C O U R A N T.
N° 199.
Donderdag;
1865.
14 December.
Editie van Woensdag avond 8 uren.
Middelbu j; 13 Bïecembcr.
Na een tweedaagsche discussie is het voorstel van dén
heer van Zuijlen tot het instellen eener enquête, betrek
kelijk de verkiezingen in Limburg, gisteren door dé
tweede kamer met 53 tegen 18 stemmen verworpen.
Het wetsontwerp betrekkelijk de onteigening van
perceelen ten behoeve van den spoorweg van Goes Jangs
Middelburg naar Vlissingen. en van een kanaal van .Vlis-
Bingen naar Middelburg met daarbij behoorende werken
zal morgen door de tweede kamer in behandeling worden
genomen.
Het ontwerp van wet tot vaststelling der middelen tot
dekking der uitgaven, begrepen in de staatsbegrooting
voor 1866, is heden door de tweede kamer aangenomen.
Tegen Vrijdag is het wetsontwerp tot regeling der
grondbelasting in Limburg aan de orde gesteld.
De kiezers van het kiesdistrict Maastricht hebben den
heer P. van dér Maesen de Sombreffop nieuw naar de
tweede kamer afgevaardigd.
De verhouding der stemmen, die de heden geopende
stembus heeft opgeleverd, is ons echter nog niet mede
gedeeld.
De stoomboot, die heden morgen te zes.uren van Rotter- j
dam is afgevaren, is eerst te elf uren te Dordrecht aan-
gekomen. Van laatstgenoemde plaats te kwartier over
twaalf uren met dikke mist vertrokken, was zij heden ayond
te zeven uren hier nog niet aangekomen.
Het provinciaal gerechtshof in Zeeland heeft eene
aanbevelingslijst opgemaakt en aan den minister van
justitie verzonden voor de betrekking van raads
heer in genoemd hof. Op die lijst komen voor de
heeren: rnr. J. Spoor, officier van justitie alhier
2. jhr. rar. L. W. A. Schuurbeque Boeije, kantonrechter
alhier; 3. jhr. mr. L. F. van Pan buys, rechter in de
arrondissements-rechtbank teZierikzee4. rar.C. J. Pické,
kantonrechter te Tholen; 5. mr. P. J. Callenfels, kanton
rechter te Vlisingen, en 6. mr. A. W. Hartman, substituut
griffier bij het hof alhier.
De gemeenteraad van Vlissingen heeft heden besloten,
met ingang van 1 Mei L866 te heffeneene directe be
lasting, bij wijze van hoofdei ij ken omslag, van ƒ5000,
benevens 20 opcenten op de personeele beiasting daar
entegen zal met hetzelfde tijdstip de plaatselijke belas
ting op de eetwaren worden afgeschaft.
De Staatscourant van gisteren bevat het koninklijk
besluit van den 6 December 1865, houdende eenige be
palingen nopens de verzendingen van geld door middel
van postwissels tusschen Nederland en België.
Volgens de Hanooversche Landeszeitung zal de heer
van Middelburgh, minister-resident van Nederland bij
het Hannoversch hof, met 1 Januari a. s. de functiën
aanvaarden van gezant der Nederlanden te Konstan tin o-
pel. In zijn plaats zal waarschijnlijk tot minister-reside nt
worden benoemd de heer J. A. Mazel, attaché bij het
Nederlandsch gezantschap te Londen.
Den 15 dezer wordt te Hilversum een rijkstelegraaf
kantoor met beperkte dagdienst geopend.
Veeziekte.
