Terwijl na de vertoogen van Frankrijk en Engeland
bij het hof te Madrid op dit oogenblik geen gegronde
vrees meer kon bestaan voor het uitbarsten van een
oorlog tusschen Spanje en Chili, stelde men zich echter
nog de mogelijkheid voor dat aangevangen vijandelijk
heden van een der beide zijden nog hinderpalen vooreen
schikking zonden kunnen opleveren. De Fransche Moni-
teur bevat thans echter tijdingen uit Santiago van
12 November, waaruit blijkt dat men zoowel van Chili-
sche als van Spaansche zijde eene afwachtende houding
had aangenomen om eerst nadere berichten uit Europa
te erlangen Intusschcn verneemt men dat de Engel-
sche vertegenwoordiger te Santiago van den Spaanschen
admiraal Pareja de teruggave heeft geëischt van een
vaartuig onder Engelsclie vlag, hetwelk door hem
was aangehouden, met. eene schadevergoeding aan den
eigenaar van tachtig duizend piasters, terwijl hij overi
gens een saluut van een en twintig schoten voor de
Engelsclie vlag eischte. De admiraal Pareja had daarop
beweerd aan deze eischea slechts voorwaardelijk te
willen voldoen. De oplossing van dit conflict is nog niet
bekend.
Te Saint Nazaire zijn berichten uit Chili aangebracht,
welke melden dat er eene alliantie is gesloten tusschen
de revolutionaire partij in Peru onder den generaal Can
seco en de regeering te Santiago. Een eerste gevolg daar
van was reeds geweest de oorlogsverklaring aan Spanje
door den generaal Canseco en voorts dat de vloot der
Peruaansche revolutionairen, welke nog steeds bij de
Chinca-eilanden ten anker lag, zich met de Chilische
heeft voreenigd oin, zoo noodig, tegen den admiraal
Pareja te ageeren.
BKLEVEN UIT BELGIE.
Brussel25 November.
Toen bij het optreden van den heer Jules Bara als
minister van justitie, het Journal de Gand, zonder er
echter zelf iets van te begrijpen, de bekende uitroep
van Prndhomroe „ce sabre est te plus beau jour de ma vie"
wijzigde, riep het met veel ophef uit, la nomination de
M. Bara est un discours de tróne Die uitroep schijnt nu
werkelijk de leus van het oogenblik te zijn geworden.
De rechterzijde, die sedert de opening der zitting zich
zeer bedaard had gehouden, heeft bij gelegenheid van
tiet budget van justitie een discussie begonnen, alsof het
de behandeling van een adres van antwoord gold. Nau
welijks was er Dinsdag bij de eerste zitting een zeer
zonderlinge strijd aangevangen tusschen den heer Jacobs
en den minister van justitie, of liet debat erlangde spoe
dig eene buitengewone uitbreiding. lieden had men een
waar politiek slagveld. Voor de honderdste maal weer
klonken de oude beschuldigingen van onderdrukking en
vervolging, waarvan de clericalen steeds den mond vol
hebben, cn die door de liberalen met het wijzen op de
encyclicaen de aanmatiging der geestelijkheid werd be
antwoord.
't Was weêr het oude raketspcl!
De minister Frère Orban alleeu beeft echter, dank zij
zijne overtuigende welsprekendheid, zijn onvergel ij ke-
lijken oogopslag, zijn handigheid bij het repliceeren, die
hem tot den meest gevreesden tegenstander maken, dit
telkens wederkeerende debat nieuw leven bijgezet.
Kalm te midden van den storm, wist de minister van
financiën de beweging te bezweeren en te bewijzen,
dat agitatie, waarover de rechterzijde zich in verzuch
tingen vermeit, de gematigdheid die zij predikt maar
niet in toepassing brengt, haar werk is en niet dat van
het.liberalisme. 1-Iij heeft ons die partij voorgesteld als
door de geestelijkheid beheerscht en geleid, beproevende
sedert 1830 tot op den hnidigen dag de door de grondwet
gewaarborgde vrijheden uitsluitend in liet belang der
kerk te exploiteeren. Hij heeft aangetoond hoe zij zon
der ophouden in de onderwijsquaestie, in de liefdadig-
heidsquaestie, in die der studiebeurzen en der kerkge
nootschappen, het goddelijk recht voor het sotiverein en
nationaal recht heeft trachten in de plaats testellen en te
doen zegevieren. Het land moge vrij deze verouderde
aanmatigingen veroordeelen, de volbloed catliolieke mi-
nisteriën mogen slecht kunnen leven vce que vivent les roses:
l'espace d'un matin"al die overwegingen kunnen de catho-
lieke partij op de noodlottige helling, waarop zij zich
bevindt, niet tegenhouden. Zij moet voorwaarts. Achter
haar verheft zich liet gezag der geestelijkheid, dat haar
voorwaarts zweept.
