*3uifcmlanïr.
Asinalunga.
Thermomeferstaticl.
,'Sept.'sav. 11 u. 51 gr.
n 'smórg.7 u.54 'smidd. lu. 62gr.
Staten-generaal.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 27 September. Benoeming com
missie herziening reglement van orde; interpellatie
Zuid-Willemsvaart,
fot leden der commissie tot herziening van het regle-
"nt van orde zijn benoemd de heeren Heemskerk,
kliert, Geertsema, van Eek en van der Linden.
Ge interpellatie van den heer van der Maesen de
°mbreff betrof de moeielijkhoden die nog bestaan voor
,e scheepvaart op de Zuid-Willemsvaart. Na er op te
eoben gewezen dat, volgens liet tractaat van 1863, de
^erken op dat kanaal met 1 Januari 1866 hadden moeten
preed zijn, trad hij in eenige bijzonderheden om aan te
0(>nen het nadeel dat de scheepvaart leed door het ge-
J?r'g uitstel van de opening der vaart, en deed hij den
'lisier de vier volgende vragen1. is de toestand
j^eulijk zooals door mij is aangegeven, en welke is
j.aa,'van de roden? 2. waarom heeft do regeering geen
5tü!.feDKewone maatregelen genomen nog vóór het ver
dijken van den termijn van oplevering der werken,
be*ijl het toen reeds gebleken is, dat de werken op dien
""Paalden termijn niet zouden voltooid zijn? 3. is de
"Seering nu nog bereid de tioodige maatregelen te nemen
'n den bestaanden toestand te voorzien? 4. of heeft
'J die maatregelen reeds genomen?
minister van binnenlandsche zaken wederlegde
[."."'ge onjuistheden, door den interpellant opgegeven.
i'J erkende de vertraging in de tijdige oplevering van
werk, doch gaf als redenen daarvoor op de groote
.."eielijkheden waarop men is gestuit. Het voortdurend
jdstel is voornamelijk aan het niet gereed zijn van het
e'gisch gedeelte van het kanaal toe te schrijven. Het
OmÜen van buitengewone maatregelen was onnoodig,
JPdat de schepen toch van de vaart gebruik hebben
b"noen maken, terwijl de bezwaren aan die vaart ver-
Ü°aDtlen- niet zoo groot zijn als door den heer van der
j^seu is opgegeven. Overigens is het werk opgenomen
Belgische en Nederlandsche deskundigen die
j dingen hebben gedaan, waaruit bleek dat het kanaal
"r goed beva :rbaar was.
re en dupliek en nadat de heer de Bieberstein
S| 1 ook nog in het debat had gemengd, zijn de beraad-
lsagingen over die interpellatie gesloten, waaruit alleen
b gebleken dat met 15 October a. de volkomen bevaar-
"Theid der Zuid-Willemsvaart kan worden verwacht.
Algemeen overwicht.
d GelSk te verwachten was is het spoedig geblckeD, dat
telegrammen, die ons meldden dat te Florence de
8t weder geheel hersteld was en dat dio nergens in
aüë verstoord is geworden, óf voorbarig óf opzettelijk
|erzonnen waren. Zoowel te Genua, te Milaan, te Sienna,
Verona en te Pistoia als te Napels hebben opschud-
^'"gen plaats gehad, waarvan do omvang nog niet be-
""6 is, en waarvan het nog veel minder te berekenen
^ait waar zij zullen eindigen. Het was dan ook niet te
jachten dat de bevolking de arrestatie van Garibaldi
b l'g zou aanzien, of liever, men kon niet onderstellen
Garibaldi zich omtrent don geest zijner laudgenooten
geheel en al zou hebben vergist, en zijn tocht naar
0llle niet anders dan onbezonnenheid van een losbol zou
geh°eSt ZPD' reSeer'D& z'et de pos't'e waariu zij
ra°kt is niet licht in, en begrijpt zeer goed dat het
Patl n°g niet gewonnen ia. Reeds verzekert men dat het
«"ent in buitengewone zitting zal worden bijeen-
ve ?fPen, indien Garibaldi weigeren mocht zich te
U 'oden zijne plannen ten opzichte van Rome geheel
a'a ^even* kabinet Ratazzi want het is zeer
pijnlijk dat Garibaldi zich uiet tegenover de
V*^ng verbinden zal wil liever de gevolgen der
j)arl e'e handelingen van zijne schouders schuiven en het
scb.e®eot de verantwoording ook van hetgeen reeds ge-
is, laten dragen.
