M1DDELBURGSCHE
COURANT.
N"' 45.
Dinsdag
19 Maart.
1867,
Editie van Maandag avond 8 uren.
Rechtszaken.
Middelburg l£ Maart.
Gel.jk bekend is wordt thans een procedure gevoerd
tegen den polder de Breede Wateriug, die geweigerd
('e subsidie ten behoeve der ealamiteivse polders te
voldoen. Thans vernemen wij dat zich aan hare zijde
ook geschaard hebben de polders Beoosten en Bewes-
ten-blij, Autrichen, Papeschor en Canisvliet. Tegen deze
is echter tot dusverre geen vervolging ingesteld.
LI. Zaterdag had te Zierikzee de eerste vergadering
plaats der loden van de aldaar opgerichte vereeniging
tot volkswapening in de eilanden Schouwen en Duive-
land, bestaande uit 35 werkende en 18 contribneerende
leden. Aan bijdragen was geteekend voor ruim f 600 en
•anjaarlijkschecontributiën ruim 100. Tut leden van bet
bestuur werden gekozen de heeren jhr. mr. M. J. Schnnr-
beqneBoe'je, jhr. mr.G.L.Schorer, mr. J. M. Isebree Moens
en J.Th. Oosterman. De heer mr. W.C. Cau,burgemeester,
die mode lot bestuurslid was verkozen, heeft daarvoor
bedankt. Tot bevelhebber werd benoemd mr. J. C. E-
baron van Lijnden, die de voorloopige commissie harte
lijk dank betuigd i voor de voortreffelijke wijze, waarop
door haar de zaak behandeld is. Voorts werd een regle
ment vastgesteld en zijn nog enkele andere punten be-
«proken.
De Staatscourant van Zondag en Maandag bevat bet
koninklijk besluit van den 3 Februari 18(57, tot wijziging
en aanvulling van art. 11 van het koninklijk besluit van
2 Mei 186.! (Staatsblad no. 52), houdende bepalingen tot
iet voorkomen van aanvaringen op de rivieren, stroo
men, kanalen, reeden, havenmonden en zeegaten in
dit rij ;c-.
Benoemingen ea besluiten.
ridderorden. Benoemd tot ridder der orde van den
lïederlaridsclien leeuw, mr. G. F. Schietbaan, rechter in
de arrondissements-rechtbank te Eindhoven.
notarissen. Benoemd tot notaris binnen het arron
dissement Middelburg, ter standplaats de gemeente
Schoondijke, W. C. de Smidt, candidaat-notaris en wet
houder aldaar, alsmede plaatsvervangend kantonrechter
in het kanton Oostburg.
marine. Met 1 April a. op pensioen gesteld de kapi
tein luitenant ter zee G. Lambert, ter zake van langdu-
rigen dienst, en de kapitein luitenant ter zee J. J. B. de
Jonge Oudraat, voor beiden teu bedrage van f 1400 's jaars.
Bevorderd, met 1 April a., tot kapitein-luitenant ter
zeede luitenants ter zee le klasse jhr. A.R.A.M. Clifford
Kocq van Breugel en G. IL Bakker; en tot luitenant ter
zee le klasse de luitenant ter zee 2e klasse C. A. Bosch.
Op verzoek eervol ontslag verleend aan den klerk bij
de directie der marine te Hellevoetsluis A. J. R. Vogel-
sang, met den laatsten dezer maand.
Marine en leger.
Blijkens een bij het departement van marine ontvangen
telegram, is Zr. Ms.korvet van Speijk, onder bevel van den
kapitein-luitenant ter zee P. van der Velden Erdbrink,
den 15 dezer te Gibraltar aangekomen. Aan boord was
alles wel.
