MIDDELBURGSCHE
COURANT.
Zondag
1865.
30 Juli.
N° 121.
Editie van Zaturdag avond 4 uren.
middelburg 29 Juli.
de haven is aangericht, heeft er door de hevige stroom-
aanvallen op het einde des jaars aan den noorderbol eene
oeverafschuiving plaats gehad, die eene buitengewone
uitgaaf van 400 zal vorderen. Voegt men bij de som
voor vernieuwing van de leidijken 7824.78* voorde
uitbaggering en 3645.23* voor onderhoud en herstelling
van den baggermolen, de klepschuiten en verdere bagger-
Reeds geruimen tijd geleden is het verslag over 1864
van burgemeester en wethouders van Middelburg aan
den gemeenteraad in druk verschenen. Wij zijn gewoon
aan onze lezers uitvoerige uittreksels daarvan mede te toestellen, dan blijkt het, dat aan het bavenkauaal
deelen, doch meenen deze gewoonte voor het vervolg ƒ23,076.36 is te koste gelegd.
gerust te kunnen afschaffen, zoowel omdat het meest j Onder hoofdstuk Medische policie vinden wij o. a.
merkwaardige onzen lezers door vroegere mededeelingen j afzonderlijke beschouwingen omtrent typhus, kinder- en
reeds lang bekend is, als omdat het verslag hetwelk I keelziekten, welke zich in meerdere of mindere mate
gratis aan de geabonneerden op het Gemeenteblad wordt j hebben vertoond. Van de 411 overledenen zijn 27 aan
uitgereikt, kan geacht worden in veler handen te zijn. eerstgenoemde ziekte bezweken, voor het meerendeel in
Tot zeer enkele opmerkingen zullen wij ons dus dit- j het gasthuis. Van kinderziekte kwam de eerste lijder
maal bepalen. j voor in April, en voor het einde des jaars waren reeds
Vooreerst teekenen wij dan op dat de bevolking in I 92 lijders aan het bureau van policie aangegeven. Het
1864 slechts met 6 personen is verminderd: een verblij- j voorkomen van de dephtherina of daaraan verwante
dend verschijnsel, daar de achteruitgang in 1863 92, in vorm van keelziekte was sporadisch; van de 32 aange-
1862 210 personen bedroeg. tasten zijn 4 overleden.
Op 31 December 1864 bedroeg de bevolking 15,951 1 Het getal scholieren hetwelk de openbare scholen voor
zielen. j lager onderwijs heeft bezocht bedroeg in 18641493 tegen
Omtrent sommige vastgestelde plaatselijke verorde-1 1436 in 1863. Ten vorigen jare was de vermeerdering
ningen heeft in 1864 als gewoonlijk tusschen het 1 42 zoodat in twee jaren ongeveer 100 kinderen meer van
gemeentebestuur en gedeputeerde staten eenige scher-het openbaar onderwijs gebruik maakten. Het getal
mutseling plaats gehad, waarvan een opsomming voor j leerlingen op de bijzondere scholen is echter beduidend
het meerendeel onzer lezers geenerlei belang kan hebben. verminderd, zoodat dan ook het totaal der schoolgaande
De voorgenomen nieuwe schikking der gemeente- j kinderen in 1864 slechts met 29 is toegenomen,
archieven is uit hoofde van niette voorziene moeilijkhe- De kosten van het openbaar gewoon en meer uitge-
den tot een volgend jaar uitgesteld. De inventariseering breid lager onderwijs over 1864 zullen, bijaldien over
van het oud archief nadert hare voltooiing. sommige restantposten der begrooting zal zijn beschikt,
De opbrengst der belastingen op voorwerpen van ver-1 met bijberekening van 1085.98* voor percentsgewijze
bruik wordt even als in de vorige jaren gunstig genoemd
Zij bedroeg over 1864 op hall Maart 158,778.01, of
6026.09 boven het op de gemeentebegrooting uitgetrok
ken cijfer. „Dit wijst echter zegt het verslag nog
niet het juiste bedrag aan, daar er vóór ultimo Juni 1865
nog belasting, welke in 1864 verschuldigd is geworden,
moet worden voldaan en op laatstgemeld jaar verant-
belooning aan de hoofdonderwijzers, ƒ23,115.90 bedragen.
Trekt men hiervan het ontvangen bedrag der schoolgel
den ad ƒ10,327.99* af, dan blijkt, dat het lager onderwijs,
behalve den kosteloozen afstand van onderscheidene
schoolgebouwen c. a. aan de gemeente eene uitgaaf van
12,787.90* heeft veroorzaakt.
