MIDDELBURGSCHE
COURANT.
N'°' 129.
1868.
Donderdag
13 Augustus.
Editie van Woensdag avond 8
uren.
Middelburg 13 Augustus.
Ho Staatscourant van 11 dezer bevat het in ons vorig
lommer uit het Staatsblad overgenomen koninklijk be-
lut van den 29 Juli jh, houdende opheffing van het
oepartement voor de zaken der hervormde en andere
Erediensten, behalve die van den roomscli-catholieken.
Tevens is in de Staatscourant opgenomen het konink-
'Jk besluit van dezelfde dagteckening, houdende ophef-
"K van het departement voor de zaken van den roomsch-
oatholieken eeredienst. De motieven zijn gelijk aan die
van het eerstgenoemde besluit. Overigens luidt het aldus:
Wij Willem III, hij de gratie Gods, koning der Ne
derlanden, prins van Oranje-Nassau, groot-hertog
van Luxemburg, enz., enz., enz.
Hebben besloten en besluiten
Ons besluit vau 2 Januari 1868 (Staatsblad n». 2) in
te trekken;
voorts, in overeenstemming met ons besluit van
April 1862 (Staatsblad u». 43), het volgende vast te
stellen
te rekenen van 1 September aanstaande, wordt het
cgcnwoordig departement voor de zaken van denroomsch-
'itholicken eeredienst opgeheven en het beheer van die
■'ken aan onzen minister van justitie, tot hiertoe belast
niet het belieer van genoemd departement, opgedragen,
Onder bepaling:
1". dat de zaken van gomeldon eeredienst zullen be
handeld worden in do bureaux van het opgeheven
departement, die ecne bijzondere afdeeling zullen
uitmaken, waarvan de directie, onder de bevelen van
onzen voornoemden minister, wordt toevertrouwd aan
Oen hoofdambtenaar, die reeds vroeger onder den titel
„administrateur voor do zaken van den roomsch-
olieken eeredienst'' heeft gefungeerd en nu laatstelijk
3 secretaris generaal bij het opgeheven departement
erkzaam geweest is;
dat over de uitgaven, bij hoofdstuk IVA der staats-
"egrooting voor het dienstjaar 1867 en bij hoofdstuk XI
voor het dienstjaar 1868 toegestaan, met inachtneming
van de bestaande verordeningen, onder vcrantwoordc-
llkhcid van onzen voornoemden minister zal worden
beschikt;
0». jat ,|c staatsuitgaven voor de zaken van den
OQmsch-catholieken eeredienst voor 1869 en volgende
'enstjaren zullen worden opgenomen in een afzonderlijk
oofdst.uk B der begrooting voor het departement van
Justitieen
4" dat onze voornoemde minister ons nadere voor
dacht zal doen omtrent de organisatie van de hiervoren
1 bedoelde afdeeling.
Iedereen weet dat de besluiten tot wederinstelling van
e ministeries van eeredienst in Januari van dit jaar,
°°i' de ministers Heemskerk, van Zuylen, Sctiimmel-
lEüninek c.s. geprovoceerd, en op grond van hun advies
doi
®°r den koning genomen, niet anders waren dan
cr kunstgrepen waardoor de toenmalige ministers steeds
J^proefd hebben zicli staande te houden, üoor de heeren
wintgens en van Lijnden in het kabinet op te nemen
^Enden zij twee partijen in de kamer nauwer aan zich te
herbinden, en om dat doel te bereiken,schroomden zij niet
yen koning besluiten te doen nemen die niet alleen geheel
'n strijd waren met weinige jaren geleden genomen beslui-
*en, maar waarvan zij wisten of althans hadden behooren
te weten dat zij na hun staatkundig overlijden hoogst
Waarschijnlijk weder zouden worden vernietigd.
Hat staatkundig overlijden is echter spoediger gevolgd
jan zij verwacht hadden. En de wederinstr Hing van de
appartementen van eeredienst heeft, evenals de andere
auddelen door het ministerie Heemskerkvan Zuylen
aangewend om zich met geweld aan de natie te kunnen
'ij ven opdringen, slechts weinig uitwerking gehad.
