MIDDELBURGSCHE
COURANT.
N° 141.
Donderdag
1868.
<3mnenlanö.
3 September.
Editie van Woensdag avond 8 uren.
PUBLICATIE.
PATENTEN.
De Burgemeester en Wethouders van Vlisslngcn,
Waken bekend
Jat de patenten over het 4'1'' kwartaal, dienst 1807/68,
v.erkrijgbaar zijn gesteld ter gemeente-secretarie, waar
z!i kunnen worden afgehaald van den 22 Augustus tot
ca mot den 5 September 1868, van des voormiddags te
I(J tot des namiddags te 3 uren;
'lat de patenten, die niet binnen dien tijd zijn afge
haald, overeenkomstig de bepalingen der wet, aan de
huizen zullen worden afgegeven, door den deurwaarder
der directe belastingen, togen voldoening van het daar-
0r verschuldigde;
..^ordende de belanghebbenden tevens herinnerd, dat
die desgevraagd hun patent niet kunnen vertoonen,
2lco blootstellen aan de boete bij de wet bedreigd.
En is hiervan afkondiging geschied waar het
behoort, den 21 Augustus 1868.
De Secretaris, De Burgem. en Weth. voorn,
B. FORBES WELS. J. W. CALLENFELS.
Middelburg 2 September.
Volgens koninklijk besluit, gedagtcekeud Thun 29 Au
gustus, opgenomen in de Staatscourant van heden, zal
de tegenwoordige vergadering van de staten-generaal
worden gesloten op Zaterdag 19 September a., des
namiddags te twee uren.
Bij de gisteren in het kiesdistrict Sluis gehouden her
stemming voor de verkiezing van een lid voor de provin
cie staten van Zeeland zijn 337 biljetten ingeleverd,
Waarvan 6 oningevuld waren. De heer W. G. de Smidt
n°taris te Schoondijke, verkreeg 171, mt F. J. Brevet'
"°taris te lJzendijke160 stemmen zoodat eerstge-
Uoemde is gekozen.
Den 31 Augustus jl. zijn van 's rijks marine werf te
v hssingen ongeveer 60 geëinploieerden en werklieden
bedankt of gepensionneerd, en zijn de gewone werkzaam
heden gesloten. Men is thans nog bezig de laatste hand
leggen aan de opheffing, door het opruimen van de
werktuigen enz., welke tot hiertoe nog gebruikt zijn ge-
Worden.
Jl- Zondagavond zijn te 'sGravenhagc de leden van het
pe Ned. taal- en letterkundig congres door het gemeente
bestuur ontvangen in de groote zaal derteeken-academie,
Welke doelmatig was gedecoreerd, onder anderen met de
Wapenen der Noord- en Zuid-Nederlandsche provinciën
steden. De burgemeester jh>'. m>. F. G. A. Gevers
Boynoot hield ecne toespraak, waarin hij de congresleden
J"t België en Nederland namens het gemeentebestuur
hartelijk welkom heette, onder verzekering dat zij door
koninklijke residentie als vrienden werden ontvangen.
Prof. de Vries, vertegenwoordiger van het Nederlandsch
gouvernement, beklom vervolgens de estrade, en kweet
'ch van den hem door Z. M. den koning opgedragen
ast om de saamgekomenen namens de Nederlandsche
egeering het welkom te brengen. Hij herinnerde daarbij
aan het doel der congressen, zijnde dit niet alleen het
aankweckcn van de studie der Nederlandsche taal en
??n bloei der letterkunde, maar vooral het nauwer aan-
'nden van den broederband die tnsschen Noord en Zuid
Cstuat, en het opwekken van 't bewustzijn van die
?ederlandsche nationaliteit, welke niet alleen hier in het
^oorden bloeit, maar ook in Zuid-Nederland zich krachtig
C'toont. Ten slotte uitte, hij den wcnsch dat dit congres
h belangrijkheid niet bij vroegere moge achterstaan,
:'ar die zoo mogelijk overtreffe.
De heer D. Delcroix, afgevaardigde van het Belgisch
gouvernement, bracht het congres den groet over van
minister van binnenlandsche zaken van België,
j amens het Belgisch staatsbestuur gaf ookliij,overeen-
omstig ontvangen last, de hoop te kennen dat ook dit
,|bbgces, evenals vroeger, de heerlijkste vruchten zou
di^° .keer dc Maere-Limnandpr, volksvertegenwoor-
de ïin BelKië en voorzittter van het IX« congres, bracht
en burgemeester dank voor zijne hartelijke woorden en
b®,t tocgezegde gulle, broederlijke onthaal. Hij
H 1 welkomstgroet beantwoorden met de verzeke-
din-u allt ook dit eougres, onder zulke gunstige oinstan-
gheden geopend, werkdadig zal bijdragen tot bereiking
van het eenige, verheven doel: de ontwikkeling en
opbeuring van alles wat de zedelijke eenheid van den
Dietschen stam kan versterken en bevestigen. En wat
aangaat die zonderlinge ongeloofbare geruchten van
nevenbedoelingen, wier naklank tot hen was doorge
drongen, achtte hij het onwaardig die met een enkel
woord te bestrijden. Zij verdienen zeide hij -slechts
éen antwoord: het is onze verachting.
