MIDDELBURGSCHE
COUR
NT.
N°' 72.
Dinsdag
5 Mei.
1868.
Editie van Maandag avond 8 uren.
Middelburg 4 Mei.
De Sto ompost bevat het volgende artikel omtrent de
afdamming der Ooster-Schelde
„Onder de grootste publieke werken, die in de laatste
jaren zijn t'ot stand gekomen, bekleedt de dam door de
Ooster-Schelde eene eerste plaats. Men herinnert zich
zeker nog levendig, tot hoeveel geschrijf en onaange
naamheden, vooral met België, dit werk heeft aanleiding
gegeven. In den zomer van 1866 werd een aanvang ge
maakt met het leggen van een gedeelte van dezen dam
over eene lengte van 1000 el, aansluitende aan den
Noord-Brabandschen wal. Met den eigenlijken dam, die
de Ooster-Schelde afsloot, werd in Maart van 1867 be
gonnen en in J uni was dwars door het vaarwater van
den Noord-Brabandschen tot den Zeeuwsehen oever de
dam gelegd, hoewel nog niet voltooid. Sinds dien tijd is
men voortgegaan, door het aanvoeren van grond aan
den dam de noodige afmetingen en zwaarte te geven.
„De. grond hiervoor is gedeeltelijk per locomotief uit
de nabijheid van Woensdreclit en gedeeltelijk met
schuiten, en per spoorweg van de schorren aan de
Wester-Schelde nabij Rilland aangevoerd. De staat had
van de eigenaars van laatstgenoemde gorzen het recht
gekocht om do klei daarvan af te graven. De aannemer
van den dam heeft een hulpspoor gelegd van deze gorzen
naar den staatsspoorweg op Zuid-Beveland, en voert nog
steeds met locomotieven de klei naar den dam. Het hulp-
spoor is lang 3000 el, terwijl de afstand van het punt,
Waar dit hulpspoor aan den staatsspoorweg aansluit, tot
den dam ruim 2000 el bedraagt.
„De dam is nagenoeg gereed; de geheele lengte is van
oever tot oever 3640 elvoorloopig wordt er slechts een
spoor opgelegdde hoogte van den dam bedraagt onge
veer vijf el hoven gewoon hoog water en ruim twee el
hoven den hoogst bekenden vloed.
„De dam is op de kruin breed 10 el, en heeft zeer
nauwe taluds; tot meerdere sterkte is aan weerszijden,
ongeveer lj el hoven gewoon hoog water, een berin ge
maakt. De berm aan de noordzijde is 10 el, en die aan
de zuidzijde 5 el breed. De taluds der hermen zijn met
rijshout en steen bezet. Den geheelen winter lieeft de
dam met goed gevolg het geweld van het water door
staan, en het doorbreken van den dam kan men gerust
onder de onmogelijkheden rangschikken,
ui *s hechts eene kleine, weinig beteekenende ver-
S geweest aan de zuidzijde van den dam in liet
vioegcrc vaarwater. De opslibhing aan weerszijden van
Itf m gaat. langzaam vooruit.
„Men is thans bezig met het leggen van de laatste
hand aan de voltooiing van het werk.
„De bekwame ingenieur M. Simon Gzn. is belast met
de hoofdleiding dor werken, terwijl het dagelijksch toe
zicht is opgedragen aan den ingenieur 11. J. Kesper, die
door zijn helder doorzicht en onvermoeiden ijver veel
hoeft toegebracht tot liet welslagen van deze grootsclie
onderneming. 1 ..-L-
„De spoorweg van Bergen-op-Zoom naar Gocs is lang
ongeveer 37 Nederlandsclic mijl, zoodat de treinen om
streeks 40 minuten noodig zullen hebben om dezen afstand
af te leggen. De spoorweg en de daarbij bchoorende wer
ken zijn nagenoeg voltooid, zoodat de locomotieven reeds
van Gocs naar Bergen-op-Zoom kunnen stoomen, en de
spoorweg tusschen deze plaatsen met primo Juli voor
het publiek zal geopend worden. Hoewel wij niet vreezen,
dat de dam door de Schelde zal doorbreken, zoo valt het
niet te ontkennen, dat er eenig gevaar voor den spoor
weg bestaat, wanneer overlioeds de dijken mochten be
swijken van den polder, die in der tijd door de maat-
ciiappjj van ianjaanwinning is ingedijkt, welke dijken,
aar men zegt, niet door sterkte uitmunten.
„liet leggen van den dam heeft tot nu toe geen noe-
invloed gehad op de hoogte der water-
O n ll? l'e 0°ster en Wester-Schelde.
„opmerkelijk is het, dat men niet weet, tot welke
provincie, Noord-Braband of Zeeland, de dam behoort.
mus .laren twisten de besturen dezer heide provinciën
over eene bepaling der grensscheiding, doordien deze
bij het besluit van 10 Februari 1815 (Staatsblad n». 14)
zeer onduidelijk is geregeld.
„Bij de inemoiie van beantwoording over de begroo
ting van binnenlandsche zaken, den 8*t™ November 1867
door den minister ingediend, beeft deze verklaard, dat
het onderzoek daaromtrent nog aanhangig is.