Volgens eene jl. Donderdag opgemaakte officieele lijst
zijn in Engeland en Schotland gedurende de met 18 Nov.
geëindigde week 2669 runderen door den besmettelijken
typhus aangetast; in de week, eindigende met 25 Nov.
is dit getal tot 3610 en in die, eindigende met 2 Dec., tot
3828 geklommen. Blijkens diezelfde opgaaf zijn sedert I
het begin der besmetting aangetast 39714 runderen, j
waarvan 19,936 gestorven, 10,787 afgemaakt, 2909 her- I
steld en 6082 nog ziek zijn. Hierbij wordt uitdrukkelijk I
aangemerkt, dat in dezen staat alleen die gevallen zijn
vermeld, waarvan door de inspecteurs officieele opgaven
zijn ingezonden.
BSciiocmingen en besluiten.
burgbmrrstrrs. Benoemd tot burgemeester der
gemeente Aagtekerke de heer J. de Visser.
belastingrn bnz. Op verzoek eervol ontslag verleend
aan den heer F. A. J. Koppelaar, uit zijne betrekking
van ontvanger der directe belastingen, in- en uitgaande
rechten en accijnsen te Tilburg c. a.
Necrologie.
JL Zaturdag overleed te Bergen op Zoom de heer
Henri Ferguson, gepensioneerd vice-admiraal, komman-
deur .en ridder van onderscheidene orden.
Hlarine en leger.
Zr. Ms. korvetten Prins Maurits der Nederlanden en
Pallas zijn gisteren" namiddag omstreeks éen uur van de
reede van Vlissingen naar zee gezeild.
De luitenant ter zee 2e klasse F. K. Engelbrecht,
laatst behoord hebbende tot het eskader in Oost Indië en
onlangs in Nederland terug gekonieu, is, te rekenen met
den 3 December jl., op non activiteit gebracht.
Gemengde berichten.
Dezer dagen is te Kampen aangifte gedaan van het
22e kind van den sigarenmaker J. J. P. Monton en diens
echtgenoot F. Kok.
De lindeboom te Garbenheim nabij Wetzlar, door
Werther'8 Leiden van Göthe zoo bekend, is in zijn ge
heel in het bezit aan den bewoner van laatstgeinelde
plaats, een groot vereerder van den stichter. Waar vroe
ger die historische boom zich verhief, prijkt thans een
sierlijk marmeren gedenkteeken.
Het hoog gerechtshof te New-York heeft uitspraak
gedaan in eene zaak, die ook voor velen in Europa van
belang kan worden geacht. Een Britsch onderdaan was
namelijk in het bezit van obligatiën, ten laste van een
spoorweg in de Vereenigde Staten. Bij de betaling van
den interest dezer stukken werd door de directie der
spoorweg-maatschappij 5 pet., als income-tax, benevens
3/10 cent per dollar als staatsbelasting daarvan gekort.
De Engelschman stelde deswege eene actie in, met den
eisch tot rente betaling zonder korting. Naar aanleiding
daarvan heeft de rechter beslist, dat de heffing van rech
ten op fondsen en dividenten alleen toepasselijk is op de
stukken van houders, die burgers der Unie zijn, maar
Dief op de bnitenlandsche houders.
Het aantal leden van het Turnverein te.Berlijn.is
thans tot ongeveer 150,000 geklommen.
Er zal te Parijs eerstdaags een nieuw geillustreerd
satiriek blaadje verschijnen, onder den titel van: la Charge.
Als hoofdredacteur zal optreden de heer Adrien Brouwer,
een Nederlander, broeder van wijlen den pianist Brouwer.
Van den heer Adrien Brouwer zijn te Parijs vroeger een
paar romans verschenen.
Uit Berlijn wordt gemeld dat de vertegenwoordigers
van Frankrijk en Engeland gisteren bet feest aan het
hof, gegeven bij gelegenheid van prinses Alexandrine's
huwelijk, hebben verlaten omdat men hun plaatsen aan
de koninklijke tafel had geweigerd. De hofmaarschalk
beroept zich echter ter verdediging dezer handelwijze op
verschillende precedenten.
