föuitenlani).
Evenmin wil ik de ontzettende massa jenever nareke
nen, die door de anti-nationale partij getapt is geworden,
eensdeels om de argelooze kiezers in de war te brengen,
anderdeels om de opbrengst van de belasting op het ge
distilleerd hooger op te drijven, en met die arglistig
verkregen uitkomst te bewijzen dat Betz een goed
financier was.
Uit twintig kiesdistricten is het met zekerheid bekend
dat de radicaalgezinde doctoren aan al hunne conserva
tieve patiënten, die op de kiezerslijst stonden, den 22
Januari jalappe hebben ingegeven. Duizenden zijn op
die manier belet geworden naar de stembus te gaan. Bij
de herstemmingen was men op zijne hoede, zoodat dit
middel niet meer is aangewend kunnen wordenvan
daar dat er toen zooveel meer kiezers zijn opgekomen.
In Friesland en Groningen zijn alle overschoenen,
klompen en parapluies door de radicale kiesverenigin
gen opgekocht geworden en aan de rheumatieke geest
verwanten om niet of voor een spotprijs uitgedeeld,
terwijl de nationale partij ze voor geen stapels goud kon
machtig worden.
Duizende staaltjes zou ik u kunnen mededeelen van
de laaghartige middelen waardoor men op den eenvou-
digen burgerman pressie heeft uitgeoefend. Een timmer
man, die op den avond van den 23. in een kiesdistrict,
waar de conservatieve candidaat uit de stembus was
gekomen, eene rekening betaald had gekregen en met
„voldaan" had geteekend, werd door alle radicalen de
klandisie ontnomen, omdat hij zich op zulk een dag
voldaan had durven verklaren. Alleen zijne positieve
beginselen hebben den man weerhouden zich van het
leven te berooven, met achterlating van vier kinderen
te jong om hun verlies te beseffen.
En zulke gruwelen blijven ongestraft! Ons wetboek is
er machteloos tegen. Wij kunnen niets anders doen, dan,
nu de verkiezing ons zoo bitter is tegengevallen, al die
kwade practijken aantoonen tot leering voor het nage
slacht en om duidelijk te doen uitkomen, dat deze onge
lukkige uitslag enkel en alleen te wijten is aan een be
drog van de natie op reusachtige schaal. Dat is dan
ook de eenige troost, die ons overblijft; laten we die
zooveel mogelijk in alle publieke geschriften exploi-
teeren
Volstrekt niet de Uwe
RETROGRADÜS.
Benoemingen en besluiten.
ridderorden. Vergunning verleend aan mr. B. O.T.H.
Westenberg, raad van legatie, laatstelijk tijdelijk zaak
gelastigde bij de hoven van Beieren en Baden," tot het
aannemen en dragen der versierselen van groot-komman-
deur der Beiersche orde van verdiensten van St.Michael,
hem door Z. M. den koning van Beieren geschonken.
staten-of.n elia a i,. Benoemd tot voorzitter van de eerste
kamer der staten-generaal gedurende de aanstaande zit
ting, mr. J. A. Philipse, lid der kamer.
legek. Op non-activiteit gesteld, in afwachting dat
omtrent hem nader zal worden beschikt, de le luitenant
T: H. J. Kraat, van het le regiment huzaren.
Marine en leger
De officier van gezondheid 2e klasse N. van Terveen,
dienende op Zr. Ms. radeistoomschip de Valk, wordt met
den 20 dezer op non-activiteit gebracht en op dat rader
stoomschip vervangen door den officier van gezondheid
2e klasse C. F. T. Hommel.
Door den minister van oorlog is eene commissie
benoemd ter herziening van de exercitie-reglementen
der infanterie. Het presidium is opgedragen aan den
luitenant-generaal Engelbregt, inspecteur van het wapen
der infanterie; zijnde die commissie samengesteld uit
hoofd- en verdere officieren reeds tot bedoeld einde te
's Hage vergaderd.
Gemengde berichten.
Jl. Zaterdag is te Schiedam in de stearine-kaarsen-
fabriek Rotterdam de vetketel gesprongen, waardoor de
opzichter doodelijk getroffen en een werkman zeer ernstig
verwond is. Door de geweldige uitbarsting zijn de pannen
van het dak geslagen, doch de brandschade schijnt niet
groot te zullen zijn.
Onderscheidene verveeners van turf in Drenthe
hebben door den lioogen waterstand aanmerkelijke schade
geleden, daar erin sommige streken meer dan vierhonderd
schuiten turf weggedreven zijn.
Volgens een telegram uit Antwerpen van jl. Zater
dag namiddag 3 uren, heeft eene binnenlandsche stoom
boot, geladen met 200 vaatjes petroleum, vuur gevat.
