HAAGSCHE BRIEVEN.
'5 Gravenhage6 September.
Gij kunt niet van mij vorderen, dat ik u veel nieuws
uit de hofstad schrijf; waar niet is, heeft zelfs het publiek
geen recht.
De zitting der staten-generaal wordt den 16 dezer
gesloten.
Sommige onzer ministers zijn weder of nog uit de stad.
Het is ongelukkig een feit, dat in deze provincie en
ook in de onmiddellijke omstreken van deze stad de
gevreesde runderpest is uitgebroken. Men spreekt van
het trekken van een saniteits-cordon rondom deze pro
vincie.
De oppositie maakt van alles een wapen. Ik verwacht
dus wel bij de behandeling van het adres van antwoord
of als interpellatie, dat men de regeering zal vragen
waarom zij deu invoer van vee niet heeft verboden Men
wijst daarbij van de zijde der oppositie op Ierland en Bel
gië. Intusschen vergeet men dat de Engelschen aanvanke
lijk beweerd hebben, dat de runderpest door Nederlandsch
vee derwaarts is overgebracht of althans door vee uit
ons land doorgevoerd. Maar al ware dit onjuist, dan zou
de regeering niets meer hebben kunnen doen, al had zij,
buiten de staten-generaal om, dergelijk verbod willen
afkondigen. Het is toch een betreurenswaardig feit, dat
zoodra de veepest in Engeland uitbrak, die naar onze
provincie door de talrijk heen en weder varende booten
met vee is overgebracht. Wat zou 't nu gebaat hebben
den invoer daarna te beletten? Alleen maatregelen om
het kwaad te beperken, te temperen cn te stuiten konden
doel treffen die zijn met spoed genomen.
Het is te hopen dat het kwaad beperkt blijft en zich
niet verder uitbreidt.
Onze gemeenteraad heeft zijne werkzaamheden gisteren
hervat; de begrooting is nog niet ingediend, omdat aan
gedeputeerde staten inlichtingen zijn gevraagd over de
wijze vau berekening van het door het rijk afgestane 4/5
gedeelte der personeele belasting.
De raad heeft gisteren hare commissiën vernieuwd en
twee nieuwe raadsleden in eenige commissiën benoemd.
Jhr. Mock echter is tot niets aangewezen.
Onze havenzaak slaapt. Beter is het gesteld met de
verkregene concessie voor den spoorweg Hoek van Hol
land-Rotterdam-Westland-Scheveningen. Waarom 's Gra
venhage daarin niet vervat is, begrijpt niemand.
Scheveniugen ziet eiken dag tal van badgasten af- en
aanstroomen. Gisteren avond was het daar weder op het
terras van het gemeente-badhuis overvol. Het Dagblad
had het laatste „Oranje-concert" van het seizoen aange
kondigd. Dagelijks is daar eene muziekuitvoering, onder
directie van den heer Botgorschek; maar als een lid van
ons vorstelijk huis zijn geboortedag viert of er iets
buitengewoons gaande is, kondigt men een extra concert
aan. Die concerten bestaan daarin, dat men met een
versterkt orchest een paar noinraers meer uitvoert en wat
vuurwerk of Bengaalsch vuur op het terras afsteekt.
De gemeente exploiteert ons badhuis. Men zou moeten
•verwachten, dat een raad, loopende aan de leiband van
de partij van het Dagblad (dat beweert „wij hebben
meer belang bij onze badplaats dan bij de haven"), voor
een goed muziekcorps zoigde. Het badhuis geeft schijn
baar toch een batig slot, dat steeds klimt, hoewel het op
de vingers uit te cijferen is, dat men bij lang niet rente
trekt van de kapitalen, aan het tot stand brengen, ver-
grooten en exploiteeren van het badhuis besteed. Intus
schen is de muziek van het badhuis, op gewone dagen be
paald, slecht en het corps veel te zwak. De directeur is een
vindingrijk man, die veel doet om het publiek te lokken
ik wil niet zeggen, dat hij ous slechte muziek geeft voor
het geld, dat hij krijgt. Maar dat er beter te hooren was,
staat vast; de uitvoeringen bij de zoogenaamde con
certen of serenades aan liooge badgasten (laatst nog bij
het licht van 10 extra-petroleumlampen, in plaats van
fakkels) zijn daar om te bewijzen, dat het orchest verster
king behoeft. Wie 's Gravenhage kent, weet dat daarvoor
elementen in overvloed zijn. De muziekanten van het
grenadier-corps zijn bekend; het schutter-muziekcorps
is door deu heer Bolten tot eeno goede hoogte gebracht;
daarenboven zijn er tal van artisten, die in het goede
orchest van do komedie spelen.
