MIDDELBURGSCHE
COURANT.
r 74.
Zaterdag
1868.
9 Mei.
töinnenlcmö.
Editie van Vrijdag avond 8 uren.
AAS1S ESTEBI N Cl.
Op Vrijdag den 22 Mei 1868, des voor middags ten
10 ure, zal, onder nadere goedkeuring, door den commis
saris des konings in de provincie Zeeland, of, bij zijne
afwezigheid, door een der leden van de gedeputeerde
staten, en in bijzijn van den hoofdingenieur van den
waterstaat in liet lldc district, aan liet gebouw van bet
provinciaal bestuur, te Middelburg, worden aanbesteed:
Het verdiepen en verbreeden der haven te
Breskens, het maken van een Oosterhoofd
en het onderhouden dezer werken gedu
rende 1868.
Deze aanbesteding geschiedt bij enkele inschrijving,
volgens 404 der algemeene voorschriften.
Het bestek ligt ter lezing aan het gebouw van het
ministerie van binnenlandsche zaken, aan dat van het
provinciaal bestuur van Zeeland, to Middelburg, en is
voorts op franco aanvrage, tegen betaling der kosten, te
bekomen bij den boekhandelaar M. Nijhoef, Raamstraat
no. 49 te 's'Gravenhage, en door zijne tusschenkomst in
de voornaamste gemeenten des rijks.
Den GJ™ en 3J™ dag vóór de besteding wordt de
noodigë aanwijzing op do plaats gedaan; voorts zijn
nadere inlichtingen te hekomen hij den hoofdingenieur
van den waterstaat te Middelburg en bij den aspirant
ingenieur te Breskens.
's Gravenhage, 21 April 1868.
Voor den minister,
De secretaris-generaal,
J. SCHRÖDER.
fRücIdeümrg Mei.
Met 26 tegen 11 stemmen is gisteren door de eerste
kamer besloten dat het voorstel der vijf leden tot het
richten van een adres aan Z. M. don koniiig, in de afclee-
ling-en zal worden onderzocht. Men zie verder het verslag
op deze en de volgende bladzijde.
Wij vernemen dat de gemeenteraad van Veere lieden
tot gemeente-genees-, heel- en verloskundige heeft be
noemd den heer P. J. van Dam, thans te Domburg.
Uit Goes schrijft men ons:
„LI. Woensdag en Donderdag werd het eindexamen aan
de burger-avondschool te Goes afgenomen, den eersten
dag schriftely k, den tweeden mondeling, aan J.deJongeAz.
C. Oranje Lz O. Quist en R. W. Roggenkamp, welke alle
vier het getuigschrift, bij de wet op het middelbaar
onderwijs ingesteld, mochten erlangen.
„Het mondeling examen werd door een klein publiek
bijgewoond, waaronder ook eenige dames.
„Het publiek dat men het meest zou verwacht hebben,
namelijk van bazen en handwerkslieden, was niet tegen
woordig, hetgeen men meent to moeten toeschrijven aan
eene zekere huiverigheid om zich bij zulke gelegenheden
te vertoonen. De vrij algemeene oppositie toch, die zich
in den aanvang tegen de hoogere burger- en burger
avondschool openbaarde, is veel verminderd.
„Een niet onaardig blijk van die veranderde stemming
gaf de harmonie De volharding, een muziekgezelschap
uit de burgerij, door na den uitslag van het examen eene
serenade te brengen aan de met goeden uitslag geëxami-
neerden.
»Er loopt een gerucht, voor welks waarheid ik echter
"iet kan instaan, dat de lieeren jhr. mr. J. J. Pompe van
ueerdervoort, schoonzoon van den volksvertegenwoor
diger Saaymans Vader, en mr. F. J- Tyndall de Veer, de
eerste rechter in, de tweede substituut griffier bij deze
rechtbank, de redactie der Nieuwe Goessche courant
hebben op zich genomen."
Kerüïmetsws.
Uit het vroeger medegedeelde zestal ter beroeping
van een predikant bij de Nederduitsche hervormde ge- j
meente te 's llage, is gisteren een drietal opgemaakt,
waarop zijn geplaatst de heeren Koningsberger, te Velp;
Kuijper, te Utrecht: en Jorissen, te Rotterdam.
Onderwijl.
I)e heer M. Hollebrands, sedert 1825 hoofdonder
wijzer aan de openbare school te Axel en den ouderdom
bereikt hebbende waarop hij recht heeft op pensioen,
heeft Donderdag der vorige week voor het laatst die
betrekking vervuld. Namens vele zijner tegenwoordige
en vroegere leerlingen werd hem een geschenk, bestaande
in eene pendule en een album, vereerd. Acht in t wit
gekleede meisjes droegen het geschenk op een gebor
duurd kussen van het raadhuis naar het schoollokaal,
gevolgd door al de tegenwoordige en vele oud-leerlingen.