Nadat hierop ecne langdurige toejuiching gevolgd was,
viel een krachtig mannenkoor in van de koninklijk
nationale zangschool, onder leiding van den directeur
J. H. Marinus. De verzen waren vervaardigd door
dr. Wap, de melodie door Verhulst.
Nadat hiermede (terwijl namens's Gravenhage inmid
dels de eerewijn werd aangeboden) de plechtige ont
vangst der congresleden was afgeloopen, begaven deze
laatstcn zich in statigen optocht, met de koninklijke
nationale zangschool aan het hoofd, langs de straten en
pleinen der residentie naar de sierlijk verlichte en ge
tooide zalen der sociëteit de Vereeniging in de Willem
straat. Daar werden de leden hartelijk welkom geheeten
door den voorzitter der sociëteit, den heer Th. van den
Bergh, die onder anderen in zijne toespraak verklaarde
dat hij tot ziju groot genoegen de woorden had gehoord
van den voorzitter van het IX" congres, waarmede deze
den kop indrukte van die artikelen, welke door het land
zijn verspreid om het congres in een slecht daglicht te
stellen. Hij eindigde met een dronk op het welzijn van
al de aanwezigen.
Dr. W. J. A. Jonckbloet verzekerde, als voorzitter der
regelings-commissie, in antwoord aan den vorigen spreker,
dat hij met geestdrift den beker aanvaardde, zoo gul, zoo
vriendschappelijk, zoo welwillend aangeboden, en be
tuigde zijn dank voor het ontvangen onthaal, door ten
slotte een beker te brengen aan de sociëteit de Ver
eeniging.
Prof. j. F. J. Heremans uit Gent sprak evenzeer den
dank zijner Vlaamsche broeders uit voor de wijze van
onthaal, wees op de hooge, op historische gronden rus
tende beteekeuis van dit congres, en eindigde met den
wcnsch dat Nederland, zoowel het Zuiden als het Noor
den, bloeie en groot worde door den nationalen zin, door
do zedelijke eenheid tusschen Noord en Zuid.
Vervolgens begaven de leden en hunne dames zich
naar de prachtig verlichte tuinen der sociëteit, waar de
tonen der 's Gravenhaagsche kapel, ouder leiding van den
heer C. de Groot, vroolijk schalden. De nationale zang
school hief mede nogmaals een lied aan, zijnde dat van
dr. Wap, te Denderwonde bekroond. De muziek van
Nicolai won hoogen lof, die mede werd gebracht aan de
leden der nationale zangschool, zoowel door den heer
S. J- van den Bergh, eerste secretaris van het congres,
als door den heer liichard Holl, terwijl nu. Julius Vuyl-
steke voorts een hartelijk woord richtte tot den voor
zitter der sociëteit, den heer Th. van den Bergh.
De eerste zitting van het congres werd Maandag ge
houden. De heer Jonckbloet heette de leden namens de
regelingscommissie welkom. In zijne rede deed hij uit
komen dat, wat ook laster of nijd hebben uitgestrooid,
men er niet aan denkt om hier te treden op politiek
terrein, of aan een streven naar sociale omkeeringen,
maar naar eenheid van samenwerking in de sfeer der
intellectueele belangen, waarbij de Nederlandsche taai
en letterkunde op den voorgrond staat. Verder riep hij
de krachtige medewerking van allen tot het doen slagen
van dit congres in; herinnerde met weemoed aan de
overledenen Te Winkel en van Lennep, en bracht ten
slotte dank aan de regeeringen van Nederland en België
voor hare blijken van belangstelling, en aan alle hoog
geplaatste staatslieden en gevierde letterkundigen, die
zich aan het congres hebben aangesloten.
Daarop namen de werkzaamheden een aanvang. Met
levendige toejuiching werd begroet het voorstel van den
heer Noordziek, om uit naam der regelingscommissie
dr. W. J. A. Jonckbloet tot voorzitter te benoemen. Tot
eere-voorzitters werden bij acclamatie benoemd de minis
ter van binnenlandsche zaken in Nederland, de commis
saris des konings in Zuid-Holland, de burgemeester van
's Gravenhage, en de heer Vrambout, gouverneur van
West-Vlaanderen. Tot onder-voorzitters de heeren prof.
Heremans uit Gent, de Maere Limnander, Belgisch volks
vertegenwoordiger, voorzitter van 't IX'congres, dr. N.
Beets en Noordziek, onder-voorzitter der regelings-com
missie. Tot secretarissen de heeren Frans de Cort, uit
Brussel, Jan vanBeers uit Antwerpen, S. J.van den Bergh
en T. van Westhreene Wzn.
Het eerelidmaatschap is aangeboden aan de voorzitters
van de beide kamers der staten-generaal, den minister
van binnenlandsche zaken in België, den oud-minister
aldaar, den heer Alfons van den Peereboom, den heer
Gericke, onzen gezant in Brussel, mevrouw Bosboom-
Toussaint (deze laatste onder daverende toejuiching)
de heeren Hendrik Conscience en de oud-minister
Bosscha. Ware de dood niet tusschenbeide getreden,
dan zou, volgens mededeeling van den voorzitter, de
eerste naam die van mr. Jacob van Lennep zijn geweest.