Gisteren avond zag ilc ook weder hetgeen wij eiken
Zondag kannen zieu. Men zit te Scheveningen niet op
prachtige fauteuils, maar op gewone groen geverwde
houten stoelen. Als men nu opmerkt, dat er eiken Zon- 1
dag een tekort aan stoelen is, zoodat de betere stoelen
uit de grootc zaal gehaald worden, ja, zelfs nu en dan
een brutaal bezoeker er een uit de kamers der badgasten I
pakt om zijne dames te helpen, dan moest eene gemeente- j
commissie wel voor meer zitplaatsen zorgen. De behoefte
is zoo erkend, dat men reeds verboden heeft iemand een
stoel meer te laten, dan hij uoodig heeft. Dien ten gevolge j
ontstaat wel eens een bataillewaarbij een heer of zelfs
eene dame met hand en woord de stoelen verdedigen,
die hun gezelschap zoo even slechts verlaten hebben
met het kennelijk voornemen om den een of ander eens
„bonjour" te gaan zeggen of op het terras te wandelen.
Men gaat zoover, dat, als gij even opstaat, dadelijk een
suppoost toeschiet en uw stoel wil wegvoeren. Nu heeft
het batig slot wel veigrooting te wachten van zittenden
voor tafeltjes en op stoelen, zoodat men iets kan gebrui
ken, maar wandelende gebruikt men in den regel niet
veel. De commissie kan nu wel is waar geen voorraad
stoelen en tafeltjes aanschaffen voor buitengewone gele
genheden; maar als er telkens een tekort is, moest men
wel eenige dozijnen houten stoelen bestellen. Een kaste
lein zou wellicht op elk kleintje zien; maar de gemeente
exploiteert en beweert daarbij baat te hebben.
Onze Fransche opera bewijst op nieuw, dat exploitatie
van soortgelijke inrichtingen van wege eene gemeente
onstaathuishoudkundig en hoogst verkeerd is. Ons
theater heeft onder koning Willem II schitterende dagen
beleefd; Ie théatre royal de la Haye had eene eervolle plaats
onder hetgeen te Parijs les theatres de province heet. Sedert
eenige jaren kwijnde het Fransch tooncel en elke directie
verloor geld. Men drong bij de gemeente aan op een
verhoogd subsidie, zeggende: acht gij eene Fransche
opera, opéra-comique en vaudeville noodig voor uwe
residentie, betaal ze dan! Toen kwam de raad op het
idéé eens zelf een paar jaren te exploiteeren, om de
hoegrootheid van het subsidie te kunnen bepalen, zoo
beweerden de voorstanders van dat schoone plan. En wat
gebeurde? De zaal werd verbouwd; duizenden werden
daaraan besteed. Gedurende twee jaren gaf men schatten
geld voor den troep uit en leverde ons de slechtste, die
wij sedert jaren hadden gezien directeurs-particulieren
hadden ons steeds beter gegeven. De commissie uit den
gemeenteraad alleen beweerde, dat de opera goed was.
Het publiek gaf een welsprekend antwoord en bleef weg.