De heer Frère Orban kon niet beter het gekunstelde
van de grioven der oppositie aantoonen dan door ze een
vooreen te analiseeren. „Men spreekt van bedrieging en
diefstal naar aanleiding van de wet op de studiebeurzen.
Men beweert dat wij de schendige hand aan den eigen
dom slaan. Laat ous eens zien wat daarvan waar is!
Toen onder de regeering van koning Willem bij konink
lijk besluit bepaald was, dat alle stichtingen van studie
beurzen ten voordeele der rijksuniversiteiten moesten
komen en dat liet Belgisch gouvernement zou voortgaan
met dat rationeele stelsel toe te passen, verzochten
de catholieken er eveneens van te profiteereu voor hunne
universiteiten. Dat werd u toegestaan, maar daarmede
waart ge niet tevreden; ge hebt zoolang gewerkt
tot dat ge ze allen ingepakt en voor de catholieke
universiteit had in beslag genomeu. En toen nu het
tegenwoordig ministerie zich in de noodzakelijkheid
heeft gezien tot een rechtmatige verdeeling der stich
tingen over te gaan, door de beroemde type van een
onsterfelijk tooneelspel na te volgen, valt ge ons aan met
den kreet: de beurzen behooren ons en ge wilt ze ons
ontstelen!" Ik wenschte dat ik u eenigdenkbeeld kon
geven van de krachtige wijze, waarop deze woorden
gesproken werden, en van den indruk die ze te weeg
brachten. De rechterzijde was er geheel door uit het
veld geslagen en kromde zich onder de geeselslagen
haar op zoo onverbiddelijke wijze en zoojuister snede
toegebracht.
Met dat al mag ik toch niet ontkennen dat Frère Orban
j zich illusies schept wanneer hij beweert dat het weder
j optreden van een catholiek ministerie voor goed eene
i onmogelijkheid is geworden, en ik acht het zelfs geens
zins onwaarschijnlijk datde aanstaande verkiezingen hem
een betreurenswaardig dementi geven. De clericale partij,
'tvalt niet te ontkennen, heeft hier en daar veld ge
wonnen. De hersteramiug te Luik, het brandpunt van
het liberalisme, heeft er een staaltje van geleverd bij
gelegenheid van de jongste verkiezing van een lid
voor den gemeenteraad. Bij den strijd tusschen den
candidaat der liberalen en dien der catholieken heeft,
wel is waar, de eerste een meerderheid van honderd
stemmen erlangd. Maar het feit alleen dat er te Luik een
herstemming is noodig geweest, is van niet geringe poli
tieke beteekenis. Het zou een onmogelijkheid geweest
zijn zoo er tusschen de doctrinaire ministvrieele en radi
cale partij niet groote verdeeldheid bestond. De rooden
en de zwarten hebben zich vereenigd om de blauwen
3lag te leveren.
Te Brussel zelf heeft zich verleden jaar en ge her
innert u dat ik u daarover uitvoerig heb geschreven
eenigermate hetzelfde verschijnsel voorgedaan. Er zijn
echter nog meer verschijnselen op te merken, die ik met
leedwezen constateeren moet. Zoo blijkt het bij voor
beeld dat een aantal bekwame mannen in de krachtigste
periode des levens, o. a. vele leden der Brusselsc.be
balie, zich onder de catholieken scharen en het tegen
woordige ministerie en zijne vrienden met alle moge
lijke wapenen bestrijden. Nu wil ik niet beweeren
dat het tegenwoordig kabinet hiervan de schuld draagt,
maar zeker is het toch dat het door zijn pogingen om de
catholieken zich te vriend te maken hetgeen immer
eene onmogelijkheid blijft daar onderscheidene han
delingen die met de beginselen van een waarachtig libe
ralisme weinig strooken, door zijn tegenzin en vrees voor
wetten in progressistischen geest, - dat het door dit alles,
zeg ik, vele zijner oprechtste vrienden, de onafhankelijke
liberalen, van zich verwijderd heeft en van lieverlede een
deel der bevolking, dat het aan vaste beginseleu faalt,
en dat zich derhalve lichtelijk door de indrukken van
het oogenblik leiden laat, er toe gebracht heeft zich aan
de zijde der catholieken te scharen.
