de ver
dediging van het recht misdrijf wordt door de omstan
digheid alleen dat het recht overwonnen werd."
De rechtbank der Seine is echter van een ander ge
voelen geweest en heeft de heeren Delescluze en Quentin
redacteurs van le Réveil, Peyrat hoofdredacteur van
1'Avenir national, Ghalemel-Lacour redacteur van de
Revue nationale, allen veroordeeld: de eerste tot eene
gevangenisstraf van 6 maanden en eene boete van twee
duizend franken met ontzetting van zijne burgerlijke en
burgerschapsrechten, de overigen tot eene boete van
twee duizend franken.
„Overwegende zegt de rechtbank in haar vonnis -
dat de herinnering aan den dood van Baudin, zoo al niet
door sommigen geheel en al vergeten, althans bij de
meesten door lange jaren van rust en kalmte der gemoe
deren uit het geheugen was gewischt; dat de gebeurte
nissen, op 2 December aangevangen, waren bekrachtigd
geworden door de herstelling des keizerrijks, en dat een
nieuw gouvernement, uit het algemeen stemrecht voort
gekomen, het lot van Frankrijk had bepaald. Overwe
gende dat, om te protesteeren tegen het vaderland en de
regeering, die herinnering aan Baudin's dood is verleven
digd geworden, met het doel om het keizerrijk in min
achting te brengen en tevens om de openbare rust te
verstoren of tot haat of verachting tegen de regeerin?
des keizers aan te zetten." Ziedaar de politieke vrij
heid, welke Frankrijk geniet in den jare 1868.
Bij de pleidooien in deze zaak heeft de regeering in-
tusschen harde waarheden moeten hooren. Zoo ontleenen
wij aan het verslag der zitting de volgende uitingen van
een der verdedigers, mr. Gambetta:
„Wie is onbekend met hetgeen op 2 December is voor
gevallen? Toen heeft een onbekend man zich meester
gemaakt van Frankrijk met behulp van lieden, waarop
men kan toepassen hetgeen Sallustius zegt van Catilina'9
omgeving en hetgeen Cesar zelf heeft gezegd bij de be
schrijving zijner medeplichtigen: „het uitvaagsel der
bevolking." Met dergelijk personeel sabelt men sedert
eeuwen de bevolkingen en ondanks de verschijning va»
mannen als Socrates, Thraseas, Cicero en Cato, wordt
dan het recht vertrapt onder de stevels van den soldaat.
Men heeft op 2 December Frankrijk niet gered, maar
slechts de schendende hand aan het vaderland geslagen-
Gij zegt dat de natie u hare goedkeuring heeft geschon
ken, ja namelijk in zooverre dat, dank zij electriciteit e»
stoomvermogen, men Parijs zoowel als de departementen
heeft bedrogen, het een door de andere en omgekeerd-
„In de departementen werd aangeplakt dat Parijs zich
onderworpen had, maar het was vermoord, gefussilleerd,
en de weerlooze volksmassa werd gemitrailleerd. Ik heb
vrienden gehad, die bij het verlaten van 1'école de droit
werden doodgeschoten; zij pleegden geen verzet, maar
't is waar zij hadden in zooverre ongelijk dat zij het recht
wilden gaan leeren in een land, waar dit zoo weinig
geërbiedigd werd. Indien gij veroordeelt, dan zult gil
daarbij uitmaken dat 2 December geenszins in strijd D
met de moraliteit en dat de lieden, op de barrikaden ge;
vallen, op wettige wijze werden doodgeschoten. -Gij
spreekt van een ratificeerend volksbcsluit, maar gij ge
voelt zoo goed dat voor dergelijke daden geen goedkeu
ring mogelijk is, dat gij door eene tweede ratificatie der
correctioneele politie alle debatten over die feiten wil'
verbieden. Gisteren is het openbaar ministerie bij
het nemen van zijn requisitoir geëindigd met eene be
dreiging. Gij hebt gezegd: „Wij zullen nog nader over
wegen wat ons verder te doen staat." Welnu wij vreeze»
noch uwe bedreigingen noch uwe minachtende bejege
ning. Gij kunt ons treffen, maar het staat niet in uwe
macht om onze eer te ontnemen." (Toejuichingen onder
hot publiek, waarop de terechtzitting eenige oogenblik'
ken geschorst wordt).
Gedurende de behandeling dezer procedure voor de
Scine-rechtbank trokken verschillende troepenafdecli»'
gen met geladen geweren Parijs door.
De verhalen van le Gaulois omtrent de ontdekkipS
van eene samenzwering door de Fransche regeering, 'D
ons vorig nommer medegedeeld, hebben, volgens
Droit, eene instructie ten gevolge gehad. De hoofdre
dacteur van le Gaulois zal waarschijnlijk terecht sta®11
wegens het verspreiden van valsche nieuwstijdingen ter
verstoring der openbare rust.
Reeds vermeldden wij met een enkel woord hetgeen
lord Stanley in zijne redevoering te Linn omtrent den
toestand van het Oosten gezegd heeft. Wij laten hier thans
het door hem dienaangaande gesprokene in zijn gehee
volgen: „lk vrees dat allen die den blik naar het Oosten