De Pruisische dagbladen melden dat het gevaarlijke,
van het gebruik van varkensvleesch met trichines bezet,
niet wordt weggenomen door dit vleesch te koken. Ver
schillende proefnemingen hebben doen zien dat zelfs de
hoogste graad van koking de trichines nietdooden kan
Thcrnioniefersiaml.
11 Dec. 's av. 11 n. 43 gr.
12 'smorg.7u.42gr.'smidd. lu.42gr. 'sav. llu. 32 gr.
13 's morg.7 u. 30 'smidd. 1 n. 30 gr.
Sfafen-^cneraal.
tweb1)r kamrk.
Zitting van Maandag 11 December. Voorstel tot het
houden eener enquête; toelating van een lid.
In de zitting der kamer van heden is beraadslaagd
over de prise en consideration van het voorstel van den
graaf van Znylen, tot het instellen van eene enquête
betrekkelijk de verkiezingen in Limburg. Een overtalrijk
publiek bezette al de tribunes, de zaal was eivol. Geen
der ministers was tegenwoordig.
De discussie werd geopend door den baron van Znylen.
Hij constateerde, dat er weinig zucht tot spreken scheen
te bestaan, wellicht daardoor bij de ministerieele partij
verklaarbaar, omdat dit viaagstnk van publieke moraliteit,
dat ten doel beeft licht, over de gebeurtenissen te ver
spreiden, de goedkeuring der publieke opinie tot zich
heeft getrokken. Hij weerlegde daarna de bezwaren
tegeu het voorstel aangevoerd, zich hoofdzakelijk gron
dende op de argumenten tegen de enquête wegens de
Indische duitenplaatjes in 1855 in het midden gebracht.
Ook thans kan oven als in dat jaar door inmenging in de
verkiezing schade aan bet land zijn toegebracht. Immers
het geldt hier geen particuliere brief van den heer Betz
aan den heer van der Maesen. Bovendien behalve dien
brief, was er nog een zoodanige in omloop en wel aan
den heer Cornelis, waarbij de minister van financiën
eveneens zijne inzichten met betrekking tot de grond
belasting ontwikkelt.
De enquête was voorts niet overbodig, omdat er geen
ander middel was om licht te bekomen; evenmin was ze
een oorlogsverklaring tegen het kabinet, omdat hier van
geen partijzaak de rede kan zijn. Bovendien de publieke
zaak gaat boven het welzijn der regeerders. De aantij
ging van insidieus voorstel moest met een stilzwijgen
van verachting worden voorbijgegaan.
De heer Jonckbloet antwoordde, dat het gedane voor
stel stellig niet geschikt is om de politieke 'hartstochten
tot bedaren te brengen, hoewel hij niet beweerde dat
het voorstel oorzaak der bestaande spanning is. Te
betreuren is het echter dat, hetzij door aanneming, hetzij
bij verwerping, toch de eer eens ministers zal zijn aan
gerand. Hij stemt tegen het voorstel, niet omdat hij het
publiek belang minder acht dan partijbelang, maar
omdat zijn vertrouwen in den heer Thorbecke niet is
geschokt, omdat hij stellig overtuigd is van de waarheid
der verklaringen, door den minister van binnenlandsche
zaken afgelegd, en omdat er geen twijfel kan bestaan
over diens handelingen bij de verkiezingen in 1864.
Tegenover de pertinente ontlcentenis van den heer
Thorbecke waren bloote beweeringen niet voldoende om
dit voorstel te wettigen. En aangenomen, er bestaat een
brief van den heer Thorbecke, dan is het stelJigdat deze
niet was bestemd om op de verkiezingen te werken. Uit
al het gebeurde consteert alleen, dat hier sprake kan
zjjn van een vertrouwelijken brief, hoegenaamd niet voor
publiciteit besterad.
Andere leden hielden bovendien vol, dat het doel met
dit voorstel niet zou worden bereikt, want, dat dé enquête
geen effect zou sorteeren. De verkiezing had plaats
gehad en men kon daarop, niet terug komen, en moest
men dan liever de wet op de ministerieele verantwoorde
lijkheid toepassen.
