MIDDELBURGSCHE
COURANT.
IV0' 3.
Zaterdag
1867.
5 Januari.
üHmtmlantr.
Editie van Vrijdag avond 8 uren.
nieuwe RE^ïTECOUPONS
vaS' de
Provinciale Geldleening van f 38,000.
De Griffier der Staten van Zeeland,
Brengt bij deze ter kennis van de Houders van aan-
aeelen m de provinciale geldleening van f 28,000 dat zij
tegen afgifte van het in der tijd uitgereikt bewijs tot bet
bekomen van nieuwe rentecoupons, ter provinciale griffie
kunnen doen ligten een nieuw stel renteconpons, voor
elk aandeel, over de jaren 1867—1884.
Middelburg, den 27 December 1866.
De griffier der staten voornoemd,
S. VAN DER SWALME.
Middelburg 4 «Januari.
EEN BLIK ACHTERWAARTS.
III.
Eene vereeniging met welke wij niet minder ophebben,
an met de in ons vorig nommer besprokene, en die bij
uitnemendheid geschikt is het gevoel van eigenwaarde
ij iet volk op te wekken, is de .vrijwillige scherp-
schuttersvereeniging.»
Volkswapening.en hier verschijnt het woord volk
'n zS»e ware beteekenis is de leus van den dag.
o de waan van een dag? Dat gelooven wij niet. De
pogingen tot volkswapening vinden te zeer haar grond
In eu&delijk erkende behoeften, zij stemmen te zeer
overeen met de geaardheid die ons volk in vroegere tijden
vertoonde, en zoo geheel zijn wij toch niet verbasterd
an dat men aan de duurzaamheid harer vruchten zou
mogen twijfelen.
Ja, volkswapening, zij is in deze dagen eene eerste
behoefte voor eene natie, die op hare onafhankelijkheid
Prijsstelt.
Wanneer ieder, die het met zijn vaderland goed meent,
ewapens weet te hanteeren, zal daarin zeker het meest
a doende middol gelegen zijn om te voorkomen, dat zij
tot het krijgvoeren moeten gebruikt worden.
e vredescongressen - zaliger gedachtenis van een
tiental jaren geledenwaren ongetwijfeld aan de edelste
6 oe ingen hun bestaan verschuldigd. Maar de ont
werpers en volgelingen ontleenden hunne theoriën te
zeer aan denkbeeldige toestanden met miskenning van
e wer elijkheid. Geen grootschcr denkbeeld voorwaar
an een eeuwigdurende vrede, maar hoe het te verwezen-
if„An,rZ00 'an^ no^ ^00r staande legers het lot van een
rtio WGrelddeel geheel in handen is van enkelen? En
wat 6 'e®ers °P te heffen? Men denke eens na
denke ar^b-611 daaf W6' van zou(ien zeggen, maar men
dier legers steeT08 °Tfr,iT'elke gevaren aan het bestaan
zij nog in het afgeven*wat al rampen
Europa gebracht hebben. Wa„ een gr van
van een zoo ontzettende en gevaVri,DU tot tet opheffen
zien, wat rest ons daar macht geen kans
voor te zoeken. dan er een tegenwicht
En waar dit elders te vinden dan
volkswapening? aa eene algemeene
Maar zal - dit is een vraag die menigeen nog voor
den geest komt wat wij bier als wenscheliik stellen
°oit kunnen verwezenlijkt worden?
Wij antwoorden in volle overtuiging,ja. En wie den
k _een weinig verder dan den gewonen gezichtskring
uitstrekken, zal reeds teekenen ontdekken welke op
ie verwezenlijking heenwijzen. Scherpschuttersvereeni-
gingen zijn reeds op zeer vele plaatsen in ons vaderland
°Pgericht: met geestdrift hebben velen zich aan de eerste
^Prichters aangesloten, maar zullen die vereenigingen
de wez®nlijke macht worden in den staat, dan is er in
alom rSte ^'aats een kanJ uoodig waardoor aan de schier
gcgev°ntStane beweging uitbreiding en eenheid wordt
Een poging daartoe is onlangs uitgegaan van eene te
Utrecht gehouden vergadering van afgevaardigden van
verschillende scherpsckutters-collegiën en vereenigingen
tot bevordering van 's lands weerbaarheid.