De luitenant ter zee le klasse A. W. Keuchenius
wordt, met den laatsten April a., eervol ontheven van de
hem opgedragen betrekking van onder equipagemeester
der marine bij 's rijks werf te Amsterdam en dientenge-
v°lge op non-activiteit gebracht; wordende de waarne-
minK dier betrekking met den eersten Mei daaraanvol
gende opgedragen aan den luitenant ter zee le klasse
P. Roodzant.
De luitenant ter zee le klasse F. J. G. van Thiel
wordt, met den 16 April a., geplaatst als le officier op
r. Ms. drijvende batterij Neptnnus.
In de Staatscourant van Zondag en Maandag is op
genomen een door den minister van binnenlandsche zaken
®an den koning aangeboden algemeene staat betreffende
60 van de lichting der nationale militie van 1866.
Veeziekte.
In de Heldersche courant leest men het volgende:
„Meermalen hebben wij in den laatsten tijd in dit blad
melding gemaakt van een geacht ingezeten dezer ge
meente, die gedeeltelijk door overlevering en gedeeltelijk
door eigen studie, tot de ervaring is gekomen om het de
runderen, wanneer ze in volkomen gezonden staat zijn,
te kunnen aanzien of ze al of niet vatbaar zijn voor den
beerscbenden veetyphus, en ook of ze de ziekte in meer
deren of minderen graad zullen krijgen. Thaus zijn wij
in de gelegenheid meerdere bijzonderheden te dien aan
zien te kunnen mededeelen. En daar het feiten geldt,
die eene algemeene belangstelling zullen opwekken en
die vele veehouders een nader onderzoek waardig zullen
keuren, vermeenen wij den naam van hem,aan wien de
wereld spoedig eene zeer grooteontdekkingzal tedanken
hebben, niet langer te mogen verzwijgen; het is de heer
A. Paarlberg, rentenier, wonende alhier, en vroeger
veehouder te Wieiingerwaard.
-Tijdens het l.eerschen der ziekte in do vorige eeuw,
ten jare 1769, 1774—76, woonde te Warmenhuizen een
boerenknecht, met name Aiie Kroon, die met de grootste
belangstelling de ziekte gevallen naging en op een mid
del peinsde ter genezing of af wending der ramp. Vooral
wekte bet zijne opmerkzaamheid, dat runderen op den
zelfden stal geplaatst, niet allen de ziekte in denzelfden
graad kregen en ook sommigen gezond bleven. Na vele
waarnemingen en vergelijkingen mocht hij eindelijk tot
de ontdekking komen, dat de gezond en onbesmet geble
ven mnderen allen betzelfde kenteeken droegen, als
afstammende van hetzelfde ras. Deze ontdekking strekte
genoemden Kroon tot middel, om in korten tijd van
boerenknecht een welgezeten veehouder en landeigenaar
te worden.
„Genoemde A. Kroon was de peetoom van den tegen-
woordigen heer A. Paarlberg, aan wien bij, kinderloos
zijnde, zijn geheim wilde mededeelen, zoo spoedig deze
tot de jaren was gekomen om er de waarde van te kunnen
beseffen. Kroon is echter plotseling overleden in den
jare 1809, terwijl zijn peetekind nog Blechts 7 jaren telde.
Het geheim was dus met hem len grave gedaald.
„De koeien van Kroon, die natuurlijk allen van het
zuivere ras waren, zijn daarna voor een groot deel op
den stal gekomen van den vader van den heer A. Paarl
berg, en laatstgenoemde, hoewel de ziekte reeds sedert
jaren was geweken, stelde als jongeling steeds groot
belang in het geheim, dat hem als kind was toegezegd.
Voor de koeien, van zijn oom afkomstig, die hij „kroon
tjes" noemde, had hij eene bijzondere voorliefde en door
menigvuldige vergelijkingen met andere beesten, daar
hij wist dat ze een bijzonder onderkenningsteeken moes
ten hebben, mocht hij eindelijk aan de „kroontjes" iets
opmerken, dat zij allen gemeen hadden en wat hij bij
andere runderen niet bespeurde. Hij onderstelde van
toen af het geheim te hebben ontdekt, maar daar de be
smettelijke veeziekte niet meer heerschte, outbrak het
hem aan de gelegenheid, om door proefnemingen tot de
zekerheid te komen.
