MÏDDELBURGSCHE
COURANT.
N°- 22.
Dinsdag
1865.
7 Februari.
Editie van Maandag avond 8 ure.
vernemen, reeds 86 leerlingen aangegeven, eeu getal
hetwelk de verwachting van velen verre overtreft.
Zoodra deze instelling in werking is zullen wij enkele
punten betrekkelijk dit onderwijs nog nader bespreken.
Voor het tegenwoordige bepalen wij ons tot het her
stellen eener vergissing welke wij in ons nommer van
11. Zaturdag maakten.
Wij spraken namelijk van de school van den heer van
Sluijs alsof door deze zou worden voorzien in de bepa
ling van art. 14 der wetdit is niet het geval. De gewij
zigde inrichting dezer school, waartoe in de vorige
maand besloten werd, vermindert de verplichting van
het gemeentebestuur niet tot het oprichten eener burger
dag- en avondschool, of wel alleen eener avondschool,
indien door de regeering van de verplichting tot het
oprichten der dagschool voor een korter of langer tijds
verloop ontheffing werd verleend.
De tweede volksvoorlezing in dit seizoen werd eergis
teren avond, in een door het departement Middelburg
der Maatschappij tot nut van 'talgemeen iu de Concert
zaal belegde bijeenkomst, door den heer P. D. Koning
gehouden. Hij zette daarin de behandeling voort van
het de vorige maal door hem besproken onderwerp:
stoom en stoomwerktuigen.
Ter bevordering van duidelijkheid herhaalde de spre
ker in het kort hetgeen hij de vori°-" *1 o
eerste stoomwerktuigen gezegd luwt en sprak achtereen
volgens over de thans niet meer in gebruik zijnde
werktuigen van Savery met de daarin door Papin
aangebrachte verbetering, het atmospherische stoom
werktuig van Newcomen, en over de in laatstgenoemd
werktuig gemaakte verbetering door Watt, bestaande in
eene afzonderlijke ruimte om stoom te condenseeren.
Vervolgens beschreef hij het werktuig van Papin van
hooge drukking, met t.wee cylinders, verbeterd door een
daaraan toegevoegde kraan, en dat van Watt, van enkele
werking.
Na eene verklaring van de werking van den stoom
door expansie en het aantoonen van het voordeel
door deze laatste verkregen, namelijk besparing van
stoom en mitsdien van brandstof, en het wegnemen of
voorkomen van mogelijke nadeelige gevolgen, gaf hij
een beschrijving van het stoomwerktuig van dubbele
werking van Watt en de daarbij voorkomende stoom-
schuiven, met voorbeelden opgehelderd. Hij vestigde
voorts de aandacht op een aanwezig model stoomwerk
tuig van hoogere drukking, hetwelk door een machinist
alhier is vervaardigd zonder gebruik te makeu van een
allereerste hulpmiddel, een draaibank, en zonder ander
doel dan te voldoen aan de liefhebberij voor zijn vak.
De twee hoofdbestanddeelen van een stoomwerktuig:
de ketel en de machine zelve, werden uitvoerig beschre
ven, even als de oorzaken van het springen van stoom
ketels. Gebrek aan hechtheid; onvoldoende hoeveelheid
water in den ketel; het zich bevinden van vreemde zelf
standigheden in het water; het opwekken van electrici-
teit; het ontstaan van knalgas; desperiodaal toestand van
de vochten enz. werden als zoovele oorzaken van het sprin
gen opgesomd. Dat dit niet zeldzaam is toonde hij aan door
een statistiek overzicht, volgens eene opgave van Fran
klin's instituut, van het aantal ongelukken welke tusschen
de jaren 1830—1848 in deVereenigde Staten van Amerika
voorvielen. In genoemd tijdvak zijn gesprongen 198
ketels, zijnde gemiddeld 11 per jaar; daardoor verloren
gemiddeldllO personen het leven enwerden 90 min of meer
gewond, terwijl de veroorzaakte schade p. m. 33,000,000
gulden bedraagt. De meeste dezer ketels zijn die van
stoomhooten, en wel van bijna een tiende gedeelte van
de daar gebouwd wordende. Daar het dus van 't hoogste
"belang is het springen van stoomketels zooveel mogelijk
te voorkomen, wees de spreker op de middelen welke
daartoe kunnen worden aangewend. Hij gaf daarom eene
verklaring van de veiligheidstoestellen, waarmede de
ketels worden voorzien, de stoom- of manometer, de zoo
genaamde verklikpijp, de vlotter, de spuikraan, de veilig
heids- eu luchtkleppen enz
Met eene uitvoerige beschrijving van de deelen van
een stoomwerktuig van hoogere drukking verduide
lijkt door het in werking gebrachte bovengenoemde
model-stoomwerktuig besloot de heer Koning deze
lezing, welke even als de vorige door het talrijk opgeko
men publiek aandachtig werd aangehoord. Het streven
naar duidelijkheid van voorstelling bij den spreker was,
behalve in de voordracht, ook thans weder merkbaar in
de vele teekeningen, eigenhandig vervaardigde toestel
len en bijgebrachte voorbeelden.
