©uitntlcmö.
BRIEVEN UIT BE HOOFDSTAD.
Troonrede van keizer Napoleon.
Verkoopingen en aanbestedingen.
Gisteren zijn te Brigdamme ten verkoop aangeboden:
1. Een hnis en erf met tuin in de gemeente St. Laurens,
en 2. een schuur en erf met tuin, mede in die gemeente,
beide kadastraal bekend sectie F, uit no. 192. Te zamen
verkocht voor f 1555.25.
Gisteren is door burgemeester en wethouders van Goes
aan de gegadigden bij de besteding der hoogere burger
school c. a. kennis gegeven: dat door den raad het eerste
perceel, zijnde de bouw der school en directeurs-woning,
is toegegewezen aan Willem de Jonge, timmerman te
Goes, voor ƒ32,000, en het ameublement in drie perceelen
aan den minsten inschrijver W. J. van de Weert,
voor f4451, met bepaling dat er voor ruim f 6000 nog
bovendien op tarief zal worden gemaakt.
Thermometerstanil.
22 Jan.'s av. 11 u. 46 gr.
23 'smorg.7 u.46gr.'smidd. 1 u.48gr.'s av. 11 u. 44 gr.
24 's morg.7 u. 40 'smidd. 1 u. 48 gr.
Men behoeft juist geen Amsterdammer te zijn, om te
weten dat op een onzer keizersgrachten zich een hart-
steenen gevel van sierlijken vorm verheft, waarin zich
de gulden letteren vertoonen: Felix Meritis. In dit
prachtig sociëteitsgebouw hebben weleer de beroemdste
mannen van ons land niet alleen, maar van de geheele
wereld, een hoogst beschaafd publiek weten te boeien,
en, kan het al niet ontkend worden dat men in den
laatsten tijd slechts met kunst- en vliegwerk de sociëteit
heeft kunnen in het leven houden, toch zou het jammer
zijn, wanneer men aan haar bestaan zou moeten wan
hopen. Nog acht menigartist van rang, die onze stad komt
bezoeken, het eene eere om voor de aanzienlijke schare
het eerst op te treden, al mag het niet ontkend worden
dat de later gebouwde zalen het Park en het Volks
paleis die van Felix wat op den achtergrond hebben
geschoven. De virtuosen van den allereersten rang, zij
wier verdiensten toch reeds op aller tongen zweven,
behoeven den Feüx-stempel niet, en doen zulke hooge
eischen, dat ze alleen te betalen zijn door ondernemers,
die kunnen disponeeren over een zeer groot aantal
plaatsen. Hoewel echter die concerten den grooten band
vormen om de leden (met hunne dames, vooral niet te
vergeten) bij elkander te houden, mag Felix Meritis zich
beroemen, ook op een meer wetenschappelijk terrein
dikwijls toongeefster, of althans aanmoedigster te zijn,
en dit is, naar mijn gevoelen, van meer belang, omdat
daaraan grooter behoefte is.
Felix Meritis loon naar verdiensten eene schoone
spreuk die echter niet altijd door schijnttegaan, althans
de avond vau 11. Donderdag heeft daarvan in zekere mate
het bewijs geleverd. De heer Dieudonné is toen in de
zoogenaamde gehoorzaal der maatschappij opgetreden om
te spreken over de door hem opgerichte industrie van:
het stroo vlechten. Hij stond voor eene tafel, waarop
zich eene menigte gevlochten voorwerpen, hoeden,
mandjes, tafelmatjes, muilen enz., bevonden. Het bleek
echter alras dat het hem niet aan ijver, aan volharding
en kennis doch wel ontbrak aan den takt om voor een
publiek op te treden. Wat hij in het eerste deel zijner
rede, d. i. vóór de pause, zeide, was verre van onbelang
rijk; het is toch wetenswaardig, dat het stroovlechten
eene industrie is, die, wat de grondstof betreft, nagenoeg
niets kost; die, wat do arbeidsloouen aangaat, zoowel
voor een kind van acht of tien jaar, als voor eene vrouw
van tachtig jaren hier een werkkring opent, die buitendien
daarom gerust met Frankrijk, België, Baden en andere
kan wedijveren, omdat, na een nauwkeurig onderzoek,
is gebleken dat het stroo in al deze landen van dezelfde
qualiteit is, terwijl alleen het Italiaansche daarop eene
uitzondering maakt. Jammer echter dat de voordracht
zooveel bedierf.
