MIDDELBURGSCHE
COURANT.
IV0, 129.
Zondag
1864.
14 Augustus.
Editie van zaturdag avond 4 ure.
Middelburg 13^ugustus.
In de gemeente Vlissingen, met eene bevolking van
ruim 12,000 zielen, heeft van 23 julij tot 7 augustus geen
sterfgeval plaats gehad.
Sedert 1 ju jij zijn voor den tijd van twee jaren de
verschillende afdeelingen van den raad van state aldus
zamengesteldle afdeeling, hinnenlandsche zaken, de
heeren de Vries, president, Storm, Buijsing en van
Hoëvell; 2e afdeeling, financiën en buitenlandsche zaken,
de heeren Boot, president, Mutsaers en van Bylandt.
(Ten gevolge der benoeming van den heer van Bylandt
tot kommissaris des konings in Overijssel, is de heer
Bachiene tijdelijk aangewezen om in deze afdeeling zit
ting te nemen); 3e afdeeling, justitie, de heeren Borret,
president, Elout van Soeterwoudc en de Jonge; 4e afdee
ling, koloniën, de heeren Bachiene, president, Cornets de
Groot en Elout van Soeterwoude; 5e afdeeling, marine
en oorlog, de heeren de Casembroot, president, van
Braam Houckgeest en Meeussende afdeeling geschillen
van bestuur is zamengesteld gebleven uit de heeren
Mackay, president, Borret, de Jonge, Meeussen en de
Vries.
Dingsdag morgen is in het kerkgebouw der doopsge
zinde gemeente te Amsterdam de 80e algemeene verga
dering aangevangen van de Maatschappij tot nut van
't algemeen, onder leiding van dr. T. Modderman Az.,
als voorzitter. Er «varen 202 departementen vertegen
woordigd.
Uit het verslag van het hoofdbestuur betreffende den
Btaat en de verrigtingen der maatschappij bleek dat zij op
1 julij jl. telde 14.009 leden, zijnde 78 meer dan in 1863.
Zeven departementen hielden op deel der maatschappij
uit te maken, doch daarentegen zijn er vier nieuwe bij
gekomen, waaronder Duiveland met 28 leden. De maat
schappij bestaat thans .uit 307 afdeelingen. Blijkens een
opzettelijk door het hoofdbestuur ingesteld onderzoek
over een tijdsverloop van 10 jaren, zijn sedert 1855 tot
heden te niet gegaan 41 departementen met 705 leden,
en tot stand gekomen 54 departementen met 1118 leden.
In deze bijeenkomst werd aan de orde gesteld de be
raadslaging over het ontwerp van wet, aangeboden door
de ten vorigen jare benoemde kommissie voor de wets
herziening, welke was zamengesteld uit leden van het
hoofdbestuur en gekommitteerden der departementen
Alkmaar, Beverwijk, Middelburg, Groningen,Heerenveen
en Meppel. Aan de beraadslaging namen de afgevaar
digden van een tiental departementen deel, waarna het
ontwerp met 296 tegen 276 stemmen is aangenomen.
Woensdag is in de eerste plaats behandeld het rapport
enz. van het hoofdbestuur en gekommitteerden der depar
tementen Enkhnizen, Middelburg, Arnhem, Zwammerdam
en 's Bosch, betreffende het onderzoek in hoever de stich
ting van leeskamers, met hoop op een gunstigen uitslag,
kon worden beproefd, voornamelijk met het oog op de
financiële krachten der maatschappij. De konklusiè
strekt om de vergadering te adviseren tot het nemen van
het volgende besluit: 1. De jaarlij ksche begrooting van
behoeften wordt tot de weder intrekking van dit besluit,
belast met eene som van 1000, die in geen geval voor
het na te noemen onderwerp mag worden verhoogd.
2. De bedoelde som is bestemd om, bij wijze van proefne
ming, de oprigting van leeskamers te ondersteunen. Deze
ondersteuning zal voor ieder departement de som van
100 niet te boven mogen gaan eu zal in de volgende
twee jaren slechts voor de helft mogen worden verleend.
