MÏDDELBÜRGSCHE
C O IRA N T.
NM42.
Dingsdag
1863.
24 November.
'f.taiwvf*.
Editie van maandag avond 8 ure.
Middelburg 23 november.
Bij het onderzoek in de afdeelingen van de tweede kamer
van het wetsontwerp, betrekkelijk de onteigening van per-
ceelen voor den spoorweg van Venlo naar Helmond, ves
tigden eenige leden de aandacht op de aansluiting met
Zeeland. Te dien aanzien zou eene wenschelijke -voort
varendheid niet worden betracht. Wanneer men nagaat
omtrent welke belangrijke vraagpunten nog dient te worden
besloten alvorens tot den aanvang van de moeijelijke en
tijdroovende werken voor deze spoorbaan te knnnen over
gaan, dat ook het kanaal dooi- Zuid-Beveland zijne vol-
tooijng moet hebben bereikt eer de geheele afdamming der
Ooster-Schelde zal mogen plaats hebben, is de onderstelling
niet ongegrond dat, bij den geringen voortgang dien de
maatregelen tot nog toe gehad hebben, de aansluiting van
de beide zeeuwsche eilanden zich nog langen tijd zal laten
wachten. Bepaaldelijk werd op eene beslissing betrekkelijk
het al of niet afsluiten van het Sloe aangedrongen, en dien
aangaande naar het oordeel der regering gevraagd.
Door den minister van binnenlandsche zaken is hierop
geantwoord: De werken voor de sektie Breda-Moerdijk
zijn reeds den 21 mei jl. aanbesteed en kunnen in de laatste
helft van het volgend jaar voltooid zijn. Of voor hetgedeelte
Willemsdorp-Dordrecht de wet van onteigening voor te
dragen ware, alvorens de rigting Rotterdam-Dordrecht vast
gesteld zij, zal de minister gaarne onderzoeken. Tot dusver
zijn twee vakken te zamen als één geheel behandeld.
De spoorweg van Rosendaal tot Bergen op Zoom is vol
tooid het maken van de aardebaan en van een gedeelte
van den dam door de Ooster-Schelde, voor zoover die nu
reeds kon worden gelegd, is aanbesteedde aanbesteding
van de baan tusschen de Oostev Schelde en Goes za! nog in
dit jaar worden aangekondigd en voor het gedeelte van
Goes tot Middelburg worden de onteigeningsbescheiden
opgemaakt.
Op donderdag den 24 december zal, in het lokaal van het
ministerie van binnenlandsche zaken, te 's Gravenhage, wor
den aanbesteed: het maken van de aardebaan, de kunst
werken, den onderbouw van de brug over het kanaal door
Zuid-Beveland met bijkomende werken, en verschillende
gebouwen, benevens de levering van ballast, en eenige ver
dere werken voor een gedeelte van den spoorweg tusschen
Woensdrecht en Goes.
Bij de kamer van koophandel en fabrieken alhier is ont
vangen en ligt voor helanghebbenden ter inzage een verslag
van den handel van België, gedurende het jaar 1S62.
Het Provinciaal blad no. 105 bevat eene mededeeling van
den kommissai is deskonings in deze provincie aan burge
meesters en wethouders der gemeenten en aan de kanjers
van koophandel en fabrieken van Zeeland, betreffende een
schrijven van den minister van binnenlandsche zaken,
waarin wordt te kennen gegeven: dat de minister eene
kommissie heeft zamengesteld, bestaande uit de heeren
A. A. C. de Vries Robbe', te Ede, als voorzitter, dr. J. Zee
man, te Amsterdam, dr. J. C. G. Evers, te 's Gravenhage.
J. van Heukelom jr.. te Leiden, en rar. W. C. D. Olivier, te
Leiden, tevens sekretaris, aan welke kommissie de taak is
opgedragen een onderzoek in te stellen naar den toestand
der hier te lande in fabrieken arbeidende kinderen, en te
overwegen of die toestand maatregelen van voorziening
vordert en zoo ja, welke; met uitnoodiging om de taak dier
kommissie zoo veel mogelijk te willen bevorderen en de
door haar verlangde inlichtingen te verschaffen.
