middelburgsche
COURANT.
103.
Zaterdag
1867.
29 Juni.
Editie van Vrijdag avond 8 uren.
48.n.
Middelburg 28 Juni.
j wetsontwerp tot uitgifte van gronden in erfpacht
k ^ederlandsch Indië is in de zitting der tweede
boklT Va° g'8teren ^00r ^en m'n'ster van koloniën inge-
overige bij de kamer aanhangige koloniale wets-
^Verpen blijven vooreerst buiten behandeling.
e minister van koloniën heeft zijn ontslag verzocht.
j^Öcden heeft de tweede kamer de gisteren aangevangen
'aadslaging over het wetsontwerp, houdende bepalin-
omtrent de heffing en verzekering van den accijns
"e binnenlandsche suiker, voortgezet.
e heer Fransen van de Putte heeft zijn voornemen
het gegeven ora °P een na^or te bepalen tijdstip
'oinisterie over do kolonialo quaestie te intbrpel-
j eindverslag omtrent het bij de tweedë kamer
ten wetsontwerp tot onteigening van perceelen
n behoeve van een kanaal van Veere naarKleverskerke,
fst d«
°i)te
1.
tarbij beboorende werken, luidt als volgt:
Bij de overweging van het wets-ontwerp tót
'gening van perceelën ten behoeve van een kanaal
*eere naar Kleverskerke werd er door zeer vele leden
nadruk op gewezen dat de toelichting, welke de
geering ten aanzien dezer voordracht beeft verstrekt,
t "rter schraal is en menig belangrijk punt onaange-
jj.. 'eat. In eene afdeeling werd dit bezwaar meer in
J^Oerheden ontwikkeld. Bij de wet van 31 December
y&n° ^taatsth,'a(l no.196) zün de werken voor den aanleg
8e^ e®n spoorweg en de verbetering der watergemeen-
HP door het eiland Walcheren omschreven, nadat een
,£.«tWp onderzoek omtrent hunnen omvang en
ia '"htinghad plaats gehad. Thans wordt eene wijziging
4at t0ea vastgestelde plannen voorgedragen, zonder
'tl k6 ^ehrehen welke daaraan kleven duidelijk worden
et licht gesteld. Deskundigen hebben volgens de
°rie van toelichting vrees voor verzanding van den
8(,d c'er Middelburgsche haven geopperd. Is daartoe
rt de afkondiging der wet van 31 December 1865
'°en onhekende aanleiding ontstaan, of is eerst
to ^'en W een or|derzoek naar de mogelijkheid van
deil aa'Ke verzanding ingesteld? Door verlegging van
tal öl°n(l van bet kanaal op de thans voorgestelde wijze,
"aar de meening der regeeririg in geruimen tijd
belemmering voor de scheepvaart te duchten
ver| a'aar za' ZÜ dan toch, zij het ook na langer tijds-
v0°°P. ontstaan, wanneer deze plannen worden uitge-
De aard der gronden, waarin de sluizen moeten
°"wd worden, kan geen onoverkomelijk bezwaarople-
my.a> daar deze groote sluizen in elk geval op een kuifst-
aangebrachten grondslag moeten worden opge-
die, en-hntusschen zijnde uitkomsten der grondboringen,
tne(j "der twijfel hebben plaats gehad, niet aan de kamer
kjSedeeia en kan zij daaruit dus geene gevolgtrek*
dht(] ade'den. Meer algemeen werd er over geklaagd,
°">tr re^eer'ng niet de minste medodeeling heeft gedaan
de kosten, welke de uitvoering der voorgestelde
bet ve° Za' vol'deren. Volgens sommigen zou daardoor
tvgg °e8er geraamde cijfer van uitgaven voor de spoor-
kliyj^0 kanaalwerken op Walcheren nog al aanzienlijk
c" a ^Har hieromtrent liepen de gevoelens uiteen;
be8pat.eren dachten, dat uit deze wijziging eer eene
tlng dan vermeerdering der uitgaven zou volgen.
'f8en CotDmissie van rapporteurs heeft deze bezwaren
e z°owel uit een technisch als uit een financieel
8'PQnf i
Vaj, "°ogst gebrekkige toelichting der voordracht
n°ef*7'aam gewicht geacht, om ze, niettegenstaande
sPoedfere>fe'('e uitvoering der werken op Walcheren
^OfloQ6 ''8S'ng omtrent dit voorstel vordert, in een
'vachti^'^ vers'ag op te nemen. Zij meent echter de ver-
Vfaagde^ tö m°gen koesteren, dat de regeering de ge-
V^trekkDliChtinsen binnen zoo korten tijd zal kunnen
en> Rls noodig is- om het mogelijk te maken
dat dië beslissing nog in deze zitting der staten-gene-
raal wordt genomen.
