MSDDELBURGSCHE
COURANT.
(I.. 173
Dinsdag
1867
29 October.
editie van Maandag avond 8 uren.
Middelburg 28 October.
De gemeenteraad alhier zal op Woensdag a., des voor-
Hdags te elf uren, eene openbare zitting houden ter
Handeling der volgende stukken: missive minister van
'"nenlandsche zaken, beschikking op adres werven;
Hsive gedeputeerde staten, goedkeuring raadsbeslui-
H; adres hulponderwijzer de Man, eervol ontslag; voor
dacht lid commissie van toezicht middelbaar onder
lijs; idem betrekking agent van kazerneering; concept-
"'ereenkomst, uitloozing rioolwater; rekening bestuur
H godshuizen en burgerlijk armbestuur; suppletoire
8eWeentebegrooting 1867; gcmeentebogrooting 1868 en
Vei'dere daartoe betrekking hebbende stukken.
Uit Vlissingen schrijft men ons heden:
«Gepasseerde Vrijdag werd door de directie der stads-
Hkenschool alhier aan den heer J. Dommisse, tim
erman, en sedort 45 jaren onafgebrokou als eerste
"cderwijzer in de bouwltnnde werkzaam aan die school,
6ene schoone pendule vereerd,alsbljjk van hoogschatting
en waardeeriug van de door hem in die betrekking be
houden ijver en bekwaamheid. De directie had daartoe
Hn dag uitgekozen omdat de jubilaris toen zijn 80o
Hensjaar herdacht, niettegenstaande hij die betrekking
steeds met jeugdig vuur vervult.
«Het was voor den bekwamen bouwkundige, den ont-
*ve''per en vervaardiger der beide schoone scheepskappen
°P 's rijks werf alhier, eene welverdiende hulde, welke
m strekken moge tot aansporing om met dezelfde
°nver<lroten bereidwilligheid zich te blij ven wijden aan de
°P'6i()injr van jongelieden in dat vak der wetenschap."
Dit Rotterdam schrijft uien ons:
«Zaterdag te half drie uren is hier het beeld van
Dijsbert Karei van Hogendorp onthuld.
«Het Boymansplein, waar het heeldstaat, was smaakvol
v6rsierd doch klein. De plechtigheid zelve duurde niet
Hg, doch werd door een luisterrijk gezelschap bijge
woond. Daar waren Z. M. de koning, de prins van Oranje
de geheel© ministerraad op den heer Borret na 5 de
°l,d-ministers Thorbecke, van Bosse, Fransen van de
Dutte, Betz en Rochussen, de commissaris des konings
de provincie Zuid-Holland, enz. Het terrein was ver-
sHd met de gelederen der Rotterdamsche schutterij en
H van de Rotterdamsche weerbaarheid. Ook Haagsche
Scherpschutters vertoonden zich hier en daar. Z. M.de
honing, te half twee uren van het Loo aangekomen, begaf
2luh terstond naar het feestterrein en werd daar ontvangen
'0 de voor hem ingerichte loge. Weldra zweeg de muziek
5(1 de heer mr. G. Mees Azn. sprak eeno feestrede uit,
Welke door Z. M. kort beantwoord werd, waarbij den
Cestredenaar tevens de orde van den Nederl. leeuw door
Hu koning werd overhandigd. De spreker bevond zich
zoover van het publiek, dat het moeielijk te zeggen is,
de redenaar met deze rede het ridderkruis heeft ver-
j 1cod. Doch hier geldt de leer van den wolf tegen het
zoo 't niet hiermeê is, dat de heer Mees deze
°Uderscheiding verdiend heeft, dan is het inet zooveel
?"ders dat hij gedaan heeft. De koning heeft daarna
®t teeken gegeven, waarop het omhulsel werd open
slagen en het beeld zich vertoonde onder algemeen
8ejuicb. Zijne majesteit heeft voorts nog eenige
Warden tot den kroonprins gericht, en den zoon en
Hinzoou van Gijsbert Karei op hartelijke wijze geluk
?ewenscht. De genoodigden hebben zich toen naar het
Hld begeven, 't welk door den heer dr. II. N. van Teutem,
Hsident der commissie tot oprichting van het beeld,
H de stad werd overgedragen. De burgemeester aan-
Hrdde het geschenk met eene rede; en door het Boy-
Htishüis, waar eeu dejeuner was bereid, vertrok na
Sige oogenblikken de koning en zijn gevolg, waarna
^middellijk het geheele terrein voor allen toegankelijk
Werii gesteld. De volksmenigte, op het terrein aanwezig,
Hs zeer groot. En niet onaardig stond aan het einde
H het plein boven een houten tribune op de lijst van
C huis „mr. timmerman en jalouzie-maker" te
lezen. Tegen 6 uren des avonds was de geheele tribune
weggebrokeu en het terrein sieilijk verlicht, terwijl van
tijd tot tijd rondom het beeld bengaalsch licht werd ont
stoken en de muziek der schutterij zich liet hooren.