Ho opheffing ten tweede male van do departementen
van eeredienst is dan ook een maatregel die te nauwer-
n°od de aandacht verdient; hij is zoo natuurlijk, vloeit
zoozeer uit den loop der omstandigheden voort, dat
'Ueinand er door verrast is. Indien in de koninklijke
Eluiten iets bijzonders ligt, dan betreft dit alleen den
Vorm. Legt men toch de besluiten van 21 April 1862 en
vaa 29 Juli 1868 naast elkander, dan ziet men dat de
OV('rwogingevi de zelfde ziju, dat de gebezigde woorden
bijna alle met elkaar overeenkomen. Van de motieven
door de vorige ministers voor de wenschelijkheid van de
wederinstelling der departementen opgegeven, wordt
en dit ignoreeren is volkomen verdiend met geen
enkel woord gerept. Men kan als het ware zeggen dat
de besluiten van 21 April 1862 den 29 Juli 1868 op nieuw
zijn van kracht gemaakt. Wat tusschen beide datums
ligt wordt als vergeten beschouwd. Men leest voorts in
de overwegingen van de hesluiten van 29 Juli dit is het
eenige verschil nadrukkelijk dat de voortdurende
instandhouding niet strookt met het staatsrechterlijk
beginsel van scheiding van kerk en staat. Het is te ver
wachten dat het ministerie, deze overtuiging uitspreken
de, ook tevens het voornemen koestert om eene volko-
mcn.scheiding van kerken staat met spoed te voltooien.
Den 3 September a. zal te 's Gravenhage ten behoeve
der staatsspoorwegen worden aanbesteed het houwen
eener stecncn waclitsluis bewesten Vlissingen, met
eenige daarbij behoorendc werken.
Den 24 September a. zal worden aanbesteed: het
maken van de aardebaan en kunstwerken voor den
spoorweg tusschen Middelburg en Vlissingen met het
gedeeltelijk daarlangs strekkend kanaal, den onderbouw
van do brug te West Souburg, benevens een gedeelte
van den MiddelburgVlissingschen waterweg en eenige
verdere werken.
De gemeenteraad alhier zal op Vrijdag a., dos namid
dags te half drie uren, eene openbare zitting houden,
ter behandeling van de navolgende stukken: Voordrach
ten ter voorziening in de vacature van hulponderwijzeres
op school B en in die van hulponderwijzer op school D.
Tot lid van den gemeenteraad te Rilland is met alge-
meenc (twaalf) stemmen benoemd de lieer Jan de Jager.
Gisteren morgen is in het kerkgebouw der Doopsge
zinde gemeente te Amsterdam de 83e algemeene verga
dering der Maatschappij tot nut van 'talgcmeen geopend,
onder leiding van mr. A. E. J. Modderman, lid van het
hoofdbestuur, als voorzitter. Er zijn 206 departementen
vertegenwoordigd.
Itcnocmingen en besluiten.
eereteekenen. Vergunning verleend aan A. de Kok
en J. Horsten, te Tilburg, en P. J. Moet, te Haarlem, tot
het aannemen en dragen van het hun door Z. II. den paus
toegekende kruis Eidei et Virtuti; aan N. Zwarthoed, te
Volendam (gemeente Edam), en S. Weei, te Oudeniedorp,
tot het dragen van meergenoemd kruis en van do gouden
medaille 3c klasse en aan T. Oostrop, te Amsterdam, tot
het dragen van meergenoemd kruis en van de gouden
medaille 4'' klasse, hun als zouaaf in dienst van den paus
geschonken.
Verleend als blijk van koninklijke goedkeuring en
tevredenheid de bij besluit van 22 September 1855,
n°. 64, ingestelde bronzen medaille met een loffelijk
getuigschrift aan L. Millionair, J. Jacob en B. Martis,
pontvoerder, te Curagao, wegens het met levensgevaar
redden van drie roeiers, die door de hooge branding
buiten de haven aldaar met de loodsboot waren omge
slagen, in 1868.
ministerieels DErARTEMENTEN. Behoudens aanspraak
op pensioen of wachtgeld, op verzoek eervol ontslag
verleend aan W. G. de Bas, als hoofdcommies bij het
departement van hinnenlandsche zaken.
Voorts eervol ontslag verleend aan W. Cool, als hoofd
commies; J. G. vau Thiel, A. Schieke, P. van Sluys de
Quack en J. Manesse, als commiesen aan A. Goyaars,
1J. J. Schiedges en J. W. K. Hoger, als adjunct-commies;
allen hij het departement van hinnenlandsche zaken.
Bevorderd hij dat departement: tot referendaris
J. H. A. Kuyper, thans commies; tot commies J. II. van
Cranenburgh, thans adjunct-commies; tot adjunct
commies II. Wolft', C. J. van den Hoorn en J. C. Vermeer,
thans B klerken; tot bode G. Stavast, thans vaste knecht.
Benoemd tot adjunct-commies bij dat departement
E. G. F. 11. Smit Kleine.
leger. Benoemd hij het personeel van den geneeskun
digen dienst der landmacht in Oost-lndië tot officier van
gezondheid 3C klasse, de kweekelingen bij 's rijks-kweek
school voor militaire geneeskundigen M. L. von SOhsten,
A. Feikeina, W. de Koning Munting, F. L. Philipsen,
I TT. M. Numans, P. II. do Waal, E. Fliek en A. Cannegieter.