Hoewel op de 11. vrijdag te Westkapelle gehouden vee
markt niet zoo veel vee was als op de laatste voorjaarsmarkt
was de hande! daarentegen vrij wat levendiger. Een groot
deel van het aangehragie vee is voor vrij goeden prijs ver
kocht en gedeeltelijk naar België vervoerd.
H. M. de koningin is sedert een paar dagen door bezet-
ting op de borst aangetast.
Naar wij vernemen, zijn de ministers donderdag 11. ten
10 ure des ochtends- bij den koning ontvangen. Zij hebben
Z. M. hulde gebragt bij gelegenheid van het feest der her
stelling van Nederlands onafhankelijkheid. Tot dat zelfde
doel zijn zij donderdag ten 9 ure 's avonds bij II. M. de
koningin ten gehoore geweest en zaturdag ten half drie ure
bij Z. K. II. prins Frederik.
Z. M. de koning heeft vrijdag morgen in een plegtig
gehoor ontvangen het kollegie van de hoogen raad der
Nederlanden, benevensde leden van de algemeenerekenka
mer; de leden yan het eerste kollegie waren in regterlijk
kostuum.
Nopens de ontvangst van den hoógeivraad der Nederlan
den bij Z. M. vernemen wij. dat het hoogste regterlijke kol
legie, bij het gaan naar en bij de terugkomst van het paleis,
met militaire eerbewijzen en het gebruikelijke ceremoniëel
is begroet en ontvangen. De voorzitter van den hoogen raad.
de heer mr. F. de Greve, heeft den koning, uit naam van het
kollegie,geluk gewenscht met de viering van het halve eeuw
feest van het herstel van Neêrlands onafhankelijkheid en
de hereeniging van Nederland en Oranje. De koning heeft
zich allerminzaamst met de leden van het kollegie onder
houden, hun hartelijk dank gezegd voor de gelukwensehen,
die zij Md. aanboden, en huu de verzekering gegeven dat
Z. M. hoog waardeerde de betuigingen van liefde en trouw,
vaneen ligchaam.dat aan het hoofdstraat der regterlijke
magt in Nederland en dat een der hechtste steunsels en bol
werken uitmaakt van vrijheid en onafhankelijkheid.
vereenigd dak het den vrijen nederlander zoo goed en zoo
zoet is te wonen.
„Hiermede was de overgang gebaand tot een uitnemende
toespraak, gerigt aan Leidens studenten. Zij, de hoop
des vaderlands, moesten beter dan de onverstandige menigte
toonen te verstaan wat de oranjeleuze, die elk op borst of
hoed draagt,beteekent. Ten allen tijde heeft Leidenshooge-
school met het doorluchtig stamhuis van Oranje in naauwe
betrekking gestaan. Gevestigd door den eersten Willém,
heeft zij al diens nazaten onder haar kweekelingen geteld.
Maar de zaak vooral waarvoorOranje steeds heeft gestreden,
de zaak der vrijheid, het bekampen van eiken vijand, die
Neerlands onafhankelijkheid bedreigde, van Spanje eerst,
van Lodewijk XIV later, waarvoor een Willem I, een
Maurits, een Willem III nooit schroomden het zwaard te
ontblooten, die zelfde zaak is het welke ook Leiden's hooge-
school steeds ter harte ging. In alle tijden was Leiden een
burgt der vrijheid. Daar was het geweten, het onderzoek
vrij. Van daar uit werd alle dwaling en vooroordeel met
het zwaard der onafhankelijke wetenschap bestreden.