In den aanhef van het hoofdstuk Armwezen lezen wij
woord, namelijk belasting voor steenkolen, waarvoor, i in het verslag het volgende:
overeenkomstig de bepalingen der betrekkelijke veror-1 „De toestand van het armwezen is in 1864 onveran-
dening, crediet is verleend, en waarvan het openstaande derd gebleven, trouwens de staat der calicotsweverijen
cijfer tot op den hier bovengemelden datum nog/1186.92 en andere fabrieken, alsmede de werkzaamheden van
bedroeg. Daarop zullen waarschijnlijk nog afschrijvingen den ambachtsman, welk een en ander op het armwezen
voor uitvoer van steenkolen naar buiten de gemeente, een zoo overwegenden invloed uitoefent, ondergingen
of aflevering aan vrijdom genietende fabrikanten of
trafikanten plaats hebben, zoodat bij verschil vau vroeger,
door het verleenen van crediet op gezegd middel, de
juiste opbrengst bij dit verslag niet kan worden opge
geven."
De opbrengst had bedragen: op dranken ƒ52,405.63,
gemaal ƒ46,614.101, geslacht 9249.94, brandstoffen
32,247.50, bouwmaterialen ƒ2558.19, boter en kaas
geene verbetering; er had zelfs eenige meerdere zieken
verpleging en verstrekking van huishuur plaats.
„Intusschen bedroegen de kosten van het armwezen,
voor zooveel de bijdrage uit de gemeentekas betreft,
veel minder dan het vorig jaar en ook minder dan waarop
bij de vaststelling der begrooting van het armbestuur
over het jaar 1S64 was gerekend.
„Voortgaande toch op den ingeslagen weg, om zoo min
In de Woensdag te Amsterdam gehouden algemeene
vergadering van het Fonds tot aanmoediging en onder
steuning van de gewapende dienst, is onder anderen
besloten tot het bedeelen van alle oud-strijders, die aan
den slag van Waterloo, of wel aan den veldtocht van 1815
in Brabant en Frankrijk hebben deelgenomen, onver
schillig of zij al dan niet in en door de dienst infirm zijn
geworden, of militair gagement genieten. Zij hebben
zich eenvoudig aan te melden bij de districts- of plaatse
lijke commissiën van gezegd fonds, waaronderzij ressor
teeren, met overlegging van een extract uit het stamboek,
een bewijs van hulpbehoevendheid en een certificaat dat
zij van goed onbesproken gedrag zijn.
14,383.37*, drooge- en zoutevisch enz. 836.72, zoete j mogelijk personen in het oude- mannen- en vrouwenhuis
olie ƒ482.55; totaal ƒ158,778.01.
Als oorzaken der vermeerderde opbrengst wordt aan
gevoerd, dat die, wat betreft de dranken, gelegen is, ten
eerste in de verhoogde belastingop het gedistilleerd van
ƒ19.80 op ƒ21 het vat, zoo als die bij raadsbesluit van den
18 Januari 1864 is vastgesteld, en ten anderen, door het
belastbaar stellen der overige alcohol bevattende vloei
stoffen en reukwaters, hetwelk in 1862, het jaar dat
tot grondslag voor de begrooting van 1864 heeft ge- i
te plaatsen, is daarvoor in 1S64 ruim ƒ700 minder betaald
dan bij de begrooting was toegestaan; ook was er voor
de verpleging in het gasthuis ruim ƒ1000 en in de wees
huizen ongeveer ƒ300 minder noodig, dan waarop bij de
begrooting was gerekend, ten gevolge waarvan, van de
voor verpleging in de gestichten te Middelburg toege
stane 23,863.20 ruim ƒ2000 in de gemeentekas is
verbleven."
Uit de opgaven omtrent „ambacht- en fabrieknijver
strekt, niet het geval was. Die meerdere opbrengstj beid," welker vorm eenigszins van den vroeger gevolgde
bedraagt te zamen p. m. ƒ4400, waartegen echter staat afwijkt en die aan het verslag van de kamer van koop-
eene vermindering van p.m. 700 op den wijn, welke
laatste voornamelijk aan eene doorgaande mindere con-
sumtie moet worden toegeschreven.
Betrekkelijk de meerdere opbrengst van het geslacht
wordt opgegeven, dat het aanwezig zijn van grooter
garnizoen dan vroeger daarop bepaaldelijk invloed heeft
uitgeoefend.