de meeste belangstelling worden thans de be-
tq en uit Italië ingewacht, want indien al, wat toch
""HM te stelleD valt' de Pog'DSen van Garibaldi geen
to^lellijke gevolgen mochten hebben, dan zullen toch
l<!fe Verwijderde gevolgen niet uitblijven. Hierop wijst
"ota tbe Times in een beschouwing, die wij in dit
overnemen.
°P<L ^Inis'sche regeeringshlad bevat het wetsontwerp
mi''ta'ren dienst dat thans bij het parlement van
4'(lo rder hond is ingediend en,gelijk men weet, voor
ljet.8taten van Noord-Duitschland verbindend zal zijn.
aatje 8 b3»a volkomen gelijk aan de nieuwe legerorgani-
'°0ze' het der regeering, na verscheidene vruchte-
^(qei P°gingen, eindelijk gelukt is door de Pruisische
te d°en aannemen. Twee wijzigingen echter,
b de hamer van afgevaardigden indertijd tevergeefs
"'''"gedrongen, zijn er in opgenomen. De dienst
Cn Landwehr is tot vijfjaren teruggebracht en de
verhouding tusschen den Landwelir en het actieve leger
is in het nieuwe wetsontwerp voor goed geregeld.
De administratieveen politieke indeeling van deElbe-
hertogdommen is thans zoo goed als geregeld, door zwerm
van koninklijke besluiten, waarbij zij zooveel mogelijk
gelijk zijn gemaakt aan de oude Pruisische provinciën.
De beide hertogdommen maken te zamen een provincie
uit die in twintig arrondissementen verdeeld is. Ook
de Deenseho districten van Noord-Schleeswijk zijn in
deze indeeling begrepen.
JPS. Gisteren morgen is Garibaldi op een rijks
vaartuig naar Caprera overgebracht.
Naar aanleiding van de arrestatie van Garibaldi schrijft
the Times het volgende:
Nu hetéchee van Garibaldi dat elke nieuwe poging tot
eene gewelddadige ontknooping van de Romeinsche
quaestie onmogelijk maakt, is het tijd om met kalmte de
wezenlijke waarde van het Romeinsche vraagstuk te
onderzoekon. Men heeft gemeend, dat keizer Napoleon,
door het Fransche garnizoen uit de eeuwige stad terug
te nemen, het pauselijke bestuur bij een volstrekte non-
interventie tegenover zijne onderdanen heeft gelaten.
Indien er aan den kant der Romeinen lust en macht
ware geweest om tegen hunne regeering op te staan, zou
dit gemakkelijk kunnen geschied zijn, zoodra het laatste
Fransche korps vertrokken was. De paus zou dan de
terugtrekkende troepen hebben moeten volgen. Ware
de September conventie niet in dien zin uitgelegd ge
worden, zoo zou het verdrag van de zijde der Fransche
regeering slechts eene bespotting, een strik zijn, en van
den kant der raadgevers van koning Victor Emanuel,
een laffe plichtverzaking.