Die vergadering nam het volgende besluit, hetwelk in
de laatste dagen van het afgeloopen jaar ter algemeene
kennis is gebracht.
„De vergadering van afgevaardigden der verschillende
scherpsckutters-collegiën en vereenigiugen tot bevorde
ring van 's lands weerbaarheid, acht bet tot behoud der
nationale onafhankelijkheid hoogst wenschelijk, dat de
verschillende in den lande bestaande buks- en schiet-
collegiën hunne oefeningen voortaan dienstbaar maken
aan 's lands verdediging. Zij meent, dat die collegiën
dit zonder groote opofferingen, betzij van geld, hetzij
van genoegen zouden kunnen doen, indien zij konden
besluiten:
„1. Om aan hunne vereenigingen of collegiën uitbrei
ding te geven, of indien hunne statuten hun zulks niet
mochten toelaten, om zich dan althans in die gemeenten
waar nog geene vereenigingen tot bevordering van
's lands weerbaarheid mochten bestaan, aan het hoofd te
stellen van en zooveel mogelijk mede te werken tot
de oprichting van dergelijke vereenigingen;
„2. om zich voortaan ook met het bij 's lands infante
rie aangenomen, of aan te nemen geweer te oefenen
„3. om zich, behalve in het scherpschieten, dat hoofd
zaak is en moet blijven, tevens zooveel mogelijk in het
exerceeren, volgens de bij het leger bestaande reglemen
ten, te oefenen
„4. om de leiding dier oefeningen aan militairen van
beroep toe te vertrouwen, of om bij de regeling daarvan
althans raad bij militairen in te winnen."
De vergadering besloot verder tot de oprichting van
een centraal comité, dat uit 9 leden zal bestaan, waarvan
zes uit andere plaatsen af te vaardigen, terwijl de drie
overige, door drie der Utrechtsche vereenigingen te
kiezen, eene te Utrecht gevestigde permanente afdeeling
van het centraal comité zullen uitmaken.
Dat comité zal tot hoofdtaak hebben, om aan allen die
op eene of andere wijze tot verhooging van 's lands weer
baarheid willen medewerken, de noodige inlichtingen te
geven en om zoodoende in die verschillende pogingen
eene éenheid te brengen, door welke het alleen mogelijk
zal zijn, dat die pogingen eenig werkelijk nut voor het
vaderhand opleveren.
Kunnen nu dergelijke vereenigingen in het algemeen de
strekking hebben die wij hierboven met een enkel woord
getracht hebben te schetsen, in Nederland moeten zij
zich meer in het bijzonder nog het speciale doel voor
oogen stellen voor 's lands weerbaarheid te zorgen.
Want voordat, hetgeen men mogelijk ons ideaal zal
gelieven te noemen, zal verwezenlijkt zijn, kan ons
vaderland nog menig oogenblik van hangen strijd te
verduren hebben. Alleen de voorzichtigheid, alleen de
zucht tot zelfbehoud zijn meer dan voldoende om
Nederland reeds nu te dringen, zich iu dien toestand te
plaatsen, waarin het afweren van een van buitenslands
dreigenden vijand mogelijk zij.
Want Nederland is te verdedigen, ofschoon dan alleen,
wanneer het met dien wil tot verdediging volle ernst is,
en men van de mogelijkheid tot die verdediging innig
overtuigd is.
Meer en meer begint de burgerij dit in te zien, en
mogelijk vindt zij nog eerder dan men algemeen ver
wacht, de regeering aan hare zijde. Te lang is bij deze
de quaestie onzer landsverdediging sluimerend geweest,
waardoor het nemen van het initiatief door de burgerij
nog te meer plicht wordt.
Een zoo gunstig oogenblik als thans zal zich voor een
volkswapening wellicht niet meer voordoen. Laat ons
dan het oogenblik waarnemen. Laat ons ook in Middel
burg toonen, dat men, hoewel nog steeds door breede
stroomen van het algemeene vaderland gescheiden, daar
mede éen is in geestdrift, daarbij niet achterstaat in
goede gezindheid.
