MIDDELBÜRGSCHE
C U R A N T.
N°- 19.
Donderdag
1865.
2 Februari.
Bij deze courant belioort een bijvoegsel,
bevattende'
1. Vervolg van het verslag van het verhandelde in
de zitting van den gemeenteraad van Middelburg van
jl. Maandag
2. verslag van het verhandelde in de zitting van dien
van Zierikzee van 25 Januari
3. idem van dien van Goes van 26 Januari.
Editie van Woensdag avond 8 ure.
Het Gemeentebestuur van Hontenisse is voornemens
te benoemen vier personen die genoegzame bekwaam
heid en geschiktheid bezitten, om, onder de leiding en
aanwijzing van éenen hoofdopzichter, een bestendig
toezicht uit te oefenen over den bouw oan vier tchoollofcalen
en onderwijzerswoningen.
Zijdie meenen daarvoor in aanmerking te kunnen
komen, vervoegen zich, met opgave van het gevorderde
dag- of weekloon, in persoon of met gefrankeerde brieven
bij den heer Burgemeester van genoemde gemeente.
Hontenisse den 28 Januari 1865.
J. SERGEANT LJ., Burgemeester.
J. VAN BRABANDSecretaris.
fiHnnmlctnö.
Middelburg 1 Februari.
De oppositie welke het voorstel tot het benoemen van
een onderwijzer in de moderne talen en de wiskunde
aan het gymnasium alhier in de zitting van den gemeen
teraad van Maandag ontmoet heeft verblijdt ons, ^zoowel
om de zaak die het betrof als we bekennen het met
vrijmoedigheid om die oppositie zelve.
Een zaak van zoo groot belang als de regeling van het
gymnasium, mag toch maar zoo niet worden tot stand
gebracht zonder dat deleden van den gemeenteraad in
de gelegenheid geweest zijn eens goed te overwegen wat
thans, nu de opening der hoogere burgerschool wijziging
noodzakelijk maakt, voor de gemeente wenschelijk is.
En die gelegenheid is hun niet gegund geworden.
In de zitting van 18 Januari toch komt een verzoek in
van;den heerWeberom, in plaats van de beide docenten
die ontslag hebben verzocht, tot docent in de wiskunde
en de moderne talen aan het gymnasium te worden
aangesteld. In de zitting van 25 Januari wordt mede-
deeling gedaan van een uitvoerig advies daaromtrent
van curatoren, en alleen aan bovengenoemde oppositie
is te danken dat niet onmiddellijk overeenkomstig dit
advies werd beslist.
LI. Maandag kwam dientengevolge andermaal dit
punt in behandeling.
Ware toen het voorstel van curatoren onveranderd
goedgekeurd, dan ware tevens elke belangrijke wijzi
ging in de inrichting van het gymnasium, welke tegelijk
eene bezuiniging zou knnnen zijn, waarschijnlijk weer
voor een groot aantal jaren afgesneden. We willen nu
op het oogenblik niet beweren dat het bewandelen van
een geheel anderen weg dan door curatoren is voorge
steld, verkieselijk zij, maar alleen dat overhaasting en
gebrek aan gelegenheid tot voldoend onderzoek in deze
zaak niet mocht worden goedgekeurd.
Het gymnasium is ons het is niet de eerste maal
dat wij dit uitspreken altijd een doorn in het oog
geweest, niet omdat wij met de opleiding tot klassieke
Btudiön minder ingenomen zijn, maar omdat de instand
houding ons voorkwam met de billijkheid in strijd te
wezen.
De gemeentebegrooting was steeds met een belangrijke
som ten behoeve van het gymnasiaal onderwijs voor enkele
jongelieden bezwaard. Er is een tijd geweest dat 9 jon
gelingen gebruik maakten van een inrichting die der
gemeente jaarlijks op eenige duizende guldens te staan
komt. Thans is het getal leerlingen evenwel iets grooter
en bedraagt het, zoo wij ons niet bedriegen, een 18 tal.
Nu hebben wij voor ons steeds de vraag: of een zoo
aanzienlijke uitgaaf, met het oog op den toestand onzer
geldmiddelen en in verhouding tot de op te brengen be
lastingen beschouwd, genoegzaam gerechtvaardigd was,
steeds ontkennend beantwoord. Waar betrekkelijk zoo
weinig voor het onderwijs van het algemeen werd uitge
geven, achtten wij het behoud van het gymnasium eene
onbillijke bevoordeeling van enkelen.
