öuitmlcmi).
Brieven uit België.
gorden uitgesproken, in welk geval hij ziek tot Z. M.
JJen koning met een request om gratie zal wenden, het
hem daarin moge willen ondersteunen. Hieraan
twijfelde hij ook niet, want het hof zal het eens zijn met
aei* eminenten rechtsgeleerde: dat straf geen kwaad
ma8' zijn; het hof zou het kwaad van dezen niet met
kwaad willen straffen, of zijne barbaarschheid
"aarom met eene barbaarsche straf willen vergolden zien.
Nadat de advocaat-generaal verklaard had niet te willen
tePhceeren, heeft het hof de uitspraak bepaald op
a- Donderdag, des morgens te 10 uren.
Gemengde berichten.
Net brood uit de Rotterdamsche brood- en meel-
'abriek schijnt te Utrecht goed te bevallen. Het debiet
Ueemt zoodanig toe, dat Zaterdag jl. daar ruim 2400
brooden zijn verkocht.
Te Heerenveen is een geneesheer door de arron-
dissements-rechtbank veroordeeld tot betaling van 27
geldboeten, ieder van f'2, wegens het weigeren der ge
vorderde verklaring aan welke ziekte door hem behan
delde patiënten waren overleden.
Jl. Zaterdag ontvluchtte te Maastricht een mis-
dadiger uit het huis van arrest. Terwijl men hem uit
^!)ne gevangeniscel naar het bureau van den rechter van
'nstructie overbracht, wist hij zich van zijne handboeien
'e ontdoen, gaf daarop een zijner bewakers een stoot en
'Uitvluchtte door de openstaande deur van het gerechts
gebouw, welke hij achter zich dichttrok. Hij heeft door
d® Pieterspoort de stad verlaten en zou volgens de loo-
Pende geruchten in de holen van den nabijgelegen
Pietersberg zich verscholen hebben.
Uit Alphen wordt gemeld dat de onder Zwammer-
danr gelegen landgoederen van den prins van Oranje in
veiling eene som van ruim f 40,000 hebben opgebracht.
Het dagblad van Zuid-Holland en 's Gravenhage
^eldt, dat de exploitatie van het gemeente-badhuis te
beheveningen over het afgeloopen badseizoen ruim ander
halve ton heeft opgebracht, en eene zuivere winst van
jP''n twintig duizend gulden heeft afgeworpen; hetaantal
'aden, zoo binnenshuis als in de open zee genomen, wordt
®P ruim veertig duizend begroot, terwijl meer dan twintig
'luizend personen van de talie dé hole gebruik zouden
Smaakt hebben.
De oorzaak der plaats gehad hebbende volks-
"Ploopen te Dresden schijnt gelegen te hebben in ont
evredenheid der commissionairs of zoogenaamde
u'unstmannen over eenige door den gemeenteraad ten
pnnen opzichte genomen besluiten. Gisteren hebben
Zlch de ongeregeldheden herhaald, zoodat politie, infan-
terie en cavalerie de menigte weder uiteen moest drijven
eu een aantal arrestatiën werden gedaan.
De Zwitsersche bondsraad heeft aan aldecantonale
sturen eene circulaire gericht omtrent de laatste over-
stroomingen, welke zoo ontzettende rampen hebben te
weeg gebracht. Aan deze circulaire ontleenen wij het
V|%ende „Er kan thans niet
langer betwijfeld worden
«'ij zijn door een onheil getroffen, gelijk onze geschie
de in de laatste eeuwen niet te vermelden had. De
of
iei
^tons gekomen bijzonderheden bevestigden dit oordeel.
i'iekantons: Tessin, St. Gallen en Grauwbunderlandzijn
VerWoest, twee andere, Uri en Walliserland, hebben veel
gleden. Het aantal omgekomenen is zeer groot. Alleen
11 het dorp Loderio telt men er vijftig. Watde materieele
chade betreft, deze is ontzaglijk en op vele plaatsen
v°°i' den leeftijd van vele geslachten onherstelbaar. Zeer
plaatsen staan onder waterandere plaatsen, nog
°or grooter onheil getroffen, zijn in puin bedolven of
oUheel verwoest. De regeering van Tessin schat de schade,
j, uen aan staatseigendom toegebracht, op een millioen."