2. Eenige leden waren niet zeer ingenomen met
den aanleg van het ontworpen kanaalvak. Het plan om
de Middelburgsche haven in de gemeente Veere te doen,
uitmonden, is reeds in 1816 geopperd. Toen is daaraan
echter geen gevolg gegeven. De overweging, dat de
gemeente Veere door db verlegging van den havenmond
voor geheelen ondergang kan worden bewaard, schijnt
bet moeielijk te kunnen wettigen, daar zij wel hut belang,
dat deze gemeente er bij hebben zon, kan aantooncn,
maar bet bewijs niet kan leveren, dat betalgemeen belang
daardoor zal worden bevorderd. Ook meenden zij dat de
binnenlandsche schipperij door de vroeger vastgestelde
plannen meer was gebaat, terwijl de btiitenlandsche
scheepvaart wel niet veel gebruik zal maken van den
noordelijken havenmond van bet kanaal door Walcheren.
„Deze opmerkingen werden echter krachtig bestreden.
De voorgestelde wijziging in den aanleg der kanaalwer-
ken werd door velen ondersteund. Bij'de afdamming van
bet Sloe is het wenscbelljk dat de mond van het kanaal
zooveel mogelijk van die afsluiting worde verwijderd.
Verscheidene leden wenschten tot opbeuring der vroeger1
bloeiende, thans zoo vervallèn gemeente Veere mede te
werken, wanneer zij kan geschieden op eene wijze die het
algemeen belang tevens baat. En dit is bier het geval.
In een verzoekschrift, dat door tachtig te Middelburg
gevestigde of geregeld op deze gemeente varende schip
pers bij de kamer is ingediend, wordt de voorgedragen
wijziging der uitmondirg van bet kanaal door Walche
ren juist uit een techniscben scheepvaartkundig oogpunt
aanbevolen en het in hun belang geopperd bezwaar dus
op afdoende wijze wcderlegd.
„Ten slotte gaf een lid te kennen, dat hij tegen deze
vooidiaclit is gestemd, omdat bij bij zijne vroeger uitge
sproken afkeuring der afdamming van het Sloe en daar
mede in verband staande kanaalwerken op Walcheren
blijft volharden. Hem werd geantwoord, dat omtrent
deze zaak bij de wet van 3L December 1865 eeue beslis
sing is genomen.
3. Dè vraag werd gedaan, of de regeering reeds op
middelen bedacht is, om in de bezvvaien der landbouwers
te voorzien, wier woning door het aan te leggen kanaal
van landerijen, bij ben in gebruik, zal worden afgesneden.
„Het zou wel wenschelijk zijn dat daartoe eene brug
wierd gebouwd, wijl er tusschen Middelburg en het
Veersche gat geene wordt' aangetroffen. Mocht zij te
kostbaar zijn, dan zal er töch een pontveer dienen aan
gelegd'te worden.
„Men vroeg, waarom de afsluitingsdam in do tegen
woordige Middelburgsche haven gelegd zal worden op
het punt van aansluiting aan het ontworpen kanaal vak.
Wanneer die dam aan den mond der haven wierd gelegd,
dan zou het noordelijk gedeelte, niet meer voor de
scheepvaart noodig, eene ruime en geschikte waterber
ging aanbieden, die op een döor sluizen afgesloten
kanaal altijd gemakkelijk is en nimmer nadeelig kan
zijn. Dit punt zoude nog wel de overweging der regee
ring verdienen.
4. In eene afdeeling wenscbte men eenige bijzonder
heden omtrent den tegenwoordigen stand der spoorweg
en kanaalwerken op Walcheren te vernemen. Zullen
geene reeds gemaakte kosten onnut zijn besteed, wanneer
aan dit voorstel wordt gevolg gegeven?"
De memorie van beantwoording, door den'minister
van binnenlandsche zaken op dit verslag ingezonden-,
deelen wij in een volgend nommer mede.
De in de vorige week plaats gehad hebbende aanbe
steding van het maken van den Oosthavendam, een
gedeelte van den Westhavendam en van de-havengeul
voor de buitenhaven aan- den mond van lret kanaal door
Walcheren bij Vlissingenwaarvoor de laagste'inschrijf,
vers waren' de heeren W. Swets te Hardinxveld en
A. van Wijngaarden te Sliedrecht, voor ƒ460,000is
door den minister van binnenlandsche zaken goedge
keurd.
