OüRANT.
N°' Ut.
Zondag
fiHnnmlanib.
1865.
3 September.
Editie van Zaturdag avond 4 uren.
IIU 1* O NJ flï E 25. WIJZER.
Die genegen zijn te dingen na.iv de betrekking van
Hulponderwijzer bij de openbare school voor gewoon
lager onderwijs te Yerseke, op eene jaarwedde van ƒ350,
worden nitgenoodigd hunne bij de wet gevorderde bewijs
stukken franco in te zenden aan den Burgemeester dier
gemeente, vóór den 20 dezer maand.
Yerseke, den 1 September 1865.
W. VAN OEVEREN, Burgemeester.
J. J. DE GRAAFF, Secretaris.
middelburg 2 September.
De gemeenteraad alhier zal Dinsdag 5 September, des
namiddags te 2 uren, een openbare zitting houden, tot
installatie der nieuwbenoemde raadsleden en ter benoe
ming van wethouders en leden der vaste commissiën.
De regeering heeft aan de tweede kamer aangeboden
twee wetsontwerpen, strekkende het eerste tot regeling
van de wijze van beheer en verantwoording der geld
middelen en eigendommen van den staat; het tweede,
tot regeling van de samenstelling en de taak der alge-
meene rekenkamer.
Bij de verkiezing van een lid van den gemeenteraad
te Sluis, in plaats van den heer E. Maertens, die naar
elders is vertrokken, zijn uitgebracht 72 stemmeD, waar
van zijn verkregen door de heeren li. F. Koksma 33 en
J. Lansen Croin 15, tusschen wie alzoo eene herstemming
moet plaats hebben.
Deheer Thorbecke, minister van binnenlandsche zaken,
is Donderdag uit de residentie vertrokken.
Door den raad der gemeente Schoonhoven is ten
aanzien der in het belastingstelsel te brengen wijzigin
gen volgens de wet van 7 Juli II. besloten, aan de regee
ring te verzoeken om te worden opgenomen in de bijzon
dere wetten tot afwijking, en vergunning te vragen tot
het behoud eener plaatselijke belasting op het gemaal
van f 2 per 100 pond tarwe en 60 ct. per 100 pond rogge.
Voorts zal in het tekort worden voorzien, door beschik
king over 4/5 van de opbrengst op het personeel, de
opvoering der opcenten op de grondbelasting tot het
maximum, namelijk 40 voor de gebouwde en 10 voor de
ongebouwde eigendommen, de heffing van 30 opcenten
op de hoofdsom der personeele belasting en eindelijk door
verhooging van den hoofdelijkeu omslag tot ƒ3000.
Uit Eindhoven wordt gemeld, dat men zich voor
stelt dat de spoorweg van Bazel derwaarts op 1 October
aanstaande voor de opeubare dienst zal kunnen openge
steld worden, en dat de spoorweg naar Hasselt met
Februari 1866 gereed zal zijn.
iifienoeiuiugeit csi besluiten.
ridderorden. Vergunning verleend aan den kapitein
ter zee O. A. Uhlenbeck, kommanderende Zr. Ms. fregat
met stoom vermogen Adolf hertog van Nassau, tot het
aannemen en dragen der versierselen van kommandeur
der keizerlijke orde van de Roos, hem geschonken door
Z. M. den keizer van Brazilië.
marine. Bevorderd tot luitenant ter zee le klasse
de luitenant ter zee 2e klasse H. E. A. Frucht, met
ingang van 1 October a.
Marine en legeer.
Do gewone najaarsoefeningen op meer uitgebreide
schaal hebben voor de troepen uit de onderscheidene
garnizoensplaatsen in Walcheren ook nu weder een aan
vang genomen.
Des Dinsdags van de vorige week rukten de bataillous
uit Middelburg en Veere met die van Ylissingen op
tegen het dorp Nieuwland, dat door een onderstelden
vijand was bezet, die daaruit spoedig werd verdreven en,
in de richting van het Sloe vervolgd, genoodzaakt werd
het eiland te ontruimen.