De ingezetenen gaven door het uitsteken van vlaggen
van hunne belangstelling blijk. De gemeente-secretaris
hield bij het overreiken van het geschenk eene toe
spraak, welke door den onderwijzer werd beantwoord^
Wij vernemen, dat de examens voorgeschreven in
art. 77 der wet op het middelbaar onderwijs een aanvang
zullen nemen den 18 Mei e. k., en dat tot het afnemen
daarvan door den minister van binnenlandsche zaken
benoemd zijn de heeren dr. J. Steijn Parvé, inspecteur
van het middelbaar onderwijs te 's Hage, als voorzitter
dr. E. Verwijs te Leiden; dr. M. P. Lindo, inspecteur van
het lager onderwijs te 'slïagc; mr. P. Romeijn, directeur
der hoogere burgerschool te Middelburg; dr. E. Piaget,
leeraar aan bet gymnasium te Rotterdam; E.H.C.Schae-
fer, directeur der hoogere burgerschool te Roermond;
A. S. Kok, leeraar aan de hoogere burgerschool te Roer
mond W. N. Dinger, leeraar aan dc hoogere burgerschool
te Amsterdam; dr. D. Luhach te Haarlem; H. Eshuijs,
gymnastiek-onderwijzer te Rotterdam.
Aan vier van de vijf adspiranten die zich hadden
aangemeld voor het van 27 April tot 2 Mei te Groningen
gehouden landbouwkundig examen, is het diploma uit
gereikt, zijnde de heeren .1. C. Brouwer, J. li1 alm,
A. F. Weijdung en G. Tigler Wijbrandi.
Gemejsgctc bcriclHess.
liet nomtner van de Nieuwe Goessche courant van
gisteren vangt aan met een „bericht" volgens hetwelk
de redactie van dat blad in andere handen is overgegaan.
Wat de staatkundige richting aangaat stelt zij zich voor
voortaan de toestanden uit een onpartijdig oogpunt te
beschouwen, „voor het binnenland tot grondslag nemende
de bepalingen der grondwet waaronder wij leven.'
Prins en prinses Frederik hebben aan de konink
lijke kantwerkschool te Sluis een gift van 100 ge
schonken.
Het harmoÈicgezelsc'hap „Eensgézmdheid te
Breda, wenscht aldaar den 6 Juli a. een concours door
binnenlandsche muziekvèreenigingen te doen plaats
hebben. Ter uitvoering is aangewezen Weber's ouverture
Preciosa." De uitgeloofde prijzen bestaan in eene gou
den medaille, ter waarde van f 100, een zilveren vergulde
en een zilveren medaille.
In Frankrijk zijn niet alleen de speelkaarten aan
eene belasting onderworpen, maar worden van regee-
ringswege de modellen verstrekt voor de prenten en den
schoppen aas. De overige kaarten mogen de fabrikan
ten naar welbehagen laten maken. Het gouvernement
schijnt beducht, dat zelfs door de speelkaarten de poli
tieke begrippen der natie in gevaar zullen worden ge-
De Engelsche Spectator betoogt, dat het hoogst
noodzakelijk is, dat de galg wordt afgeschaft en men
geen misdadigers meer ophangt. Onder de aangevoerde
argumenten vindt men ook dat de straf pijn doet. Het
blad gaat nu na wat het beste middel is om een misdadi
ger van het leven te berooven. De guillotine keurt bet
af: het worgen is wel niet wreedaardig, maar 't schijnt
zoo evenmin acht het blad het aanbevelenswaardig' om
den misdadiger na het uitspreken van het vonnis het
hart te doorboren. Ten slotte komt het tot de conclusie
dat niets beter is dan den veroordeelde den kogel te
Naar inen verneemt ziin de onlangs gepensioneerde
hoofdambtenaren bij de directie der grootboeken, van
de nationale Nederlandsche schuld, dc heeren van Hat-
tem en de Beer, door óen groothertog van Luxemburg
benoemd tot ridders der orde van de Eikenkroon.
De Staatscourant van Woensdag bevat de wet van
den 19 April jl., tot vaststelling van uitgaven wegens
verstrekkingen door het departement van oorlog, dienst
1868.
geven.
Het gerucht van een aanstaand huwelijk tusschen
den kroonprins van Denemarken en prinses Louise, doch
ter van koningin Victoria van Engeland, wordt door de
Berlingskc Tidende tegengesproken.
Te Berlijn heeft gisteren in de Kurstrasse eene
gasontploffing plaats gehad, tengevolge waarvan eenige
personen werden gedood en andere in meerdere of min
dere mate gewond.
Te Göttlingen hebben de metselaars den arbeid
gestaakt. De patroons hebben echter vast besloten, de ge-
eischte verhooging der werkloonen niet toe te staan.
Een deel van hen die den arbeid staakten, hebben dien
weder opgevat.
Verkoopingen en aanbesiedingen.
Gisteren avond zijn alhier ten verkoop aangeboden
1. Een pakhuis en erve in de Korte Geere, wijk K
ïv. 356. Hoogste inschrijving 879.50. Niet verkocht.