In den laatsten tijd zijn tie omstandigheden echter
veranderd enmet deze, onze zienswijze omtrent het
gymnasium. Nu voor het lager onderwijs, waarvan bijna
ieder nut kan hebben, zoo veel wordt ten koste gelegd,
nu voor verder voortgezet onderwijs zij het dan ook
buiten kosten der gemeente op onbekrompene wijze
gelegenheid is geopend, nu dus in anderer behoeften
beter zal zijn voorzien, vervallen ook, althans voor
een groot deel, onze bezwaren tegen eene inrichting
van onderwijs, waarvan bijna uitsluitend eenige meer
gegoeden genot hebben.
Wij gelooven derhalve dat er èn uithoofde van de
verbeterde instellingen van onderwijs in andere richting,
èn met het oog op eene gunstiger toekomst voor onze
gemeente door het tot stand komen van openbare wer
ken, èn in verband met eene aanstaande hervorming van
ons belastingstelsel minder dan ooit reden bestaat om
het gymnasium op te hejfen. Maar een andere vraag is
of de inrichting niet zóo kan gewijzigd worden dat
meerderen daarvan met vrucht kunnen gebruik maken
en tevens dat de kosten van instandhouding kunnen
verminderen.
Wij kunnen heden daaromtrent in geen onderzoek
treden, maar we wenschten alleen deredenen op te geven
waarom wij ons in de oppositie in den gemeenteraad tegen
een definitieve regeling op dit oogenblik verheugen.
De reden voor zooveel de zaak betreft hebben wij
thans ontvouwd; die met betrekking tot de oppositie
zelve kunnen wij met een paar woorden karakteriseeren
De meerderheid der leden van den gemeenteraad heeft
in haar jongste zitting blijk gegeven van onafhankelijk
heid, hetwelk door velen ongetwijfeld op prijs zal
worden gesteld.
Wij vernemen dat de verschillende leeraren bij de
rijks hoogere burgerschool alhier tegen aanstaanden
Vrijdag, 3 Februari, door den directeur zijn samenge
roepen. De Yoor de burgerschool bestemde gebouwen
zijn thans gereed en met den aanvang van dit jaar aan
het rijk overgedragen. De opening der school zal in de
eerste helft dezer maand plaats hebben, waarbij ook de
heer inspecteur voor het middelbaar onderwijs, dr. D. J.
Steyn Parvé, tegenwoordig zal wezen.
Ten gevolge van de opheffing der school van den heer
Koning zullen de meeste zijner leerlingen waarschijnlijk
tot de hoogere burgerschool overgaan, hetgeen evenzeer
het geval zal wezen met eenige leerlingen van den heer
Vermeulen. Men magalzoo met eenigen grond verwachten
dat de hoogere burgerschool reeds aanstonds bij de ope
ning een vrij aanzienlijk getal leerlingen zal tellen.
Nu de opening alzoo aanstaande is, willen wij in een
paar artikelen onze gevoelens omtrent deze voor onze
gemeente zoo belangrijke inrichting van onderwijs
eenigszins nader ontwikkelen.
Sedert de vlasbouw in Walcheren in den laatsten tijd
belangrijk toeneemt, komt men ook meer tot de overtui
ging dat daarvan nog geenszins al de voordeelen getrok
ken worden welke hij aan de ingezetenen zou kunnen
opleveren. De landbouwer verhuurt thans zijn grond
aan personen uit naburige provinciën en is verplicht het
product naar eene soms op aanzienlijken afstand van zijn
land gelegen haven te vervoeren, hetgeen hem veel tijd
kost, soms juist op een oogenblik dat deze dubbele
waarde voor hem heeft. Tot het bewerken van het gewas
te velde laat de huurder arbeiders van buiten het eiland
overkomen, en zoodra de vrucht geoogst is wordt zij
weggevoerd en zijn de ingezetenen verstoken van de
voordeelen welke uit de verdere bewerking zouden
kunnen voortvloeien.
