MIDDELBURGSCHE
COURANT.
Donderdag
n 1863.
8 Oktober.
N" 121.
Editie van woensdag avond 8 ure.
Middelburg 7 oktober.
In de koloniale kroniek, in het laatste nommer van Het
bijblad van de economist voorkomende, wordt op nieuw
het stelsel der koffij veilingen ter sprake gebragt. De schrij
ver, die zich van harte zal verheugen indien het kunstmatig
onnatuurlijk stelsel der kolossale halfjarige veilingen ver
laten wordt, neemt tot grond zijner beschouwing de voor
stellen tot hervorming, in het februarij-noramer van De
economist aangeprezen. De voorgestelde hervormingen
waren de volgende: Zes veilingen waarvan ééne te Mid
delburg, 14 dagen te voren aangekondigd, met beschikbaar
stelling van monsters; kavelingen van 100 en van 50 pond
opbieding met 25 ct. per 100 pond betaling uiterlijk bin
nen vier weken; herziening der courtage; bepaling dat
ieder beëedigd makelaar toegang heeft tot de pakhuizen
en in de veiling kan koopen.
Onder ééne reserve slechts zou de schrijver van het arti
kel dat we thans bespreken deze voorstellen tot de zijne
maken en de aanneming zeer gewenscht achten. En daar
deze reserve nu juist het eerste punt geldt, voor onze ge
meente van bijzonder belang, deelen wij zijne beschouwin
gen hier mede, zonder dat wij ons geroepen gevoelen zijne
meening voor hetoogenblik te bestrijden of te verdedigen.
„We gelooven aldus lezen wij dat het belang onzer
koffijmarkt en vooral van den verkooper, het goeverneraent
aanvankelijk ten minste nog het behoud van groote veilin
gen eischt. Zes of acht veilingen, om de zes weken, met
uitzondering der wintermaanden, gehouden, zouden, dunkt
ons, aan dien eisch voldoen, omdat dan telkens nog de aan
zienlijke hoeveelheid van 100 h 150,000 pikols koffij, zoude
kunnen worden geveild. Ten einde schokken te vermijden,
in den handel immer nadeelig, zouden we dan, in de eerst
volgende jaren ten minste, die maaudelijksche of zesweke-
lijksche veilingen behouden wenschen te zien en niet dan
trapsgewijze komen tot de wekelijksche veilingen, in de
handelscirkulaire der heeren Schöffer en Co. (zie Economist,
augustus, blz. 331) voorgestaan. Maar en ziedaar de
reserve, onder welke we het in het februarij-nommer van
dit tijdschrift gedaan voorstel tot het onze maken we wen
schen veilingen ter plaatse waar eene wezenlijke koffij
markt bestaat, waar dus de meeste kans bestaat op het
verkrijgen der hoogste prijzen, en zijn daarom tegen de
voorgestelde veiling te Middelburg. De verkooper zoekt
natuurlijk steeds de hoogste markt. In den regel zal hij die
vinden ter plaatse, waar de meeste handelsrelatiën geves
tigd zijn. alwaar, vooral wanneer het een zoo coulant arti
kel als de koffij geldt, eene ruime konkurrenlie steeds de
hoogste prijzen zal doen behalen. Die hoogste markt wordt
hier te lande gevonden in onze beide groote koopsteden,
niet in Middelburg, waar geene koffijmarkt bestaat. Het
belang der schatkist, dat is van het algemeen, eischt natuur
lijk dat de goevemementsprodukten voor den hoogst mo
gelijken prijs worden verkocht. Bij een verkoop te Middel
burg zouden meer dan waarschijnlijk die hoogste prijzen
niet worden behaald. Die verkoop zou dus zijn eene
bevoordeeling van ééne gemeente, maar eene benadeeling
van het geheele land, waartoe het goevernement, onzes
inziens, de hand niet mag leenen. Wij kennen de aan
spraken, die Middelburg op het terugbekoiuen eeuer vei
ling van goevemementsprodukten meent te kunnen doen
gelden, maar we hebben nimmer kunnen ontdekken, op