2. Een huis en erve met tuin', geschikt voor „karoterij,"
aan den singel tusschen de Veersche barrière en Koe
poort, wijk S n». 56, ter inkoudsgrootte van 4 roeden
92 ellen. Hoogste inschrijving /1252. Niet verkocht.
- Den 20 dezer zal te 's' Hage worden aanbesteed do
aanleg' eener telegraaflijn gedeeltelijk met drie en gedeel
telijk met vier draden langs den staatsspoorweg van
Bergen op Zoom naar Goes, het spannen van een tele
graafdraad van Bergen Zoom naar Roosendaal en liet
maken der verbindingen met de bestaande lijnen te
Bergen op Zoom en te Goes.
The rrn om o ter stand.
6 Mei. 's av. 11 u.46 gr.
7 'smorg.7 u. 46 gr. 'smidd.1 u. 64gr, 'sav. 11 u.51 gr.
8 1, 's morg.7 u. 56 'smidd.lu. 73gr.
sttaten-gesieraai.
EEKSTE K.AME11.
Zitting van Donderdag 7 Mei. Beraadslaging en aanneming
voorstel vijf leden.
In deze zitting' is beraadslaagd over de vraag of het
voorstel der vijf leden, tot het indienen vaneen adres aan
den koning, in de afdeelingen zal worden onderzocht.
Tegen dat onderzoek verklaarden zich op verschillende
gronden de heeren Messchert van VoUenhoven, van dei-
Lek de Olercq, Sehimmelpeuninck van der Oijeen Hartsen.
De lieer Messchert van Vollenhoven achtte het onder
zoek in de afdeelingen onnoodig, vermits het doel dat
men zich met het adres voorstelt toch niet kan worden
bereikt1. om hetgeen niet in de voordracht zal mogen
vermeld worden, en 2. om hetgeen daarin, volgens de
bedoeling der voorstellers, wel zal worden opgenomen.
In het adres zal niet mogen worden gesproken over den
algemeenen toestand des lands; niet over het uitstekend
gevoerd buitenlandsch beheer; niet over het gelukkig
verdwijnen van de veepest; van dit alles geen woord. E ven-
min zal men de oorzaken der spanning mogen bespreken
1 en dus oolcnie tover het recht om politieke motiën van orde
aan te nemen, om begrootingen wegens politieke redeneu
I tc verwerpen, ook niet over de ongelukkige partijtwisten
i in het land. Geen woord mag over dit alles gezegd wor
den. Maar wat kan nu wel in het adres worden gezegd
I Dat de koning van ministers moet veranderen, of dat hij
weder de kamer moet ontbinden. Maar dan treedt men
i in dc soevereine rechten des konings; hij alleen heel'
hierover te beslissende kamer heeft hieromtrent geen
i raad te geven, die haar ook niet gevraagd wordt. Het
adres kan dus tot geen practiscli resultaat leideD, en
spreker verklaarde zich daarom tegen het onderzoek
van het voorstel.
De heer van der Lek de Olercq was mede met het
voorstel niet ingenomen. Hij ontkende dat er spanning
in het land is ontstaan na de beslissingen der tweede
kamer en de besluiten des konings. Er bestaat wel
spanning bij de politieke partijen, maar niet bij de
rustige ingezetenen. En wanneer nu over die vroegere
beslissingen en besluiten geen oordeel mag woidea
uitgesproken, dan zal liet adres nog minder zijn dan
water-en-melk. Doch liij zou het ooic on\ooiziolitig
achten over de beslissingen der kamer of de besluiten
des konings een oordeel te vellen, zoolang beiden zich op
grondwettig terrein bewegen. Bovendien het adres is
ontijdig, nu men weet dat een geacht staatsman reeds
belast is met de samenstelling van een nieuw kabinet.
Mag nu de eerste kamer daarover een oordeel uitspreken,
die opdracht goed- of afkeuren, of wel den koning den
raad geven een weinig meer of minder constitutioneelen
zin in bet nieuwe kabinet te leggen? Neen, dit alles
behoort tot de pi aerogatieven der kroon en er kan dus
in het adres eigenlijk niets gezegd worden. Bovendien
ontkende hij dat de toestand des lands thans zóo buiten
gewoon zou zijn, dat een buitengewone stap der eerste
kamer zou worden vereischt.
De heer Schimmelpenninck van der Oije deed ook
opmerken dat de quaestie eigenlijk reeds beslist, is. Men
weet dat de koning besloten heeft de tweede kamer niet
te ontbinden, maar een geacht staatsman de samenstelling
van een nieuw ministerie heeft opgedragen. Moet de
kamer nu den koning raden in de keuze zijner ministers
Waartoe dus een adres, waarin eigenlijk niets gezegd
kan worden? De kamer mag niet spreken over het ver-
ledene, over het lieden of over de toekomst. Wat moet
dan in het adres staan? Hij is daarom tegen het sectie-
onderzoek.