MIDDELBÜRGSCHE
C O R A N T.
Nü' 132.
Dingsdag
3 November.
1863.
Editie van maandas; avond 8 ore.
Middelburg 2 november.
Hoewel het grootste gedeelte onzer provincie in novem
ber 1813 nog maanden verwijderd was van het tijdstip,
waarop de fransche vlag verdween, toch zal Zeeland mede
in deze maand de gebeurtenissen van vijftig jaren geleden
herdenken.
Ter rampzaliger ure moge die aanstaande herdenking,
tot in het strijdperk der staatkundige partijen onzer dagen
gesleeptwaarin men personen en zaken zoo dikwijls
pleegt te verwarren voor sommigen een zeer anti-natio
naal karakte'r hebben verkregen het vertrek der fransche
troepen uit Nederland en de herleving der natie blijft ech
ter bij den vijftigjarigen mijlpaal eeue gedachtenisviering
ovevwaardig.
Moge al aan de wijze waarop en aan de omstandig
heden waaronder de gebeurtenissen van 1S13 herdacht
worden hier af keuring, ginds verontwaardiging, elders zelfs
spot ten deel vallen, <1 ie gebeurtenissen zelve zullen toch
voor iederen nederlander wel gedenkwaardig wezen.
Zijn er toch, die slechts glimlagchend hooren gewagen
van roem in 1813 ingeoogst tegen de nog overgeblevene
schaduw der fransche heerschappij hier te lande tegen
Napoleon's ambtenaren, die achter den zoogenaaraden op
stand, welke hier wapenborden afrukte, elders glazen insloeg,
de naderende pruissische en russische troepen zagen:
het feit van Nederlands herstelling blijft ook voor hen
gedenkwaardig, al wordt daaraan de stralenkrans van oor
logsroem ontrukt.
Zijn er die slechts glimlagchend hooren spreken van al
de verdrukking door de fransche tirannen, zij, die deze
verdrukking steeds van zeer gunstigen invloed hebben ge
acht op de personen en toestanden van 1795, om gelouterd
te worden voor den overgang tot een anderen tijd dan
„dien goeden ouden", waaruit ook thans nog zoo veel
overblijfselen zijn aan te wijzen: toch is het vertrek der
franschen ook door hen dankbaar te herdenken omdat.zelfs
van hun standpnntbeschouwd, de heerschappij van Napo
leon niet te lang moest duren wilde men Nederland niet
geheel gedenationaliseerd zien.
Zijn er die slechts met onverschilligheid hooren reppen
van de gebeurtenissen, welke in 1813 volgden op die van
vorige jaren, zij, die deze niet dan noodzakelijke schakels
achten van degroote ontwikkelingsketen der nederlandsche
natie: hun vooral biedt eene vergelijking van den tegen-
woordigen toestand met dien vroegeren de gunstigste resul
taten voor het heden, de schoonste verwachtingen voor de
toekomst.
Ook zij eindelijk die gelijk men hun toedicht 1619
en 1794 als normaaljaren hebben aangenomen, zullen vooral
niet wars zijn van het herdenken der restauratie van Oran-
je's stamhuis, waarvan zij zich zoo gaarne als de getrouwste
aanhangers plegen te beschouwen.
Moge dan bij de aanstaande herdenking der heuge
lijke gebeurtenissen van 1813 de stemming der natie blijk
geven dat men zich weet te verheffen boven bekrompene
begrippen van personen, die zich van de uiting der nationale
vreugde trachtten meester te maken om deze te verlagen tot
eene afspiegeling van zekere partij-opvattingen.
Wij vernemen nader dat het besluit, om op den 17 dezer
eene voormiddag godsdienstoefening te houden ter 50jarige
herdenking van Neêrlands verlossing van de fransche over-
heerschingniet door den algemeenen maar door den bijzon-
deren kerkeraad der nederduitsche hervormde gemeente
alhier genomen is, en dat alléén de omstandigheid, dat op
dien dingsdag de gewone week-godsdienstoefening inviel,
er toe geleid heeft, om die godsdienstige herdenking niet
volgens synodale uitnoodiging op den zondag te voren te
doen plaats hebben.
