MÏDDELBURGSCHE
rv 117.
Dingsdag
1863.
COURANT.
29 September.
Editie van maandag avond 8 ore.
Middelburg 8» september.
Binnen weinige dagen zal men weder de behandeling der
iaarlijksche begrooting in onzen gemeenteraad zien aan
vangen, en dit geeft ons aanleiding den financiëlen toestand
onzer gemeente met een enkel woord te bespreken. In eene
uitvoerige beoordeeling van de bijzondere posten der te
genwoordige begrooting zullen wij niet treden. Slechts tot
enkele algemeene opmerkingen gevoelen wij ons genoopt,
ook tot bevestiging onzer vroeger uitgesproken meening
dat onze gemeente-financiën in weinigbloeijenden toestand
verkeeren.
We hebben hiertoe slechts een blik te werpen op de be
grootingen der gemeenten die in zielental Middelburg het
meest nabij komen, en wel wier bevolking hoogstens 4000
zielen meer en minstens4000 minder bedraagt. De goed
gekeurde begrootingen voor 1863 dienen bij onze vergelij
king tot grondslag, en zoo als onze lezers onlangs hebben
kunnen zien, wijkt onze begrooting voor 18G4 slechts zeer
weinig af van die van het vorige jaar.
Van de gemeenten waarover ons onderzoek zich uitstrekt
vinden wij de uitgaven vastgesteld als volgt.
Zwollef 307.923,34* bevolking 19,176
Deventer - 308.936,42* 16,346
Middelburg - 258.681,62 16,088 J
Tilburg- 52.456,92 15,854
Helder- 132.983,24 15,202 f .9 3
Schiedam - 267.877,55 15,167 si
Breda-111.411,78 14,939 s
Gouda- 172.738,58* 14,749 S
Kampen- 296.001,48* 13,902
Zutphen- 175.561,75 13,728 J o
Amersfoort. - 91.258,38 12,6S3 J<>
Om nu een eenigzins zuiveren maatstaf te verkrijgen tot
vergelijking der uitgaven welke op het beheer der gemeente
en het onderhoud der stad betrekking hebben, behooren
wij van het totaal bedrag der uitgaven af te trekken 1. de
sommen die, als voorschot aan het rijk of andere besturen,
in ontvang en uitgaaf daarop gehragt zijn 2. uitgaven van
geheel buitengewonen aard (bestaande voor Zwolle in aan
bouw eener school en wegsverbetering, voor den Helder in
bet leggen van een nieuwen brug en het bouwen van een
huis van bewaring, voor Middelburg in de demping van het
spuikanaal); 3. de teruggaaf van plaatselijke belastingen,
voor zoo veel die op sommige begrootingen niet reeds van
de inkomsten is afgetrokken.
Uit den staat, aan den voet dezer bladzijde opgenomen
waarbij wij Kampen geheel buiten rekening moeten
laten, omdat die gemeente door de opbrengst harer eigen
dommen in de behoeften voorziet, zonder dat zij tot belas
tingen hare toevlugt moet nemen blijkt reeds aanstonds
dat de vergelijking voor Middelburg zeer ongunstig uitvalt.
Het bedrag der uitgaven van Middelburg blijft dan
zoo als regel o ons aantoont met uitzondering van Schie
dam en Deventer 't welk de kosten van een athenaeum te be
strijden heeft, van al de genoemde gemeenten het aanzien
lijkst, meer dan het dubbele van die van den Helder en
Breda, nagenoeg het drievoud van die van Amersfoort en
ruim het viervoud van die van Tilburg.
Vermindert men verder het nu verkregen bedrag met de
«ommen voor renten en aflossing van schuld uitgetrokken,
dan zien wij nagenoeg hetgeen voor het eigenlij Ice beheer
en onderhoud besteed wordt, en wij erlangen een resultaat
mede uit den zelfden staat, regel b, blijkbaar dat niet
zeer gunstig voor de zuinigheid van ons gemeentebestuur
schijnt te pleiten.
Men zou ons hier kunnen tegenwerpen dat Middelburg
buiten zijn toedoen althans buiten dat van het tegen
woordige geslacht in eene zeer ongunstige positie ver
keert,daar het genoodzaakt wordt belangrijke uitgaven voor
onze op zoo treurige wijze vermaarde haven te doen, wil het
niet de scheepvaart geheel zien ophouden.
Wij mogen de kracht dezer tegenwerping niet geheel
miskennen wij stemmen gaarne toe dat gemeenten als Til
burg, Breda en Amersfoort ten dezen opzigte in veel gun
stiger omstandigheden verkeeren. Maar maakt men zich
van de sommen die Middelburg ten behoeve harer havens,
kaden enz. uitgeeft niet een te verschrikkelijk denkbeeld
Op de begrooting voor 1863 is voor onderhoud, aanleg of
vernieuwing van openbare gebouwen, wegen, bruggen enz.