Overgeplaatst in hunnen rang hij liet regiment grena
diers en jagers de B luitenant A. G. F. de Petit, van den
stal der infanterie, werkzaam bij de normaal-schiet: chool
de B luitenant-adjudant J. L. Le Ilron de Vexela, van het
3C regiment infanterie; de B luitenant D. Acijelts, van
het 5» regiment infanterie, werkzaam bij de militaire
..verkenningen; de B luitenants G. Blaamv en J. J. Sas,
respectivelijk van het B en 7«'regiment infanterie, be
nevens de B luitenant-adjudant F. A. F.gter, van het
4e regiment infanterie.
Her üiïiïetsws.
De heer P. J. van Gricthuysen, predikant bij de her
vormde gemeente te Gcrkesklooster, heeft voor het
beroep naar Schore en Vlake bedankt.
De heer J. F. Kuyper, predikant hij de Nederduit-
sche hervormde .gemeente te Leiden (vroeger te Middel
burg), vierde jl. Zondag gedachtenis van zijn vervulden
40-jarigen predikdienst#-"
Eenige personen te 's Gravenhage, tot verschillende
j godsdienstige gezindten behoorendc, hebben zich tot
eene commissie vereenigd om dt J. C. Zaalberg Pz., op
den dag' van zijn wederoptrëden als predikant, een blijk
van vreugde en ingenomenheid aan te bieden.
4)uclerwijs.
Do Staatscourant van 11 dezer bevat het aan den
minister van hinnenlandsche zaken uitgebracht verslag
der commissie belast met het afnemen van examen C,
volgens artt. 61-65, en van examen B, volgens art. 60
van de wet tot regeling van het middelbaar onderwijs.
Naar aanleiding van het verhandelde in de jongste
bijeenkomsten der inspecteurs van het lager onderwijs,
heeft de minister van hinnenlandsche zaken bij missive
van 24 Juli II., door tusschenkomst van gedeputeerde
staten, verzocht aan de gemeentebesturen eene aanbe
veling te richten, om: 1. daar waar het bedrag der aan
de hoofdonderwijzers toegekende toelagen een beletsel
is om geschikte kweekelingen te vinden, aan den raad
voor to stellen, dat bedrag te verlioogen2. bij gemis van
geschikt mannelijk personeel, vrouwelijke kweekelingen
aan to stellen; 3. voor zooveel tot clnsver in hunne ge
meente voor volwassenen, die vroeger onderwijs hebben
genoten, de gelegenheid ontbreekt om gebruik te maken
van het onderwijs, daarin te voorzien door de oprichting
van-scholen; en tevens, om bij den raad al hun invloed
aan te wenden tot bevordering der oprichting van
schoolbibliotheken.
Marine en leger.
Naar aanleiding van Zr. Ms. besluit van den 5 dezer,
wordt het te Willemsoord liggende schroefstoomschip
Djainbi met den 1 September a. in dienst gesteld, met
bestemming naar Oost-lndië, en liet bevel daarover opge
dragen aan den kapitein-luitenant ter zee J. E. Bnijs.
Met dien datum zullen op dat stoomschip worden ge
plaatst: de luitenant ter zee B kl. J. Tromp, als lc offi
cier; de luitenants ter zee 2c kl. A. de Brnyne, J. P. J.
Luearclie en G. J. Fischer; de adelborsten lc kl. L. Dap
per, W. R. Adema, O. J. de Jong, P. II. Ter Meulen
J. C. van de Kasteele, J. Schimmel; C. J. de Vriese en
W. A. Cambier; de officier van gezondheid B kl. W. Dam-
mannde officier van gezondheid 3c kl. G. P. J. Theu-
nissen; de officier van administratie B kl. P. A. Le
Mahieu; en de scheepsklerken F. J. Olivier en H. B. Poel.
De kapitein-luitenant ter zee jhr. J. B. E. von
Schmiclt anf Altenstadt. en de luitenant ter zee 2c klasse
D. J. A. D. van den Steen, beiden laatstelijk behoord
hebbende tot het eskader in Oost-lndië, en van daar in
Nederland teruggekeerd, zijn op non-activiteit gebracht.
Koloniën.
Jl. Zondag zijn kierde per Fransche en Engelsche mail
aangebrachte brieven en dagbladen uit Nederlandsch-
Indië ontvangen. Do berichten loopen tot 27 Juni jl.
Over het algemeen bevatten de berichten weinig
nieuws.