LTIT DE EEANSCHE HOOFDSTAD.
BE1EVEN UIT BELGIË".
tot wanhoop gebracht, of vermoord Ia het billijk dat,
om aan Italië het bezit van eene stad meer te verzekeren,
geheel Europa wordt gedoemd tot al de ellende van een
algemeenen oorlog, waarvan niemand den duur kan
bepalen en welke, zelfs in landen geheel vreemd aan de
verwikkelingen, de rust van zoovele huisgezinnen, de
spaarpenningen van zoovele arbeidzame lieden, de
vrucht van zoovele edele pogingen, de kiem van zoovele
wettige verwachtingen zou vernietigen?"
Indien men geloof sloeg aan de beweringen van den
Italiaanschen berichtgever van The Daily-News dan
zou de zucht naar krijgsroem een der oorzaken wezen
Waarom deltalianen eene oplossing van de quaestie door
het geweld verlangen. Hij zou overigens zeer bedaarde
talentvolle mannen in Italië hebben hooren beweren dat
het voor hun vaderland zeer wenschelijk zou wezen dat
zijne militaire macht behoorlijk bleek en dat zijne her
kregen nationaliteit door de overwinning werd gedoopt,
daar niets geschikter was dan het militair prestige om de
vereeniging volkomen te maken. De berichtgever van
The Daily-News doet echter te recht opmerken dat
Europa weinig ingenomen zou zijn met het denkbeeld dat
Italië, om roem te behalen door sabelhouwen, de woning
van het Europeesch huisgezin in brand stak. Gelukkig
hebben dan ook de Italianen edeler bedoelingen en
wanneer zij Venetië willen onttrekken aan eene gehate
onderdrukking, gehoorzamen de Italianen aan een gevoel,
hetwelk eerbied eischt en bij hetwelk alle andere gevoe
lens in hun hart moeten achterstaan. Het is zeer natuurlijk
dat zij, alvorens de rechtvaardigheid iu hunne betrekking
tot het buitenland gade te slaan, dit doen in hunne
betrekking tot hunne medebroeders. Terwijl zij zich ten
strijde gereed maken oefenen zij dan ook een recht
Uit, gevoelen zij dat zij een plicht vervullen en de groote
gevaren die zij daarbij tegengaan, geeft aan hun geest
drift een heldhaftig karakter. Bovendien bevinden zij
zich in een moeilijke positie. Het gouvernement van
Victor Emmanuel moge te recht of ten onrechte de schat
kist hebbeu uitgeput om een leger te bezitten; dit leger
bestaat nu eenmaal en het te onderhouden zonder het te
gebruiken is bijna even ruïneerend als het te onderhou
den en te gebruiken. De financiën van Italië zijn in
allertreurigsten toestand en zijn crediet is weg. Het
schijnt derhalve geene andere keuze te hebben dan
Venetië aan te vallen of dit voor Italië verloren te ver
klaren en zijn leger te ontbinden.
Zoodra men echter Frankrijk met het zwaard in de
hand insgelijks in het krijt wil doen treden, dan veran
dert de quaestie van gedaante en behoort de Fransche
natie te overwegen in hoeverre hare sympathie voor eene
natie in het bijzonder, moet gesteld worden boven het
geen zij verschuldigd is aan de beschaving, aan de vrg-
heid. Deze plicht rust in de tegenwoordige omstandig
heden te zwaarder op haar, naarmate, ten gevolge van
een betrenrenswaardigen samenloop van omstandigheden,
Italië, in strijd met zijne bedoeling, tegen de onafhanke
lijkheid der Elbe-hertogdommen zal strijden, en Garibaldi,
de Bayard der democratie, ofschoon zeer tegen zijn zin,
de bondgenoot van een von Bismarck zal zijn. Of er een
tractaat gesloten is tusschen Italië en Pruisen is vrij
onverschillig. Dergelijk tractaat behoeft niet geschreven
en onderteekend te worden: het volgt van zelf uit den
aard van den tegenwoordigen toestand. Is niet op een
sein uit de Pruisische hoofdstad het Italiaansch schier
eiland ten strijde opgestaan? Zou niet, als Oostenrijk
voor een vereenigden aanval van Pruisen en Italië
bezweek, de onderdrukking van Sleeswijk-Holstein tege
lijkertijd met de bevrijding van Venetië daarvan het
gevolg wezen? Welnu de onderdrukking welke in het
oen kwaad is, hetwelk moet worden weggenomen, is
toch niet in het Noorden iets goeds, hetwelk moet worden
bevestigd. Zij, die zich thans in Frankrijk beijveren
om den oorlogsgeest aan te blazen, moeten dan ook bij
deze gelegenheid niet spreken van beginselen, welke men
tot allen prijs moet doen zegevieren: het recht der volken
om zich zelf toe te behooren is niet minder heilig aan
de oevers der Baltische, dan aan de oevers der Adriatische
zee en die beginselen zijn evenmin te rij men met de inlijving
der hertogdommen bij Pruisen, als mot de handhaving van
de Oostenrljksche heerschappij in Venetië.