De pause was geschikt om weder veel goed te
maken. Een groot aantal ik meen honderd vijftig
meisjes en vrouwen, in vier rijeu, amphiteatersgewijs
geschaard, waren bezig om voorwerpen, vooral hoeden, te
vlechten, en het was een alleraardigst gezicht, met weln
een ijver sommige zeer jonge kinderen aan den gang
waren. Ook het werk kon wel met wat men in de eerste
magazijnen aantreft wedijveren. Had nu de werkelijk
bekwame directeur van deze pause gebruik gemaakt om
wat uit te rusten, hij had wellicht verstandig gedaan,
maar door overijver voortgestuwd, vertoonde hij alles,
brandde zich bijna de handen aan de heete vloeistof, die
hier en daar was nedergezet om de stioo te verven, liet
de kinderen het volkslied aanheffen, hetwelk werkelijk
niet zonder verdienste werd uitgevoerd, enz. enz.
Nu was de man, door opwinding, volstrekt ongeschikt
geworden om voor te dragen, zoodat hij, bij het tweede
deel zijner rede, ongelukkig improviseerde, onhandige
grepen deed, dikwijls zijne woorden niet kon vinden
met éen woord, de algemeene hilariteit opwekte!
En toch verdient Dieudonné de belangstelling van
ons publiek! En toch is het verdienstelijker om binnen
weinige maanden de school voor eene alhier geheel
nieuwe industrie in het leven te roepen, die reeds fraaie
resultaten oplevert, dan om eene vrij goede redevoering
te kunnen houden! En toch is zijne onderneming
dubbel waardig ook in uw blad besproken te worden,
omdat het stroovlechten eene werkzaamheid is, die
overal zelfs in dorpen of op het land goede vruch
ten kan opleveren.
Dieudonné tegenover een Amsterdamsch publiek, het
was ook een al te potsierlijk contrast, hij te veel, wat het
publiek te weinig heeft, namelijk vuur! Vandaar dan
ook waarschijnlijk dat er zoo weinig dames opgekomen
waren, nu het eene zoo belangrijkezaak voorde vrouwen
gold.
Op het punt van dezen te eindigen, wordt mij eene
tweede oproeping gebracht om deel te nemen aan de
Amstel-Hotel-maatschappij, thans niet geteekend door
Sarphati, maar door eene door hem benoemde commissie.
Onze burgemeester is eere voorzitter, de grijze en altijd
nog onvermoeide J. van Lennep voorzitter. Dan volgen
een twaalftal namen, die klinken als klokken. De door
hen geteekende aanbevelingsbrief wekt ontegenzeg
gelijk vertrouwen. De zaak is noodzakelijk en belooft
goede vruchten. Zal ze nu tot stand komen! Ik hoop en
verwacht het, ofschoon het, bij den hoogen stand van
het geld, een ongunstige tijd voor ondernemingen is.
Dit is ook waarschijnlijk de oorzaak, dat de Koninklijke
Nederlandsche stoomboot maatschappij, die haar kapi
taal met een millioen heeft willen vermeerderen, slechts
een derde verkregen heeft: die maatschappij toch heeft
zooveel succes
Doch genoeg voor heden. Mijn voornemen is, in mijn
volgenden u over onzen handel en scheepvaart te onder
houden, en dan krijgt die maatschappij van zelf hare
beurt.
Amsterdam, 20 Januari.
PS. Ik mag dezen toch niet laten gaan, zonder u nog
een interessant nieuwtje te hebben medegedeeld. Wij
bezitten thans ook onzen Hortara! Hij is echter een
protestant. Een huisvader, die weleer tot de roomsch-
catholieke godsdienst heeft behoord, is later tot de Waal-
sche gemeente overgegaan. Een zijner kinderen woonde
bij een lid zijner familie te Gent. De vader, wenschende
ziju gansebe gezin bijeen te hebben, niet onwaarschijn
lijk tevens met het doel om hen op te leiden in de döor
hem omhelsde godsdienst, begeeft zich derwaarts en
neemt zijn kind mede, doch op den weg wordt hij aan
gerand, mishandelden op den grond geworpen, terwijl
men het kind ontvoert. Ik heb reden te gelooven dat dit
meer is dan een louter verzinsel of on dit. De Waalsche
kerkeraad heeft zich de zaak aangetrokken. Hoogst
waarschijnlijk zal men er later wel meer van hooren.
Algemeen overzicht.
De troonrede waarmede de zitting van het Fransche
wetgevend lichaam Maandag door keizer Napoleon ge
opend is, deelen wij in dit nommer mede. Verscheidene
punten' er van verdienen wel eene aandachtige lezing.