Twee andere vaartuigen zijn mede aangetast en nog
drie werden bedreigd. Ook de draaibrug werd bedreigd
en de brand kreeg een érnstigen omvang.
Jl. Donderdag avond is bij de onderneming van
Gend Loos te Tilburg ontvreemd een zak met geld,
inhoudende 7000 franken aan gouden en zilveren munt
en Belgische bankbiljetten. Deze zak moest met meer
andere met den laatsten trein verzonden worden en was
een half uur te voren op het expeditie-kantoor bezorgd,
terwijl die bij aankomst aan het station vermist werd.
De nasporingen der politie hebben tot nog toe geen
resultaat opgeleverd.
In een der Antwerpsche bladen wordt melding
gemaakt van een voor die stad „geheel nieuw schouw
spel" de begrafenis met militaire honneurs van eene
vrouw, namelijk van eene marketentster van een der
regimenten van de bezetting. De lijkkist, met de uniform
der overledene prijkende, werd door vier korporaals van
het regiment, de slippen door vier zoetelaarsters ge
dragen. Eene dezer laatsten hield aan het graf eene
toespraak, waarin zij hulde bracht aan de hoedanigheden
door welke de overledene zich als echtgenoot, moeder,
vriendin en trouwe verzorgster van jeugdige recruten
onderscheiden had.
In telegrafische berichten is reeds gemeld, dat aan
boord van het schip Leibnitz, hetwelk den 2 November
van het vorige jaar met 544 landverhuizers uit Hamburg
naar New-York vertrok, op reis de cholera is uitgebroken,
waaraan 105 passagiers overleden zijn. Volgens het ver
haal, hetwelk de Engelsche dagbladen, op een te New-
York ingesteld onderzoek, van de reis der Leibnitz geven,
gaat de ellende, welke de passagiers hebben doorgestaan,
elke beschrijving te boven. Gedurende de geheele reis
kon geen enkel venster geopend worden en in het onderste
gedeelte van het schip was volkomen gebrek aan ventilatie.
Ten einde dat gedeelte voor de ontvangst van passagiers
geschikt te maken, had men een vloer van planken gelegd
over de onderste balken van het vaartuig, onmiddellijk
boven de kiel. In de nabijheid van die verblijfplaats was
eene groote hoeveelheid wol en huiden geborgen, zoodat
de lucht als onuitstaanbaar bedorven wordt beschreven.
Er was geen licht, dan hetgeen door éen klein raampje
van boven werd aangebracht. Gedurende de reis werden
lantarens ontstoken, maar de kapitein erkende, dat zij
uithoofde van de bedorven lucht, meestal niet konden
branden. In het genoemde hol waren niet minder dan
150 menschen gedurende 70 dagen opeengedrongen. Bij
zijne aankomst in de haven was het schip zoo vuil, dat
de commissaris, die zich aan boord begaf, verklaarde, dat
hij noch op de ladder, noch in het tuig eene zindelijke
plaats kon vinden om den voet neder te zetten of zich
vast te houden. Om het lijden der passagiers te volmaken,
werden hun slechts zeer karige rantsoenen levensmid
delen uitgedeeld en deze waren daarenboven dikwijls
onbruikbaar. Somtijds, zegt men, waren de levensmid
delen geheel verrot. Daarbij ontving elk passagier dage
lijks niet meer dan eene halve pint drinkbaar water, en
dat wel, terwijl de hitte op het schip onuitstaanbaar was en
twee malen 'sweeksharingen, in plaats van vleesch, werden
verschaft. De boter was sterk; de boonen en de zuurkool
waren dikwijls zoo slecht gekookt, dat zij, zelfs door
hen die honger hadden, overboord werden geworpen.
Tussclien de zieken en gezonden werd geen onderscheid
gemaaktzij moesten zich met dezelfde levensmiddelen
vergenoegen. Bovendien was geen dokter aan boord en
was de medicijnkist reeds na de eerste veertien dagen
uitgeput. Aan de zieken kon derhalve niets tot bevorde
ring van hun herstel gegeven worden, en zij stierven,
zegt het verslag, „als aangetaste schapen." De lijken
werden somwijlen langer dan 24 uren aan boord gehou
den. Toen de epidemie zich langzamerhand uitbreidde,
werden geheele huisgezinnen weggemaaid. De Engel
sche dagbladen geven in scherpe bewoordingen aan
hunne verontwaardiging lucht over zulk eene behande
ling van landverhuizers. Zij beweren, dat hetgeen op de
Leibnitz is voorgevallen, slechts een voorbeeld is van
hetgeen herhaaldelijk op Duitsche emigranten-vaartui
gen geschiedt, en sporen de overheden te Hamburg na
drukkelijk aan om, in navolging van Engeland, gestrenge
wettelijke bepalingen te maken op het overbrengen van
landverhuizers, waardoor de schrikkelijke gevolgen
van de schraapzucht der emigratie agenten voorkomen
kunnen worden.