„Van het oogenblik dat de veeziekte in October 1865
in ons land uitbrak, nam hij het besluit, om een onderzoek
in te stellen; echter ecu tijd lang door omstandighedeu
verhinderd geworden, is hij gepasseerde» zomer, in de
maand Augustus, daarmede in stilte aangevangen, en
heeft zich daartoe eenigen tijd in Zuid-Holland opgehou
den, alwaar zijne proeven allen de gunstigste resultaten
opleverden. Thans meer zeker zijnde van zijne zaak,gaf
hij den burgemeester dezer gemeente kennis van zijne
ontdekking, die bem terstond aanraadde, om zich tot den
commissaris des konings in deze provincie te wenden,
aan wien de heer Paarlberg voorstelde, om voor zijne
ei gen-rekening 6 koeien aan te koopen en die voor eigen
risico te plaatsen op een der meest besmette stallen,
bewerende de stellige overtuiging te hebben dat de door
hem uitgezochte rnnderen onbesmet zouden blijven.
„Op advies van den commissaris des konings en door
bemiddeling van den burgemeester alhier, diende de
heer Paarlberg een request in aan den minister van
binnenlandsche zaken, waarin hij voorstelde de evenge-
noemde proefneming te doen, onder toezicht van 's rijks
wege, en tevens verzocht, om met bedoeld vee de lijnen
van afsluiting te mogen passeeren. De minister betuigde
hem zijne belangstelling, bewilligde in zijn voorstel en
verzoek, en wees hem aan: den besmetten stal van de rijks
veeartsenij school te Utrecht.
„Den 26 Februari jl. kwam hij aldaar met de runderen
aan, die gestald wenleu op een stal alwaar 17 beesten
aan den veetyphus waren gestorven, ecu riog ziek was en
eenige dagen daarna overleed, terwijl 2 koeien herstel
lende, en nog 2 vrij van de ziekte waren. De koeien van
den heer Paarlberg zijn gedurende al dien tijd, tot op
beden, gezond en ongedeerd gebleven, hoewel men ver
schillende, zeer sterke proeven heeit genomen; men
heeft ze o. a. gedekt met de dekken vau aan den typhua
gestorven koeien,en ze op verschillende lichaamsdeelen,
ook aan den neus en onderlippen besmeerd met smetstof,
zelfs lappen met versche smétstof aan de koppen gehan
gen, om ze voortdurend die stof te doen inademen. In
plaats van ziek te worden, zijn ze echter in zwaarte van
vleesch toegenomen.
„Nog moeten wij vermelden, dat dit zestal bestond uit
een guste vaers en 5 kalikoeten, waarvan er 2 op den
besmetten stal hebben gekalfd. Het zijn juist de kalf-
koeien die in den regel het hevigst worden aangetast.
„Thans is de heer Paarlberg door den directeur der
veeartsenij-school, den heer Welleuberg, en met toestem
ming van den minister \an binnenlandsche zaken, ver
zocht geworden, om nog een nieuwe proef te nemen, nL
om voor 's rijks rekening 3 guste vaersen aan te koopen,
aan welke bij kan zien, dat ze, wanneer ze met besmet
vee in aanraking komen, aangetast zullen worden en ook
zullen sterven. Dit nam bij san.