I^r 's in verschillende rijken van Europa, ook in Neder-
"d, aanvrage gedaan om vrijwillige bijdragen tot leni-
nS van den nood der bevolking in een oord, waarvan
0 vele reizigers uit alle landen jaarlijks de schoonste
Ruïneringen met zich nemen.
Tlicnuoineteristaiiil
Dct.'sav. 11 u. 52 gr.
's morg.7 u. 48 's midd. 1 u.56 gr.
Algemeen overzicht.
°lgens berichten uit Madrid werd tegen heden een
nilest van het voorloopig gouvernement verwacht^ j
Ma- verschiNende junta's ontbonden worden ver-
m a*d en voorts de grondslagen van het nieuw régime
-"est
ajj. vuuiio ue giuuuoiageu van net nieuw regime
V;i®Cllgezet en ontwikkeld. Intusschen is reeds bij besluit
het voorloopig gouvernement, behalve de reeds
]a'°men maatregelen, nog de absolute vrijheid van het
y' °nderwijs als rechtbeginsel vastgesteld.
an clericale zijde wordt, met het meeste genoegen
vermeld „dat de burgerkrijg in Spanje reeds is uitge
broken." De bisschop van Tarragona zou zich namelijk
aan het hoofd van twee duizend man hebben gesteld cn
eene stelling nabij zijn bisschoppelijken zetel hebben
ingenomen om voor God en don Carlos tegen de revolutie
te strijden. Indien dit bericht mocht bevestigd worden
dan blijkt het dat al het onheil door de geestelijkheid
reeds over Spanje uitgestort dus weder vermeerderd zal
worden. Moet men zich dan verwonderen dat op zeer
enkele plaatsen door de onontwikkelde bevolking, gedu
rende de eerste dagen der revolutie in een oogenblik
van hartstochtelijke woede over al dat naamloos onrecht,
haar door de van christelijke liefde sprekende en pree-
kende geestelijkheid aangedaan eenige kloosters in
brand werden gestoken, of dat de menigte nog dezer
dagen eene demonstratie voor het huis van den pauselijken
vertegenwoordiger mgr. Franchi heeft gedaan.
Het officieus Fransch regeeringsorgaan le Constitu-
tionnel bevatte in den laatsten tijd steeds minstens eens
per maand eene tegenspraak van de geruchten nopens
plaats hebbende of plaats gehad hebbende onderhande
lingen of gedachtenwisselingen tusschen Nederland cn
Frankrijk over een handelstractaat of eene militaire over
eenkomst. Nauwelijks werd dezer dagen door la Gazette
de Liège dit gerucht in bevestigenden zin besproken of
onmiddellijk bevat le Constitutionnel weder eene tegen
spraak. De door ons reeds geruimen tijd geleden uitge
sproken noodzakelijkheid eener interpellatie in deNeder-
landsche volksvertegenwoordiging schijnt ons door de
houding van dit officieus orgaan niet verminderd.
Wij gelooven dat hierop te meer valt aan te dringen
omdat, tegenover le Constitutionnel, La Finance het
Fransch dagblad van dien naam en 1'Opinion nationale
het tegendeel blijven verzekeren. L'Opinion nationale
bevat het volgende„Wat ook zekere Duitsche dagbla
den en eenige Belgische organen mogen zeggen, die zon
der twijfel bij de quaestie belang hebben, de overeen
komst tusschen Frankrijk en Nederland is een fait
accomplidoch zal eerst publiciteit erlangen zoodra de
loop der gebeurtenissen dit noodzakelijk zal maken."
L'Etoile Beige, welke de geruchten omtrent dergelijk
verdrag heden bespreekt, acht het evenzeer wenschelijk
dat in de Belgische kamer van afgevaardigden daarom
trent eene interpellatie tot de regeering worde gericht.
Do Oostenrijksche regeering heeft tot beteugeling der
door de Czechische partij uitgelokte ongeregeldheden
in en nabij Praag onder andere exceptioneele maatrege
len, welke het in staat van beleg stellen moeten vervan
gen, besloten om de directie der politie van het plaat
selijk bestuur over te dragen aan den staat. De gemeen
teraad van Praag heeft aan dit besluit, ondanks de
oppositie eener kleine minderheid, onmiddellijk gevolg
gegeven.