De opbrengst van gelden voor het nationaal gedenktee-
ken voor 1813 bedraagt te Vlissingen, met 10,922 zielen,
f 174,18 of gemiddeld 1! cent per hoofd. Tot afgevaar
digde naar's Gravenhage heeft de plaatselijke kommissie
aldaar benoemd den sekretaris, den heer P. Forbes Wels.
De inschrijving en kollekte hebben te Arnemniden, met
1487 zielen, f37,10 of gemiddeld ongeveer 2! cent per
hoofd opgebragt. Te Nieuw-en Sint Joosland, met 750
zielen, bedroeg de kollekte f 10,89! of gemiddeld ongeveer
1! cent per hoofd.
Te Westkapelle, met 2040 zielen, heeft de inzameling van
gelden voor november 1813 enz. f21,23! of gemiddeld ruim
leent per hoofd opgebragt; te Serooskerke (Walcheren),
met 911 zielen, f 11 of gemiddeld ruim 1 cent per hoofd te
Sint Laurens, met 446 zielen, f 12 of gemiddeld ruim 2!
cent per hoofd,
Te Bvouwershaven, met 1572 zielen, heeft de kollekte
f 136,17 opgebragt, zijnde gemiddeld 8 cent per hoofd.
De kollekte te Aardenburg, met 165S zielen, heeft bij
inschrijving f 203,31! of gemiddeld 12 cent per hoofd opge
leverd, behalve f 1,50 in eene op de school geplaatste bus;
te Eede, met 1271 zielen, is f67 of gemiddeld 5 cent per
hoofd ontvangen.
De opbrengst te IJzendijke, met 2-1-57 zielen, bedroeg
f81,23-! of gemiddeld ruim 3 cent per hoofd te Waterland
kerkje, met 553 zielen, f 39,81 of gemiddeld 7 cent per
hoofd; te Sluis, met 149? zielen, f\i 55,2-i! of gemiddeld
ruim 10 cent per hoofd.
Te Haarlem, met 27.719 zielen, is in eene op het raadhuis
geplaatste bus f 158 ontvangen, zijnde gemiddeld een halve
cent per hoofd.
Het wetsontwerp betrekkelijk het stichten van een paleis
voor de staten generaal is zaturdag door de eerste kamer met
20 tegen 13 stemmen aangenomen. De kamer is daarna tot
nadere bijeenroeping gescheiden
De wetsontwerpen betrekkelijk het geneeskundig staats-
toezigt enz. zijn gewijzigd thans op nieuw bij de tweede
kamer ingediend. Onder de rubriek Staten generaal geven
wij er een beknopt overzigt van.
Sedert weinige dagen is onder toezigt van den ingenieur
A. C. Broekman een aanvang gemaakt met de definitieve
opmeting en uitbakening van de zeeuwsche spoorweglijn,
voor zoo veel dit eiland betreft. Voor het oogenblik houdt
men zich bezig met de uitbakening tusschen Middelburg en
Amemuiden. Van Goes tot aan het Sloe isde lijn thans
geheel uitgebakend, waarbij, naar wij vernemen, met slechts
eene geringe afwijking het plan, in der tijd voor de zwitser-
sche kredietbank ontworpen, gevolgd is, en ten gevolge
waarvan de overgang aan het Sloe thans een weinig zuide
lijker plaats heeft, dan vroeger bij dat ontwerp aangenomen
was, en wel ter plaatse ongeveer waar de minste stroom gaat
en de geringste diepte en breedte bestaat.
Ten gevolge van den storm heeft de diligence van Goes
op Middelburg heden morgen aan de overzijde van het Sloe
ongeveer twee uren moeten wachten eer het overzetten der
passagiers en goederen kon plaats hebben. In plaats van ten
1Ü ure is zij eerst ten 12 ure bier aangekomen.