Daar vond altoos de vervolgde steun, de onderdrukte
regt, welnu, aan die zaak zij dan ook bij aanvang en
toeneming het leven van elk regtgeaard kweekeling
van Leiden's hoogeschool gewijd. Dat offer, de toewijding
van hun gansche leven, aan waarheid, regt, vrijheid, aan
onafhankelijke wetenschap eischt van hen het feest van
den dag. Dat zij vroom en vroed worden: dat zij onze duur
verkregen voorregten eenheid van staat, grondwettige rege
ringsvorm,handhaven met alle krachten steeds alle onzalige
partijschappen pogen te smoren, dat zij het feitelijk, het
duurzaam bewijs dat zij verstaan wat de leuze beteekent
Oianje en Nederland. Zoo mogen zij als wakkere vader-
landsche jongelingen, ook bij het plengen straks van den
feestdronk, trouw zweren, en die verder houden aan de
leuze in hun vaandel geschreven: Eendragt-Deugd-Trouw.
„Dat ik u hier niet dan een dor gebrekkig overzigt heb
kunnen geven van een rede, die van keurigheid en juistheid
van dictie uitblonk, door bezielde voordragt boeide en de
luidste bijvalskreten téreere van tien feestredenaar uitlok
te, zult gij ligt beseffen. Hopen wij, dat de hoogleeraar de
Vries dit goede en flinke woord eerlang ook in wijder kring
door den druk verbreide."
Uit Leiden schrijft men ons van 20 dezer
„Ook van hier kan ik u mets dan goeds en aangenaams
melden, betreffende den aflo p der gisteren plaats gehad
hebbende viering van Neêrlands herboren volksbestaan.
Door het schoonste weder begunstigd, van een wezenlijk
uitnemenden geest bezield, eendragtig en in de beste orde.
opgewonden maar zonder de minste ruwheid, vierde Lei
deus bevolking feest.
„Reeds in het vroege morgenuur snelden velen, langs de
met vlaggen en wimpels vrolijk versierde straten, naar de
Pieterskerk, waar de predikant van Gorkom eene korte
doch indrukwekkende rede hield the afgewisseld door een
zangkoor op het orgel en door de voordragt van Handei's
Hallelujah, bij uitnemendheid geschikt was om de van alle
kanten zaamgevloeide menigte ia,ee^blijffeen feestelijke
stemming te brengen. Vervolgens was er parfde. Daarna
werd, gedurende den ganschen voormiddag, op kosten van
het gemeentebestuur, het volk in de gelegenheid gesteld
om op de Ru'ine allerlei vermakelijkheden, als goochelaars,
marionetten, akrobaten, koorddansers enz., te bezigtigen
of kon het in mastklnnmeu en wedloopen, des verkiezende,
zelf proeven zijner vaardigheid geven. Eindelijk tegen den
avond werd onze grijze akademiestad tu een zee van licht
gehuld en boden hare anders min drukke straten en grach
ten, opgevuld thans met eene joelende en jubelende volks
menigte, die op de oudubbelzinnigste wijze van hare
vreugde en hare gehechtheid aan Neêrlands aloud staminus
deed blijken, een schouwspel aan, dat menigeen het hart
sneller deed kloppen en gewis nog lang de genoegelijkste
herinneringen zal achterlaten.
„Muar wat vooral velen een on vergetelijken indruk van
het feest, dat wij vierden, zal doen behouden, en wat wel
als de keur, de hoofdschotel mag worden aangemerkt van
den dac, en dien ook voor de aesthetisch hooger ontvvikkel-
del tot een dag van schaarsch gekende weelde en genot
maakte, het was de keurige, boeijende, innig smaakvolle,
mannelijk welsprekende feestrede, die wij den hoogleeraar
dr. M. de Vries, op verzoek van een deei der akademische
jeugd, tot Leidens studenten hoorden rigten en tot welker
hij woning al wat in Leiden op wetenschap of letteren prijs
stelt, te 12 uur in de groote gehoorzaal van het akademie-j onafhandelijkheid gevierd te zijn. Dingsdag avond toch
gebouw was zaraen gestroomd, zoo dat dan ook de zaal ontving Z. M. de koning een telegram van onzen gezant te
naauwelijks toereikend was om de talrijke hoorders te j Brussel, aldus luidende„Sire! de nederlanders te Brussel,
bevatten. welke thans 'ten mijnen huize, hoewel van hun dierbaar
„In sehoone, kernachtige bewoordingen gaf de hoog- vaderland verwijderd, den SOsten verjaardag der herstelling
leeraar, na eerst feestelijk zijne hoorders begroet en zijne j van Neêrlands onafhankelijkheid vieren, verzoeken mij
hooge sympathie voor den vaderlandschen zin, door U. M. hunne eerbiedige hulde aati te bieden met betuiging
Leidens studenten in dezen ontboezemd, te hebben uitge- hunner gevoelens van gehechtheid aan den koning, Neder-
sproken, een overzigt van den treurigen toestand waartoe land en Oranje.'
