MIDDELBURGSCHE COURANT. N°' -12 1868. Dinsdag 21 Januari. Editie van Maandag avond 8 uren. inTsfiT r °?inff van den heer Saaymans Vader MoeS ZiCh andermaal zal d°en gevoelen, Middelburg 20 Januari. Het ontbreekt de kiezers, die Woensdag hun stem moe- en uitingen, waarlijk ïiiet aan voorlichting. In tal van geschriften is de aanleiding tot de ontbinding der tweede mer duidelijk uiteengezet, en met nadruk is van tee zijden gewezen op de belangen die thans opliet spe staan. Wel is waar zijn ook van sommige zijden pogingen aangewend o.n het gebeurde in een valsch dag- ic t te plaatsen. Maar die eenigszins wil nadenken zal ner licht liet kaf van het koren weten te scheiden. Ook wij hebben de quaestie waarover de kiezers uit- spiaak moeten doen vrij uitvoerig besproken, en het is us niet twijfelachtig wat wij als den uitslag der stem ming wenschen. Waar het beginsel zoo duidelijk is vooropgezet, behoe ven wij ons in een strijd over personen niet te mengen. slechts een enkel woord nog over den vennoedelijken uitslag der verkiezingen in Zeeland. Dat in het hoofdkiesdistrict Middelburg de beide leden der ontbonden kamer zullen gekozen worden, komt ons met alleen wenschelijk maar ook hoogst waarschijnlijk voor. De ruim 1300 kiezers die in October 1866 aan de eeren van Eek en Fokker hun stem gaven, zullen na men tijd wel met van gevoelen veranderd zijn, maar even als toen overtuigd wezen dat beide het volle vertrouwen waardig zijn om als volksvertegenwoordigers te worden gekozen. Nooit echter is zóo veel moeite gedaan om hunne verkiezing te verhinderen als thans. W aai gelijk Jonckbloet dezer dagen zeide, en wij gelooven te recht onze constitutioneele toekomst op iet spel schijnt te staan, daar mag men verwachten, dat alle kiezers die aan onze grondwet gehecht zijn, een drachtig zullen samenwerken tot verijdeling van een streven om mannen als Fokker en van Eek, die gedurende hun parlementaire loopbaan, de laatste gedurende na genoegtwintig jaren, tot het handhaven der grondwet en hare vrijzinnige toepassing hebben medegewerkt, uit de wetgevende vergadering te weren. In liet hoofdkiesdistrict Zierikzee wordt sterk ge il verd voor don heer van Tets van Goudriaan, maar och zal het lid der voormalige kamer, de heer van Kerkwijk,hoogst waarschijnlijk de meerderheid erlangen. De kiezers toch zullen zeker ook daar in overweging nemen, dat het thans niet de vraag is of er een candidaat te vinden is aan wien men in andere omstanilighede n de voorkeur zou geven, maar dat zij door den heer van verkwijk niet te kiezen de zucht, die bij het ministerie se ijnt te bestaan om onze grondwettige rechten en vrij heden te beperken, zouden bekrachtigen. Gebed anders is het gesteld in liet kiesdistrict Goes. aar hangt er voor den uitslag veel van af of do invloed, li hor*! 1 wmen,kunnen ouderstellen dat andermaal de wist Jat i f°ni °.rsp!.t Z,dlen dclveu' indien nmn niet wist dat de fractien die het verst van elkaar verwijderd behooren te zijn, tot éen doel: het weren van mannen seeren^T laPPClijaei\V°0rUitgang' zich veelal coali- invlnn'i M1n0ver eer Saaymans Vader is door een Lel lv! k,ezfferee«teing de heer Pické candidaat gesteld een candidatuur die ook in andere gemeenten .JJf dls.tnct vcel bijval schijnt te vinden. Wat ons p.,. f'J achten die candidatuur, door don heer L' Ze v'en zekei' niet verlangd, niet gelukkig: niet Pické y"" 'l® eventueele benoeming van den heer L, ,lc aantal oud-ministers in de kamer weder met van de p®"°eerdei,en, maar ook omdat het ministerie waai'van de heer Pické deel uitmaakte in ie aut geen gunstigen indruk heeft achtergelaten, erwij zijn kortstondig ministerschap geen gelegenheid ee t aangeboden om over de politieke beginselen en e waamheden van den heer Pické te doen oordeelen. J°oa 8 de zaken nu staan wij behoeven het nauwe- U s te zeggen achten wij zijn verkiezing echter wenschelijk. Omtrent de andere kiesdistricten gissingen te maken zou zeer moeilijk zijn. Sedert de verkiezingen in ons land door de handelingen der regeering eenigermate het karakter van vrije verkiezingen verloren hebben, laat zich daaromtrent niet veel raden. Velen zijn van oordeel dat bijna al de leden die tegen de begrooting van buitenland* he zaken gestemd hebben zullen herkozen worden. Wij durven ons daarmede niet vleien; in de tegenwoordige