De heer Cornelis verklaarde, dat hij verscheidene
brieven van den beer Betz ontvangen heeft, maar van
geen ander minister, doch alleen met betrekking tot het
wetsontwerp op de bieren, ten gevolge van welke brief
wisseling het wetsontwerp dan ook is gewijzigd. Nimmer
heeft hij belofte of toezeggingen gehad over het wets
ontwerp op de grondbelasting. Die beloften hebben hem
niet teruggebracht in de kamer, wel de werking der
liberale beginselen in Liraburg. Wat de enquête betreft,
wenscht hij een afgetreden minister, die zich niet verde
digen kan, niet te vervolgen, terwijl van een brief van
den lieer Thorbecke geen schaduw van bewijs aanwezig
is. De enquête zou dus geen doel treffen.
De heer de Laat de Kanter betoogde, dat bet voor
stel onuitvoerbaar, doelloos en onkiescb was. De waar
digheid der regecriug en de eer der kamer eischten
het niet. De handhaving barer waardigheid is aan de
regeering zelve gelaten, en de eer der kamer is in de
zaak niet betrokken. Het tegendeel is waar: die waar
digheid verbiedt juist zoodanige enquête. Het besluit
toch der kamer tot het houden eener enquête zou zijn de
sterkste motie van wantrouwen tegen het gouvernement,
en reeds daardoor alleen het kabinet tot aftreding nood
zaken.
De heer van Bosse toonde aan dat er een groot ver
schil bestaat tusscben het voorstel van enquête over de
duitenplaatjes in 1855 en het onderhavige. Toen was
er een aanklacht en bepaalde feiten thans heeft, men
slechts met losse geruchten en praatjes te doen, die niet
in staat zijn een blaam te werpen op de eer eens minis
ters. Bovendien was het nu te laat; bij bet onderzoek der
geloofsbrieven had men de bezwaren moeten inbrengen,
terwijl de naam des voorstellers voldoende bet doel van
de enquête aantoont. Hoewel niet onvoorwaardelijk be
hoorende tot de voorstanders van het kabinet, zal hij
echter iedere poging bestrijden, die alleen beoogt om dit
gouvernement voor een ander te doen plaats maken.
Van de andere zijde werd het voorstel krachtig ver
dedigd. Men wees op het ontslag van dé heeren Betz en
van der Maesen onder de bekende omstandigheden, en
de verklaringen die de ontkentenis van den heer Thor
becke had uitgelokt. Het gold een gewichtig feit, de
vrijheid der verkiezingen. De kamer moet met het oog
op de grondwet, iederen inbreuk op die vrijheid afkeu
ren en liet oog honden op het gewicht der belangen
die het hier geldt. De feiten moeten vast staan: er moet
vast staan wat er is gebeurd. Dat kan alleen door een
enquête geschieden. Het voorstel moet echter beschouwd
worden met het oog op de zaak zelve, niet op politieke
berekeningen. De enquête was een heilzaam wapen om
verkeerde praktijken tegen te gaan en verdiende de
voorkeur boven het provoceeren van eene motie, die
slechts op onvoldoende inlichtingen zou moeten rusten.
De heer van Nierop vereenigde zich niet met al de be
namingen aan het voorstel bij het verslag gegeven alleen
hield hij bet verwerpelijk, al was bet alleen daarom om
dat het nog onzeker is of een politieke enquête wel toe
gelaten is. De afgetreden minister was niet. in staat zich
te verdedigen, en dit was toch wel voor eene vcroor-
deeling noodzakelijk. Eene enquête tegen den beer Betz
was ook onnoodig, de feiten zijn bewezen. En wal
den heer Thorbecke betreft, waar was liet verboden,
dat men aan een oud vriend en ambtgenoot zijne
plannen mededeelde. Hij kwam tot de conclusie, dat er
i geene termen voor een enquête bestonden.