„Reeds staat op den dam eene woning, terwijl spoedig
ten behoeve van de spoorweg-wachters nog een paar
huisjes zullen gebouwd worden.
„Nadat zij zooveel goeds hebben medegedeeld, veroor-
love men ons eene opmerking; ze is deze, dat wij het
betreuren, dat een der bermen niet eenigszins liooger is
gemaakt cn geschikt voor rijweg, zoodat de naburige
bewoners van den eenen naar den anderen oever konden
rijden met gewone wagens. Zooals de zaken nu staan,
zou deze weg niet veel nut doen, want de dijken aan
weerszijden van de Schelde zijn particulier eigendom,
zoodat toch niemand met zijn wagen op den dam zou
kunnen komen. Intusscher, hadden wij gehoopt, dat de
staten van Zeeland en Noord-Braband, uithoofde van het
groot-e belang voor de naburige bewoners, zich de kosten
zouden getroost hebben, om deze zaak krachtig te onder
steunen, maar daar is niet van gekomen."
De Amsterdamsche courant spreekt bepaald tegen het
bericht van het Handelsblad, dat de heer Roëll eervol
ontslag zou hebben gevraagd als commissaris des konings
in Noord-IIolland en de heer van Rcenen tot zijn opvol
ger zou bestemd zijn.
Jl. Vrijdag is het spoorwegverkeer tusschen Groningen
en Winschoten geopend. Volgens een door de Groninger
courant van die opening gegeven verslag, kwam te half
9 uren des morgens de eerste trein uit Winschoten te
Groningen aan en te ruim 10 uren zette de van Harliu-
gen gekomen trein voor de eerste maal zijne reis verder
voort. Een vlag op liet stationsgebouw en een paar vlag
gen van den Martini en A-toren waren te Groningen de
eenige kenteekenen dat de nieuwe spoorweg geopend
werd, doch in de overige gemeenten der provincie was
die dag in vele opzichten een feestdag.
Tc Scheemda werd te half 11 uren de feesttrein door
eene schare belangstellenden opgewacht; van den toren
en de huizen aldaar wapperden vlaggen.
Te Winschoten vertrok de eerste trein te 7 j uren en
te 11 uren 20 minuten kwam daar de eerste trein van
Groningen aan. De op dien trein aanwezige passagiers
werden door eene feestcommissie, in vereeniging met
de directie der sociëteit de Harmonie en onder geleide
van de Oldcnburger muziekkapel van het stationsge
bouw afgehaald, Vervolgens had in genoemde sociëteit
eene matinee musicale plaats. In bijna iedere woning was
de nationale driekleur uitgehangen.
Zaterdag vierde Groningen's handel feest. Een aantal
corporatiën, met handel en nijverheid in verhand staande,
hadden zich vereenigd om op den voet als vroeger hij de
opening van den spoorweg LeeuwardenGroningen was
geschied, ook nu do opening van de lijn Groningen
Winschoten feestelijk te vieren. Op daartoe gedaan ver
zoek wapperde uit onderscheidene huizen de driekleur.
Te ruim 8 uren trokken de feestgenooten, voorafgegaan
door het muziekkorps van de d.d. schutterij, in optocht
van de sociëteit de Harmonie naar het stationsgebouw
en vertrokken te 9 uren met een extra-trein naar Win
schoten. Daar werden zij ontvangen cn geleid naar de
sociëteit de Harmonie, waar mr. B. Ilaitzema Viëtor den
feestgenooten den welkomstgroet bracht, die door den
president der feestcommissie, den heer J. W. Huizinga,
werd beantwoord. Tegen een uur keerden de Gronin
gers, vergezeld van een aantal ingezetenen van Win
schoten, te Groningen terug om daar verder den dag
feestelijk door te brengen. In de sociëteit de Harmonie
werd eene matinee musicale gegeven, die niet alleen door
de feestgenooten, maar ook door een groot aantal dames
werd bijgewoond, waartoe vooral ook het fraaie weder
velen uitlokte. Tc 4 uren ving in het beursgebouw het
diner aan, waaraan behalve de inteekenaren uit Gronin
gen ook de hoeren uit Winschoten deel namen, terwijl
daaraan mede was genoodigd de feestcommissie uit
Leeuwarden, die voor twee jaren aan den handel uit
Groningen eene zoo welkome ontvangst had bereid.
Het feest werd besloten met eene soiree musicale in de
sociëteit de Harmonie.
De Groninger courant geeft alle eer aan de hceren
Lienders voor de flinke uitvoering van hun werk.