De verhooging der opbrengst van de belasting op de
bouwmaterialen vindt voornamelijk haren oorsprong in j Naar vernefflen is door den heer mr. j. M. Isebree
den aanbouw van het nieuwe gasthuis, de hoogere bur-1 te conceagie a d
gerschool en eene groote herstelling aan een gedeelte tlIsscIlen die gemeeBte eu Eot,erdam.
der kaaimuren.
Hoewel door de stormen geene bepaalde schade aan j
haudel en fabrieken ontleend zijn, vernemen wij dat de
toestand dezer takken van bestaan in 1864 niet gunstig
was. De toestand van handel, nijverheid en scheepvaart
wordt stationair genoemd, gelijk zulks sedert eene reeks
vau jaren het geval is, niettegenstaande steeds pogingen
worden aangewend tot bevordering van meer leven
digheid.
HetNederlandsch tiendverbond heeft een request inge
diend bij den minister van justitie, betrekkelijk eene
algemeene taxatie der tienden hier te lande.
Benoemingen en besluiten.
ridderorde; Benoemd tot kommandeur der orde
van den Nederlandschen leeuw de heer A. Barbier,
staatsraad en directeur-generaal van de douanen en der
indirecte belastingen te Parijs, thans ridder der ge
noemde orde.
marine. Op verzoek met den laatsten dezer maand
eervol uit 's rijks zeedienst ontslagen de luitenant ter
zee le klasse jhr. C. J. P. von Mtihlen.
archief. Benoemd tot archivaris van het rijk, ter
vervanging van wijlen dr. R. C. Bakhuizen van den
Brink, mr. L. Ph. C. van den Bergh, thans adjunct-rijks
archivaris.
Marine en leger.
Gisteren namiddag is ter reede van Vlissingen ge
komen Zr. Ms. stoomschip Cycloop, komende van het
Nieuwediep met een vijftigtal manschappen voor de
drijvende batterij Neptunes, die weldra in dienst zal
worden gesteld.
De 2e serie, die den 2 en 3 Augustus het artillerie-
kamp te Waalsdorp zal betrekken, en waarvan reeds com-
pagniën derwaarts op marsch zijn, zal bestaan uit de
5e, 9e, 11e en 12e compagniën van het 3e regement ves
ting artillerie, respectievelijk uit Maastricht, Vlissingen,
Nijmegen en Groningen, alsmede een le luitenant, 3 ser
geants, 1 korporaal, 1 hoornblazer en 33 jongelingen van
de artillerie-instructie compagnie te Schoonhoven. Zij
zullen den 16 en 17 Augustus a. het kamp weder verlaten.
Het kommando over gemeld artillerie-kamp blijft aan
den luitenant-kolonel Woortman Spandaw van het 2e
regement vesting-artillerie opgedragen. Zijn adjudant
is kapitein Sesseler van gemeld corps.
Gemengde berichten.
In ons nommer van gisteren hebben wij, betreffende
het slaan van den bliksem in den toren der kerk te
Gapinge, medegedeeld dat de toren niet tegen brand
schade is verzekerd. Dit is ons later gebleken onjuist te
zijn, daar ón de kerk èn de toren reeds vóór 24 jaren
beide op denzelfden dag verzekerd zijn.
Ten bewijze dat ook onze voorouders verschrikke
lijke onweders gekend hebben, heviger nog wel dan die
van de laatste dagen, deelt men de volgende bijzonder
heden mede, die daaromtrent opgeteekend staan: Op
1 Augustus 1674 ontstond er 's avonds te 8 uren een
ontzaglijke storm, vergezeld van donder, bliksem,
zware plasregens en hagel. Het was zoo staat het
beschreven „alsof de Heere een verschrikkelijk einde
i met ons wilde maken." Boomen en huizen werden neder-
geworpen; men zag nauwlijks een huis, kerk of toren
ongeschonden. Buiten Amsterdam werden wel dertig
molens als ten onderste boven gekeerd. De vermaarde
domkerk te Utrecht werd tot aan het koor tot een puin
hoop gemaakt; de torens van vijf a zes kerken aldaar
vielen onder den voet, het dak der Buurkerk werd aan
stukken geslagen, en in de geheele stad waren geen
vijftig huizen ongeschonden. In Frankrijk was het niet
beter. Daar vielen hagelsteenen van 3 a 7 pond (oud)
zwaar, en daardoor werden niet alleen huizen en boomen
vernield, maar ook menschen doodelijk getroffen. Op