Een ingekomen voorstel van de heeren Nijhoff, Thieme
en Sijthoff, uitgevers van van Lennep's werken, om eene
commissie tc benoemen ten einde een monument voor
dien beroemden schrijver op te richten, waartoe zij als
eerste bijdrage 300 beschikbaar stellen, is met toe
juiching aangenomen.
De heer Rolin Jacquemins heeft zijn in het vorig
congres gedaan voorstel, om den naam van Nederlandsch
taal- en letterkundig congres te veranderen in Neder
landsch letterkundig en maatschappelijk congres, inge
trokken. Daarvoor werd dien heer door den voorzitter
dank gebracht, daar dit voorstel zoo licht een twistappel
had kunnen worden.
Na bespreking van een voorstel van d>'. van Vloten om
den naam van 't congres in dien van Nederlandsch taal
congres te veranderen, is besloten, op voorstel van den
heer Vuylsteke, om de regelingscommissiën evenals tot
dusver vrij te laten ten aanzien van den naam, mits het
oorspronkelijke doel en programma der congressen in liet
oog worden gehouden.
Aan de uitvoerings-comtnissiën wordt overgelaten of
de congressen in het vervolg al of niet in afdeelingen
zullen gesplitst worden, waartoe in het IX'' congres het
voorstel was gedaan.
Na het houden eener pauze werden H. M. de koningin
en Z. K. II. prins Frederik door eene daartoe benoemde
commissie, aan wier hoofd zich de burgemeester bevond,
binnengeleid en door de gansche vergadering, waaronder
vele dames, staande en met gejuich en handgeklap ont
vangen. Uit naam van 't congres werden de vorstelijke
personen door den voorzitter welkom geheeten en voor
hunne belangstelling dank gebracht.
Prof. II. E. Moltzer van Groningen hield eene voor
dracht, getiteld: „In het rijk der taal is de vox popuh
niet de nox dei? Hij deed daarin uitkomen dat het volk
de taal naar zijne behoefte vervormt. Als voorbeelden
haalde hij aan „loep mar tiegen," zooals een Friesche
boer de locomotief heette „kom- en eisch-winkel" voor:
komenij'swinkel; „dat riekt naar den mosterd" voor: dat
riekt naar den mutsert (brandstapel); „hij is een rijke
fokkerC voor: den naam van den rijken bankier Fager;
„hij of zij heeft muizennesten in het hoofd" voor: muize
nissen (moeizaamheden) enz.
Dr. Beets wenschte een afwezige, het volk, te verde
digen tegenover het „kom-en eisch-winkel." Het volk
heeft nooit aan die vervorming gedacht. Halve geleer
den, betweters hebben dat verkeerde woord gemaakt, of
misschien 't een of ander schoolmeestertje die voor
„kommenij's" stond en dat woord niet begreep.
De .heer J. J. L. ten Kate droeg eene proeve uit een
nieuw gedicht voor, getiteld „de Planeten."
De heer A. de Jager hield eene voordracht „over eenige
hodendaagsche taalgebruiken in Noord en Zuid", de heer
Heremans uit Gent „over de letterkundige betrekkingen
tusschen Noord en Zuid in de 17c eeuw."
De Vlaamschedichter Jan vanBeers droeg een oratorium
voor, getiteld „de Oorlog", bestemd um door een Vlaam-
schen toonkunstenaar te worden bewerkt. H. M. de
koningin bracht dezen letterkundige persoonlijk een
woord van dank, en verliet daarna met Z. K. H. prins
Frederik de vergadering, onder de toejuiching der aan
wezigen.
Hiermede was de eerste zitting geëindigd.
Des avonds te half acht uren had in den koninklijken
schouwburg een nationaal concert plaats, onder leiding
van den heer W. F. G. Nicolaï.
Van de gisteren gehouden zitting deelen wij in ons
volgend nommer een overzicht mede.
Heden had de laatste zitting plaats en werden weder
verscheidene voordrachten gehouden, waaronder die van
een onuitgegeven gedicht door den heer A. J. de Buil,
alsmede eene van den heer G. F. Drabbe, van Hageveld,
over het verband tusschen opvoeding en onderwijs.
Het congres heeft besloten den wensch aan de regee
ring te kennen te geven, dat het zegel van alle
drukwerken, hetzij van dagbladen, hetzij van andere
geschriften enz., geheel worde afgeschaft.
Het volgende congres zal te Leuven worden gehouden.
Prof. J. F. J. Heremans, van Gent, heeft dr. \V. J. A.
Jonckbloet dank gebracht voor zijne uitnemende leiding
als voorzitter. Laatstgenoemde sloot daarop het congres,
onder dankbetuiging aan allen die tot het welslagen
daarvan hebben medegewerkt, alsmede voor den zede
lijken steun, door II. M. de koningin en andere vorstelijke
personen verleend.