welk regt die gemeente zich daartoe zoude kunnen be
roepen. Bestaat bij den middelburgschen handel energie
genoeg om in die stad eene koffijmarkt te doen ontstaan,
de steeds toenemende aanvoeren van parlikuliere koffij
bieden daartoe de gelegenheid aan en zoodra er zich zoo
danige markt zal hebben gevestigd, zal ons bezwaar tegen
het aldaar doen houden van veilingen van goevernements-
koffij vervallen. Tot zoo lang zouden we het cr voor hou
den, dat het begiftigen van Middelburg met een of meer
goevernementsveilingen een terugtred ware op den kunst-
matigen weg, dien we ons moeten haasten te verlaten, en
dat elke cent, welke de aldaar geveilde produktën minder
opbragten dan op de meer natuurlijke, beter gelegen mark
ten het geval zou zijn, een benadceiing. een diefstal zouden
we bijna zeggen, aan het algemeen ten bate van eene enkele
gemeente zou wezen. We moeten er ook nog bijvoegen dat,
vooral zoo lang het tegenwoordig stelsel zal worden volge
houden om niet alleen te Amsterdam en Rotterdam, maar
ook in andere havens goevernements-produkten aan te voe
ren, waaraan dus pakhuishuur enz. enz. wordt verdiend, bij
de aanneming van het bovenbedoelde voorstel, volgens het
welk o. a. ieder beëedigd makelaar in de veilingen zou
kunnen koopen, aan de billijke wenschen der handelaars
buiten onze beide groote koopsteden, en dus ook aan die
van Middelburg, in voldoende mateschijntte zullen worden
voldaan."
De gemeenteraad van Zierikzee heeft aan burgemeester
en wethouders een krediet van f500 verleend voor de vie
ring van het halve eeuwfeest van ons nationaal volksbestaan
in november a. s.
Op de jaarlijksche paarden- en veemarkt, den 5 dezer te
Hulst gehouden, waren 12 paarden, 44 stuks rundvee en 51
varkens aangebragt. Van het rundvee is nog al veel en van
de varkens het meerendeel verkocht, tegen tamelijk goede
prijzen.
De verkiezing van een lid van de tweede kamer der staten
generaal in het hoofdkiesdistrikt Dokkum, ter vervanging
van den heer mr. J. H. Albarda, die zijne benoeming als
zoodanig niet heeft aangenomen, zal geschieden op den 15
oktober aanstaande, en de herstemming, zoo die noodig
mogt zijn, den 29 oktober daaraanvolgende.
De verkiezing van een lid van de tweede kamer der staten
generaal in het hoofdkiesdistrikt Assen zal geschieden op
donderdag den 22 oktober aanstaande en de herstemming,
zoo die noodig is, op donderdag den 5 november daaraan
volgende.
Z. M. de koning heeft toestemmend geantwoord op
het verzoek, volgens het jongste besluit der algemeene ver
gadering tot oprigting van het nationaal gedenkteeken voor
1813, hoogstdenzelven door Z. K. H. den prins voorzitter
overgebragt, om den eersten steen te leggen aan het in
't Park te 'sGravenhage te stichten monument, om „aldus
als hoofd, en aan het hoofd zijns volks, het halve eeuwge
tijde van Neêrlands herboren onaf hankelijkheid door deze
handeling zijne schoonste en ware beteekenis te geven."
De heer de Bosch Keraper heeft, naar wij vernemen, be
dankt voor de uitnoodiging om den 17 november te 's Hage
eene feestrede te houden. In zijne plaats is nu aan den heer
J. Bosscha eene uitnoodiging daartoe gerigt.
Volgens The shipping and mercantile Gazette zou het
huwelijk van prinses Helena Augusta Victoria met den
prins van Oranje, „met wien zij eenigen tijd geleden ver
loofd is, in het aanstaande voorjaar plaats hebben." Ook
dit berigt nemen wij over zonder in staat te zijn het eeniger-
mate te bevestigen of tegen te spreken.