Nederland, de eens zoo fiere en magtige republiek, wier
driekleur op alle wateren had geschitterd, door inwendige
vete en partijschap, een ongelukkigen regeringsvorm, en
verlies van den nationalen geest,van lieverlede wasgezonken.
Kort doch welsprekend was zijn schels van die dagen
van droef verval en van diepe vernedering, toen Neerlands
smettelooze vlag struftëloos tverd gehoond, zijn handel was
vernietigd, zijn scheepvaart gestremd, zijn taal zelfs, Neer
lands rijke en sehoone moedertaal, tot een verachtelijk
patois was verlaagd, toen ook Leidens hoogeschool. eens
door ganseh Europa beroemd, de grievendste vernederin
gen zich moest laten welge* allen.
„Maar uitnemend en treffend vooral ook was de wijze
waarop hij het geluk van Neerlands herwonnen volksbe
Donderdag ten 2 ure is aan mr. Joh. Enschede, te Haar
lem oud 79 jaren, door haarlemsche burgers een van
tusschen de 27-000 a 28.000 handteekeningen voorzien
album aangeboden, den titel voerende: „Op het 50ste ge
denkfeest van Neêrlands onafhankelijkheid, brengen de
ondergeteekende burgers van Haarlem hulde aan mr.
Johannes Enschede, die met voorbijzien van persoonlijk
gevaar, van den 15 november 1813 af voor de rust en veilig
heid van Haarlem gewaakt en den 19 november de voor-
loopige stadsregering bijeengeroepen heeft. Zijne kloeke
en edele houding in de bange dagen van LSI3 wordt met
innige erkentelijkheid herdacht door allen, die het vader
land en de stad hunner iuwoning liefhebben." De aanbie
ding is geschied met eene ovatie van eene kommissie met
muziek aan tie spits.
Niet alleen in ons vaderland, maar ook in den vreemde
blijkt het 50ste verjaarfeest van het herstel van Neêrlands
De toebereidselen voor de feestviering ter herdenking van
Neêrlands vijftigjarige onafhankelijkheid, u-elke a.s. zatur
dag teUtrecht zal plaats hebben worden met. eiken dag groo-
ter en doen verwachten dat de feesten prachtig zullen zijn.
Onder meerder zal er een groote optogt gehouden worden,
waartoe zich reeds duizende personen hebben aangemeld.
Parade, muziek, volksvennakelijkhedco illuminatie en
vuurwerk zullen overigens aldaar ook niet ontbreken.
Nadat ten vorigen jare door eenige groothandelaars be
r oreidvaarilig was voldaan aan den wensch van het kollegie.
staan, en de veelvuldige zegeningen die sints de troons- van wetenschappelijke keurders te Amsterdam, om de bij
bestijging van koning Willem I over ons vaderland zijn j hen voorbanden balen anijszaad, welke een schadelijk
uitgestort, deed uitkomen, zaam te vatten, volgens hem, bestanddeel inhielden, na door gemeld kollegie te zijn ver
vooral in deze drie: eenheid van staatgrondwettige rege- zegeld, naar Triest, zijnde de plaats der inscheping, terug
ringsvortn; verzoening der partijschappen, onder wier te zenden, is als gevolg van de tusschenkomst onzer rege-