In het vorige jaar zijn duizenden verlorenmen heeft
dat gemaskeerd door te wijzen op de sluiting gedurende
den hofrouw; maar iedereen weet de ware oorzaak. Thans
heeft men het vroegere subsidie met enkele duizende
guldens verhoogd en de directie weder overgegeven aan
de particuliere industrie. Onze verdienstelijke orchest-
directeur Jahn is directeur en heeft zich geassocieerd
met een uitmuntend artist, den pianist Faubel. Het
resultaat is,dat wij door de debuten van den nieuwen troep
hoop krijgen op een zeer goed en degelijk opera-gezelschap
met sommige uitmuntende artisten. Zoo een paar onder
geschikte rollen beter bezet worden, zullen wij in dezen
winter eens weder kunnen liooren zingen en de opera
bezoeken, zonder ons te vervelen en ons geld te bekla
gen. De particuliere industrie heeft dus aanvankelijk
reeds eene schitterende revanche genomen.
fiïuitrnlimö.
Algemeen overzicht.
In eene mededeeling uit Munchen, waarin breedvoerig
gesproken wordt over den indruk,welken de overeenkomst
van Gastein op Duitschland's kleinere staten heeft ge
maakt, wordt ook veel beteekenis gehecht aan de houding
der meerderheid van de bondsvergadering te Frankfort.
Gelijk wij reeds eenige dagen geleden mededeelden is
de behandeling van het voorstel der Saksische hertog
dommen tot na de heropening der zittingen over twee
maanden uitgesteld. Gedurende al dien tijd dus zal de
Duitsclie bondsvergadering, met de beruchte overeen
komst van Gastein voor zich, in een dolce far niente door
brengen, ondanks de pogiugen door Saksen, Beieren en
het groothertogdom Hessen aangewend om eerst door de
commissie voor de Sleeswijk-Holsteinsche aangelegenhe
den rapport te doen uitbrengen omtrent hun voorstel
van 26 Juli. Met dertien tegen drie stemmen werd echter
besloten om de zitting te sluiten. De meerderheid der
kleinere staten had zich onder den invloed van Oosten
rijk en Pruisen gesteld.
Intusschen hebben de leden der nationale vertegen
woordiging in Holstein eene vergadering gehouden te
Kiel in eene particuliere woning, nadat hun het gebruik
der zaal van het universiteitsgebouw op bevel van den
Pruisischen regeeringscommissaris was ontzegd gewor
den. In deze vergadering, waarin de geestelijkheid de
bevolkingen der steden en van het platte land, doch niet
de adel, waren vertegenwoordigd, werd besloten om
te protesteeren tegen de verdecling der hertogdommen
bij den landdag op wiens bijeenroeping werd aange
drongen.
Het Oostenrijksche Nene Fremdenblatt beweert dat
Oostenrijk kennis zou hebben gegeven aan Engeland,
Frankrijk en Rusland van het sluiten der befaamde
overeenkomst van Gastein-Salzburg; hierop zou door I
lord John Russell zijn geantwoord dat het aan de Engel-
sche regeering aangenaam was in deze overeenkomst
slechts eene voorloopige regeling te moeten zien. Frank
rijk en Rusland zouden, volgens bovengenoemd orgaan,
de mededeeling van de regeering te Weenen nog niet
hebben beantwoord.
De internationale vereeniging ter bevordering van
sociale wetenschappen beeft bij het eindigen harer ver
gadering besloten om hare volgende zitting te Tnrijn
te houden. Wat de thans afgeloopen zitting betreft, wij
konden daarvan wegens plaatsgebrek geen verslag geven
en een eenvoudig resumé daarvan, in weinige kolommen
samengevat, zou zich hebben moeten bepalen tot eene
opsomming der behandelde quaestiën en de namen der
verschillende sprekers.Omtrent den totaal-indruk van het
congres te Bern willen wij overigens het volgende oor
deel des berichtgevers van een der groote Duitsche dag
bladen opteekenen. Het congres zoo spreekt deze
heeft aan de daaromtrent opgevatte verwachtingen niet
voldaan. Toch was er een uitgelezen schaar van rede
naars en toehoorders uit alle landen te Bern aangekomen.