(behoudens de f5.500 die wij reeds als buitengewoon
hebben aangemerkt) f 43,607 uitgetrokken. Zwolle beeft
daarvoor f35,191,50, Deventer f28,415, Tilburg f 10,392,
den Helder f9,800, Schiedam f46.688,50, Breda f 11,972,
Gouda f 19,326, Zutphen f23,497,56 en Amersfoort f21,495
besterad. Wat Middelburg hieraan betaalt is dus niet zoo
ontzaggelijk als velen ineenen, en het is er verre af dat bet
aanzienlijk totaal bedrag der uitgaven door deze post ge
noegzaam zou geregtvaardigd worden.
Het hooge bedrag onzer uitgaven is dus niet in de eerste
plaats te wijten aan de kosten voor de openbare werken,
het wordt, zoo als onderstaande staat ons aantoont, niet
veroorzaakt door het aanzienlijk bedrag voor schulddelging
of rente, het ongunstig verschil ligt dus blijkbaar in andere
posten besloten.
Vraagt men in welke? Wij antwoorden in bijna alle.
Een aantal posten zijn er althans zeker waarop bezuinigd
kan worden en, naar onze meening, bezuinigd moet worden.
We weten b. v. geen enkele reden waarom Middelburg
voor ambtenaren en bedienden ter gemeente-sekretarie
f 6,250 moet uitgeven, wanneer Zwolle daartoe f 4,300 toe
reikend acht, Deventer f 3,300, den Helder f2,320, het dure
Schiedam f 4.1 50, Breda f 2,100, Gouda f 3900, om van Til
burg en Amersfoort niet eens gewag te maken. We vragen
of de inrigting en de werkzaamheden onzer policie van dien
aard zijn dat daaraan f8,365 moet worden ten koste gelegd,
terwijl Deventer f 6,785, en Gouda slechts f 5,690 daarvoor
vordert. De vraag waarom onze straatverlichting f8,300
kosten moet, terwijl te Zwolle en te Deventer, waar de gas
fabriek door de gemeente beheerd wordt, na aftrek der kos
ten voor de straatverlichting, nog eene bate van f 4,555 en
f3,305 overblijft, zal op dit oogenblik wel geheel onvrucht
baar zijn, maar volkomene aktualiteit heeft deze waarom
Middelburg aan ambtenaren voor de plaatselijke belastin
gen, behalve den ontvanger, f2,454 meer moet uitgeven dan
Zwolle, f7.105 meer dan Deventer, f 2,370 meer dan den
Helder, ruim f 5,000 meer dan Gouda (1)
Deze vragen zouden wij met vele andere van gelijken aard
kunnen vermeerderen, want het zijn niet alleen de groote
posten, maar vooral een aantal kleine, waarop, naar het ons
toeschijnt, te bezuinigen valt. Maar wij willen niet verder
in bijzonderheden afdalen. Onze begrooting geeft ons ook
niet altijd het middel aan de hand tot volledige vergelijking.
Zoo vinden wij b. v. slechts in e'e'n regel f25,776,41* uitge
trokken voor „jaarwedden van leeraars, onderwijzers enz."
onder welke post wel niemand die liet niet toevallig weet,
ook traktementen voor een stadspikeur en stadsmuziek-
meester8 zoeken zal, bij eene gemeente die om vele redenen
tot groote zuinigheid moet gedrongen worden. Genoemde
som maakt met die voor de verdere kosten van het onder
wijs ad f 17,149 (waaronder de subsidie aan de teekenschool
van f 1000 en f8630 voor verbouwing) een bedrag uit van
f 42,925,41*. Wij zouden echter tegen dit bedrag, hoe
aanzienlijk ook, geen bezwaar maken, indien het slechts
meer uitsluitend tot algemeen nut en meer in overeenstem
ming met de begrippen eener moderne maatschappij werd
aangewend.
Dat deze begrippen meer en meer het bestuur onzer ge
meente doordringen zullen, mogen wij in velerlei opzigt
wenschen. nu zoo vele vingerwijzingen daarheen gerigt zijn.
Daaronder toch rekenen wij meer dan een bedroevend ver
schijnsel 't welk burgemeester en wethouders in hun laatste
jaarverslag hebben moeten opteekenen en waarop wij on
langs de aandacht onzer lezers vestigden. Eene erkenning
van de waarde dier begrippen en hunne toepassing zal, zoo
wij ons niet ganschelijk vergissen, kunnen bijdragen om
den druk onzer gemeentebelastingen te verminderen en
daardoor hoewel daardoor niet alleen de welvaart
te doen toenemen.
Dat de belastingen in onze gemeente waarlijk drukkend
ziju willen wij ten slotte aantoonen door de volgende cijfers,
die te welsprekend zijn dan dat wij er verder iets zouden
behoeven bij te voegen. De restitutie is daarbij van de ver
schillende bedragen afgetrokken.
GEMEENTEN.
Zwolle
Deventer
Middelburg
Tilburg
den Helder
Schiedam
Breda
Gouda.
