MIDDELBURGSCHE
C 0
N T.
iv°- 86.
Dingsdag
1864.
31 Mei.
Ötnrtcnlanü.
Editie van maandag avond 4 ure.
PUBLICATIE.
De burgemeester van Veere c. a. brengt, bij de herope
ning van de haven dezer gemeente voor de scheepvaartter
algemeene kennis, dat telkenmale één uur vóór en gedu
rende de spuijing in die haven, aan de Oostzijde van het
Rondeel bij het Zuiderhoofd, zal zijn uitgestoken eene
blaauwe vlag, voorzien in witte letters van het woord
„spui." De burgemeester voornoemd,
S NIJ D E R.
middelburg 38® mei.
Voor het lidmaatschap van de tweede kamer der staten.
generaal zijn te Gouda tot kandidaat gesteld door de kies-
vereeniging Koning en Vaderland het aftredend lid
jhr. mr. W. M. de Brauw en door de Grondwet mr. J. B. L.
Wentholt, kantonregter te 's Hage.
De kies vereen iging Concordia te Sneek heeft, in plaats
van het aftredend lid, den heer mr. S. Wijbenga, tot kan
didaat gesteld den heer mr. W. van Nauta Lemke, officier
van justitie aldaar.
Door de vereenigde plattelands kiezers gezelschappen
van het distrikt Breda is tot kandidaat gesteld de heer
mr. P. J. J. Hollingerus Pijpers, lid van de provinciale
staten van Noord-Brabant.
Na het eindigen der godsdienstoefening die gisteren
avond in de nieuwe kerk te 's Gravenhage gehouden
werd, is de predikant Zaalberg, die de preekbeurt daar
vervuld had, bij zijn huiswaarts keeren door een menigte
dolzinnigen opgewacht. Hij werd daarbij zoodanig ge
drongen dat hij zich niet op de been kon houden. Toen
hij, op den grond gevallen, in groot gevaar verkeerde, is
hij door de policie en talrijke weiwillenden ontzet en
in een rijtuig naar zijne woning begeleid. Dat rijtuig
werd op weg naar huis door honderden gevolgd, en de
baldadigen mogten verder nog het genot smaken voor
het huis van den heer Zaalberg post te vatten en daar
zoo lang zij dit begeerden te vertoeven.
De gemeenteraad van Leiden heeft donderdag de
voorstellen van burgemeester en wethouders betreffende
de grondslagen voor een gymnasium en eene hoogere
burgerschool, beide met vijfjarigen kurs.us, goedgekeurd.
Van dit besluit zal den minister van binnenlandsche
zaken worden kennis gegeven, met verzoek om eene
ruime subsidie voor laatstgenoemde school.
Door den gemeenteraad van Delft is vrijdag besloten
tot de vestiging daar ter stede van eene inrigting van
onderwijs in de land-, taal- en volkenkunde van Indië en
zulks naast de aldaar te vestigen burgerschool.
Uit Leiden schrijft men dat voor het op te rigten monu
ment ter nagedachtenis van den hertog van Saksen
Weimar bij de kommissie ad hoe zijn ingekomen tien
ontwerpen. Dat van de heeren H. P. Vogel en Koelman
te 's Hage is bekroond geworden. Het architektonisch
gedeelte is van de hand van eerstgenoemden, het plan
voor het beeldhouwwerk van laatstgenoemden kunstenaar.
Aan een heer Vogel is dien ten gevolge de vervaardiging
van dat gedenkteeken opgedragen.
De minister van binnenlandsche zaken heeft den 14
dezer de volgende missive gerigt aan heeren gedepu
teerde staten der verschillende provinciën:
„Bij het onderzoek der verschillende besluiten van
gemeenteraden, tot wijziging der plaatselijke belasting
op het gedistilleerd enz., in den aanvang dezes jaars aan
den koning ter goedkeuring voorgesteld, bleek dat voor
de binnenlandsche likeuren verschil en dikwijls een
groot verschil heerschte tusschen het bedrag der belas-
lasting, die bij den invoer werd geheven, en dat van de
restitutie bij uitvoer. Ook tusschen het bedrag dier res
titutie in verscheidene gemeenten, waar overigens de
belasting per vat binnenlandsch gedistilleerd tot gelijk
bedrag werd geheven, bestond voor de binnenlandsche
likeuren verschil.