De groothertog van Luxemburg heeft benoemd tot
officier der orde van de Eikenkroon den heer li. J. C. van
Hamersfeit, referendaris bij het departement van justitie,
en tot ridder dor orde de lieer J. Huffnagel, rijks-veearts
in Noord-IIolland, die zich tijdens het heerschen van den
vcetyphus bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt.
benoemingen en besluiten.
ridderordes. Ten vervolge op de koninklijke besluiten
van den 2 Juli en 9 November 1866, houdende toekenning
van eervolle belooningen ter zake der gevechten in de
zuid- en oosterafdeeling van Borneo, gedurende de maan
den Juni, September en November 1865, en bij die in de
westerafdeeling van Borneo, gedurende de maanden
April, Mei en Augustus 1864, en April en Mei 1865,
alsnog benoemd tot ridder 4« klasse van de militaire
Willemsordeter zake der eerstgemelde gevechten, de
korporaal der infanterie bij liet leger in Nederlandsch
Indië II. Arnold; en ter zake der laatstgemelde gevechten,
de korporaal der infanterie bij het leger in Nederlandsch
Indië G. Uhlendorf, ten rechte genaamd C. H. Uhlendorf.
KoioNiëN. Benoemd tot lid in den raad van Neder
landsch Indië de heer J. F.R. S. van den Bosclie, gouverneur
van Sumatra's westkust.
Op verzoek eervol ontslag uit 's lands dienst verleend
aan den Oost-Indischen ambtenaar J. F. Rust, laatstelijk
tweede teekenaar hij de fabriek voor de marine en het
stoomwezen te Soerabaija, thans met verlof hier te lande.
Kerknieuws.
De kerkeraad der Evangelisch Luthersche gemeente
te Zierikzee heeft, onder voorzitting van den consulent,
den lieer J. W. Beversen, predikant te Dordrecht, ter
vervuiling der vacature ontstaan door het vertrek van
den heer J. H. C. Heijse naar Zaandam, tot predikant bij
gemelde gemeente beroepen den heer F. G. Lagers, pre
dikant te de Rijp.
De heer M. A. Perk, predikant hij de Waalsche ge
meente te Dordrecht, heeft het beroep naar de Waalsche
gemeente te Breda aangenomen.
Onderwijs.
Volgens de schoolberichten in de Nieuwe bijdragen
voor opvoeding en onderwijs van April 1868 bedraagt
het aantal vacante scholen openbare voor gewoon lager
onderwijs 33; bijzondere voor gewoon lager onderwijs 1;
gesubsidieerde bijzondere voor gewoon en meer uit
gebreid 4 en dito voor meer uitgebreid onderwijs 4.
Het aantal vacante hulponderwijzersbetrekkingen be
draagt 21.
Marine en leger.
De schroefstoomsclioener Frans Naerebout is gisteren
van Vlissingen vertrokken naar Hellevoetsluis, slepende
drie kanonneerbooten die aldaar moeten bewaard worden.
Koloniiln.
De brieven cn dagbladen uit Nederlandsch Indië zijn
heden via Marseille hier aangekomen. De berichten loo-
pen tot 25 Maart, doch behelzen geen bijzonder nieuws.
Rechtzaken.
Het provinciaal gerechtshof in Zeeland heeft heden
de volgende arresten in hooger beroep uitgesproken.
Joliannes de Bel, Pieter Anthonissen en Jacohus
Schouwenaar, de eerste en derde thans te Middelburg
en de tweede te Scherpenisse woonachtig beklaagd
van den 20 December 1867 omstreeks half zes uren des
avonds, te zamen en in gemeen overleg arglistig te-
hebben weggenomen en zich toegeëigend eenig hout,
zijnde afbraak van huizen, en liggende op den Segeersweg
nabij Middelburg zijn bij vonnis der arrondissements
rechtbank te Middelburg dd. 20 Februari jl. schuldig
verklaard aan diefstal hij nacht door meer dan éen
persoon, op plaatsen die niet als bewoonde huizen worden
aangemerkt, of daarmede gelijk gesteld, en veroordeeld
ieder tot een gevangenisstraf van éene maand, alsmede
solidair in de kosten der procedure.
Op liet door de veroordeelden en door den officier van
justitie ingesteld hooger beroep heeft het hof bevolen
dat naar aanleiding van den loop van het onderzoek
ter terechtzitting van den 27 April 11. het noodza
kelijk is voorgekomen om, alvorens uitspraak te
doen, nog als getuigen te hooren de personen van Jan
Flipse, putbaas bij de kanaalwerken te Middelburg, en
K. 15. Schijf, voormalig opzichter dier werken, om getui
genis der waarheid af te leggen, op Maandag den
11 Mei e. k. des voormiddags te 10 uren.
Nicolaas Bato Bijleveld, oud 28 jaren, schoenmaker,
en Christina JohannaLiverel,oud 23 jaren,beide wonende
te Vlissingen beklaagd ter zake van den 18 December
jl. te zamen en gelijktijdig in hunne woning, en daarna
op de openbare straat te Vlissingen, aan Johanna de Rid
der, de moeder van den eersten beklaagde, wonende aldaar,
moedwillig slagen te hebben toegebracht zijn hij von
nis der arrondissements-rechtbank te Middelburg dd.
12 Maart jl. schuldig verklaard, de eerste: aan liet moed
willig toebrengen van slagen door een zoon aan zijne
moeder, en veroordeeld tot eene gevangenisstraf van
éene maanden in eene geldboete van 8, hij wanbetaling
na aanmaning tc vervangen door gevangenisstraf' van
twee dagen, alsmede in de kosten, en de tweede vrij
gesproken.