Lutphen.
Amersfoort
Bevol
king.
Opbrengst der
belastingen.
f 93.800,—
- 40.130,—
- 168.167,34*
- 30.000, -
- 113.807,28*
146.850,—
- 74.480,80*
74.239,07*
- 40.000.-
- G3.76-t.76i
Bedrag
I per hoofd.
1 4,89
2,45*
10,45
1,89
7,48
9,68
4,98j
5,03
2,91
5,02*
Niet met naauwkeurigheid op te geven daar ons liet juiste
cijfer van het bedrag der restitutie niet bekend is.
De gemeenteraad alhier zal aanstaanden woensdag na
middag ten half twee ure eene openbare zitting houden, ter
behandeling der navolgende zaken: missive van gedepu
teerde staten, goedkeuring der rekening van den schutters
raad over 1862; id. uitgifte in erfpacht van gemeentegrond
missive van de kamer van koophandel en fabrieken, in zake
bet middelburgsche havenkanaaladres van J. de Waal qq„
daarbij verzoekende een gedeelte gemeentegrond aan het
I einde der nieuwe haven in erfpacht te erlangen.
Voor den president der arrondissements regtbank alhier,
j den heer mr. Adr. P. van Deinse, was de dag van heden in
i vele opzigten te belangrijk dan dat ook wij daarvan geene
melding zouden maken. Op 28 september 179S geboren,
legde hij den eed als advokaataf op 19 augustus 1822. Op 26
i j ui ij 1824 nam hij zitting als regter in de regtbank van eer-
1 sten aanleg en werd tot president der arrondissements regt
bank te Middelburg benoemd bij koninklijk besluit van 16
i september 1838, in welke kwaliteit hij door den goeverneur
van Zeeland beëedigd werd op 28 september 1S38.
I Bewijzen van deelneming hebben den jubilaris op heden,
j nietontbroken. Door de leden derregtbank.de regter plaats-
I vervangers, deleden van het parketen de leden der griffie
l werd hem eene marmeren pendule aangeboden met twee
'coupes; door een aantal oud-leden der regtbank, van het
i parket en der griffie een zilveren bouloir; door dead vo-
katen en prokureurs alhier een zilveren inktkoker met
inskriptie.
Tot veler teleurstelling heeft echter rar. Adr. P. van
Deinse de verschillende kommissiën en vele belangstellen
den, wegens ongesteldheid, heden niet kunnen ontvangen.
(1) Wij kunnen deze laatste post niet met juistheid opgeven,
daar op de begrooting van Gouda onder deze post ook de verdere kos
ten voor dc invordering begrepen zijn.
OVERZIGT DER UITGAVEN.
Op hoofdstukV der staatsbegrooting voor 1864 is eene bij
drage van f7500, over twee jaren te verdeelen, uitgetrokken
tot verbetering van de haven van Veere, en eene van f 21,000
(mede over twee jaren) als subsidie voor het aanleggen van
een grindweg van Sluis naar Nieuwvliet, een weg die door
het Zwin zal loopen, waardoor ook 's rijks domeinen aldaar
zullen worden gebaat. Voorts komt op de begrooting ook
de gewone post van f350,000 ten behoeve der kalamiteuse
polders voor, waarbij de regering aanteekent:
Totaal der uitgaven
Voorscliott. v. h. rijk enz.
Buitengewone werken
Restitutie van belastingen.
Rente en aflossing van
schuld
Zwolle.
f307,923,34*
- 36,250,—
Deventer.
f308,936,42**
20,—
Middelburg.
f258,681,62
670,—
Tilburg.
f52,456,92
f52,456,92
- 5,304,50
den Helder.
f 132,982,24
Schiedam.
f267,877,55
Breda.
f 111,421,78
f 6,5S5,45
Gouda.
f 172,738,58*
Kampen.
f296,001,48*
100,—
Zutphen.
f175,561,75
Amersfoort.
f 92,903,38
f 271,673,34j
- 45,000,—
f 308,916,42*
f258,011,62
- 5,500,
f132,982,24
f226,673,34*
- 35,400,—
f308,916,42*
- 79,650,—
f 252,511,62
- 27,116,S5
f 110,158,24
- 4,000,—
f191,273,34*
- 32,935,—
n5R338^34Ï
f229,266,42**
- 22,000,—
f225,394,77
- 18,045,—
f106,153,24
- 5,950,—
f267,877,55
- 10,350,—
f 104,836,33
- 25,102,01*
f 172,738,58*
- 5,205,
1295,901,48*
- 22,619,66
f273,281,82*
f 175,561,75
- 4,000,—
f 92,903,38
- 1,645,—
f227,266,42**
f207,349,77
f47,152,42
f 100,208,24
f257,527
f 79,734,31*
1167,533,58*
f 171,561,75
f 91,258,38
Onder dit bcd.ag zijn begrepen de kosten van liet athenaeum, ten bedrage v.n f 11,806.