3. De bedoelde som wordt ouder de eerst -zich aanmel
dende departementen verdeeld. De ondersteuning wordt
genoten nadat de belanghebbenden ten genoege van het
hoofdbestuur zullen hebben overgelegd een wèl om
schreven plan, met staat van kosten, enz. der instelling,
waaruit blijken moet: a. dat van de kosten ten minste j
1/3 door het betrokken departement zelf gedragen wordt;
b. dat de eventuële voorlezers geen honorarium zullen
i genieten en c. dat de verlangde ondersteuning uit de
algemeene kas alleen strekt ter bestrijding der uitgaven
voor lokalen, verlichting, verwarming en het aanschaffen
van geschriften. 4. Het hoofdbestuur verleent uit het
beschikbaar overschot voor hei volgende jaar op de zelfde
voorwaarden de ondersteuning aan de zich het eerst
aanmeldende departementen.
Hierop heeft het departement Rotterdam als amende
ment voorgesteld om in plaats van punt 2 te stellen punt
2 van het oorspronkelijk voorstel, luidende: 2. De be
doelde som is bestemd, om, bij wijze van proefneming,
de oprigting van leeskamers bij een tiental departementen
te ondersteunen; deze ondersteuning wordt niet meer
dan éénmaal aan het zelfde departement verleend.
Het eerste punt is aangenomen met 283 tegen 280
stemmen; het amendement Rotterdam op het tweede
punt mede aangenomen met 430 tegen 80 stemmen; de
overige punten aangenomen bij akklamatie.
Mede is behandeld het rapport van het hoofdbestuur
en de gekommitteerden der departementen Loenen a. d.
Vecht, Leeuwarden, Zalt-Bommel en Breda, ten jare 1862
belast meten in het vorige jaar diligent verklaard tot het
onderzoek der vraag: Hoe moeten volksvermaken wor
den ingerigt, zullen zij vallen in den volksgeest en gun
stig werken op het volksleven? De kommissie stelt voor
dat de vergadering het volgende besluit neme1. Ieder
departement benoeme, zoo veel mogelijk in overleg met
het plaatselijk bestuur, eene kommissie voor volksver
maken, waar die nog niet bestaat, of sluite zich aan deze
aan. 2. liet hoofdbestuur wordt gemagtigd om, met in
achtneming van het deswege in dit rapport herinnerde,
een leesboek te doen schrijven over volksvermaken, het
welk aan de kommissiën voornoemd als handleiding kan
verstrekt worden. 3. De departementen worden op nieuw
uitgenoodigd om tot dit werk bouwstoffen te leveren uit
hun kring en die zoo spoedig mogelijk in te zenden bij
den algemeen en sekretaris.
Op voorstel van het departement Rotterdam is deze
konklusiè verworpen en bij akklamatie besloten om de
aandacht der departementen op deze zaak te vestigen en
eene prijsvraag uit te schryven ter verkrijging van een
populair leesboek over volksvermaken.
Ook werd rapport uitgebragt door de kommissie, za
mengesteld uit de departementen Rotterdam, Ylissingen,
Zwolle en Breda, benevens een lid van het hoofdbestuur,
betreffende het haar ten vorigen jare opgedragen onder
zoek naar de middelen welke door de maatschappij kun
nen worden aangewend tot bevordering van de zedelijke
belangen van den dienstbaren stand, vooral in grootere
gemeenten. De konklusiè strekt tot het uitnoodigen van
het hoofdbestuur om: 1. Aan de regering een adres te
rigten met verzoek om de belasting thans geheven op de
dienstmeisjes beneden de 18 jaren eerst te verhoogen,
wanneer dienstmeisjes den 21jarigen leeftijd hebben
bereikt. 2. Zich tot de bevoegde magt te wenden, met het
aanzoek om de zaak der bewaarscholen, even als in Zuid-
Holland, bij wettelijke bepalingen te regelen. 3. Pogin
gen in het werk te stellen, om door de onderscheidene
departementen, en in de eerste plaats door die in de
grootere gemeenten, vereenigingen te'doen oprigten ter
bevordering van het welzijn van dienstboden, zoo noodig
met eenige geldelijke tegemoetkoming uit de departe
mentale of algeineene'kas.
Het eerste punt van het rapport werd aangenomen met
324 tegen 175 stemmen, de beide overige punten bij
akklamatie.