Maar neen, ik vergis mij met de bewering dat er hier
geen sprake is van beginselen er is hier een groot be
ginsel in het spel. Maar dat groot beginsel stelt de voor
standers van den oorlog in het ongelijk, want dat groot
beginsel is: de v r ij h e i d.
Wat zal hiervan worden? Is het wel noodig om te
dien opzichte eenige waarheden te vermelden, welke
uiaar al te zeer bekend zijn? Is het wel noodig om te
dien opzichte de geschiedenis van alle landen en tijden
op te slaan Is het wel noodig om te herhalen hoe daar-
l'it blijkt dat overal en altijd de tyrannie in het leger
kamp geboren wordt en hoe de krijgsmansrok van den
overwinnenden generaal in den purperen mantel veran
dert? Het gevaar dat ons bedreigt openbaart zich door
de meest duidelijke verschijnselen. Wie toch weet niet
dat de heer von Bismarck, juist na het Pruisisch parle
ment te hebben vertrapt, en om zijn werk beter te kun
nen voleindigen, het voornemen opvatte om het nationa
liteitsgevoel in Duitschland en de zucht naar oorlovs-
zegepralen ten toppunt te voeren? Wie is blind genoeg
om niet te zien dat hij, door Duitschland te vervullen
met kanongebulder en trompetgeschal, slechts wil be
letten dat de stem der reeds half vermoorde vrijheid nog
gehoord worde te midden van het tumult, en het volk
zich over de slavernij in het binnenland wil laten troos
ten door de gedachte dat het tegenover het buitenland
meer geducht is geworden?
Parijs 2 Juni.
Het politiek conferentie-wonder is zijne verwezenlij
king nabij en meer en meer ontwikkelt zich nu de
politiek onzer regeering. Het schijnt thans in de eerste
plaats het doel van keizer Napoleon te zijn om zijn
November-congresplan te verwezenlijken. Grooter en
streelender wraak is toch door Frankrijk niet te erlan
gen, bloediger vernedering voor Europa is niet denkbaar
dan dergelijk vorstencongres. Aan de groene congrestafel
zon dan Waterloo worden gewroken, want hoe schoon
een schouwspel zou het voor Napoleon III zijn om onder
zijn voorzitterschap door de vorsten de tractaten van
1815 met eigen hand te zien verscheuren, die zij nu meer
dan een halve eeuw geleden maakten. Hoe schoon een
schouwsel zou het zijn voor Napoleon III om in zijne 1
hoofdstad al de monarchen te kunnen ontvangen, die
eenmaal zijn stamhuis voor altijd van den Franschen
troon vervallen verklaarden en zich thans eerbiedig voor
den machtigen keizer kwamen nederbuigen.
Geen tiental glansrijke overwinningen op het slacht-
veld zouden tegen dergelijke zegepraal aan de congres
tafel kunnen opwegen.
Inmiddels blijft het een zeer betwistbaar punt of de
conferentie ook zelfs maar tot dergelijk vorstencongres
zal kunnen leiden, zonder nog eens te spreken van het
behoud des vredes, hetgeen in de tegenwoordige omstan
digheden nog altijd onmogelijk schijnt en door onze
regeering, naar het mij voorkomt, ook niet beoogd wordt.