omstandigheden zal men reeds tamelijk tevreden mogen zijn indien het verlies aan de zijde der liberalen niet al te groot is. Wij herinneren den kiezers van leden voor de tweede kamer der staten-generaal, dat de inlevering der stembil jetten op het raadhuis moet plaats hebben a. Woensdag tusschen des voormiddags en des namiddags 4 uren dat zij wier biljet verloren mocht zijn geraakt op het raadhuis kosteloos een ander biljet verkrijgen kunnen, alsmede dat het geoorloofd is een reeds op het stembiljet ingevulden naam door te halen en door een anderen te vervangen. Bij koninklijk besluit, van den 7 dezer is bepaald, dat de stembriefjes, in te leveren ter verkiezing van leden voorde tweede kamer der staten-generaal op den 22dezer, en in geval van herstemming op den 4 Februari aan staande, respectivelijk zullen geopend worden in de hoofdkiesdistrictenZuidhorn, Assen, Middelburg, Goes, Zierikzee en Boxmeer, den 24 Januari en 6 Februari a. Van de lang verwachte Nieuwe Middelburgsche courant ontvingen wij gisteren een proefnommer. Dat proef- nommer ziet er goed uit. Niet alleen heeft het uiterlijk voorkomen iets behaaglijks voor het oog, maar de stukken die er in voorkomen zijn niet zonder talent geschreven. Dat, wij zóo over het proefnommer van de Nieuwe Middelburgsche courant mogen oordeelen doet ons ge noegen, want daar het blad bestemd schijnt te zijn om ook tegen ons te velde te trekken, kunnen wij omtrent dit punt niet onverschillig zijn. Het programma beantwoordt geheel aan hetgeen men verwachten mocht. Het is het bijna onveranderlijk pro gramma dat eene partij in ons Land reeds lang geleden voor zich gekozen heeft Verdachtmaking der tegenpartij. Monopolie van liefde voor het stamhuis van Oranje. Uitsluitende eigendom van het ware vrijheidsbegrip. Van wat tegenover de partij der toekomstige Nieuwe Middelburgsche courant staat, wordt gezegd: „Te lang reeds heeft eene eerzuchtige partij zich ten onrechte tooiende in het ons zoo lief en dierbare vrijheidskleed onze edelste beginselen ten bate van hare bedoelingen geëxploiteerd." De Nieuwe Middelburgsche courant moet nu worden verheven tot „een orgaan dier volkspartij, welke alleen dien eernaam mag voeren, omdat zij de natie wil verlossen en bevrijden van eene partij, wier drijven en woelen aan de gro'ote nationale belangen sedert lang zoo ontzettende schade heeft toegebracht." Haar programma resumeerende zegt de redactie: „vrijheid op ieder gebied te zullen verdedigen tegen alle aanvallen waaraan ze bloot mocht- staan, vooral en voor namelijk tegen die der radicalen, welke inzonderheid daarom zoozeer te duchten zijn, omdat zij mot de betui ging der innigste liefde voor de aangevallene geschieden. De vrijheid verdedigende, zullen wij de orde versterken en het gezag handhaven: het gezag, waarvan we het levend symbool begroeten en eerbiedigen in den koning uit dat stamhuis, hetwelk als het ware is saamgegroeid met zijne getrouwe Zeeuwschc onderdanen." Dit programma wijkt dus in niets af van de leuze eener partij die in ons land ten allen tijde bestond, en zeker volle recht van bestaan heeft. De coterie die vroeger in Nederland de macht in han den had, die in provincie en stad uitsluitend den baas speelde, de coterie wier leden contracten sloten waarbij zij elkander en hunne kinderen betrekkingen waar borgden en beloofden anderen daarvan te zullen uitslui ten, die coterie heeft haar macht zien verloren gaan, maar zij is niet vernietigdhare leden of liever de afstam melingen van deze, hebben de luisterrijke dagen eener vroegere heerschappij niet vergeten. De nauwe band van vroeger moge verbroken zijn, de rogeerende familiën die haren invloed op de maatschappij en het staatsgezag hoe langer hoe meer hebben zien afnemen, ook omdat C«n Vn°?gi('' e zo° n'et slaafsvolgende dan toch van hen auiankelyko klasse inde maatschappij door meerdere ken nis en productieven arbeid grooteren invloed heeft gekre gen,diefamiliën kunnen dealgemeeneontwikkeling,de verspreiding van beschaving en kennis in ruimeren kring slechts met leede oogen aanzien. Tegen de nieuwere richting die in de maatschappij bovendrijft verzetten zij zich daarom met alle kracht. Üit dien hoofde moeten de lagere scholen onder kerkelijk gezag gebracht worden en is vooral de hoogere burgerschool haar een gruwel. Nu moge hare onderlinge