„Op een zwart gepolijst voetstuk, zeven voet hoog,
verrijst thans voor aller oog in bruingeel brons het beeld
van Gijsbert Karei graaf van Hoogt:, dorp, den eersten en
grootsten ouder die staatslieden van Nederland die in
waarheid behooren tot den nieuwen tijd. Treffend is het
den beeldhouwer Geefs gelukt om in de houding van den
staatsman, zooals hij daar neder zit, tegelijk het pijnlijke
en het energieke uit te drukken. Werkelijk zit daar
een oud jichtig man, recht maar eenigszins voorover, rus
tende met den rug en den rechter arm tegen de lage
leuning van zijn zetel, gehuld in den met bont omzoom
den mantel, dien men van zijn portretten en zijn buste
kent. De linker hand ligt in natuurlijke houding op de
knie, die iets hooger gebracht wordt door het voetbankje,
waarop de voet rust; terwijl de rechterband de rol houdt
van het eerste ontwerp der Nederlandsche grondwet.
Vrij en krachtig houdt hij het hoofd opgeheven; rust en
ernst liggen op de edele gelaatstrekken. Een fraai beeld,
ook daarom, omdat de indruk, dien het maakt, werkelijk
gelijk is aan dien, welken men van Hogendorps persoon
in onze geschiedenis krijgt. Een enkele naam zou onder
dit beeld volstaan.
„Op het voetstuk leest men echter in vergulde letters
de woorden: „Getrouw aan Nederland en Oranje." Men
weet, dat de oprichting van dit beeld een uitvloeisel is
van de zoogenaamde Oranjefeesten. Wat Hogendorp in
1813 gedaan heeft, was -ook blijkbaar het eenige wat
onder de lagere volksklasse van den man bekend was.
„Zoo Rotterdam het voorbeeld van Amsterdam met zijn
Vondelsfeesten gevolgd had, de Hogendorpsfeesten zou
den na de Waterloofeesten, een derde editie van de
Oranjefeesten zijn geword'eriT Du oude oranjemutsen
der karrelieden werden wedergezien. De winkels stalden
weder oranjestrikjes uit, waarmede hier en daar zelfs
de kop van een paard versierd was. De onthulling van
het gedenkteeken in het Willemspark zou dan de vierde
editie geworden zijn; doch alle goede dingen bestaan
immers uit drie en Rotterdam heeft zich van 't aanleggen
van feesten onthouden. Aan de linkerzijde draagt het
voetstuk de woorden: „Ontwerper van Ntêrlands grond
wet." Aan de rechterzijde: „Voorstander van vrijen
handel." Voorzeker de opschiiften zijn niet het fraaiste
van het beeld. Daar valt mij het opschrift in, dat op
het monument van Saksen-Weimar in den Haag prijkt:
„Moedig en beleidvol krijgsman, Nederland onwankel
baar getrouw." Van een vreemd krijgsoverste in Neder-
landscheri dienst, klinkt het helder als glas „onwan
kelbaar getrouw aan Nederland en Oranje"; maar juist
daarom doch genoeg. De wimpels en stiikjes van 1863
zijn nog niet versleten en komen dus nog voor den dag.
„Er was zelfs heden avond op Boymansplein nog wel
een chassinet van den „verbeterden waterweg naar zee"
to zien. Dat sloot zich vast aan den vrijen handel aan.
Feestvierenden denken zoo nauw niet. Weet gij, wat
een herbergier er van dacht:
«Wie God en Nederland zijn diensten wil betoonen,
Ziet hier van Hogendorp dit groote werk beloonen."
Zijn herberg maakte iutusschen goede zaken. Variis
modis bene fit
In de week van 13—19 October jl., zijn in het geheele
rijk aan cholera overleden 22 personen, waarvan te Am
sterdam 2, 's Gravenhage 1, Helder 3, Hulst 1, Maastricht
10, Schoterlaud 1, Vianen 3 en Zevenbergen 1.
Staalscour
Benoemingen en besluiten.
ridderorden. Benoemd tot ridder der orde van den
Nederlandschen leeuw de heer mr. G. Mees Aznte Rot
terdam.