Bij eene volgende gelegenheid zal eene verklaring
worden gegeven van een stoomwerktuig van lage druk
king in stoombooten, en van een locomotief, tot welk
einde een ingezeten een model-locomotief beschikbaar
zal stellen.
Binnen kort zullen de aandeelen worden uitgegeven
van de spoorwegmaatschappij van Lokeren over Zelzaete
naar de Nederlandsehe grenzen, door welken weg, in
verbinding met het kanaal van Gent naar Neuzen, voor
een gedeelte van België eeue meer gemakkelijke gemeen-
schap met de Schelde en de Noordzee zal worden tot
stand gebracht. J
tige, doch geenszins aan eene willekeurige, ter kwader
trouw ondernomen en uitgevoerde arrestatie kou gedacht
worden, de vrijspraak van den beklaagde gerequireerd.
Het vreemde dezer conclusie tot vrijspraak in eene zaak,
- door het openbaar ministerie zelf aangebracht, lichtte
hij toe met de verklaring, dat hij, even als de officier bij
dezerechtbank, tegen de vervolging wegens willekeurige
en ter kwader trouw uitgevoerde arrestatie gestemd was
doch dat de zaak voor den correctioneelen rechter was
aangebracht ten verzoeke van den procureur-generaal
in de provincie Friesland, die het wenschelijk achtte, dat
over het al of niet bestaan van k wade trouw door den rechter
eene beslissing werd genomen. Hierna bekwam de advo.
caat mi*. J. Meinesz Az., als verdediger van den beklaagde
het woord. Hij trachtte hoofdzakelijk te hetoogen1. dat
er geene onwettige handeling was gepleegd, omdat er
was ontdekking op heeter daad en de brigadier den
gearresteerde verdacht hield, en omdat zelfs in polieie-
overtredingen eene voorloopige aanhouding wettig is;
en 2. dat, al was de aanhouding onwettig, in allen gevalle
de brigadier ter goeder trouw heeft gehandeld en dat er
dus geene veroordeeling kon volgen. De heer mr. A. F.
Jongstra, voor de civiele partij optredende, gaf in het
voorbijgaan zijne bevreemding te kennen, dat het open
baar ministerie in deze zaak tot vrijspraak beeft gecon
cludeerd. Hij wees er met nadruk op, dat wanneer
I dergelijke arrestatiën ongestraft kunnen plaats vinden,
Naar wij vernemen zal de hoofddirecteur der poste- 1 vnnWdo^n» ^!'ger in fe^a'lr 1S'
rijen, de heer J. P. Hofstede, rich in de volgende'week I vl J 100It"' e0n0.SCthadeloOS-
naar Brussel begeven, om met de Belgische regeering te j wlarlji? vpr„n„,Li:-JL i
3enfïe?*T",0,0n W alnii^^/. p> Gravenh.) verklaard en hem, onder aanname van verzachtende
omstandigheden, veroordeeld tot gevangenisstraf voor
Rcsioemhtsen en besluiten.
marine. Met 31 Maart a. eervol ontslag verleend, ter
zake van langdurige dienst, aan den heer J. A. Schmidt
uit zijne betrekking van magazijnmeester der marine te
Vlissingen, onder toekenning van zoodanig pensioen als
waarop bij zal bevonden worden aanspraak te hebbenen
in zijne plaats benoemd, met 1 April a. de heer G. B.