„Tegen dien verschillenden maatstaf zijn bedenkingen
gerezen. Het schijnt onbillijk dat likeuren, waarvoor in
de eene gemeente restitutie ^wordt verleend, berekend
tegen eene bepaalde sterkte, in eene andere belast wor
den bij invoer tegen eene hoogere sterkte. Gelijk be
zwaar geldt, zoo de restitutie minder bedraagt dan de
belasting bij invoer of bij heffing van opcenten op den
rijks akcijns.
„Die bezwaren hebben er toe geleid dat de goedkeuring
des konings slechts voor een jaar aan die raadsbesluiten
is verleend.
„Om die weg te nemen, schijnt het. wenschelijk de
likeuren en ander gemengd gedistilleerd alleen naar de
wezenlijke sterkte te belasten en ook de restitutie van
die sterkte te doen afhangen. Die sterkte zou kunnen
blijken uit de rijks-geleibiljetten, die volgens de voor
schriften der rijks-wetten ook de likeuren moeten verge
zellen. Mogten de gemeentebesturen hierin geen genoeg-
zamen waarborg vinden, zij zouden dan tot eene verifi-
katie kunnen overgaan, die door het nemen van proeven
en het opdragen van het onderzoek aan deskundigen
zou kunnen geschieden op den voet van het koninklijk
besluit van den 23 april 1863 (Staatsblad no. 19), art. 6
en volgende, of ook zich kunnen bedienen van den
alambic van Salleron, door de gebr. Sala te Leyden, in
verband gebragt met den nederlandschen vochtweger,
die reeds in enkele gemeenten wordt gebruikt.
„Gelief de gemeentebesturen van uw gewest, die het
aangaat, met den inhoud dezer bekend te maken."
Benoemingen en besluiten.
marine. Benoemd als-leden-der kommissie tot het
afnemen van het eind-examen der adelborsten 2e klasse bij
het koninklijk instituut voor de marine te Willemsoord
de heer J. M. Obreen, president der kommissie tot het
examineren der zee-officieren enz., als voorzitter; de
kapitein-luitenants ter zee J. van Gogh, non-aktief;
P. Toutenhoofd, le officier op het wachtschip te Willems
oord, en G. Lambert, non-aktief; en de luitenant ter zee
le klasse jhr. H. O. Wichers, adjudant van den minister
van marine, als leden.
posterijen. Op verzoek eervol ontslag verleend aan
den heer P. G. Piepers, uit zijne betrekking van direkteur
van het postkantoor te Rozendaal, behoudens aanspraak
op pensioen.
Kerk- en schoolnieutrs.
De heer A. Slotemaker Cz., oudste predikant bij de
nederduitsche hervormde gemeente alhier, vierde jl. don
derdag zijne 25jarige predikdienst te Middelburg. Bij
die gelegenheid werden hem door verschillende kerke
lijke kollegiën en zeer vele partikuliere personen bezoe
ken gebragt, geschenken aangeboden of op andere wijze
blijken van belangstelling gegeven.
Gisteren herdacht de heer Slotemaker deze belangrijke
gebeurtenis in eene daartoe opzettelijk gehoudene avond
godsdienstoefening. Eene talrijke schare, waaronder de
predikanten der verschillende gezindten en sommige
uit naburige gemeenten, was bij deze gelegenheid opge
komen. De woorden van 1 Tim. 112 lagen ten grondslag
aan de rede des sprekers, wien bij het «inde der gods
dienstoefening, na het uitspreken van den zegen, het
derde vers van Psalm CXXXIV door de gemeente werd
toegezongen.
Den 23 dezer werd te 's Gravenhage, onder voorzit
terschap van dr. D. J. Stein Parvé, inspekteur van het mid
delbaar onderwijs, eene voorloopige vergadering gehou
den der onlangs benoemde kommissiën voor de examens
van toelating tot het geven van middelbaar onderwijs.
De werkzaamheden zijn dien dag afgeloopen; onder
anderen is vastgesteld dat de bedoelde examens zullen
gehouden worden van 13 tot 20 junij aanstaande.
Marine en leger.
Zr. Ms. fregat met stoom vermogen Zeeland, koraman-
dant de kapitein ter zee G. C. C. Pels Rij eken, is te
Falmouth binnengekomen. Aan boord was alles wel.