Gisteren is de alhier gehouden achttiende algemeeno
vergadering der Nederlandèche maatschappij tot bevor
dering der geneeskunst gesloten. Onder anderen is be
sloten, op het dfrartoe door de afdeeling Tilburg genomen
initiatief, pogingen aan te wenden tot oprichting van
een standbeeld voor den beroemden boogleeraar in do
geneeskunde Herman Boerhaave, binnen de gemeente
Leiden, ter gelegenheid van het tweede eeuwfeest zijner
geboorte in 1868. Aan eene commissie uit de leden der
Maatschappij en anderen is de uitvoering van dit besluit
opgedragen.
Eeigisteren deden de leden in een zevental rijtuigen
een rijtoer naar Domburg, bezochten de buitenplaatsen
Overduin, Berkenbosch en Westhoven, en werden door
de eigenaars der beide eerstgenoemden gerecepteerd.
Gisteren namen zij, na vooraf eenige gemeente-inrich
tingen enz. bezichtigd te hebben, deel aan een diner in
de soeieteit Sint Joris.
Als plaats voor de volgende algemeene vergadering is
Leeuwarden aangewezen.
De Staatscourant van gisteren bevat de bij koninklijk
besluit vau 16Meijl. goedgekeurde statuten der Ver-
eeniging tot bevordering van christelijk schoolonderwijs
te Goes, welke vereeniging mitsdien als rechtspersoon
is erkend.
De kiesvereeniging Nederland te 's Gravenbage, heeft
tot candidaat voor het lidmaatschap der tweede kamer
gekozen dr. J. Bosscha, inspecteur van het middelbaar
onderwijs,1 die de candidatuur heeft aangenomen.
Het in de vorige week te 's Hage gehouden examen B
voor Indisch ambtenaar is door 15 der candidateu met
gunstig gevolg afgelegd. Het zijn de heeren: jbr. J. A. O.
van den Bosch, J. N. Bnrgerhondt, mr. S. van Gigch,
jhr. 11, de Koek, P. II. J. van Lawick, A. M. Repelius,
W. F. van Rijckevorsel, J. Spanjaard, G. A. Stam, J. Tijl,
W. J. G. Vosmaer, W. H. S. van Waning, W. A. van
Weelderen en E. Winckel.
In de den 24 dezer te Deventer gehouden vergadering
van den gemeenteraad is op nieuw ter sprake gebracht
de brief van den hoogleeraar van Vloten, welke in de1
vorige zitting voor de leden ter inzage was gelegd en
aldus luidt:
„Aan den gemeenteraad van Deventer.
„Om der wille eener gemeente, voor welker stoffelijk
en zedèlijk welzijn hij meent de daadwerkelijke proeven
van zijne belangstelling gegeven te hebben en die hij
daarom thans ook gaarne een besluit zou sparen, dat haar
wellicht later zou kunnen berouwen;
„om der wille eener school, omtrent welke dezelfde
curatoren, die thans op zijn ontslag aandringen, betn,
onmiddellijk na zijn aftreden als rector, bij monde van
him voorzitter, hunne erkentelijkheid betuigd hebben
voor de vele blijken van welwillendheid, haar gedu-
rendè' zij n rectoraat gegeven
„om der willé voorts zijner eigene zekerheid, die hem
ook niet de minste uitdrukking mag laten voorbijzien,
die men misschien als bewijsgrond tégen hem zou kun
nen of willen bezigen
„om dér wille voorts eener voor velen „gewenschte
verzoening," tegen welke hij niet gaarne den schijn zou
willen hebben zich met opzet te keeren;
„a'ch't zich de ondergeteekendè in gemoede verplicht
UËdelachtb. op een opmerkelijk misverstand te wijzen,
dat hem uit het door curatoren aan u ingezonden stuk
sch'ijbt te kunnen voortvloeien.
„Ih dit Stuk, waarvan hém geenerlei afschrift beteekénd
ié, dat hij eefst' uit' het' gedrukte raadsverslag bij dé'
courant van Vrjjdag 7 Juni jl. heeft lecren kennen, en
op 't'welk h'em dus geenerlei beweegreden verbiedt, uwe
aandacht ten dèzo' verder te vestigen;
„in dit stuk 'zeggen curatoren met ronde woorden',
dat zij „zijne vrijheid van denken en spreken niet het
minst willen binden'," zij wenschcn slechts „anders
denkenden" daarby niét gekwetst te zien. Het staat niet