Vervolgens is nog bij akklamatie aangenomen een
voorstel van het departement Amersfoort om afgezien
van de aan de regering te verzoeken bepaling van school-
pligtigheid, welke toch niet de onmisbare belangstelling
en liefde kan opwekken, hetgeen op den weg der maat
schappij ligt eene kommissie te benoemen tot onder
zoek welke algemeene en bijzondere middelen zouden
kunnen worden aangewend om bij ouders, die hunne
kinderen de school doen verzuimen, zoo veel belangstel
ling in het onderwijs op te wekken dat daardoor het
schoolbezoek bevorderd worde. Bedoelde kommissie is
zamengesteld uit een lid van het hoofdbestuur en de
departementen Amersfoort, Delfshaven, Haarlem en
Leiden.
Mede is een voorstel van het departement Amersfoort
aangenomen, om het uitkeeren van premiën aan schrij
vers voor schoolboeken, die het hoofdbestuur aanbeve
lenswaardig acht af te schaffen.
Men schrijft uit Groningen: Men spreekt van den heer
dr. van Vloten als opvolger van professor Jonckbloet
in het hoogleeraarsambt te Groningen. Anderen noemen
den heer dr. Verwijs te Leeuwarden.
Raar men verneemt, bestaat bij het bestuur der ge
meente Leiden het bepaald voornemen om de hoogere
burgerschool met vijfjarigen cursus met de maand okto
ber aanstaande te openen.
Maandag en dingsdag is te Amsterdam, onder het,
voorzitterschap van den heer Kirberger, de 47e alge
meene vergadering der Vereeniging ter bevordering van
de belangen des boekhandels gehouden.
Benoemingen en besluiten.
belastingen enz. Benoemd tot ontvanger der direkte
belastingen en akeijnsen te Huissen de heer J. C. Kremer,
thans in de zelfde betrekking te Veldhoven c. a.
Kerknieuws.
Uit Arnhem schrijft men ons van 11 dezer:
„Heden werd alhier de jaarlijksche reünie der afge
vaardigden van de waalsche kerken geopend met eene
godsdienstoefening, geleid door den heer J. J. L. Luti,
predikant te Middelburg, die het onderwerp zijner rede
ontleend had aan Hand. IV 1521.
„Onder den blijkbaar zeer gunstigen indruk welken
deze rede op hen gemaakt had, hebben de afgevaardig
den de werkzaamheden aangevangen.
„Het bureau is zamengesteld uit de heeren I. T. C.
Kronenberg, predikant te Arnhem, president, J. A. Stoop,
predikant te Nijmegen, loko-sekretaris, J. Gagnebin, pre
dikant te Amsterdam, leden der waalsche kommissie;
J. G. L.Nolet Trenité, predikant te Utrecht, en Joh. En
schedé jr., ouderling te Haarlem, secundi van de heeren
dr. A. Reville, predikant te Rotterdam, en mr. II. Obreen,
ouderling te Leiden."
Marine en leger.
Van het instruktie-bataljon te Kampen zullen in den
loop dezer maand naar de verschillende infanterie-
regementen worden afgezonden ongeveer 60 korporaals-
titulair, om in den effektieven graad van korporaal bij die
korpsen op te treden.
Uemcngde bcrigten.
Een jongeling, gisteren nammiddag al spelende
langs den kant van de Pottenkaai te Vlissingen loopende,
had het ongeluk daarin te vallen. Ter plaatse waar
dit voorviel is de kant nog al hoog en de gelegenheid
om er uit te komen zeer ongunstig, zoo dat de jongeling in
eene hoogst gevaarlijke positie verkeerde. Gelukkig werd
het bemerkt door den artillerist-hoornblazer Jobels, die
den moed had om den drenkeling na te springen, waarna
het hem gelukte hem te vatten en, hoewol niet zonder veel
inspanning, den kant te bereiken en zich zoolang aan de
beschoeijng vast te klemmen tot dat er hulp kwam opda
gen en beide achtereenvolgens op den kant geholpen
werden.
Men verwacht te Nieuwe Diep een rnssisch eskader
van'6 a 7 schepen, waarvan het vlaggeschip, een fregat,
genaamd is Dmitji Dolcskay en 60 stukken geschut voert.
Maandag jl. zijn ter markt te Utrecht aangebragt
466 paarden. Er was ruime aanvoer aan werkpaarden,
met weinig handel en verlaagde prijzen. Paarden van
j weelde waren weinig ter markt en werden door vreemde
kooplieden gezocht.