De bewerking van het vlas heeft uit dien hoofde dan
ook van verscheidene zijden de aandacht getrokken. Zoo
als we den 22 december 11. reeds mededeelden heeft de
Nijverheids vereeniging alhier tot het vestigen eeuer
onderneming tot het aaukweeken en bereiden van vlas
besloten, en thans is te Serooskerke een naamlooze ven
nootschap tot stand gekomen om hetzelfde doel te bevor
deren. Het daartoe vereisebte kapitaal van ƒ6000, verdeeld
in aandeelen van ƒ100, was zeer spoedig volteekend en
wel, op zeer enkele uitzonderingen na, geheel door land
bouwers in genoemde gemeente. Dit verdient te meer
opmerking daar deze onderneming de eerste naamlooze
vennootschap is die op het zoogenoemde platteland in
Walcheren is tot stand gekomen. Wanneer men daarin
een bewijs mag zien dat ook bij onze landbouwers de
geest van associatie tot het oprichten van nijverheids
ondernemingen begint door te dringen, dan is de oprich
ting dezer zaak zeker in dubbele mate verblijdend en
zal zij wellicht een voorbeeld zijn om meerdere ver-
eenigingen in het leven te roepen, die mits met ver
stand ondernomen en uitgevoerd tot de vermeerdering
van de welvaart krachtig kunnen bijdragen.
Uit het westelijk deel van Zeeuwsch-Vlaanderen
schrijft men ons:
„Een aantal personen in dit district zijn gedagvaard
om den 9 Februari a. voor de arrondissements rechtbank
te Middelburg getuigenis af te leggen in de zaak tegen
zekeren B., zich noemende agent eener brandwaarborg
maatschappij, beklaagd van oplichtingen.
„Door den kantonrechter te Oostburg zijn getuigen
gehoord ter zake dat door iemant in het nommer 52 van
het Sluisch weekblad lasterlijke aantijgingen zouden
zijn geuit tegen een der sollicitanten naar de vacante
onderwijzers-betrekking op het gehucht Nieuwland, ge
meente Biervliet."
Naar wij vernemen zal de spoorweg van Almelo naar
Salzbevgen in de maand Juli a. voor het verkeer worden
opengesteld. Het plan, om in de nabijheid van Gildehaus
een jjroot station aan te leggen,is later opgegeven. Dit
zal thans te Bentheim verrijzen, terwijl Gildehaus slechts
tot halt zal dieuen.
Wij zijn in staat gesteld het volgende mede te deelen
In 1864 werden door den rijkstelegraaf overgeseind
801,832 betaalde berichten, tegen 653,261 in 1863. De
opbrengst van die berichten was is 1864429,148, tegen
420,436 in 1863. De geringe vooruitgang in opbrengst
is het gevolg van de tariefsverlaging der Duitsch-Oosten-
rijksche telegraaf-vereeniging, welke over de drie laatste
maanden van 1863 en over het geheele jaar 1864 heeft
gewerkt. Stoompost
Benoemingen en besluiten.
leger. Benoemd bij het wapen der infanterie, bij het
6e regiment, tot len luitenant (naar ouderdom van rang)
de 2e luitenant R. J. van Hooydonk, van het corps.
ijk-arrondissementen*. Repaald dat de ijk-arrondis-
sementen Hulst en Oostburg voortaan éen ijk-arrondis-
sement, Hulst, zullen uitmaken.
Kerknieuw*,
LI. Zondag maakte de heer J. C. Simon Thomas,
predikant bij de hervormden te Yerseke, aan het einde
der namiddag-godsdienstoefening, zijne gemeente be
kend dat hij met l April a. zijne betrekking nederlegde,
voor welk besluit hij echter geene redenen opgaf.
De weinige bijval die aan zijne verlichte prediking te
beurt valt en de onmogelijkheid voor hem om zich, ten
koste zijner overtuiging, naar den smaak van het meeren-
deel zijner gemeente te schikken, zijn wellicht de hoofd
redenen van dat besluit.
Naar wij vernemen heeft een aanzienlij k aantal leden
der Waalsehe gemeente te Amsterdam zich bij adres
gewend tot den kerkeraad hunner gemeente om hun
bezwaren kenbaar te maken over de vacature, die gerui-
men tijd geleden ontstaan is door het emeritaat van den
nu reeds overleden predikant de Dompierre de Chaufepié*
en maar niet schijnt vervuld te worden. De adressanten
dringen aan op een spoedige vervulling, en voegen er
tevens als hun gevoelen bij dat, naar hunne meening, de