De gemeenteraad alhier zal aanstaanden woensdag des
namiddags ten half twee ure, eene openbare zitting houden,
ter behandeling van missive van gedeputeerde staten, goed
keuring verkoop van hoornen idem raadsbesluit af- en
overschrijving gemeentebegrooting 1863; idem krediet
f1200, feestviering 1813; vaststelling voorwaarden van
verpachting der tollen op den Veerschen straatweg idem
suppletoir kohier hoofdelijken omslag 1863, no. 1voorstel
van burgemeester en wethouders, regeling van het raiddel-
baar onderwijs.
Het jaarlijksch examen van de leerlingen der zangschool
van de Yeveeniging tot bevordering der toonkunst, op
11. zaturdag in de koncertzaal alhier gehouden, was ditmaal
opgeluisterd door eenige meerdere feestelijkheid dan ge
woonlijk. Dertig jaren heeft thans die zangschool bestaan
en dit werd niet voorbij gezien. Toen de leerlingen dei-
laagste en hoogste klassen achtereenvolgens de stukken, op
het programma vermeld, hadden uitgevoerd, herinnerde
de president der Yereeniging tot bevordering van toon
kunst daaraan in zijne toespraak tot den onderwijzer en de
leerlingen. Als een blijvend aandenken werd ilaarop door
de leerlingen aan den heer W. R, Ceulen, die van de oprig-
ting dezer school tot heden onafgebroken als onderwijzer
aan het hoofd heeft gestaan, een fraai zilveren inktstel
aangeboden.
Jl. vrijdag is aan de hoogeschool te Leiden tot doctor in
de beide regten bevorderd de heer J. G. van Deinse, gebo
ren te Hulst, na verdediging van stellingen.
Men wil weten, dat de heer Rijke, professor in de natuur
kunde aan de Leidsche akademie, direkteur zal worden van
de polytechnische school.
Bij een wetsontwevp tot verhooging van hoofdstuk YI1B
der begrooting voor 1S63 wordt eene som van f75.000 aan
gevraagd, tot uitbreiding en verbouwing van het postkan
toor te Rotterdam, 't welk zeer veel te wenschen overlaat.
De pogingen iler direktie van het Nieuw amstenlamsche
handels- en effektenblad. sedert eenigen tijd gedaan, om
door het openstellen eener inschrijving voor aamleelen van
f10 het bestaan van dat blad te doen voortduren, hebben
de gewenschte ondersteuning niet mogen ontvangen. Eer
gisteren is het blad in publieke veiling verkocht voor eene
som van f100. De uitgever, de heer P. D. van Es, heeft
onder den eenigzins gewijzigden titel van „Het amster-
datnsche handels- en effektenblad", eene nieuwe uitgave
begonnen en weder eene inschrijving in aandeelen van
f10 elk geopend, om zoodoende in de kosten der uitgave
tot aan de afschaffing van het zegelregt op de dagbladen
te kunnen voorzien.
De vroegere redakteuren dr. M. S. Polak en dr. H. M.
Duparc, hebben bij advertentie verklaard tot de nieuwe
onderneming in geene betrekking te staan.
De Nijverheids vereeniging voor goud-en zilversmeden
te Schoonhoven heeft zich gewend tot den minister van
financiën, met verzoek, het mogelijke aan te wenden tot de
invoering van het uniform-port van vijf cent voor binnen-
landsche brieven.
Benoemingen era besluiten.
marine. Op verzoek eervol uit de zeedienst ontslagen
de luitenant ter zee le klasse P. van Lelyveld.
regterluke magt. Benoemd tot plaatsvervangend
kantonregter te Zierikzee rar. B Ermerins, prokureur bij de
arrondissements regtbank aldaar.
waïehstaat. Benoemd tot surnumerairen bij den wa
terstaat de heeven M. B. G. Hogerwaard en R. O. van
Manen, kweekelingen van de Koninklijke akademie te
Delft.
Kerk- en schoolraïeuws.
Tot predikant bij de hervormde gemeente te Poortvliet
is beroepen de heer A. F. Simons, thans te Blaken «graaf.
De heer J. W. Felix, predikant te Kuiwijiv aan den
Rijn, heeft het beroep naar de nederduitsche hervormde
gemeente te Utrecht aangenomen.