Op het oogenblik waarop deze regelen onder het oog
1 onzer lezers komen, zijn zij, die zich voorloopig tot het
oprichten eener vrijwillige scherpschuttersvereeniging
te Middelburg hebben aangemeld, ter vergadering bijeen
om de statuten vast te stellen. Moge het weldra blijken
dat die vergadering goede vruchten draagt
Wij zouden voor wij van Middelburg afstappen nog
kunnen vragenhoe staat het met de beoefening der
wetenschappen, met het aankweeken der schoone kun
sten? Maar ronduit gezegd, waarde lezer, de eerste vraag
durven wij niet aan. Wat op wetenschappelijk gebied
gearbeid wordt valt veelal buiten het bereik der waar
neming. En moge het waar zijn dat ook deze boom door
zijn vruchten moet gekend worden, dan geschiedt de
wasdom daarvan zeker niet zoo snel dat men reeds nu
de botten zon kunnen bespenren van hetgeen in 1866
gewrocht is. Openbare instellingen voor wetenschap
bezitten wij niet, met uitzondering der provinciale
bibliotheek, een instelling die voortdurend verrijkt
wordt en waarvan meer en meer gebruik wordt gemaakt.
Het Zeeuwsch genootschap der wetenschappen, het
Natuurkundig gezelschap zijn al zijn ook de deuren
juist niet hermetisch gesloten geene openbare instel
lingen te noemen, en daartoe bepaalt zich hier wat men
gewoonlijk onder den naam van wetenschappelijke instel
lingen verstaat.
En wat de tweede vraag betreft, och! laat ons maar
bekennen dat de muzen hier niet bijzonder vertroeteld
worden. Maar men kan ook niet aan alles zijn aandacht
wijdon, en vooral niet aan alles te gelijk.
Bij toenemende welvaart en daaromtrent bestaan
immers gunstige vooruitzichten doen zich, dit is zoo
de regel in elke plaats, ook op ander dan bloot materieel
of godsdienstig gebied nieuwe behoeften kennen, be
hoeften in wier vervulling dau ook weder voorzien
wordt.
Wij zeiden dat omtrent toenemende welvaart de voor
uitzichten gunstig zijn. Zelfs reeds 1866 kan men aan
merken als een jaar dat voor velen uit den nij veren stand
niet onvoordeelig is geweest. Is het omdat moed en
ondernemingsgeest nu reeds toenemen in de verwachting
dat de uitvoering der spoorweg- en kauaahverken voor
handel en nijverheid weldra een geheel anderen toestand
scheppen zullen, of is het aan omstandigheden toe te
schrijven waarvoor niet zoo direct een bepaalde oorzaak
is aan te wijzen, dat men voor vele ambachten gebrek
aan werklieden had, hetwelk zich op sommige tijdstippen
vrij erg deed gevoelen? Wij willen dit niet beslissen.
Zeker is het dat het jaar 1866 voor Middelburg niet
onder de rampspoedige jaren is te rangschikken.
Bij het examen voor Indisch ambtenaar, dat den
29 December jl. is afgeloopen, hebben voldoend examen
afgelegd mr. J. H. J. Schneider, mr. A. Stibbe, J. J. Biscboff,
J. R. Lange jr., W. F. P. Martens, R. van Romnnde,
J. J. van Santen en R. W. Tadema. Het examen van drie
candidaten werd onvoldoende bevonden. Geen van de
studenten aan de Indische inrichting te Delft heeft zich
aan het examen onderworpen.
Benoemingen en besl"l'en-
ridderorden. Vergunning verleend aan den kapitein
L. R. J. A. Roosmale Nepven, van den grooten staf,
adjudant van Z. K. H. prins Frederik der Nederlanden,
tot het aannemen en dragen der versierselen van ridder
der orde van het Zwaard, hem door Z. M. den koning van
Zweden en Noorwegen geschonken.
Benoemd tot ridder der orde van den Nederlandschen
leeuw de beer W. F. Versteeg, majoor der genie en
sapeurs van het leger in Nederlandsch Indië, thans met
verlof in Nederland.
leger. Op verzoek eervol ontslag uit den militairen
dienst verleendmet vergunning om de activiteits-
uuiform gewijzigd te blijven dragen, aan den officier van
gezondheid 2e klasse W. F. Ilanjocl, van het 6e reg.
infanterie.
waterstaat. Op verzoek eervol uit 's lands dienst
ontslagen, met toekenning van pensioen, de beel
W. J. A. Nieuwenbuisen, laatstelijk ingenieur le klasse