Het verscheuren der tractaten van 1815, de erkenning
door de mogendheden die deze maakten dat zij onhoud
baar zijn, dit is reeds meer dan voldoende voor onzen
keizer. Om voorts in troebel water behoorlijk te
kunnen visschen zon een krijg aan Napoleon III zelfs
zeer aangenaam wezen.
Voorloopig ziet men intusschen met de meeste belang
stelling de opening van de zittingen der conferentie te
gemoet, terwijl het gerucht dat de keizer daarbij eene
toespraak zal houden, al meer en meer geloof begint te
vinden. Niet onwaarschijnlijk is het dat daarbij op
vaderlijk-medelijdenden toon aan de groote mogend
heden in het algemeen en aan Engeland in het bijzonder,
zal worden verweten dat zij den thans geboren toestand
hadden kunnen vermijden, door gehoor te geven aan de
stem des keizers, toen deze hen allen tot een congres
opriep. En de officieuse regeeringsorganen zullen voorts
bevel ontvangen om dit thema nader uit te werken, om
te wijzen op de zienersgave van Napoleon, die de tegen
woordige verwikkelingen reeds zoo lang geleden te
gemoet zag, om Europa zelf verantwoordelijk te stellen
voor de gevolgen van de weigering om tot een congres
toe te treden en eindelijk de handen in onschuld te
wasscben wat betreft den oorlog, „die thans ondanks alle
mogelijke vredelievende pogingen van Frankrijk, toch
misschien nog zal uitbarsten."
Met het oog hierop wil ik u een gedeelte mededeelen
van een gisteren uit Florence hier ontvangen particu
lieren brief, waaruit blijkt dat de regeering aldaar geheel
en al geregeerd wordt door de geavanceerde partijdoch
ik laat voor u het bedoelde gedeelte van den brief hier
volgen
„Gij vraagt mij naar den staatkundigen en socialen
toestand hier te Florence; deze is al zeer zonderling.
Ons gouvernement, dat bij de verschijning van een con
gres aan den horizon eene meer temporiseerende houding
wilde aannemen ten opzichte der wapeningen, is letterlijk
genoodzaakt om dit voornemen te laten varen ten gevolge
van de ongeloofelijke pressie die de Garibaldianen uit
oefenen. In de laatste dagen handelt men hier dan ook
weder alsof er van geen conferentie of congres sprake is.
Het leger van Garibaldi wordt ijverig aangevuld en
georganiseerd, zoodat, als Garibaldi het geduld mocht
verliezen, de regeering slechts de keus heeft tusschen
een binnenlandschen oorlog, een Aspromonte op. groote
schaal, of het aanvangen der vijandelijkheden ondanks
het te Parijs vergaderd congres. Op eene misschien ge
geven verzekering van ons kabinet la Marmora dat Italië,
gedurende de conferentie-beraadslagingen, niet zal aan
vallen, vertrouw ik dan ook niet veel. Het geduld van
de geavanceerde partij is uit den aard der zaak van zelf
reeds niet groot en ik verzeker u dat het bij na is uitgeput.
Bovendien zijn de mannen dier partij thans in het bezit
van een leger vol enthusiasme, hetgeen niet, zooals men
het in sommige dagbladen leest, als een korps vrijwilli
gers moet worden beschouwd, maar dat een afgesloten
geheel uitmaakt en dus op zich zelf kan ageeren. In
de laatste dagen toch heeft men het ministerie de
vergunning als afgeperst, om behalve de twintig of meer
linie-bataljons, nog een afdeeling bersaglieri, eene afdee-
ling guides en de noodige artillerie voor Garibaldi uit te
rusten. Zoo moet de regeering, om dreigende volksma-
nifestatiën te voorkomen, zich geheel en al de macht uit
de handen geven, om de speelbal der omstandigheden te
worden."
Gij ziet, mijnheer de redacteur, hoe de toestand hier
een belangrijk verschil biedt met dien te Florence.