Men fluisterde echter elkander toe dat in de vereeniging
langzamerhand een coterie-geest zich begon te openba
ren en velen dier personen, welke naar Bern waren gereisd,
onthielden zich van deelneming aan de zitting. Het
Bernsch publiek zelf, sedert lang gewoon aan de worste
ling van het vrije woord, scheen, overigens door geen
bijzonder enthusiasme voor het congres te zijn bezield,
daar reeds de openingsplechtigheid in eene slechts half
gevulde zaal plaats had. Voeg daarbij, wat de te Bern ver
toevende vreemdelingen betreft, die, op hun bezoek aan
Zwitserland, zich gedurende die dagen in de Zwitser-
sche hoofdstad bevonden, dat de zon, welke zich gedu
rende eenige weken bijna niet had vertoond, juist toen
weder in vollen glans verscheen en in het verschiet de
toppen derBernsche Alpen deed zien, als ter uitnoodiging
om de internationale congres-zalen te verlaten voor
hoogere sfeeren. Wat overigens de algemeene verga
deringen betrof, zegt de berichtgever, dat de wijze waarop
de redenaars optraden, alle belangstelling wegnam. In
plaats dat zekere stelling beurtelings door een spreker
verdedigd en door een anderen bestreden werd, hoorde
men somtijds verschillende redevoeringen achtereen tot
verdediging of tot bestrijding eener stelling uitspreken,
waardoor die algemeene vergaderingen het karakter
van discussie ten eenenmale verloren.
De Engelsche dagbladen, gewag makende van het
gisteren medegedeeld bezoek, door koning Wilhelm van
Pruisen aan koningin Victoria afgelegd, verzekeren dat
hier aan niets anders dan aan étiquette te denken valt
en dat hieruit voor de ten opzichte van Dnitschland door
Engeland te volgen politiek niet het allerminste kan
worden afgeleid. The Times en andere dagbladen gaan
daarbij voort met hunne aanvallen te richten tegen de
staatkunde der Pruisische regeering.
Hetltaliaansch parlement is thans ontbonden verklaard
en de verkiezingen zijn vastgesteld op 22 October. Het
nieuw parlement zal op 15 November worden geopend,
In een onzer vorige nommers maakten wij gewag van
de boschbranden, welke in den laatsten tijd in Algerië
zooveel duizende boomen vernield hebben en toegeschre
ven worden aan kwaadwilligheid, gelijk ook in vroegere
jaren het geval was. Een dagblad, te Constantine ver
schijnende, geeft thans eene uitvoerige opgave van de
aldus vernielde bosschen. Daaruit blijkt dat op meer dan
tien verschillende punten des lands uitgestrekte eiken-
bosschen van hooge waarde geheel en al door het vuur
zijn vernield geworden. Deze vijandige manifestatiën
van de Arabische volksstammen tegen het Fransch be
stuur hebben een algemeenen schrik onder de kolonie
bevolking te weeg gebracht.
fijanöelsbmcljten.
Graaninarktcii enz.
Dokdrecht 7 September. In de prijzen der witte
tarwe was heden geen verandering, voor de oude was
weinig begeerte, de nieuwe ging redelijk wel af; men
besteedde voor extra puike jarige en tweejarige 8.80 a
9.20, goede 8 a 8.60, geringe 7.20 a 7.80 cn voor
de nieuwe van ƒ6.70 tot 8. Rogge hield zich op vorige
cours, jarige Zeeuwsche en Vlaamsche 6 a 6.3$ Over-
maassche 5.60 a f 5.90, nieuwe dito 5.30 a 6. Gerst
werd 10 a 20 cent hooger betaald; wintergerst zakniaat
4a ƒ4.50, gestort ƒ4.80 51 5.10; zomergerst zakniaat
3.80 a ƒ4.40, gestort niet ter veil. Spelt 3.20 a ƒ3.60
nominaal. Jarige voeder haver zonder verauderir.g, 3 a
3.50, de nieuwe, grootendeetevj^y.lichte qualiteit,
ƒ2.50 a 3.20; nieuwe brouw ('§£0 ivf 'l'. Jarige paar-
deuboonen zijn van 6 tot C5.50 verKpclit-; er waren
enkele partijtjes nieuwe tetótHirkt, ,yaji zeer uitcenloo-
pende.kwaiiteit, die van 5.70,tot 6v20.weiden geveild.
Dpitfmibooneh^ witteboonen en brunreboonen zonder
