trof hetzelfde lot, en eindelijk is, wat een vorige brand
nog van de stad Rossieni had overgelaten, door een
nieuwen brand zoo ten eenenmale verwoest, dat zij
denkelijk niet weder opgebouwd, maar door de inwoners
■verlaten zal worden, om zich te Jaurburg aan de Niemen
-te vestigen.
Meteorologische waarnemingen,
gedaan op 's rijks werf te Vlissingen, des middags 2 uur.
Augustus 1865.
Wind.
-
so
1 e
21.4. i 0.61 11
21.4-0.(53 1162
0 83 13 34-
0 62 10.08
0 67 10 85
0.72 10 86
0.70 10 70
bewolkt, en regen,
lichtbew. bew. reg.
bew. betrokk. regen,
bew. buiig reg. d. w.
bew. buiig regen,
bew.buiig 1 bew.reg.
lichtbewolkt.
Thcrmomeierstaml.
20 'smorg.7 u.60gr.'8rai(ld.l u. 69 gr. 'sav. 11 u. 61 gr.
21 's morg.7 u. 64 's midd. 1 u. 67 gr.
VERSLAG VA!V GEDEPUTEERDE STATEN
BETREKKELIJK DE.Y TOESTA .VD »EIt
PROVINCIE ZEELAND OVER 1864.
Volgens gewoonte stippen wij uit genoemd verslag
weder enkele bijzonderheden aan.
De bevolking nam in den loop des jaars 1864 met een
getal van 1906 zielen toe. Deze vermeerdering, hoewel
niet meer dan ruim éen ten honderd bedragende, moet
evenwel aanzienlijk geacht worden, uithoofde hare oor
sprong alleen te zoeken is in bet grooter getal geborenen,
in vergelijking met dat der overledenen, terwijl boven
dien het getal van hen die de gemeenten metterwoon
verlieten, dat van hen die zich in dezclven vestigden,
met 351 te boven gaat.
Archieven en bibliotheek. Het oudarchief werd verrijkt
met eene collectie oude charters, aangekocht op eene
verkooping der letterkundige nalatenschap van jhr.
Rethaan Macaré te Utrecht, ten bedrage van 113 stuks,
waarvan bij onderzoek gebleken is, dat 43 stuks meer
hij zonder tot verschillende andere gewesten van Neder
land en België betrekkelijk waren, en deze dan ook tot
eventueelen ruil kunnen bestemd blijven, doch dat de 70
overigen tot de geschiedenis van dit gewest, en wel tot
het grafelijk tijdvak, kunnen gerekend worden te behoo-
ren. Een uitvoerige opgave toont voorts aan dat de
'werkzaamheden tot ordening van het oude archief regel
matig worden voortgezet. Omtrent het nieuw archief
valt niets bijzonders te melden.
De bibliotheek werd verrijkt met 303 boekdeelen, als
door aankoop 141, ten geschenke 150, in bruikleen 12;
zij werd door 57 personen 121 malen bezocht. Aan 36
personen werden 92 keeren boeken uitgeleend.
Betrekkelijk de financiën teekenen wij alleen hier op
dat de pachtprijzen der tollen op de provinciale wegen
over het tweede haltjaar 1864, ten gevolge van den gun-
stigen uitslag der jongst gehouden verpachting, f 452.50
meer hebben opgeleverd dan de raming; de passagegel
den ten behoeve der havenwerken, f 22.50; de rechten
voor het gebruik der steigers te Zijpe en te Wolphaarts-
dijk, f 553.74, beide laatstcn ten gevolge van meer han
delsverkeer enz.
Medische policie. De sterfte-verhouding vau het jaar
1864 was 134,3 ongunstiger alzoo dan de vier vorige
jaren. De oorzaken liggen voor de hand. Twee ziekten,
welke reeds in 1863 heerschteu, te wetende pokken en
de besmettelijke keelziekte, namen gedurende dit jaar
toe in uitgebreidheid.
Nationale militie en schutterijen. Bij de kaders van enkele
bataillons schutterij bestaan vacaturen. Gebrek aan
geschikt geacht personeel ter vervulling is daarvan de
oorzaak. Gezamelijke oefeningen met de militaire
garnizoenen te Middelburg en Vlissingen hebben wederom
plaats gehad. Daarbij werd gelet op de bepalingen dei-
wet, betredende de wapen-oefeningen en dienstverrich
tingen der schutterden. Men gaat steeds voort met het
nieuwe model van wapenrok [aan te schaffen en in ge
bruik te stellen.
Kerkelijke zaken. Het getal wettig bestaande kerkelijke
gemeenten is in 1864 vermeerderd met de christelijke
afgescheidene gemeente te Vlissingen, die een eigen
leeraar beeft. Verdere veranderingen in het getal van die
kerkelijke gemeenten zijn niet ter kennis van gedepu
teerde staten gekomen. Het getal vau de daarbij dienst
doende leeraars vermeerderde met evengemelde te
Vlissingen, en met eenen vicaris, toegevoegd aan den
roomsch katholieken desservant te Westdorpe.