Naar wij vernemen is tnj ons goevernement ingekomen
eene cirkulaire van het te Genève gevestigde „Comité de
secours pour les mihtaires blessés en temps de guerre",
waarbij de uitnoodiging wordt gedaan tot deelneming aan
eene in genoemde stad te houden internationale konferentie,
ten einde te beraadslagen over het vestigen van nationale
komitees in de verschillende staten van Europa, alsmede
over den werkkring van ieder dier komitees.
Zoo als men weet, is het koraitee te Genève een uitvloeisel
van de bemoeijingen van Henri Dunant, schrijver van „Un
souvenir de Solferino", in het nederlandsch vertaald door
dr. Basting.
Bij beschikking van den 3 oktober jl., is aan den heer C.
J. Wilton van Reede, te Rotterdam, tot wederopzegging,
vergunning verleend voor eene sleepbootdienst op de rivie
ren en stroomen van Zuid-Holland en Zeeland, alsmede in
er. uit alle zeegaten van die rivieren en stroomen.
Wij kunnen thans met zekerheid mededeelen.dat de heer
J. P. de Bordes benoemd is tot hoofdingenieur der aan te
leggen spoorweglijn Samarang-Vorstenlanden op Java, en
reeds half november per overlandmail met zijne famielje de
reis derwaarts zal aanvaarden. Wij vernemen tevens, dat het
traktement van dezen ambtenaar op f 15,000 's jaars is
bepaald. (ÏV. datjbl. van 's Grao.)
De heer Jager heeft maandag onderstaande cirkulaire dato
4 dezer aan de inschrijvers der Arasterdarasche Kanaal
maatschappij toegezonden
„In mijne hoedanigheid als koncessionaris voor de door
graving van Holland op zijn smalst, heb ik de eer u mede te
deelen dat, vermits de akte van oprigting der ontworpen
Amsterdamsche Kanaal-maatschappij nog niet voor het
bedrag (waarvoor door u werd ingeschreven) geteekend is,
tot dat einde alsnog zal wordeu gevaceerd dagelijks, tot en
met woensdag 7 oktober dezes jaars, ten kantore van den
notavis Claasen te Amsterdam van 10 tot 4 ure.
„Mogt aan dit berigt niet zoodanig gevolg worden gegeven
als vereischt wordt om de maatschappij wettelijk tot stand
te brengen, dan zal ik uwe inschrijvingen met alle daaruit
voortvloeiende regten en verpligtingen beschouwen als
vervallen
„In dat geval zal, des yerlangd, na het verstrijken van ge
noemden dag, het bewijs van inschrijving kosteloos kunnen
terug verkregen worden ten bovengenoemde kautore, van
10 tot 2 ure dagelijks."
Te Rotterdam cirkuleert een adres, reeds door vele han
delaren onderleekend, waarbij de kamer van koophandel
en fabrieken dier gemeente wordt uitgenoodigd om met
kracht en klem van redenen bij de regering aan te dringen
op het spoedig nemen van maatregelen welke kunnen lei
den om. even als de Schelde, ook den Rijnstroom eindelijk
in waarheid eene vrije rivier te doen zijn.
De kollekte voor de oprigting van een nationaal gedenk
teeken voor november 1813 enz. heeft te Werkendam
(Noord-Braband), met 1G99 inwoners, opgebrngt eene som
van f 170, zijnde gemiddeld 10 cent per hoofd.
Nekrologie.
Zondag morgen overleed te Arnhem op omstreeks 70jari-
gen leeftijd z. exc. de minister van staat G. graaf Scbim-
melpenninck, een staatsman wiens nagedachtenis de hulde
verdient ook van hen die zijne politieke gevoelens in de
verte niet zijn toegedaan.
Hij was de eenige zoon van den beroemden raadpension-
naris der Bataafsche republiek en diende zijn vaderland in
verschillende betrekkingen met eere. Onder koning Wil
lem I maakte hij als minister-sekretaris van staat deel uit
van het kabinet en was later achtereenvolgens gezant te St.
Petersburg en Londen.