Jl. Maandag werd eene tweede manoeuvre uitgevoerd,
waarbij werd ondersteld, dat onze troepen voor een
Uit het noordelijk gedeelte vamhet eiland aanrukkenden
vijand moesten wijken. De garnizoenen uit Vlissingen
en Veere trokken op Middelburg terug, onder bescher
ming der troepen uit deze plaats, die den vijand op den
Noordweg bij St.Laurens zoolang mogelijk ophielden om
vervolgens mede door Middelburg naar Nieuwland af te
trekken, op hunne beurt weder beschermd door de
bataillons, die in en achter Middelburg stelling hadden
genomen, en successievelijk het gevecht opnamen eu
voortzetten tot dat de gezamenlijke bataillons zich had
den opgesteld in en achter het dorp, dat tegen den aan-
dringenden vijand, door de troepen die het met de voor
waarts gelegene dijken vooraf hadden bezet, met kracht
werd verdedigd.
Eene derde manoeuvre had laatstleden Woensdag
plaats, waarbij de troepen uit de drie garnizoensplaatsen
uitrukten en het gehucht Buttinge met de dorpen Kou-
dekerke en St. Laurens bezetten, om den vijand het
voortdringen uitGrijpskerke,Biggekerke en Serooskerke
te beletten, doch door overmacht ondersteld werden
op Middelburg te moeten terugtrekken.
Na afloop der manoeuvres, die allen in het vuurplaats
hadden, werd gerust onder de uitvoering Tan eenige
muziekstukken door het hoornmuziek uit Vlissingen,
waarna de troepen naar hunne verschillende garnizoe
nen afmarcheerden.
De uitvoering werd telkens door goed weder begun
stigd, en in weerwil van de drukkende warmte, die vooral
11. Maandag heerschte, en den langen duurdermarschen,
die des morgens te 7J uren begonnen en voortduurden
tot 2 of 3 uren des namiddags, zijn geen der manschap
pen achtergebleven, zooals elders schijnt te hebben
plaats gehad.
Landbouw en®.
Uit Zuid-Beveland schrijft men ons:
„Ofschoon de langdurige voorjaarskoude de ontwikke
ling der veldgewassen lang tegen hield en menige klacht
ontlokte, waren de vruchten door de daarop gevolgde
hitte spoediger dan anders rijp, en thans, op den drempel
van den herfst, is alles reeds ingezameld.
„Reeds vertoont het jeugdige koolzaad zich, en worden
de landen voor het uitzaaien der wintervruchten gereed
gemaakt, want ge weet: zaaien en oogsten zullen niet
ophouden.
„Goed weder heeft meestal het inzamelen der gewassen
vergezeld, eu zij vooral die eenig geduld gehad hebben,
mochten het genoegen smaken hunne vruchten droog
binnen te brengen.
„De meeste gewassen zijn kort en niet bijzonder
stroorijk.
„De tarwe zal eene goede opbrengst geven. De gedorschte
partijen hebben dit reeds bewezen.
„De rogge, die even goed koude als hitte schijnt te
verduren, is vrij welig gegroeid en geeft een ruim
beschot.
„Beide vruchten zijn van goede hoedanigheid.
„De erwten en paardenboonen werden door de hitte
wat sterk geblaakt en door insecten of honingdauw te
zeer gekweld, om veel stroo of eene milde opbrengst
te geven.
„Gerst en haver bleven kort en verzekeren slechts
een middelmatig beschot.
„Verkwikt door den regen erlangden de paardenpeën
en mangelwortels een nieuw leven, en staan thans vrij
goed, ofschoon niet zeer dik.
„De aardappelziekte heerscht niet alleen in het loof,
maar overal en bij sommigen zeer in de knollen. Overi
gens is de hoeveelheid eu de hoedanigheid bevredigend.
„Met het delven der meede is men begonnen. De
opbrengst is goed. De jonge meede staat vrij wel.
„Ook de tweede snede der klavers leverde eene rijke
voeding en is door velen gehooid geworden.
„De weiden zijn zeer grasrijk en de gezondheidstoe
stand van het vee laat niets te wenschen over.
„Over het vlas, het hooi en het koolzaad, sprak ik u
reeds bij een mijner vorigen.
„Peren en appelen zijn schaarsch en duur.