Intusschen schijnt zich voor de Oostenrijksche regee
ring een gunstig verschijnsel in Bohemen voor te doen.
Als altijd en overal hadden de clericalen en de aristocra
tie in dat gewest eene gelegenheids-coalitie gesloten om
tegen het satanisch liberalisme van het tegenwoordig
ministerie te velde te trekken. Dat teeder verbond
schijnt echter blijkens de houding der clericale organen
in Bohemen plotseling verbroken te zijn. DeVolksfrcund,
een der laatstbedoelde dagbladen, begint reeds te spreken
van den „onchristelijken en revolutionnairen geest" der
aristocratie, welke Bohemen's autonomie en in het alge
meen de aanneming van hetfederatief stelsel in Oostenrijk
wenscht.
liet adres van antwoord op de troonrede van den
koning van Denemarken is in ontwerp thans bij het
Deensche parlement in behandeling. Wat de veel
besproken zinsneden der troonrede omtrent de Sleeswijk-
sche quaestie betreft, bepaalt liet ontwerp zich slechts tot
de herhaling van den koninklijken wensch dat men eene
regeling van dat vraagstuk ten slotte mag tegemoet zien.
De Turksche regeering heeft zich dezer dagen mogen
verheugen in het gunstig resultaat harer onderhande
lingen met de Societé génerale te Parijs omtrent eene
leening van honderd vijf en twintig millioen franken.
De voorwaarden dezer financieele overeenkomst worden
echter niet medegedeeld. Zij zullen, als naar gewoonte,
wel weder zeer bezwarend zijn.
Brussel 15 October.
De telegraaf heeft u reeds bekend gemaakt met den
uitslag van het consult dat gisteren op verzoek van
den koning en de koningin op het kasteel te Lacken
heeft plaats gehad. liet is nagenoeg hetzelfde refrein
de toestand van den kroonprins, zoo verklaren de mannon
van de kunst, is steeds gevaarlijk, doch niet geheel hope
loos. Behalve eenige wijzigingen in de redactie der
plirase was dat ook het resultaat der consultatie van don
23 Augustus. Ook toen, evenals nu, nam men zekere
beterschap waar. Men vraagt zich hier algemeen af of de
dokters die den doorluchtigcn zieke behandelen, zich
van den zieke en zijne ziekte wel het juiste begrip vor
men. Het is toch een feit dat zij een maand geleden
volstrekt niet geloofden dat de prins thans nog zou
leven, en nu is zijn betrekkelijk verbeterde toestand
geheel met hunne voorspellingen in strijd. Op grond van
dergelijke ervaring zouden de koning en de koningin
mogelijk verstandiger handelen met zich tot andere
dokters te wenden. Sommigen zelfs wilden dat men hulp
zocht bij de homoeopatliie doch gij begrijpt dat in deze
ernstige zaak alleen de koning en de koningin kunnen
beslissen. Do koningin lijdt zeer veel, en men zegt mij dat
het lezen van een artikel in een buitenlandsch blad, over
de troonsopvolging in België, haar zeer ontstemd heeft,
en dit is zeer verklaarbaar. Het is waarlijk vreemd dat de
Pruisische en Fransche dagbladen zich met deze quaestie
blijkbaar meer bezig houden dan de Belgische. Hier
koestert men sympathie voor de smart der koninklijke
familie, maar wat de toekomst van het land betreft
schijnt men volkomen gerust te zijn. In het ergste geval
en indien noch de koningin, noch de jonge en bekoor
lijke gravin van Vlaanderen kinderen van het mannelijk
geslacht ter wereld brachten, zou er nog een volkomen
practisch middel zijn om het behoud van de dynastie van
Leopokl zonder eenige tusschenkomst van eene vreemde
mogendheid te verzekeren. Men behoefde slechts het arti
kel dat de toepassing der Salische wet voorschrijft, uit de
grondwet te lichten. België heeft, behoudens een of twee
uitzonderingen, de beste herinnering van de vrouwen die
herhaaldelijk en op verschillende tijdstippen het land ge
regeerd hebben. De namen vanlsabella en Maria Theresia
zijn nog populair. Onder een constitutioneel stelsel alshet
onze zou er volstrekt geen gevaar bestaan zoo de kroon
van België aan een vrouw verviel. Het voorbeeld van En
geland is trouwens op zichzelven reeds voldoende om ons
gerust te stellen. De eenige ernstige bedenking die onze
staatsmannen daartegen kunnen aanvoeren is de noodza
kelijkheid om tot wijziging van dat artikel een constituante
bijeen te roepen, gelijk de grondwet nadrukkelijk voor
schrijft. Indien men zeker was dat de constituante zich
alleen bepalen zou tot de herziening van het artikel in
quaestie, zou men daarin zoo'n groot kwaad niet zien,
maaronze doctrinaire® hebben een onbestemd voorgevoel,
en niet zonder reden, dat, zoo eens de deur geopend ware
voor her vormingen,men de eischen van anderen,en bepaal
delijk de invoering van het algemeen stemrecht, zonder
nog van andere te spreken, niet zou kunnen buiten
sluiten, want het is duidelijk dat, daar de constituante het
dubbel aantal leden van het tegenwoordige wetgevend
lichaam moet bevatten, een geheel nieuw geslacht van
afgevaardigden daarin zitting zou nomen, waardoor het
met de doctinaire meerderheid gedaan zou zijn.