Meert echter niet dat ik er iets tegen zon hebben, zoo
deze partij weder eens aan liet bestuur mocht komen.
Integendeel, ik zou haar gaarne voor een oogenblik de
teugels van het bewind zien in handen nemen, om ons
een bewijs barer onmacht te geven en na verloop van
een zeer korten tijd krachtig geslagen af te treden.
Oumachtig om, zonder aan hare roeping van consti-
tutioneele ministers te kort te doen, de beginselen, die
zij als oppositiepartij verkondigt in toepassing te bren
gen, zouden zij, geplaatst tussclien de voorschriften der
geestelijkheid en hare politieke verplichtingen,spoedig
tot aftreden gedrongen worden, 't zij door haar eigen on
vermogen, 't zij door een te heftige politiek, welke nooit
de goedkeuring zou erlangen der natie, die wel is waar
catholiek, maar daarom nog geenszins clericaal is.
De heer Dechamps en zijne brochure zijn door al de
ministers eu de leden der linkerzijde, die het woord
gevoerd hebben, deerlijk gehavend. Die staatsman heeft
echter zelfs niet het recht om zich te beklagen. Zijn
boeksken dat het Belgische vraagstuk in Europa zoo
zeer aan de orde van den dag heeft gebracht, staat gelijk
niet verraad.
WiJt gij cenige onnitgegevene en authentieke bijzon
derheden betrekkelijk den oorsprong van dat betreurt us-
waardige geschrift, hetwelk de edelmoedigste doch
krachtigste bestrijding beeft uitgelokt van de zijde van
de lieeren Rogier, Dolez, Louis Hijmaus eu Frère Orban
Verleden jaar, in de gedwongen vacantie die zoowel
zijn door de natie afgekeurd ministerieel programma, als
zijn mislukte candidatuur voor het lidmaatschap der
kamer in zijn geboortestad Charleroi, hem opgelegd had,
maakte hij zich de vrije oogenblikken die de tinaneieele
speculatiën met den heer Langrand Dumonceau en ande
ren hem beschikbaar lieten, ten nutte om een memorie
te schrijven over het Ilomeinscbe vraagstuk, die hij aan
den paus en kardinaal Antonelli toezond. Weldra kreeg
hij ten antwoord dat men zijn geschrift ontvangen en
met. genoegen gelezen had, „maar, zeide men, gij vergist
u, aangaande het gevaar waarin wij zouden verkeeren.
Napoleon III zal, wat er ook gebeure, zijn troepen niet
uit Rome terugtrekken. Weet ge wel wat men te Parijs
in den zin heeftV Niets minder dan de aDuexie van
België." liet aas was toegeworpen en de heer Dechamps
beet toe. Hij begreep ten minste dat men te Rome
eene afleiding wenschte en dat men in hem den man
zag, van wien men de dienst kon verwachten er een
te verschaffen. Alzoo am Scheidemcege, geplaatst tusschen
de kerk en zijn vaderland, was de aantrekkelijkheid der
eerste het sterkste. De kerk behaalde natuurlijk den zege.
Onze minister van staat reist nu naar Parijs; hij heeft
er een ontmoeting met den keizer, zoowel als met den
heer Drouyn de Lhuys, en dat wel juist op het oogenblik
't welk de bijeenkomst te Gastein voorafging. Nauwe
lijks is de heer Dechamps terug of de ineest onrustbarende
geruchten komen in de salons der catholieken in omloop
en vandaar verspreiden zij zich langzamerhand onder
het publick, hetwelk aldus van lieverlede op de ver- j
schijning der brochure was voorbereid, die, zoo men l
I haar al geen direct verraad noemen wil, toch van dien
aard is dat een verrader de taak niet beter zou hebben
kunnen vervullen.
Te Charleroi vertelt men hard op, aan ieder die het maar
hooren wil, dat de heer Dechamps, bedacht op alle even
tualiteiten, zich reeds nu een Jauteuil in den Franschen
senaat heeft willen verzekeren. Zonder echter nog zoo ver
te gaan, is het toch buiten twijfel datde uitgave dezer bro
chure, waarin het roode spook door het spook der annexie
vervangen wordt, ten doel heeft den heer Dechamps en
zijne vrienden aan het bewind te brengen; zij is, zoo
als de heer Dolez zeer juist opmerkt, de meest betreu
renswaardige daad, die sedert 1830 door een Belgisch
staatsman bedreven is.