In den nacht van 12 op 13 dezer woedde te Eind
hoven een hevige storm, waarbij het volgende plaats
had. Nabij die stad staan op den rechter kanaal-oever
zoogenaamde havenkom eenige pakhuizen, welke die
nen tot berging van brandstoffen, kalk, tabak, enz.
Onder het midden dezer pakhuizen is in genoemden
nacht de dijk doorgebroken en het kanaal tusschen
Eindhoven en Helmond als 't ware ledig geloopen, waar
door de scheepvaart voor eenigen tijd zal zijn gestremd.
Daarbij zijn eenige tegen het buitentalud deskanaals
staande boomen ontworteld, sommige in het midden
doorgebroken. Een in de haven liggend turfschip is
omgeslagen en de lading voor een groot gedeelte wegge
dreven; van de bemanning Van het schip is slechts éen
gekwetst. Voor zooverre tot heden bekend is, zijn er
geen menschenlevens bij te betreuren. De schade ver
oorzaakt aan de stad en particulieren is aanzienlijk,
doch nog met geen zekerheid op te geven. De doorbraak
heeft een breedte van ongeveer 4 Ned. ellen.
Het blijkt uit de dezer dagen in het licht verschenen
statistiek der Fransche koloniën over 1865, dat Coehin-
china, met uitzondering van Algerië, de laatste kolonie,
waarvan Frankrijk in het bezit is gekomen, de voor
naamste zijner overzeesche bezittingen is, wat althans
zielental, inkomsten en handelsverkeer betreft. De bevol
king van Cochinchina alleen bedraagt ruim de helft
van die der gezamenlijke Fransche koloniën, en wel
1,204,287 zielen. De uitgestrektheid bebouwde grond
beslaat 215,578 hectaren. In den handelsomzet, die in
de verschillende koloniën (altijd met uitzondering van
Algerië) een kapitaal van ruim 287 millioen franken
omvatte, deelde zij voor ruim 54 millioen. In 1865 zijn
in de verschillende havens van Cochinchina binnen
gevallen en uitgevaren 654 schepen, behalve 10,027
anamitische barken of jonken, bemand met 44,283 kop
pen, die niet in het hierboven opgegeven zielental
begrepen zijn. Na Cochinchina was het verkeer in
de vier Fransche suiker-koloniën, Martinique, Guade-
lonpe, Guyana en Réunion, het aanzienlijkst. In deze
laatste bezittingen werden in 1865 nagenoeg 77,000 hec
taren grond voor de suikerteelt gebezigd.
Verkoopingen en aanbestedingen.
Heden heeft op het raadhuis alhier bij enkele inschrij
ving de aanbesteding plaats gehad van
1. Het vernieuwen van 1000 kub. el bekleedingsmuur
langs de Smallekade en het dwarsgedeelte van den Dam
vóór de graanbeurs, met daartoe behoorende werken.
Hiervoor zijn elf biljetten ingekomen, t. w. van de
heeren: W. A. Visser, 725,100; G. Bolier, te Seherpe-
nisse, 725,100; P. Zandee, f 25,000; W. D. van Mourik,
f 23,866; A. Rinders, te Breskens, f 22, 99; J. Filis, te
Vlissingen, f22,600; B. den Boer, 722,000; W.vanUije J.Jz.,
alhier, 721,850; J. M. van Ditmars, alhier, 721850;
C. Lindenbergh, 721,780, en J. Sonius, alhier, 721,389:-
Aan laatstgenoemde is het werk toegewezen.
2. Het dempen van een gedeelte der zoute gracht
(Molenwater), met van de scheepszaten in de kade af te
graven slijken.
Voor dit werk zijn acht biljetten ingeleverd, t. w. van
de heeren: G. Bolier, te Scherpenisse, 7 4500; J. van
Leeuwen, f 4500; B. den Boer, /4300; J. M. van Dit
mars, alhier, f 4100; A. Rinders, te Breskens, 73989;
J. Filis, te Vlissingen, 73900; W. A. Visser, 73777.77,
J. Molhoek, f 3760. Het werk is aan laatstgenoemde
gegund.
3. Het verrichten van eenige herstellingen aan de
Dambrug.