aansluiting in gewone omstandig heden minder eng zijn, of althans minder in het oog val len, zoodra zich maar eenig vooruitzicht in het verschiet, vertoont om een gedeelte van den ouden invloed te kunnen terugwinnen, noopt eenheid van belang tot krachtiger samenwerking. Aan de partijwelke op die wijze is ontstaan, sluiten zich nu en dan elementen aan, die haar onder andere omstandigheden min of meer vreemd zijn. Wat in anders tegen elkaar vijandig overstaande kerk genootschappen op vermeerdering van macht belust is, wil zich wel tijdelijk met haar vereenigen. Vandaar het verbond der zoogenaamde behoudsmannen met de ultra- protestanten en ultra-clericalen. Natuurlijk hebben wij hier niet op het oog hen, die wegens vergevorderden leeftijd eigenlijk tot een vroeger tijdperk behooren en zich in de tegenwoordige maat schappij minder goed te huis gevoelen,nochhendie,omdat een vroeger regime voor hen of hunne vaderen gelegen heid heeft gegeven tot het verkrijgen van welvaart, moeilijk kunnen erkennen dat een stelsel hetwelk voor hen zoo voordeelig is geweest door een beter zou kunnen vervangen worden. Dezulken, dikwijls geheel ter goeder trouw, worden soms ten onrechte als zelfbewuste mede plichtigen aangezien van het kwaad dat door de partij van reactie gesticht wordt. Nu hebben wij er volstrekt geen bezwaar tegen al trachten wij haar ook dagelijks af breuk te doendat de zoogenaamde partij van het behoud, zoowel in als buiten het zoo straks genoemde verbond, hare belangen voor staat en met alle macht de bovendrijvende richting des tijds bekampt. Maar wij wenschen alleen dat zij het doet met eerlijke middelen en vooral met oprechtheid. Tot op zekere hoogte kan men zelfs nog toelaten dat zij als steun tegen de middelklasse de allerlaagste klassen der maat schappij tracht op hare hand te krijgen en te houdendie coalitie moge al niet op billijkheid gegrond zijn zij kan toch tot hare verdediging aanvoeren dat zij bestaan heeft in alle tij den, in alle landenmaar watmen nietdulden mag is, dat zij steeds het streven van hen die maatschappelijke ontwikkeling, die gelijkheid van rechten voor allen wenschen, in een verkeerd daglicht plaatst, door hen met den naam van radicalen te bestempelen, hen allerlei bedoelingen toe te dichten die zij niet bezitten en hen langs alle wegen verdacht te maken in de oogen van onnadenkenden. Dat zij die door deze partij radicalen genoemd worden veel willen afbreken is volkomen waar; wederrechtelijk gezag trachten zij te fnuiken, misbruiken willen zij zooveel mogelijk vernietigen, vooroordeelen wen schen zij uit te roeien; maar bij dit alles leggen zij in den regel eene oprechtheid aan den dag die hare tegen standers ten eenenmale missen. W ij allerminst begeeren dat de partij van het behoud den strijd zou opgeven, wij wenschen slechts dat zij dien volhoudt met open visier. De partij die wij hierboven in grove trekken geschetst hebben, heeft sedert lang een programma een pro gramma dat met hare handelingen echter altijd in strijd is in Nederland omhoog geheven, en de heftigste verdediger daarvan is het Dagblad van Zuid-Holland en 's Gravenhage. En wanneer wij nu, na eenige uitweiding, terugkeeren fdt het punt waarvan wij zijn uitgegaan, tot de Nieuwe Middelburgsche courant, dan willen wij geenszins be weren dat de oprichters van dat blad tot die partij behooren wij zijn met hunne namen geheel en al onbekend en denken er tot heden het beste van - maar wij willen er slechts op wijzen dat zij geheel hetzelfde programma als die partij heeft aangenomen en dus veel gevaar loopt met haar'te worden verward of te worden vereenzelvigd. Bij koninklijk besluit van den 16 Januari is bepaald: dat de ambtenaren en bedienden, bij de administratie voor de zaken van den roomsch-catholieken eeredienst in bediening, met behoud van hunne tegenwoordige rangenen wedden overgaan bij het, bij koninklijk besluit van den 2 dezer (Staatsblad no. 2) ingesteld ministerieel departement voor die zaken; en dat de ambtstitel van den tegenwoordigen administrateur J. G. Willemse wordt verwisseld in dien van secretaris-generaal bij het depar tement voor de zaken van den roomsch-catholieken eere dienst welke bepalingen gerekend worden te zijn ingegaan op den 15 Januari jl.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1868 | | pagina 1