Met opzicht tot hetgeen zij aan het hoofd hunner kerk
verschuldigd zijn, hebben zij het recht om den paus tegen
ieder gevaar en iedere beleediging te beschermen, maar
wat de bescherming van wereldlijk gezag tegenover zijne
onderdanen betreft, is er tusschen dit en de non-interven
tie eene te duidelijke tegenstrijdigheid dan dat een diplo
matieke uitvlucht die zou kunnen wegnemen. Echter is
het niet twijfelachtig dat de Fransche regeering, voor
de moeilijkheden van hare houding ten opzichte harer cle-
ricale tegenstanders terugdeinzende, over dit onderwerp
met woord en daad gehandeld heeft met eene onstand
vastigheid die aan dubbelzinnigheid grenst, door aan
het bof te Rome de middelen te geven om den volkshaat
te verstikken en door duidelijk te laten doorstralen dat
ze gereed is tot eene nieuwe bezetting, wanneer het
mocht blijken dat de middelen onvoldoende waren. Met
andere woorden: dat, wanneer de Romeinen zich te
eeniger dagen in staat mochten gevoelen, zich te ontdoen
van de Zouaven en van het legioen van Antibes, de
Fransche regeering vooraf heeft te kennen gegeven, dat
dan die troopen onmiddellijk vervangen zouden worden
door hare bataljons.
Daar het wereldlijk gezag tegelijk voor Rome en Italië
hinderlijk is, en zijn bestaan alleen het gevolg is van
eene leemte in de September-conventieof van de
valsche en willekeurige tusschenkomst van het Fransche
gouvernement, is het duidelijk dat de expeditie van
Garibaldi, die ten doel had deze lastige overeenkomst
te vernietigen, volkomen goedkeuring van het volk en
van de Italiaansche regeering zou hebben gekregen,
indien zij maar de minste kans van slagen gehad had.
De gebeurtenissen te Aspromonteen te Asinalunga zijn
beide veroorzaakt door de vrees en den afschuw van Italië
voor een oorlog met Frankrijk. Men moet echter wel
opmerken, dat, hoewel Italië in 1867evenmin instaat is,
in het strijdperk te treden met Frankrijk, zijn weldoener,
als in 1862, toch de voltooiing van zijn nationaal werk
door het bezit vanVenetie, en dekracht die het verkregen
beeft door zijne alliantie met Duitschland, het in staat
hebben gesteld, zijne waardigheid tegenover Frankrijk
op te houden, terwijl er tegelijk uit volgt dat zijne ver
plichtingen tegenover deze mogendheid veel vermin
derd zijn.
Indien Ratazzi, in plaats van de onderneming van
Garibaldi tegen te werken, haar ondersteund had, zou
men waarschijnlijk zijne politiek door goede argumenten
kunnen verdedigen. Daarenboven zon, in verband met
mogelijke gebeurtenissen aan den Rijnkant en met het
oog op den stand der partijen in Frankrijk, deze politiek
wellicht zeer aangenaam voor keizer Napoleon hebben
kunnen zijn. Maar al was zij te rechtvaardigen geweest,
zoo zou zoodanige handelwijze gewelddadig en gewaagd
geweest zijn en daardoor onwaardig voor een staatsman,
die hopen kan hetzelfde resultaat te krijgen door voor
zichtiger middelen. Het wereldlijk gezag moet zoowel aan
de Fransche als aan de Italiaansche regeering zonder
genade veroordeeld toeschijnen. Zijn val is naar alle
waarschijnlijkheid het onderwerp geweest van een ge
meenschappelijk onderzoek tusschen beide.
Keizer Napoleon heeft veel moeite genomen om te be
wijzen dat, indien het pausdom zijn val nabij is, dit niet
het gevolg is van zijne pogingen om het te doen sterven,
maar veeleer in spijt van zijne ernstige pogingen om het
te redden. liet pausdom, kan hij zeggen, heeft alle
pogingen die Frankrijk en Oostenrijk tot zijn bescher
ming in het werk hebben gesteld teleurgesteld. Kan
men nu onderstellen dat een klein getal vreemde huur
lingen en de Sint-Pieterspenning met een ledige schat
kist en een onbebouwd land, den paus kunnen veroorlo
ven een vorstclijkcu staat te handhaven, waaraan de
twee grootste lijken van Europa en de inkomsten der
schoonste provinciën van Italië geen genoegzamen steun
zouden kunnen verschaffen.