Gij zult mij ten goede houden dat ik over dit onder
werp niet verder uitweid. Het blijft toch slechts een
politiek van gissingen, maar het volgende is eene quaestie
die, ofschoon zij geene bepaald Belgische is, naar mijne
meening altijd den voorrang verdient, want het is een
quaestie van humaniteit.
Een gelukkig toeval heeft de volgende brief van een
Israëliet van Galatz ter mijner beschikking gesteld.
"Welke godsdienstige of wijsgoerige gevoelens men ook
moge belijden, geloof ik dat het tot de plicht van ieder
liberaal dagblad behoort tegen de schanddaden van de
regeering van Roumenië te protesteeren, en tevens de
Pruisische en Russische kabinetten, die direct of indirect
eene regeering beschermen die zulke afschuwelijke han
delingen te baat neemt, aan de kaak te stellen. Lees
en herlees het uit het Hebreeuwsck vertaalde nauw
keurig verhaal; het is van een ooggetuige, die tooneelen
beschrijft, welke aan de meest afschuwelijke tijdstip
pen van de middeleeuwen doen denken. Ziehier de
brief, ik hoop dat de Nederlandsche pers zich bij de
Middelburgsche courant zal aansluiten en in naam van
de menschelijkhcid en van het volkenrecht tegen eene
vervolging zal protesteeren, waarbij men zich niet eens
op het geloof beroepen kan, waaraan slechts zucht tot
gewin en de ellendigste politiek ten grondslag liggen.
„Galatz, 3 October 1863.
„Waarde heer en geloofsgenoot!
„Ik schrijf u in haast cn onderden pijnlijksten indruk
tevens; onze stad is heden het tooneel geweest van een
barbaarsch schouwspel dat de middeleeuwen terugroept,
en dat wij met de vervlogen eeuwen in de vergetelheid
waanden. Het is te walgelijk voor de pen al de begane
wreedheden te beschrijven; wie zou buitendien in staat
zijn al de rampen op te sommen die eene fanatieke en
overspannen bevolking in hare blinde en ontembare
woede, ongestraft doet ondergaan aan tallooze, weerlooze
offers V
„De reden was uiterst gering. Een arme israëliet was
bij een christen gegaan om eenige zakdoeken vanéén te
doen snijden, hetgeen hij zelf niet doen kon om de plech
tigheid van den dag (Zaterdag).
„De persoon die zich daartoe leende, schijnt de schaar
niet voorzichtig genoeg ter hand te hebben genomen,
want hij prikte zich het aangezicht een weinig.
„Dadelijk waren er menschen aanwezig om te schreeu
wen dat „de jood had christenbloed willen nemen" en de
commissaris van politie die daarop aankwam, sleepte een
israëliet door de straten tot het bureau en hitste de
menigte aan, door te roepen „ziet, de joden hebben dat
gedaan.",'
„Een (jj^prgiel^nan zou in het eerste oögpnblik gemak-
wj(ben kunnen doen smoren, maar het