Toen in maart 1848 koning Willem II, acht geiende op
de tijdsomstandigheden, tot liet kloek besluit kwam zijn
ministerie te ontslaan en een kabinet meer overeenkomstig
de wenschen der natie zaïnen te stellen, werd graaf Schira-
nielpeDninck uitgenoodigd daartoe de kandidaten voor te
dragen. Hij slaagde spoedig in het volbrengen van deze
taak en werd tijdelijk met het beheer der departementen
van buitenlandsche zaken en financiën belast. Weldra bleek
het echter dat het meerendeel zijner ambtgenooten aan
hunne roeping, om mede te werken tot eene herziening der
grondwet naar de grondslagen der britsche konstitutie,
eene veel ruimer beteekenis hechtten dan hij, waarom hij
dan ook reeds in mei van het zelfde jaar zijn ontslag ver
zocht. Later bekleedde graaf Schimmelpenninck nog gedu
rende eenige jaren de betrekking van nederlandsch gezant
te Londen, die hij ook vóór 1818 had vervuld.
Ook de regtswetenschap en de nederlandsehe balie,
de 's Gravenhaagsche in het bijzonder, hebben een gevoelig
verlies geleden. Dingsdag nacht toch bezweek aan eene
slechts sedert kort toenemende verzwakking rar. J. C.
Faber van Riemsdijk, in den ouderdom van ruim 77 jaren.
Gedurende meer dan eene halve eeuw oefende hij in de
residentie de praktijk uit en onderscheidde zich daarbij steeds
door scherpzinnig oordeel en uitgebreide kennis.
ïierk- en schoolnieuws.
De heer G. J. Gobius du Sart. predikant bij de hervormde
gemeente te Arnemuiden, heeft voor het beroep naar
Serooskerkc (Walcheren) bedankt.
De heer J. R. A. Nabbeveld, kapellaan bij de
roomsch katholieke gemeente teVlissingen, is in die betrek
king overgeplaatst naar Delft.
Zondag 11 dezer zal in de kerk der hervormde ge
meente te Neuzen de plegtige inwijing plaats hebben van
het uit bijdragen van verschillende leden dier gemeente
aangekochte en geplaatste orgel.
De kerkeraad der hervormde gemeente te Utrecht
heeft eergisteren tot predikant aldaar beroepen de heer
J. W. Felix, te Katwijk aan zee.
De heer F. C. A. Pantekoek. predikant bij de neder-
duitsche hervormde gemeente te Schiedam, heeft het beroep
naar Amsterdam aangenomen.
Tot adjunkt-director van het Zendelinghuis te Rot
terdam is benoemd de heer P. Cremer, kandidaat te Gro
ningen.
De algemeene synode der nederlandsehe hervormde
kerk. buitengewoon vergaderd tot herziening van de uit
spraak der synode contractu van den 30 julij, waarbij Mari-
nus vanLeeuwen Dz.. predikant te Elspeet, in hooger beroep
wegens onchristelijken wandel van zijn ambt en bediening
als predikant in de nederlandsehe hervormde kerk was ont
zet,heeft in hare zitting van 24september gezegde uitspraak
bekrachtigd,met vevoordeeling van den ontzetten predikant
in de kosten der verschillende instantiën.
Marine en leger.
Naar aanleiding van Zr. Ms. besluit van den 4 dezer no.
30.wordt Zr. Ms. korvet met stoomvermogen Prinses Amelia,
liggende te Willemsoord, met den 1 november aanstaande
in dienst gesteld, met bestemming naar Oost-Indië, en het
bevel daarover opgedragen aan den kapitein-luitenant ter
zee J. J. Wichers. Verder zijn op het schip geplaatst: de
luitenant ter zee le klasse P. van Lelij veld, als le officier
de luitenants ter zee 2e klasse J. M. Brevet, L. C. Iloltz-
apffel en II. A. de Smit van den Broecke; de adelborsten
Ie klasse C. L. de Jong, M. J. van Lakcrveld, II. Bernelot
Moens, jhr. P. J. Vegilin van Claerbergen, G. W. L. Die-
mont van Langerak, J. L. M. van Gorkum, P. Ilcijning en
J. H. Cremer; officieren van gezondheid 2e klasse J. G.
Arend, 3e klasse M. C. Pannevis; officier van admini
stratie 2e klasse M. G. J. A. Huisman van Dueren scheeps
klerk D. J. van Oosterzee.