De kapitein-luitenant ter zee J. A. H. Schreuder,
thans non aktief, wordt met den 1 junij aanstaande
gedetacheerd bij het departement van marine.
Staatscourant
Koloniën.
Aan het algemeen overzigt van het Bataviaasch han
delsblad, gisteren met de overlandmail aangekomen,
ontleeneu wij het volgende
Naauwelijks was de laatste mail vertrokken, of de
Javasche courant bevatte het voor het geheele westelijk
gedeelte van Java hoogst gewigtige besluit, waarbij kon
cessie werd verleend voor den aanleg van een spoorweg
van Batavia naar Buitenzorg. Dat de aanleg van dien
weg in eene groote, reeds lang gevoelde behoefte zal
voorzien, is voor ieder duidelijk die slechts eenigzins
met den toestand, waarin de landbouw aan den eenen
en de middelen van vervoer aan den anderen kant steeds
verkeerden, bekend is. De afvoer der produkten ging
steeds met de grootste moeijelijkheden gepaard, terwijl
het slechts aan zeer weinigen gelukte die, al was het ook
slechts gedeeltelijk, te overwinnen. Hoewel de landbouw
in deze streken gedurende de laatste jaren ontegenzeg
gelijk veel is vooruitgegaan, de middelen van vervoer
zijn er, zoo als bekend is, weinig of niets beter op gewor
den. De lijn BataviaBuitenzorg zal zonder twijfel voor
deze streken zijn, wat de lijn SamarangVorstenlanden
voor Midden-Java zal worden."
VanMenado wordt aan het Bataviaasch handelsblad
gemeld, dat het besluit van de hooge regering om te
Tondano een school tot opleiding van de kinderen der
hoofden te stichten, door de hoofden in de Minahassa
met algemeene vreugde is vernomen, en dat zij zulks als
eene groote weldaad voor hun land beschouwen. Men ge
deukt daarbij aan wijlen den algemeen beminden resi
dent Jansen, van wien het idéé is uitgegaan, en diens
opvolger, de resident Bosscher, die zoo geheel overeen
stemde met zijn voorganger en aan wien de voordragt aan
de regering te danken is.
Per telegraaf, via Soerabaija, waren te Batavia
tijdingen ontvangen omtrent den stand van zaken in de
Zuider- en Ooster-afdeeling van Borneo, loopende
tot 1 dezer.
Op den 6 maart werd ter hoofdplaats Bandjermasin het
berigt ontvangen, dat in den nacht van den 3 op den
4 april door cle koelies van twee transport praauwen, die
bij eene onbewoonde plaats op de Doesoen, tusschen
Mengkatib en Montallat stil lagen, een moordaanslag is
gepleegd op de militairen, welke die praauwen tot eskorte
waren medegegeven, met het ongelukkig gevolg dat een
adjudant-onderofficier, een korporaal, twee inlandsche
fuseliers en eene inlandsche vrouw daarbij het leven ver
loren. De moordaanslag is geen feit van politieke betee-
kenis, maar moet worden beschouwd als eene wraakoefe
ning van bedoelde koelies, wegens mishandelingen, die
hun zouden zijn aangedaan. Maatregelen zijn door het
bestuur genomen om de zaak te onderzoeken en de
moordenaars zoo mogelijk in handen te krijgen.
In het magasarische werd op den 13 maart gevankelijk
aan het bestuur overgeleverd de hoofdmuiteling Goesti
Hasam (pangeran Toea), dien men reeds overal dood
waande. Twee inlanders, die genoemden muiteling vroe
ger hadden gehuisvest en bevreesd waren om deswege
door het bestuur te worden vervolgd, hebben zijne schuil
plaats opgezocht en hem uitgeleverd. Hoezeer in den
laatsten tijd zonder aanhang, is zijne gevangenneming
met het oog op den grooten invloed dien hij steeds op
de bevolking wist uit te oefenen, van zeer veel gewigt.
Vermits hij is uitgesloten van de in het laatst van 1862
uitgevaardigde algemeene amnestie, zal genoemde opstan
deling voor den krijgsraad te velde teregt staan, even
als ook de onlangs gevatte beruchte muiteling Sulthan
Koening alias Sambang.
Regtszakcn.
Jacob Hendrik Stuit, gezagvoerder der nederlandsche
stoomboot Sara, wonende te Dordrecht, werd bij vonnis