„Daar het hier echter bekend is dat de heer Paarlberg
sedert 26 Februari dagelijks met besmet vee in aanraking
is geweest, is het voor hem moeilijk, om op gezonde
stallen te worden toegelaten en ook wil hij zelf geene
aanleiding geven, om andere stallen aan gevaar bloot
te stellen, daarom heeft hij aan zijn zoon, veehouder in
de Zijpe, zijn geheim medegedeeld, hem in alle bijzonder
heden ingelicht, en hem den op zich genomen last opge
dragen; deze heeft thans twee beesten alhier en een te
Texel aangekocht, waarmede de oude heer Paarlberg nu
Maandag a. weder naar Utrecht op reis gaat, om ze op
denzelfden stal te plaatsen en den uitslag af te wachten.
Wij hopen later in de gelegenheid te zullen zijnde uadere
bijzonderheden dienaangaande te kunnen mededeelen."
Uit Alblasserwaard wordt geschreven dat, zooals ook
uit enkele andere streken nu en dan is gemeld, de long
ziekte zich als bij voorkeur openbaart op de dooigeziekte
stallen, waar enkele runderen overbleven. Op een stal
waar van 22 stuks hoornvee 8 van den veetyphus her
stelden, bezweken binnen weinige dagen nog vier dezer
laatsten aan de longziekte.
De Staatscourant heeft medegedeeld de opgaven be
treffende den veetyphus over de week, beginnende
den 3den en eindigeude den 9den Maart. Daaruit blijkt,
voor zooveel de provincie Zuid Holland betreft, dat in die
week zijn aangetast 935 runderen; 256 zijn gestorven,
II afgemaakt en 87 hersteld, terwijl er 611 in behan
deling bleven. Sedert het uitbreken der ziekte zijn in
die provincie 91,750 runderen aangetast, waarvan er
43,204 stierven, 14,970 werden afgemaakt, 32,638 her
stelden en 938 nog ziek zijn.
In de provincie Noord-Holland werden in die week
aangetast 167 runderen, gestoiven 4; 156 weiden afge
maakt, hersteld 7 en nog ziek geene; bovendien werden
nog 165 niet aangetaste runderen afgemaakt. Sedert
het uitbreken der ziekte werden 8062 runderen aan
getast, waarvan er 957 stierven, 6265 werden afgemaakt
en 840 herstelden, terwijl geene zieken aanwezig zijn.
Iu 't geheel werden 2995 niet aangetaste runderen afge
maakt.
In de provincie Gelderland werden in die week aan
getast 5 runderen, gestorven 0; 52 werden afgemaakt,
hersteld en nog ziek geene. Sedert het uitbreken der
ziekte werden 842 runderen aangetast, waarvan er 46
stierven, 3403 wei den afgemaakt, hersteld 4 en ziek geene.
In de provincie Utrecht werden in die week aange
tast 256 runderen; 195 stierven, afgemaakt geene, 130
herstelden. Sedert het uitbreken der ziekie werden
49 628 runderen aangetast, waarvan er 30,073 stierven,
3479 werden afgemaakt en 15,806 herstelden. In het
geheel zijn nog ziek 270 rundei en.
In de provincie Noord-Braband aangetast en afgemaakt
geene. Sedert het onistaan der ziekte aangetast 291;
gestorven 13, en afgemaakt 456.
Blijkens eeue bij deze opgaven gevoegde recapi
tulatie zijn aangetast van 17 tot 23 Februariin Zuid-
Holland 1020, in Noord Holland 181, in Gelderland 18,
in Utrecht 386, in Nooid Biaband 2, totaal 1607. Van
24 Februari tot 2 Maart: in Zuid-Holland 878, in Noord-
Holland 104, in Gelderland 14, in Utrecht 252, Noord-
Braband 0, totaal 1248. Van 3 tot 9 Maartin Zuid-
Holland 935, in Noord-Holland 167, in Gelderland 5, in
Utrecht 256, in Noord-Braband 0, totaal 1363 runderen.
Het ptovinciaal gerechtshof in Zeeland heeft eergis
teren de volgende arresten uitgesproken.
Johannes de Jonge, oud 18 jaren, arbeider, wonende
te Noordgouwe, thans gedetineerd alhier beklaagd,a s