Wij houden ons ton zeerste overtuigd dat dit de
inzichten van keizer Napoleon zijn. Wij hebben het reeds
gezegd, de toestand is veranderd. Het Italiaansche gou
vernement behoeft slechts te rade te gaan met de belangen
van zijn land. Het heeft Garibaldi ter zijde gesteld. Daar
het schiereiland slechts éen koning behoeft, heeft het
niet alleen het recht, maar is het zijn plicht zelfs om een
man van zijn weg te verwijderen, die voor welke zaak en
met welke verdienste ook, de rechten der kroon geschon
den heeft.
Maar het werk dat Garibaldi niet mocht voleindigen,
is nu aaD de regeering opgedragen. Italië heeft de Septem
ber-conventie duur gekocht. Het heeft zijn parlement
in slaap moeten wiegen,een votum moeten vernietigen,
uitgelokt door zijnen grooten staatsman Cavour, van
zijne werkelijke hoofdstad afstand moeten doen, in
onmin geraken met Turijn, de Piemonteezen moeten
verbitteren, en dat alles alleen om de Romeinen meester
van hun toekomst te laten. Is Garibaldi aan de Septem
ber-conventie ten offer gebracht, het is nu de plicht van
hen die hem gevangen genomen hebben, om te onder
zoeken of de conventie de twee partijen gelijkelijk
verbindt.
Hoe belangeloos Italië ook in zijne eigene zaak wilde te
werk gaan, had het ten minste de rechten en belangen van
de Romeinen krachtiger moeten ondersteunen. Het paus
dom is de eenige macht waaraan het in onze dagen veroor
loofd is om met behulpvan vreemde huurlingen te regeeren
Het contingent der pauselijke troepen is bovendien nog
ongeëvenredigd aan de eischen van eene goed geregelde
maatschappij. Indien het waar is dat de pans zich gerust
op de trouw van zijn volk kan verlaten, waarom steunt
hij dan niet uitsluitend op een nationaal leger?
Indien hij behoefte heeft aan vreemde zouaven tegen
de Romeinen, waarom zouden dan de Romeinen niet de
Italiaansche vrijwilligers te hulp mogen roepen tegen hem.
De gevangenneming van Garibaldi moet thans over de
verwijdering der zouaven en andere vreemde huurlingen
beslissen.
L'Opinion nationale zegt omtrent de door Frankrijk
ten opzichte van Rome te volgen politiek onder meer bet
volgende:
Laat de paus doen als ieder ander vorst behoort te
handelen, laat bij vrijheid verleeuen aan zijne onderdanen,
laat hij hen op verstandige wijze besturen, laat hij hen
als mannen behandelen, niet als slaven, en hij zal de be
scherming van niemand noodig hebben; maar als hij steeds
een systeem wil handhaven, hetwelk slechts armoede
en rooverijen tengevolge heeft, een stelsel hetwelk ver-,
nederend is voor de waaide van den mensch, dan zullen
zijne onderdanen hem wegjagen en daaraan vvèl doen;
wij zouden al zeer dom moeten wezen om hen dit te
willen beletten en ons met Italië in onmin te brengen.
Er komt toch ook eindelijk eens een tijd waarin wij
niet langer die ongelukkige aanmatiging moeten hebbeD
om in alle oorden der wereld het catholicisme te willen
beschermen. Te Jerusalem willen wij de Latijnsche mon
niken besehermen, waarmede de Turken alle moeite der
wereld hebben om hen te beletten te gaan vechten met de
Grieksehe monnikken. In China moeten wij catholieke zen
delingen gaan wreken; in Cochiuchina moeten wij de zende
lingen gaan helpen, die aldaar zielen voor hunne kerk
gaan winnen. In Mexico moesten wij (met welk gevolg
hebben wij geleerd) een catholiek rijk gaan stichten als een
bolwerk tegen de uitbreiding der groote protestantscbe
republiek der Vereenigde Staten. Eindelijk moesten wij
zeventien jaar te Rome blijven om een absurd regeerings-
stelsel te handhaven. Frankrijk, met zijöe legers, zijn
budget, zijne verantwoordelijkheid voor de wereld, kan
toch waarlijk niet altijd de rol blijven vervullen van
hulpzendelinggenootschap.