Benoemd tot broeder der orde van den Nederlandschen
leeuw A. Pyl, gewoon deurwaarder bij den raad van jus
titie te Samarang, en L- F- Broers ma, waterschout aldaar.
adeldom. Verleend aan jhr. Hendrik van Hogendorp,
eenig overgebleven zoon van wijlen den oudsten zoon
van Gijsbert Karei graaf van Hogendorp, de titel van
graaf, met overgang op zijtie wettige mannelijke afstam
melingen, bij recht van eerstgeboorte, en aan jhr. Frede-
rik van Hogendorp, eenig overgebleven zoon van Gijsbert
Karei graaf van Hogendorp, de titel van baron, met over
gang op zijne wettige mannelijke afstammelingen, bij
recht van eerstgeboorte.
mahink. Op verzoek met den laatsten dezer eervol uit
den zeedienst ontslagen de officier van gezondheid
2e klasse bij de zeemacht F. X. J. van Opdorp.
Onderwijs.
Jl. Vrijdag avond heeft alhier de opening plaats gehad
van de nieuw opgerichte burger-avondschool, met eene
rede van den burgemeester, als voorzitter der commissie
van toezicht over de scholen van middelbaar onderwijs.
Er zijn 58 leerlingen ingeschreven. Morgen avond zullen
de lessen aanvangen.
Marine en leger.
Met den 26 dezer is de adelborst le klasse H. C. Achen-
bach, behoorende tot de rol van Zr. Ms. transportschip
roet stoomvermogen Java, overgeplaatst op Zr. Ms. wacht
schip te Willemsoord.
Naar aanleiding van Zr. Ms. besluit van 25 dezer,
worden de raderstoomschepen Banka, liggende te Ara
sterdam, en Timor, liggende te Rotterdam, met den 10
November a. in dienst gesteld, en het bevel daarover op
gedragen over het eerste aan den luitenant ter zee le kl.
A. W. Kenchenius, en over het tweede aan den luitenant
ter zee le klasse E. F. Hiinel von Cionenthali.
Voorts worden op die schepen met voorschreven datum
de navolgende officieren geplaatst: op de Banka, de luite
nants ter zee 2e klasse J. M. A. van Mulken, J. G. J. Span
jaard en H. J. de Wal; de adelborst le klasse R. Bakker;
de officier van gezondheid 2e klasse J. C. D. Steendijk,
en do officier van administratie 3e klasse W. P. J. L.
Stortt; op de Timor, de luitenants ter zee 2e klasse C. L.
vau Woelderen en E. II. E. van Woelderen; de adelborst
le klasse C'. R. A. van Osenbruggen; de officier van ge
zondheid 2e klasse W. H. Visscher van Aalst, en de
officier van administratie 2e klasse J. Beijer.
Rechtszaken.
Het provinciaal gerechtshof in Zeeland heeft heden de
volgende arresten in hooger beroep uitgesproken
Cornelis Coole, oud 23 jaren, smidsknecht, en Charles
Louis vau Puyvelde, oud 24 jaren, arbeider, beiden
wonende te Axel, beklaagd ter zake: dat zij op
22 Apiil j). te Koewacht elkander onderling moedwillig
slagen en stooten zouden hebben toegebracht zijn
bij vonnis der arrondissements rechtbank te Goes van
den 8 Juli jl. schuldig verklaard aan moedwillige mis
handeling, getne ziekte of beletsel van te werken hebbende
veroorzaakt, en veroordeeld ieder tot gevangenzetting
van 15 dagen in eenzame opsluiting, en in eene geld
boete van f 8, met subsidiaire gevangenisstraf van éen
dag cellulair, alsmede solidair in de kosten.
Op het door den officier van justitie, namens den
procureur-generaal ingesteld hooger beroep beett het hot
gemeld vonnis bevestigd, met uitzondering van de daarbij
aan de schuldigverklaardea opgelegde straffen en te dien
aanzien dat vonnis vernietigende, de geïntimeerden
veroordeeld tot eene gevangenisstraf van acht dagen, in
eenzame opsluiting te oudergaan, alsmede solidair in
de kosten der procedure, in beide iustantien gevallen.
Jacobus Bakker, oud 68 jaien, wonende te Zierik-
zee beklaagd ter zake dat hij in den namiddag van
den 4 Juni jl. aan de deur der woning van mejufvrouvv
Moolenburgh te Zierikzee gebedeld heeft, na reeds vroe
ger wegens bedelarij te zijn veroordeeld is bij vonnis
der arrondissements-rechtbank te Zierikzee van den
5 Juli jl. schuldig verklaard aan bedelarij iu eene P'aata
voor welke eeno openbare inrichting tot voorkoming van
bedelarij bestaat, na reeds eenmaal wegens bedelarij te
zijn veroordeeld, en veroordeeld tot eene gevangenisstraf
van zes dagen eu in de kosten der procedure, met last
dat hij na het niteindo der gevangenisstraf naar ten be
delaarsgesticht of werkhuis zal worden overgebracht.