Onderwijskunsten en wetenschappen. Omtrent het lager
onderwijs is o. a. door de schoolopzieners gerapporteerd:
van het le schooldistrict: „Het onderwijs heeft in 1864
geene belangrijke verandering ondergaan; het ging
weder langzaam vooruit en leverde stof tot tevreden
heid op";
van het 2e schooldistrict„De toestand van het lager
onderwijs in dit schooldistrict is over het geheel in het
afgeloopene jaar dezelfde gebleven. In de behandeling
van sommige leervakken moge bier en daar vooruitgang
te ontdekken geweest zijn, in die van andere vakken
was wederom geene verbetering te bespeuren";
van het 6e schooldistrict: „De toestand van het lager
onderwijs bleef in 1864 ongeveer dezelfde als in 1863.
Eenige vooruitgang moge er te bespeuren zijn, over
't algemeen valt op dien toestand nog niet te roemen".
De schoolopzieners in het 3e en 4e schooldistrict mee-
nen, mot het oog op het verlangen der regeering, dat
slechts om de driejaren een vergelijkend overzicht, over
den toestand van het lager onderwijs in het algemeen,
in de verslagen worde opgenomen, waaraan ten vorigen
jare gevolg is gegeven, zich ditmaal van algemeene be
schouwingen te mogen onthouden, ook wat den toestand
der afzonderlijke vakken betreft.
Door den schoolopziener in het 6e schooldistrict wordt
opgemerkt dat de omstandigheden, die aan ontwikke
ling en verbetei-ing van het volksonderwijs in den weg
staan (waaronder het kort en ongeregeld schoolgaan,
vooral ten platte lande, eene voorname plaats inueemt),
onmogelijk in een kort tijdsverloop verwijderd kunnen
worden.
In het geheel waren op het einde van 1864 iu de pro
vincie 175 lagere scholen, zijnde 125 voor gewoon en 50
voor meer uitgebreid lager onderwijs. Van de eerste
waren 11L openbare, 3 gesubsidieerde bijzondere, 11 niet-
gesubsidieerde bijzondere; van de tweede 33 openbare,
3 gesubsidieerde bijzondere, 14 niet gesubsidieerde bij
zondere. Bij de lagere scholen te zaraen waren161
hoofdonderwijzers, 114 hulponderwijzers, 125 mannelijke
kweekelingen, 12 hoofdonderwijzeressen, 10 hulponder-
wijzeressen, 7 vrouwelijke kweekelingen.
Op de gezamenlijke scholen voor lager onderwijs be
vonden zich op
IS Januari 1861. 16 October 180*.
mannel. vrouwel. mannel. ïrouwel.
Openbare scholen10608 7811 7131 6206
Gesubsid. bijz. scholen 240 194 105 107
Nietgesub. 1021 921 870 801
11869 8926 8Ï06~ 7114
Tot vergelijking deelen wij hier ook de opgave mede
der cijfers op dezelfde tijdstippen van het vorig jaar.
IS Januari 1863. 15 October 1 863
mannel. ïrouwel. mannel. ïrouwel.
Openbare scholen10412 7558 7010 5948
Gesubsid. bijz. scholen307 249 141 153
Nietgesub. 993 905 871 823
11712 8712 8022 6924
In liet 5e schooldistrict was éene openbare school meer,
éene bijzondere minder dan in 1865; het getal bijzondere
scholen in het 6e schooldistrict is met éene vermeerderd.
In het 4e schooldistrict werd eene bijzondere school
I opgeheven, maar daarentegen eene geopend.
Het onderwijzend personeel nam in 1864 toe; dit gold
1 meer bijzonder bet personeel der hulponderwijzers cn
1 hulponderwijzeressen, vooral in het le schooldistrict.
Den schoolopziener in het 4e schooldistrict kwam het
voor dat het vroegere gebrek aan hulponderwijzers niet
meer bestaat. De getuigenissen omtrent het onderwijzend
personeel luiden over het algemeen bevredigend.
De sedert lang aanhangige regeling der weduwenbeurs
kwam tot stand; het daaromtrent in November 1864
door de staten genomen besluit is bij koninklijk besluit
van 19 December goedgekeurd. Wordt vervolgd).
Luitrnlanö.
gen aan de aldaar vertoevende keizerin Elisabeth. In
zake de Elbc-hertogdommen zij tevens gemeld, dat vol
gens het te Kiel uitkomend dagblad, de echtgenoote van
den pretendent Frederik van Augustenburg naar Coburg
is vertrokken op verzoek van koningin Victoria, die zich,
gelijk men weet, aldaar bevindt.
De opening van den landdag van Croatië en Slavonië
is door de Oostenrijksche regeering tot 9 October uitge
steld. Men meent dat dit is toe te schrijven aan het ver
langen van het ministerie om de opening van dezen
landdag ten zelfder tijd te doen plaats hebben als die
van den Hongaarschen.