Einwaebter Bilheimer, adjunct commies bij de directie
der marine aldaar.
burgemeesters. Op verzoek eervol ontslag verleend
aan mr. J. P. Dronkers als burgemeester der gemeenten
Neuzen en Hoek.
ministerieels del'artrmenten. Pensioen verleend
ten laste van den staat, ten bedrage van f 1121 'sjaars,
aan den heer J. F. Leers, gewezen commies bij het voor-
maligdepartement voor de zaken der hervormde eeredienst
enz., en zulks met intrekking van het wachtgeld van
gelijk bedrag.
consulaten. Op verzoek eervol ontslag verleend aan
den heer G. Küliler, als Nederlandsch consul-generaal te
Sydney voor Nieuw-Zuidwalcs, en in zijne plaats benoemd
de heer J. C. Prost, thans vice-consul.
Onderwijs.
Volgens de schoolberichten in de Nieuwe Bijdragen
voor opvoeding en onderwijs van Januari 1865, bedraagt
het getal vacante scholenopenbare voor gewoon lager
onderwijs 30, openbare voor gewoon en meer uitgebreid
lager onderwijs 4, gesubsidieerde bijzondere voor meer
uitgebreid lager onderwijs 3. Het aantal vacante hulp
onderwijzers-betrekkingen bedraagt: in Noord-Brabant
12, Gelderland 16, Zuid-Holland 5, Noord-Holland 3,
Zeeland 3, Utrecht 1, Friesland 1, Overijssel 8, Gronin
gen 1; terwijl in Drenthe en Liraburg geene vacaturen zijn.
Rechtszaken.
Den 31 Januari had te Heerenve'en onder grooten toe
vloed van het publiek de behandeling plaats der zaak
van dan brigadier-rijksveldwachter Scbutstal te 01de-
berkoop, beschuldigd van willekeurige inbreuk op de
persoonlijke vrijheid. Onderscheidene getuigen werden
in deze zaak gehoord. Na afloop van het onderzoek heeft
het openbaar ministerie, bij monde van den subsistuut-
officier, zijne afkeuring over het gepleegde feit te kennen
gegeven, maar niettemin omdat hier wel aan eene onwet
den tijd van eene maand en het betalen eener schade
vergoeding van ƒ12.50 aan den onwettig gearresteerde.
De veroordeelde is van dit vonnis in hooger beroep
gekomen.
Gemengde berichten.
De bekende gravin Da an er, morganatisch gehuwd
geweest, gelijk men weet, met den vorigen koning van
Denemarken, zal zich weldra naar Nizza begeven en al
daar met zekeren graaf Selfwerstolpe, een Zweedsch heer
uit een oud geslacht, in het huwelijk, treden. Men be
groot haar vermogen op zeven millioen.
Mevrouw Kattazzi, geboren Bonaparte-Wijse, te
Parijs, heeft een nieuwen roman geschreven onder den
titel „Lemariage d'une Créole." Dit werk, dat veel opzien
verwekt, is in Frankrijk niet toegelaten.
Volgens mededeeling van het muntcollegie zijn
deels door de justitie, deels door ambtenaren bij de be
lastingen, in deu omloop aangehouden valsche 50cent-
stukken, zoo met de beeltenis van Z. M. Willem II,
voerende sommige stukken het jaartal 1847 en andere
het jaartal 1848, als met de beeltenis van Z. M. Willem III
en het jaartal 1861.
In de jl. Vrijdag door het Utrechtsche studenten
corps gehouden vergadering is besloten om het 230jarig
bestaan der Utrechtsche academie in 1866 te vieren met
het houden van een gecostumeerden optocht. Tevens is
eene commissie benoemd, ten einde de feesten.te regelen.
In Ierland is dezer dagen eene vrouw, Mary
Coghlan geheeten, overleden in den hoogen ouderdom
van 103i jaar. Tot het laatste toe behield zij hare ver
standelijke vermogens, en tot vóór weinige weken ging
zij nog geregeld ter kerk, anderhalve mijl ver. Zij kou
nog volmaakt goed zien en had zelfs geen bril noodig.
Haar dood is veroorzaakt door een val. Driejaren gele
den stierf een neef van deze vrouw in den ouderdom
van 100 jaar.
Binnen weinige dagen wordt onder de salons der
Jockcyclub te Parijs een zeer groot koffiehuis geopend.
De tijd is niet ver meer af dat de boulevards, van de
Magdalena kerk tot aan de Porte Saint Denis, door niets
anders dan koffiehuizen, schouwburgen en restauratiën
bezet zullen zijn, en derhalve de uitgestrektste aaneen
schakeling van zoodanige inrichtingen in Europa zullen
opleveren.