Regtszaken.
Bij vonnis der arrondissements regtbank alhier van den
27 augustusjl. werd Rogier de Heer. dijkwachter en slais-
meester te Ritthem, tot drie maanden gevangenisstraf in
eenzame opsluiting en eene geldboete van f 8 veroordeeld
ter zake van 1. eenvoudigen diefstal2. het zich steken in
openbare ambten of posten zonder daartoe geregtigd te
zijn 3. het moedwillig toebrengen van slagen, zonder dat
daardoor ziekte of beletsel om te werken ontstaan is. De
beide eerste feiten waren onder verzachtende omstandig
heden gepleegd.
Het provinciaal geregtshof in Zeeland heeft heden mor
gen uitspraak gedaan in het hooger beroep, zoo door het
openbaar ministerie als den veroordeelde ingesteld. Het
hof heeft de zaak op nieuw onderzocht. Betreffende het sub
2 genoemde feit heeft het aangenomen dat het niet onmo
gelijk is dat de beklaagde in den waan verkeerde dat hij
gemagtigde van den strandvonder was, zoo dat de arglist in
dezen niet is gebleken en de beklaagde, met vernietiging
van het vonnis der regtbank te dien aanzien, behoort te
worden vrijgesproken.
Ook inet betrekking tot de verschillende kleine diefstallen
heeft het hof de arglist niet als wettig bewezen kunnen aan
nemen, zoo dat de beklaagde ook hiervan moest worden
vrijgesproken.
Betreflende het bewijs voor de sub 3 genoemde mishan
deling heeft het hof zich met het vonnis der regtbank ver-
eenigd. Ten opzigte der straf heeft het overwogen dat,
hoezeer de beklaagde door de regtbank tot drie maanden
eenzame opsluiting is veroordeeld en hij thans van ver
schillende feiten wordt vrijgesproken, deze straf, met het
oog op de zeer verzwarende omstandigheden waaronder
het feit is gepleegd, in plaats van te zwaar veeleer als gema
tigd moet worden beschouwd.
Regtdoende in hooger beroep heeft het hof mitsdien het
vonnis der regtbank vernietigd voor wat de twee eerstge
noemde feiten betreft en den beklaagde wegens het niet
bewezene daarvan vrijgesproken. Voortsheeft het bevestigd
het vonnis ten aanzien van de vrijspraak van verschillende
andere kleine diefstallen en de schuldig verklaring aan mis
handeling, en hein veroordeeld tot drie maanden eenzame
opsluiting en eene geldboete van f 8, alsmede in de kosten,
zoo in eersten aanleg als in hooger beroep gevallen, boete
en kosten zoo noodig solidair te verhalen bij lijfsdwang.
Gemengde berigten.
Een marskramer, zoo verhaalt men, die in de omstre
ken van Delft zijn waar uitventte, werd gevraagd naar
Oranje-kommetjes, 't Antwoord was: hij zou in de andere
week keeze-kommeljes meebrengen, 't Wederantwoord was
een pak slaag, hem door de boeren toegediend.
Eene dame, die voor eenigen tijd in den dierentuin te
Keulen een struisvogel van een aantal vederen beroofde, is
donderdag veroordeeld tot eene maand gevangenisstraf en
een jaar ontzetting van de uitoefening harer burgerschaps-
regten.
Een inwoner te Koudekerk aan den Rijn, heeft bij de
daar gehouden kollekte voor het monument, eene accepta
tie, groot f25, gegeven, betaalbaar zoodra de ambachts
school te Amsterdam onder dak zal zijn.
Te Hanau liet dezer dagen een ingezetene zijn jong
geboren zoon met de namen Francesco Giuseppe Garibaldi
doopen, welke plegtigheid door een duitsch-katholiek pre
dikant werd verrigt. De ambtenaar van den burgerlijken
stand weigerde echter het kind onder die namen in te schrij
ven tegen deze weigering is de met Garibaldi dweepende
vader bij het kabinet te Kassei in hooger beroep gekomen.