Wanneer men toch in deze dagen spreekt van Frankrijk,
dan verstaat men hierdoor meer dan immer:NapoleonIII.
De Fransche natie en hare vertegenwoordigers zwijgen;
ons wetgevend lichaam hield zich in de afgeloopen
week met geheel andere zaken bezig en wel met de
discussiën over een wetsontwerp, te recht door de oppo
sitie een loi de suretégénérale a Vexterieur genoemd. Keeds
verleden jaar was dit wetsontwerp voorgesteld, volgens
hetwelk ieder Franschman gedurende eenige jaren in
Frankrijk strafschuldig zal zijn voor misdrijven ook
politieke in den vreemde door hem gepleegd. Toen
wilde echter de commissie van rapporteurs het doel,
waarmede de regeering het ontwerp had ingediend,
wegnemen door de bepaling dat de wet niet van toepas
sing zou zijn op politieke misdrijven. De staatsraad
heeft echter natuurlijk dergelijke beperking niet willen
toelaten; het Luiksch studentencongres is behoorlijk
geëxploiteerd om op de aanneming van het wetsontwerp
aan te dringen en die aanneming is niet achtergebleven.
Slechts 25 van de 137 leden stemden tegen. Voortaan
zal derhalve een scherp woord, in Engeland gesproken,
den Franschman, die dit uitte, slechts do keus laten
tusschen ballingschap of een veroordeelend vonnis door
de Fransche rechtbanken. Waar gaan wij heen langs
dergelijken weg? zonder twijfel naar eene revolutie.
Brussel2 Juni.
Eene vrij hevige ongesteldheid, mijnheer de redacteur,
heeft het mij onmogelijk gemaakt, om deze week met
uwe lezers wat te keuvelen, wat mij in den laatsten tijd
eene aangename gewoonte geworden is.
Laat mij alleen iu alle haast constateeren, dat mijne
voorspellingen betreffende het gevaar dat Nederland liep
door die noodlottige Limburgsche quaestie aan te roeren,
en op den bondsdag ter tafel te brengen, zich reeds in
enkele opzichten beginnen te bevestigen door een
artikel in de Kölnische Zeitung, dat zeker aan uwe aan
dacht niet ontsnapt is.
Ook de heer von Bismarck heeft zijne natuurlijke
grenzen terug te vorderen, en wil die nu van Nederland
krijgen. Dat artikel in het liijnsche blad is van zeer
groot gewicht. De ideeën die er in uitgesproken worden
zijn niet van gisteren, maar klimmen tot een hoogen
ouderdom op.
Geheel België is in spanning door de verkiezingen.
De provinciale verkiezingen, die voorleden Maandag
hebben plaats gehad, hebben aan het ministerie nu juist
geen gewonnen spel gegeven. Te Mechelen en te Doornik
heeft het een gedeeltelijk en aanzienlijk voordeel be
haald, maar het geheel der verkiezingen is verre van
gunstig voor het ministerie. Op de 9 collegies van gede
puteerde staten die België bezit zijn er 5 clericaal.
Dit is een slecht voorteeken voor de verkiezingen
voor de twee kamer, die op denzelfden dag plaats hebben
als de uwe, namelijk den 12 Juni.
Men houdt voortdurend hier en te Brussel meetings
van kiezers. De radicalen en clericalen hebben besloten
dat zij zich onthouden zouden maar in waarheid bestaat
er een soort van stilzwijgend verbond tusschen de twee
uiterstoja...^
Aafcstaan3^p Maandag zal de liberale vereeniging te
'jSruss'BT equ^z^adering houden omjrajre^ndidaten te
ëahdidatuur van dcm^&eï Aniïpftbb, burge-
^^^S,^fii'S?aséel, vindt hevigZ'pfgenl^anting. Ëoch het
Senwetlw^ïifschijnlijk dat hij ziyxverwinncn, evéitalsde
^otsfirtS Brqtëf'ixi, die sterk dootj.het miaisteriqjvqrdt ge-
potrêeeeidf- opdat de advocaat -^i^ert 3ficar|; <3ie van