„Tot voorkoming van verkeerde gevolgtrekkingen
moeten uwe lezers onderstellen dat mijne medcdeeling
algemeen is, en geen gewag kan maken van een buiten
gewone opbrengst hier of van eene uiterst geringe
ginds.
„Ziedaar weder mijn kort verslag. Veel is er in de
laatste jaren tot verbetering van den landbouwniet van
de weiden gedaan. Veel blijft er nog te doen overig.
Mogen de vruchten die men allerwege van eene verbe
terde zorgvolle bebouwing erlangt, hen die zich daaraan
wijden, aanmoediging geven om op den ingeslagen weg
voort te gaan, en anderen, die nog te veel den ouden
sleur volgen, tot navolging lokken, dan gaat de land
bouw eene schoone toekomst tegen.
„Intusschen moet men verwonderend vragen, hoe
komt het toch, dat men de weiden zoo zeer vergeet, en
deze, met uitzondering van het vluchtig effenen der
molshoopen en het uittrekken der meest in 'toog vallende
onkruiden, geheel aan onze goede moeder natuur over
laat? Dat de schrale opbrengst van den afgeloopen zomer
een spoorslag tot verbetering zij, en de Zuid-Beveland-
sche landbouw zal eene schrede voorwaarts zijn op de
baan van vooruitgang."
Rechtszaken
In ons nommer van 10 Augustus deelden wij de arres
tatie mede van P. M. Welle, timmerman alhier, wegens
verregaande mishandeling zijner vrouw. Dientengevolge
stond die man eergisteren voor de arrondissements
rechtbank alhier terecht, beklaagd 1. dat hij op den
8 Augustus zijn huisvrouw moedwillig heeft aangegrepen
en slagen eu süooten toegebracht, waardoor zij verschil
lende kneuzingen heeft bekomen; en 2. wegens beleedi-
ging met woorden en bedreiging jegens een agent der
gewapende macht in de uitoefening zijner functie.
Er werden in deze voorzeker zeer treurige zaak een
achttal getuigen gehoord, uit wier verklaringen, in ver
band met de voorgelezen processtukken, wij het volgende
samenvatten.
In den avond van genoemden 8 Augustus kwam de
getuige Johanna Valkenburg ten huize van den be
klaagde, die tevens een winkelneering drijft, een bood
schap doen, toen zij vrouw Welle hoorde roepen: „helpi
help!" De beklaagde zeidc alstoen tot de getuige „kijk
eens naar dat dronken beest," waarop zij naar binnen
ging en de vrouw op den grond liggende vond, ofschoon,
zooals zij zeide, op dat oogenblik niet beschonken. De
getuige hielp de vrouw weder in bed, en toen Welle
trachtte zijne vrouw er nogmaals uit te halen, werd hem
dit door de getuige, zooals deze verklaarde, belet. Toen
zij wegging, nadat de beklaagde haar aan hare boodschap
geholpen had, hoorde zij de vrouw andermaal om hulp
roepen en zag zij door het raam dat Welle zijne vrouw
uit het bed haalde en vastgreep. Volgens deze getuige
maken man en vrouw beide misbruik van sterken drank.
De sporen van mishandeling vertoonden zich in bloed
vlekken op de matten, welke laatste als overtuiging-
stukken ter terechtzitting aanwezig waren. De mishan
deling schijnt herhaaldelijk te hebben plaats gehad, want
de getuige C. Geldof had des middags tusschen 12 en
1 uur reeds een geluid gehoord alsof ietuund met eenig
hard voorwerp geslagen werd, terwijl een dag te
voren de beklaagde, zooals de getuige A. M. Geldof
mededeelde, een bezemstok op den arm zijner vrouw
moet hebben stuk geslagen. De getuige L. Hutte eu an
deren hebben gehoord dat Welle heeft gedreigd zijne
vrouw te zullen doodslaan, terwijl de getuige 8. M. Itzel
den man tegen zijne vrouw heeft hooren zeggen, dat hij
haar nog twee dagen mishandelen zou.
De getuige C. Geldof verklaarde evenwel dat hij aan
den beklaagde gedurende onderscheidene jaren reeds een
goeden buurman heeft, met wie hij nimmer moeite heeft
gehad. Ten aanzien der vrouw, met wie hij zich echter