Eenigen tijd geleden werden de Fransche dagbladen,
le Progrès, te Lyon verschijnende, l'Union de l'Ouest en
le Courier du Dimauche bij ministerieel besluit voor
eenige maanden geschórst, nadat zij vroeger reeds der-
gel.jke administratieve straf hadden ondergaan na het
ontvangen van twee waarschuwingen. Thans waren deze
waarschuwingen echter niet voorafgegaan. Le Courrier
du Dimanche diende daarop eene klacht, in bij den staats
raad. Deze adviseerde tot vernietiging van het besluit
des ministers en de keizer heeft dienovereenkomstig bij
decreet eene beslissing genomen, welke aan ie Courrier
alzoo de bevoegdheid verleent om weder te verschijnen.
Mer verzekert dat le Courrier thans eene vordering tot
schadevergoeding zal instellen. Overigens zijn de tijdin
gen uit Frankrijk vjtj onbelangrijk. Het reeds medege
deeld bericht dat keizer Napoleon met de keizerin naar
Areneuburgis vertrokken wordt bevestigd. Verschillende
ministers zijn naar de departementen vertrokken tot
opeuiug der algemeene raden.
Koning George van Griekenland zal zich over eenige
dagen naar de Ionische eilanden begeven om aldaar
gedurende een paar maanden, ver van de Grieksche
woelingen, verblijf te houden. Hij heeft echter te kennen
gegeveu dat hij dit reisplan zou opgeven als voor zijn
vertrek zich een enkel geval van cholera in de hoofdstad
mocht vertoonen.
Uit Madrid wordt gemeld dat koningin Christiana
zich, ouder gewoonte, weder bezig houdt met politieke
kniperyen en intriges. Ditmaal schijnen deze te strekken
om het tegenwoordig ministerie te doen vallen eu de
progressistische partij aan het bestuur te brengen, zon
der dat hierbij van eene algemeene revolutie sprake
zou wezen.
Uit Zuid-Amerika is met de laatste pakketboot de
tijding aangebracht dat de opstandelingen in Peru zich
bij verrassing van een groot gedeelte der voor Arica
geankerde vloot hebben meestergemaakt. Dit voorval
had te Lima de grootste ongerustheid veroorzaakt en
men vreesde dat de regeering zich, bij de voortdurende
uitbreiding van den opstand, niet lang meer zou kunnen
handhaven.
GEMEENTEBELANGEN.
Alg emeen overzicht.
Gisteren heeft de samenkomst der beide souvereinen
van Oostenrijk en Pruisen te Salzburg plaats gehad.
Bijzonderheden zijn ons daaromtrent nog niet bekend
geworden. Het zal echter thans weldra moeten blijken
of de berichten omtrent de tusscben Weenen en Berlijn
gesloten overeenkomstjnist zijn. Volgens deze berichten
zou Lauenburg bij Pruisen worden ingelijfd, waarvoor
aan Oostenrijk eene schadevergoeding zou worden uitge
keerd. Van de beide hertogdommen Sleeswijken Iiolstein
zou voorts voorloopig het eerstgenoemde door een Prui-
sischen commissaris en het laatstgenoemde door een
Oostenrijkscheu commissaris worden bestuurd. Deze echt
Duitsche toestaud zou met den echt Duitschen naam van
definitief-provisioneelen toestand worden bestempeld.
Heden zouden de keizer van Oostenrijk en koning
Wilhelm naar Iscbl vertrekken om een bezoek te bren
Hoofdelijke omslag is tegenwoordig het schrikbeeld,
gedeeltelijk behoud van plaatselijke belasting het pallia
tief door den gemeenteraad voorgesteld om dat schrik
beeld eenigszins te neutraliseeren.
Lieden, wien het nooit in de gedachten gekomen is
om ua te cijferen hoeveel zij in de gemeentelasten dragen,
worden er thans toe gebracht. Ook ik heb eens nage
rekend en deel u het resultaat daarvan mede.
Mijn gezin bestaat uit zeven personen (eene vrouw,
4 kinderen en eene dienstbode) met een belastbaar!
inkomen van f 1500, een fatsoenlijk burgerbestaan, daf
met overleg moet beheerd worden.
Aan de gemeentelasten draag ik bij
Opcenten grondlastenf 3.26
personeel7.50
Hoofdelijke omslag 18.82
Te zamen f 29.58
of ongeveer 2 pet. van mijn inkomen.
Indirect betaal ik ongeveer als volgt:
Gemaal 16 brood. p. week of 832 ad 2£ ct. f 20.80
Meel
Vleesch 5 ffi per week 260 tl ad 4 ct.
Vischcalcutatif
Boter 2 tl per week104 tl ad 6 ct.
Kaas 4 tl' per week26 H ad 24 ct.
Azijn
Wijn, per jaar20kan X 16,8oVact-
Gedistilleerd, per jaar 26 kan x 19 A-■- ct.
Steenkolen, per jaar 36mud
Hout niet gebruiktfs$'. V'. *:\-
Turf, per jaar 30tou^l0 cl, „^sjiOO
Olie, per jaar-..60 kap x 2 ct. ,1.50
'Te zamen f 61.43
1.00
10.40
—.50
6.24
.65
-.174
3.374
5.15
8.64