Hiervoor zijn slechts twee biljetten ingekomen, van de
heerenC. Pelle, 469, en A. Geldof, f 455. Den heer
Geldof is de uitvoering van het werk toegewezen.
- De aanneming van het maken van gebouwen voor
's rijks rechten te Hans weert, provincie Zeeland, is aan
de h laagsten inschrijver, den heer M. Geverding, te
's Hage, voor de som van f 52,000 toegewezen.
Thcrmonicterstand.
15 Febr.'s av. 11 u.41 gr.
16 'smorg.7u.39gr.'smidd.lu.46gr.'sav.llu.37gr.
17 'smorg.7u.35 's midd. lu.44gr.
Algemeen overwicht.
Terwijl de debatten over het wetsontwerp omtrent
de drukpers in het Fransch wetgevend lichaam nog
steeds voortduren en de amendementen der oppositie
geregeld met eene minderheid van 45 tot 60 stemmen
worden verworpen, blijft de liberale strekking van
dit wetsontwerp, vergeleken met de thans van kracht
zijnde wetsbepalingen, aanleiding geven tot geruchten
van liberale hervormingen in het staatsbestuur. Zoo
verhaalde men elkander dezer dagen te Parijs van
voornemens der regeering om een verantwoordelijk mi
nisterie in het leven te roepen. Sedert het officieus regee-
ringsorgaan la Patrie dit gerucht ten stelligste heelt
tegengesproken, wordt in brieven uit de Fransche hoofd
stad gewag gemaakt van regeeringsplannen tot opheffing
van den senaat, gelijk dit staatslichaam thans is samen
gesteld en tot oprichting van een senaat uit afgevaar
digden der algemeene raden, veel overeenkomst hebbende
met de welbekende kamer der pairs. Wij vermelden dit
gerucht als een op zich zelf niet onbelangrijk blijk van
de overtuiging dat er wijziging moet gebracht worden
in het tegenwoordig stelsel van bestuur der Napoleon
tische monarchie.
De agitatie in Hannover wordt, gelijk meer en meer
blijkt, door de regeering te Berlijn beschouwd als van
dien aard dat zij in staat moet wezen om op eenig gege
ven oogenblik krachtige onderdrukkingsmaatregelen te
nemen. In verband daarmede heeft het Pruisisch minis
terie ten tweeden male bij het huis van afgevaardigden
de vroeger geweigerde aanvrage ingediend tot het ver-
leenen van een crediet ter reorganisatie van het politie
wezen in Hannover. Met het oog op den tegenwoordigen
stand van zaken heeft de meerderheid thans het ge
vraagde crediet verleend.
De tijdelijke verwijdering van graaf Bismarck uit
het Pruisisch ministerie is een raadsel, omtrent welks
oplossing verschillende lezingen blijven bestaan. „Uit
goede bron" wordt daaromtrent thans medegedeeld dat
de Pruisische minister het oogenblik zou gekomen ach
ten om de Zuid-Duitsche staten in den bond op te nemen
en hij met dit doel de te verwachten gebeurtenissen zou
willen doen plaats vinden zonder zijne verantwoordelijk
heid in eenig opzicht te treffen.
Onder de voorts dezer dagen bij het Pruisisch huis van
afgevaardigden ingekomen wetsontwerpen is er een ter
leniging van den nood in de oostelijke provinciën en
een tot opheffing der speelbanken te Wiesbadcn, Ems en
Homburg binnen de eerstvolgende vier jaren. Geenerlei
schadevergoeding wordt daarbij aan de concessionarissen
verleend.
Uit Rome wordt het reeds eenigen tijd geleden ver
spreid gerucht bevestigd, dat de Pruisische regeering
zich bereid heelt verklaard om te Berlijn een pauselijfcen
nuntius toe te laten als vertegenwoordiger der pause
lijke regeering bij den Noord-Duitschen bond. Dergelijke
verklaring is dezer dagen bij de plaats gehad hebbende
ontvangst door den paus van den heer Arnim als gevol
machtigd minister van den Duitschen bond, door laatst
genoemden herhaald, in antwoord op de dankbetuigingen
van paus Pius voor de door koning Wilhelm geuite
betuigingen nopens de door Pruisen aan zijne catholieke
onderdanen te verleenen bescherming.
De bekende Alabama-quaestie, welke onlangs gelijk
ten onrechte werd beweerd tot het zenden van een
ultimatum door Amerika aanleiding zou hebben gegeven,
is thans eene nieuwe phase ingetreden. Met ter zijde
stelling van het grootste verschilpunt, de wijze waarop
de zaak door scheidslieden zou worden beoordeeld, schij
nen thans nieuwe onderhandelingen te zijn geopend.