De koning, die met een groote mate van menschen-
kennis begaafd is, heeft zich ook bier niet vergist. Hy
i was niet gediend met een ministerie Dechamps,en tegen
woordig zou hij dit minder wenschendan ooit. Lang was
Leopold van meeniug dat hij den hechtaten steun voor
zijne dynastie bij de behoudende en catholieke partij
vinden zou. Maar de mannen van bet behoud zijn wer
kelijk, hier zoowel als alom in Europa, de vaders der
revolutionairen. Daarom heel't de kroon geen enkel
oogenblik geaarzeld op nieuw den band van vertrouwen
die haar aan het liberalisme bindt, nauwer toe te halen,
door de benoeming van Jules Bara tot minister van
justitie.
De koning is dan toch werkelijk gisteren uit de Ar
dennes op het paleis te Laeken terug gekeerd. Zijn toe
stand boezemt wel geen oogenblikkelijke ongerustheid
in, maar laat toch veel tewenschen over. De hertog van
Brabant wachtte zijn vader aan bet station op. Men
i verzekert mij voorts dat de koning het voornemen heeft
j morgen (Zondag) uit te rijden. Hij zou al het mogelijke
doen om den indruk te geven dat hij in de beste gezond
heid verkeert.
Wij zijn thans in afwachtingeener belangrijke verschij
ning op artistiek gebied. Aanstaanden Dinsdag zal de
laatste repititie en Donderdag de eerste opvoering van
de Africaine plaats hebben. Dat zal een waar feest zijn
1 en ik stel mij voor u dadelijk na den afloop in eenige
weinige regelen de ontvangst te schetsen die aan dit
chef-d'oeuvre is te benrt gevallen. Dezen avond zijn,
proeven genomen met het beweegbare schip dat er'in
voorkomt. De beer Fetis beeft bepaald geweigerd de
voorstelling te dirigeeren. Hoe krachtig zijn gestel ook
wezen moge, begint de beroemde directeur van ons con
servatoire eenigszins den last der jaren te gevoelen en,
na de ongelootelijke inspanning, die hij te Parijs heeft te
I verduren gehad Luj het in order brengen der partituur en
I het surveilleeren en het dirigeeren der uitvoering dezer
I opera, heeft hij rust noodig.
De baron Chazal is nog steeds ernstig ziek, ten gevolge
j van de beet yan zijn aap. Men is zelfs niet zeer gerust
I omtrent zijn toestand.
tjanDrlsbmdjtrn.
Mee li rapgt rij ze n
Rotterdam 27 November. Dit artikel werd heden,
bij weinig handel, hoog gehouden.
Ciraansikarkten enz.
Rotterdam 27 November. Tarwe was heden 20, witte
en bruine boonen 50, boekweit 30 cent en erwten 1.
lager.
Axel, 25November. Tarwe (oude)/9.10a/9.50; nieuwe
dito 7.95 a ƒ8.60; rogge ƒ5.95 a ƒ6.15; winter gerst
ƒ5.40 k ƒ5.60; zomer dito ƒ4.65 a/4.95; haver 3.10
a 3.55; paaiden boonen 6.75 a/7.10 duiveuboonen
ƒ7.a 7.30; bruineboonen f 10.75 a 11.65; groene
erwten ƒ7.— a 7.95geele dito 6.55 a 7.—grauwe
dito 8.40 a 8.65; boekweit/5.60 a 5.85.
Prijzen yan effecten.
Amsterdam 27 November.
Nederland. Certific. Werkelijke schuld 2* pet. 60fV
dito dito dito 3 71iV
dito dito dito 4 94*
Aand. Handelmaatschappij 4* n
België. Certificaten bij Rothschild 2* 54
Rusland. Obligatiën 1798/1816 5 97i
Certific. Hope co4 65;,
Oblig. dito 1855,6e serie 5 81f
dito dito Leening 1860 4* 85*
Certificaten 6
Aand. spoorweg191
Polen. Scbatkistobligatiën4
Oostenrijk. Obligatiën metalliek5 56TV
dito 1847/1852 2* 28*
dito rente Amsterdam5
dito nationale5 58^
Bankactiën 3 848
Italië. Leening 18615
Spanje. Obligatiën (binnenlandsche) 3 8ö*
dito3 thans 2* r 87*
Amortisable schuld
Portugal. Obligatiën 1853 3 44$
dito 1856—1862 3 44*
Griekenl. dito (blauwe)5 15
Turkije. dito (binnenl.)6 411
Vereeu.Stat. dito (1882) 6 69
Illinois. dito7 72*
Mexico. dito 3 24^
Grenada. dito a f gesternte! d4|
Venezuela dito 8