In de eerste plaats zal de nieuwsgierigheid voldoening
vinden door te vernemen wat omtrent de Mexicaansche
quaestie gezegd is. De erkenning van de noodzakelijk
heid om voor de dreigende houding van de Ver-
eenigde Staten eenige passen achterwaarts te maken
zal men er duidelijk in kunnen opmerken. De zucht om
Frankrijk's eigendunkelijke handelwijze te vergoelijken
is uit menig woord blijkbaar, en in zooverre zal de troon
rede de vijanden van de Napoleontische politiek wel
bevredigen. Of nu de zoo wankelende troon van keizer
Maximiliaan weldra geheel zal worden ter aarde gewor
pen, zal in een wellicht niet zeer verwijderd verschiet
blijken.
Niet alleen in de troonrede maakt thans Napoleon
verontschuldigingen jegens de Vereenigde Staten. In
het te gelijker tijd openbaar gemaakte exposé nopens den
toestand van Frankrijk wordt toch gezegd dat Frankrijk
zich naar Mexico heeft begeven otn herstelling te erlan
gen van gekrenkte belangen, geenszins om er het monar
chaal beginsel voort te planten.
Gisteren heeft de heer Walewski als voorzitter van
het wetgevend lichaam de leden toegesproken. Wij
zende op de gematigdheid van zijn voorganger, den
heer de Morny, bij de leiding der werkzaamheden, riep
hij voor zichzelven gelijke sympathie en zucht tot mede
werking in als deze had ondervonden. Zeer vleiend voor
sommige leden voegde hij er bij dat hij de vrijheid der
verschillende „ter goeder ,trouw geuite opinies" steeds
zou beschermen.
Dat Prim werkelijk Zaterdag op Portugeesch grond
gebied is aangekomen wordt van onderscheidene zijden
bevestigd. Of door zijne afwezigheid de opstand werke
lijk als geheel geëindigd kan beschouwd worden, valt
nog te betwijfelen, want ook te Reus en te Valencia
schijnen oproerige bewegingen te hebben plaats gehad,
hoewel een officieus regeeringstelegram meldt dat het
thans in die steden rustig is. Te Madrid zou, naar men
verzekert, de staat van beleg spoedig worden opgeheven.
Uit Bayonne wordt voorts gemeld dat een kapitein,
twee luitenants en eenige onderofficieren van het eerste
regement kurassiers des konings Zaterdag aan boord van
een schip zijn gebracht hetwelk hen naar de Philippijn-
sche eilanden voeren zal. Zij werden beschuldigd van
pogingen om Madrid in opstand te brengen.
Koning Victor Emmanuel heeft een smartelijk verlies
geleden door het overlijden van zijn jongsten zoon,
prins Otto, op negentienjarigen leeftijd.
Gisteren is te Londen een ministerraad gehouden
waarin vermoedelijk gehandeld is over de uitbreiding
welke aan de reformbül zal worden gegeven, die binnen
kort bij het parlement zal worden ingediend. Het schijnt
namelijk dat de ministers omtrent een belangrijk puut
van gevoelen verdeeld zijn, en wel over de vraag of de
hervorming zich alleen tot een verlaging van den census
dan wel tot een herziening der kiesdistricten zal uit
strekken.
De Belgische kamer van afgevaardigden heeft Maan
dag de begrooting van binnenlandsche zaken roet
nagenoeg algemeene stemmen aangenomen. De oppositie
legde bij de beraadslaging groote gematigdheid aan den
dag.
Gisteren is besloten tot het in behandeling nemen
van het bekende voorstel van den heer Orts, hetwelk de
strekking heeft om de nationale vertegenwoordiging in
verband te brengen tot de werkelijke bevolking des
lands. Het is dientengevolge naar de afdeelingen ver
zonden. Een voorstel van den heer Jacobs om de behan
deling te verdagen tot de algemeene volkstelling, die
den 31 December van dit jaar moet plaats hebben, was
vooraf met 52 tegen 28 stemmen verworpen.
Mijne heeren senaatsleden
Mijne heeren afgevaardigden!
De opening der zitting van het wetgevend lichaam
geeft mij gelegenheid om op geregelde tijdstippen den
toestand des keizerrijks voor u open te leggen en u
mijne inzichten daarover te doen kennen. Even als
vroeger zal ik met u de voornaamste vraagstukken
waarin ons land belang stelt overwegen.
In het buitenland schijnt de vrede overal verzekerd
te zijn, want alom zoekt men naar middelen om alle
moeilijkheden in vriendschappelijken zin uit den weg te
ruimen, in plaats van haar door de wapens tot beslis
sing te brengen.
De vereeniging van de Engelsche en Fransche vloten
in dezelfde havens, heeft het bewijs geleverd, dat de
betrekkingen, die op de slagvelden werden aangeknoopt,
niet verflauwd zijn; de tijd heeft integendeel de over
eenstemming tusschen beide landen versterkt.
Ten aanzien van Duitschland is het mijn plan om
eene politiek van onzijdigheid te blijven volgen, die wel
is waar niet belet dat wij ons bedroeven of verblijden,
maar ons althans vreemd laat aan vraagstukken, waarbij
onze belangen niet rechtstreeks betrokken zijn.
Door bijna alle mogendheden van Europa erkend,
heeft Italië zijne eenheid bevestigd door zijne hoofdstad
naar het middelpunt van het schiereiland te verplaatsen.
Wij hebben grond om te rekenen op de nauwgezette uit
voering van het tractaat van 15 September en op de
noodzakelijke handhaving van het gezag van den hei
ligen vader.
De banden die ons aan Spanje en aan Portugal hech
ten, werden nog nauwer toegehaald door de jongste
bijeenkomsten der souvereinen van beide deze rijken.
Gg hebt met mij gedeeld in de algemeene veront
waardiging die de moord, op president Lincoln gepleegd,
heeft opgewekt, en ook het overlijden van den koning
der Belgen hebben wij te zamen betreurt.
In Mexico wordt het gezag, door den wil des volks
gegrondvest, bevestigd. De overwonnen en uiteen
gejaagde scheurmakers zijn zonder aanvoerder; de
nationale troepen hebben hunne dapperheid ge:oond en
het land heeft waarborgen voor orde en veiligheid ge
vonden, die zijne hulpbronnen hebben doen toenemen
en zijnen handel alleen met Frankrijk van 21 tot 77
millioen opgevoerd. Overeenkomstig de hoop die ik
daaromtrent ten vorigen jare uitdrukte, is het einde
onzer expeditie nabij. Ik ben met keizer Maximiliaan
in overleg getreden, om het oogenblik te bepalen, waarop
onze troepen zulleu worden teruggeroepen, opdat hun
terugkeer plaats hebbe zonder de belangen van Frankrijk,
welke wij in die verre gewesten zijn gaan verdedigen, in
de waagschaal te stellen.
Noord-Amerika, roemrijk uit een gedachten strijd te
voorschijn getreden, heeft de oude unie hersteld en op
plechtige wijze de afschaffing der slavernij geproclameerd.
Frankrijk, dat geen enkele edele bladzijde uit zijne ge
schiedenis vergeet, koestert oprechte wenschen voorden
voorspoed van de groote Amerikaansche republiek en
de handhaving van vriendschappelijke betrekkingen, die
thans bijna sedert honderd jaren bestaan. De opschud
ding door de tegenwoordigheid van ons leger op Mexi-
caansch grondgebied in de Vereenigde Staten ontstaan,
zal door de openhartigheid onzer verklaringen bevredigd
worden. De Amerikaansche natie zal begrijpen, dat onze
expeditie, tot welker deelneming wij haar indertijd
hebben uitgenoodigd, niet strijdig was met hare be
langen. Twee natiën, die in de dezelfde mate naijverig
zijn op hare onafhankelijkheid, moeten eiken stap ver
mijden, waarbij zij hare waardigheid en hare eer zouden
kunnen verbeuren.
De rust in het binnenland, die niet opgehouden heeft
te heerschen, heeft mij vergund een bezoek te brengen
aan Algerië, waar mijne tegenwoordigheid, naar ik hoop,
niet nutteloos zal zijn geweest om de belangen te behar
tigen en te bevredigen, en de volksrassen nader tot
elkander te brengen. Mijne afwezigheid uit Frankrijk
heeft overigens bewezen dat ik vervangen kon worden
door een rechtschapen hart en een verheven geest.
Onze instellingen werken te midden van bevolkingen,
die tevredenheid en vertrouwen aan den dag leggen. De
verkiezingen voor de gemeenteraden zijn in de beste
orde afgeloopen en met de meest volledige vrijheid ten
einde gebracht.
Daar de maire in de gemeente do vertegenwoordiger
der centrale macht is, heeft de constitutie mij het recht
toegekend daartoe een keus te doen uit alle burgers;
maar door de verkiezingen van verlichte en trouwe
mannen, zag ik mij bijna overal in staat gesteld, om tot
de benoeming van den maire eene keuze te doen uit de
leden der gemeenteraden.
De wet op de coalitiën, die eenige bezorgdheid had
